قیام

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

معناشناسی

قیام در لغت عبارت است از انتصاب و عزم[۱] در مقابل قعود و نشستن[۲] و نیز در باب افعال به معانی برپای داشتن، به حق چیزی وفا کردن[۳]، عمل کردن و رعایت کردن آمده است[۴].

و در باب استفعال (استقامت) به معنای ثبات ورزیدن[۵] و استقامت کردن است و خدای تعالی پیامبر اکرم (ص) را به استقامت در راه رسالت امر می‌کند: فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ[۶]. استقامت یعنی طلب برای قیام به امر الهی و اصلاح آن به‌گونه‌ای که فساد و نقصی بدان وارد نگردد و تمام و کمال به انجام برسد. معنی دیگر از امر به استقامت، امر به پرهیز از افراط و تفریط و رعایت جانب اعتدال است. برخی مفسران قول پیامبر اکرم (ص) را که فرمودند:"سوره هود مرا پیر کرد"، ناظر به همین آیه می‌دانند[۷].[۸]

قیام در قرآن

در برخی از آیات قرآن کریم واژه قیام یا مشتقات آن به کار رفته است مانند:

  1. قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ[۹].
  2. لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ[۱۰]. این آیه دلالت بر این نکته دارد که برپاداشتن تورات و انجیل به معنای عمل کردن به مفاد آنهاست.
  3. إِلَّا أَنْ يَخَافَا أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ[۱۱]، اقامه حدود الهی یعنی رعایت احکام الهی و...[۱۲].

پرسش مستقیم

قیام در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۳.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۹، ص۳۴۱.
  3. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۹۲.
  4. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۳.
  5. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۹۲.
  6. «پس چنان که فرمان یافته‌ای پایداری کن و (نیز) آنکه همراه تو (به سوی خداوند) بازگشته است (پایداری کند)» سوره هود، آیه ۱۱۲.
  7. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۱، ص۵۰.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۵۵-۴۵۶.
  9. «بگو: تنها شما را به (سخن) یگانه‌ای اندرز می‌دهم و آن اینکه: دو تن دو تن و تک تک برای خداوند قیام کنید» سوره سبأ، آیه ۴۶.
  10. «تا تورات و انجیل و آنچه را از پروردگارتان به سوی شما فرو فرستاده شده است بر پا ندارید بر حق نیستید» سوره مائده، آیه ۶۸.
  11. «مگر آنکه هر دو بیم کنند که احکام خداوند را بجا نیاورند» سوره بقره، آیه ۲۲۹.
  12. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۵۵-۴۵۶.