بحث:افضلیت امام علی
افضلیت
−
- امام در هر چه که به آرمانها و اهداف امامت مربوط میشود باید افضل باشد که بالاترین این صفات، عصمت است که برای تبیین معارف و احکام ضرورت دارد. هر یک از ائمه(ع) در عصر خود کاملترین مصداق در این صفات بودهاند و از نظر عقلی، امامت غیر افضل بر افضل قبیح است.
−
- امیرمؤمنان در مجاهدت و یاری خدا و رسول اول بود؛ اعلم هم بود زیرا اولاً حدس قوی داشت، ثانیاً با پیامبر ملازم بود، ثالثاً، صحابه کثیراً به او رجوع میکردند. رابعاً، پیامبر به برتری او تصریح فرمودند.
−
- متکلمان اهل سنت یا لزوم افضل بودن امام بر دیگران را انکار کردهاند، و یا افضلیت امیرمومنان را به برتری در پارهای از صفات و امور حمل کردهاند.
−
- تفتازانی از علمای اهل سنت: اکثر اهل سنت و فرقههای زیادی معتقدند که امامت افضل اهل هر عصری متعین است مگر اینکه امامت او مستلزم فتنه و هرج و مرج باشد.
- ادلۀ افضلیت امیر مؤمنان، اطلاق دارند و تقیید، بدون دلیل عقلی و لفظی، مردود است.
−
- ادلۀ افضلیت ابوبکر فقط از طریق اهل سنت نقل شدهاند و نمیتواند معارض نصوص افضلیت امیرمؤمنان باشند که از هر دو طریق روایت شده و همچنین ادلۀ افضلیت ابوبکر براساس معیارهای اهل سنت فاقد اعتبارند؛ چنان که ابن ابی الحدید معتزلی گفته است: فرقه "بکریه" به عنوان مقابله با شیعه، در مقابل احادیث فضایل علی و امامت بلافصل او، احادیثی را درباره فضایل و امامت ابوبکر جعل کردهاند[۱].
−
- در نظر شیعه، جانشین به حق پیامبر(ص)، علی بن ابیطالب(ع) است هر چند به دلایلی، تنها پس از خلیفه سوم، برای مدت پنج سال به خلافت ظاهری رسید، ولی پیش از آن زمان نیز مسند امامت از آنِ وی بود. اثبات امامت علی(ع) در گرو اثبات منصوص بودن در قرآن و روایات نبوی است[۲].
- به اعتراف شیعه و سنی در میان اصحاب پیامبر، شخصیتی به افضلیت امیرالمؤمنین(ع) نبوده است. از جمله فضایل امام علی(ع) عبارتند از:
−
−
- داناترین امت اسلامی: پیامبر اسلام(ص) درباره حضرت علی فرمود: " أَقْضَاكُمْ عَلِيٌ " بدون تردید قضاوت، بدون علم نشاید، پس علی داناترین امت است.
−
−
- زاهدترین و وارستهترین انسانها.
−
- عابدترین انسانها.
−
- بردبارترین انسان.
−
- شریفترین مردم در اخلاق.
−
- سبقت در ایمان.
- کاملترین انسان در فصاحت و بلاغت.
−
- استوارترین انسانها در رأی و نظر و تدبیر و اراده امور.
−
- حریصترین مردم در اجرای حدود الهی.
−
- نخستین گردآورنده و حافظ قرآن.
−
- دارای اخبار غیبی.
−
- مستجاب الدعوه.
−
- صاحب کرامت.
−
- نزدیکترین در نسب به رسول خدا.
−
−
- وجوب محبت او بر دیگران: حضرت از اولی القربی است و قرآن، مودت ایشان را واجب فرموده.
−
- یاری کننده پیامبر.
−
−
−
- دوری از کفر: لحظهای به خدا کفر نورزید بر خلاف سایر صحابه.
−
- خدمت علی به اسلام.
−
- جامع همه کمالات "روحی، بدنی و خارجی": روحی مانند علم خارجی مانند نسبت شریفش[۴].
- ↑ ر.ک. علی ربانی گلپایگانی، کلام تطبیقی، ج۲، ص:۲۴۹ - ۲۵۳.
- ↑ ر.ک. امینی، علی رضا؛ جوادی، محسن، معارف اسلامی، ج۲، ص:۱۵۴ - ۱۵۵.
- ↑ آنان که داراییهای خود را در شب و روز پنهان و آشکار میبخشند؛ سوره بقره، آیه:۲۷۴.
- ↑ ر.ک. عبدالحسین خسروپناه، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۴۰۹ - ۴۲۳.