نقد و بررسی فرضیه علمای ابرار و دفاع از جایگاه قدسی امام از منظر فلسفه ملاصدرا (پایان‌نامه)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Jaafari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۴ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۲۳ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
نقد و بررسی فرضیه علمای ابرار
و دفاع از جایگاه قدسی امام (ع) از منظر فلسفه ملاصدرا
زبانفارسی
پژوهشگرمژگان بیدکانی (ایران)
استاد راهنمامحمد بیدهندی (ایران)
موضوعامامت
مذهبشیعه
سال دفاع۱۳۹۰
وابسته بهدانشگاه اصفهان
تعداد صفحاتنامعلوم
وبگاه معرفپژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک)

نقد و بررسی فرضیه علمای ابرار و دفاع از جایگاه قدسی امام (ع) از منظر فلسفه ملاصدرا، عنوان پایان‌نامه‌ای است به قلم مژگان بیدکانی که در آن موضوع قائلین علم و عصمت و نص الهی و... برای امام و همچنین منکرین این صفات برای امام، مورد تحقیق و بررسی قرار می‌گیرد. این پایان‌نامه با همراهی محمد بیدهندی به عنوان استاد راهنما تدوین و در دانشگاه ادبیات و علوم انسانی وابسته به دانشگاه اصفهان دفاع شده است.[۱]

چکیده پایان‌نامه

  • پژوهشگر این پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: «در فرهنگ شیعی در کنار معرفت به توحید و نبوت، هیچ اصلی به اهمیت و عظمت اصل امامت نمی‌رسد. امامت، رکن عظیم تشیع، محور وحدت امت، نگهبان گوهر ناب دین و تداوم بخش خط رسالت است. همین عظمت و اهمیت باعث شده تفاسیر مختلفی پیرامون آن بویژه در خصوص دو صفت علم وعصمت امام شکل گیرد. هدف این رساله، پرداختن به دو رویکرد عمده نسبت به مسئله امامت و بیان تفاوت‌های این دو رویکرد است. نخست رویکردی که در آن علم و عصمت و نص الهی را برای امام منکر است و مقام ائمه را در حد دانشمندان پرهیزکار می‌داند. این نظریه تحت عنوان فرضیه علمای ابرار نامبردار است. رویکرد دوم اینکه نه تنها، قائل به علم و عصمت و نص الهی برای امام است، بلکه امام را مظهر جامع اسم "الله" می‌داند، و مدعی است با طرح نظریه مظهریت اسماء برای امام به کلی از گروه غلات متمایز است. تحلیل این معنا که نظریه علمای ابرار را نمی‌توان در راستای نظریه "امامت" در مکتب کلامی شیعه قلمداد کرد چرا که در این نظریه شروط اساسی امامت یعنی علم و عصمت و نص الهی امام نادیده گرفته شده است از جمله مباحث مهم این رساله است».
  • پژوهشگر این پایان‌نامه در ادامه چکیده خود می‌گوید: «نقد نظریه مذکور هم از طریق آیات قرآن کریم و هم از طریق روایات و سخنان خود معصومین (ع) مقدور است ولی در این نوشتار عمدتاً بر اساس فلسفه ملاصدرا مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. ملاصدرا در اندیشه فلسفی خود جایگاه ویژه‌ای برای انسان قائل است، در این فلسفه انسان تنها موجود ممکنی است که منحصر در حد خاص نبوده و در واقع دارای ماهیت نیست. براساس قواعد تأسیسی این فلسفه مانند اصالت وجود و تشکیک در وجود و بویژه دو اصل اصیل حرکت جوهری و اتحاد عالم و معلوم، انسان می‌تواند در پرتو تحول درونی از جسمانیت به تجرد رسیده و جامع همه معارف الهی و در برگیرنده تمام کمالات و فضایل گردد. انسان در این مرحله مظهر جمیع صفات جمال و جلال حق شده و تحت عنوان انسان کامل از آن یاد می‌شود. از دیدگاه ملاصدرا امام معصوم به عنوان خلیفه خداوند و واسطه فیض، مصداق اتم واکمل انسان کامل است. انسان در این مرتبه وجودی دارای علم لدنی و عصمت بوده و از ولایت تکوینی برخوردار است. از آنجایی که این انسان در اصل وجود انسانی با انسان‌های دیگر مشترک است و تفاوت او با دیگران به شدت و ضعف است در عین حال که دارای جایگاه قدسی است می‌تواند الگوی دیگر انسان‌ها نیز باشد. تبیین جایگاه انسان کامل و نسبت آن با جایگاه قدسی امام معصوم و تمیز آن با آنچه از غلات نقل شده به همراه نقد نظریه "علمای ابرار" از جمله نتایج این نوشتار است. در نظر نگارنده این رساله، نظام فلسفی ملاصدرا همانطور که ابعادی از مسأله توحید مانند وحدت غیر عددی حق تعالی را برای نخستین بار تبیین عقلی و فلسفی نمود، توانست ابعادی از مسأله امامت و ولایت تکوینی ائمه معصومین را نیز کشف نماید؛ حقیقتی که بدین صورت قبل از ملاصدرا بر بسیاری از اندیشمندان مسلمان پوشیده مانده بود».[۱]

فهرست پایان‌نامه

در این باره اطلاعاتی در دست نیست.

درباره پدیدآورندگان

  • در مورد پژوهشگر این پایان‌نامه اطلاعاتی در دست نیست.
  • استاد راهنمای این پایان‌نامه دکتر محمد بیدهندی (متولد ۱۳۴۴ ش)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تربیت مدرس به اتمام رساند. عضو هیئت علمی گروه کلام و حکمت اسلامی و قائم مقام ریاست دانشگاه اصفهان از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «عشق و نقش آن در تکامل وجودی انسان از نظر ملا صدرا و احمد غزالی»، «کثرت‌گرایی دینی از نگاه نواندیشان مسلمان معاصر»، «جزئیات تحلیلی بر فرآیند و مراحل هویت‌یابی از دیدگاه ملاصدرا» و «ماهیت خواب و رؤیا از نگاه فارابی سهروردی و ابن‌عربی» برخی از این آثار است.[۱]
  • در مورد استاد مشاور این پایان‌نامه اطلاعاتی در دست نیست.

استخراج مقاله از پایان‌نامه

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

چاپ پایان‌نامه به صورت کتاب

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک) خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «p1» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است

دریافت متن پایان‌نامه

پیوند به بیرون