وحی از دیدگاه شهید مطهری و نصر حامد ابو زید (پایان‌نامه)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۱۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

وحی از دیدگاه شهید مطهری
و نصر حامد ابو زید
زبانفارسی
پژوهشگرمجید ابراهیمی سه‌گنبد (ایران)
استاد راهنمامحمد صادق زاهدی (ایران)
موضوعوح‍ی‌، وحی در قرآن و اقسام وحی
مذهبشیعه
سال دفاع۱۳۹۰
وابسته بهدانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)
تعداد صفحات۱۵۳
وبگاه معرفپژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک)
شماره رکورد(نامعلوم)

وحی از دیدگاه شهید مطهری و نصر حامد ابو زید پایان‌نامه‌ای است که به موضوع وحی که یکی از منابع علم امام است از دیدگاه مرتضی مطهری و نصر حامد ابو زید می‌پردازد. این پایان‌نامه توسط آقای مجید ابراهیمی سه‌گنبد نگاشته و در دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی وابسته به دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) دفاع شده است. استاد راهنمای این پایان‌نامه آقای محمد صادق زاهدی و استاد مشاور آن آقای رضا رسولی‌ شربیانی است.[۱]

چکیده پایان‌نامه

  • پژوهشگر این پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: «درباره‌‌ ماهیت وحی دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: ۱ - دیدگاه گزاره‌ای که بر اساس آن وحی مجموعه‌ای از حقایق است که در احکام یا قضایا بیان گردیده است. ۲- دیدگاه تجربه‌ دینی که بر اساس آن، وحی آموزه‌ای الهی نیست، بلکه تفسیر تجلی باطنی و ترجمان تجربه‌ دینی پیامبر است. این دیدگاه بر مواجهه‌ پیامبر با خدا تأکید می‌کند و سرشت وحی را همین مواجهه می‌داند.
  • از نظر شهید مرتضی مطهری، پیامبر(ص) در فرایند وحی دارای صعود و نزول می‌باشد. پیامبر در حالت صعود روح، حقایق و پیام‌هایی را از جانب خدا دریافت می‌کند، آنگاه این حقایق در مراتب وجود پیامبر تنزل کرده و به شکل امری حسی درمی‌آیند و معنای نزول وحی همین است. وی الفاظ و معانی قرآن را الهی و وحیانی می‌داند.
  • در مقابل ابو زید وحی را فاقد سرشت زبانی می‌داند، پیامبر معنا را از جبرئیل دریافت کرده، به آن صورت زبانی می‌بخشد. وی می‌گوید کلام‌الله به پیامبر وحی شده است؛ اما آنکه از کلام‌الله تعبیر می‌کند و به آن ساخت عربی می‌دهد پیامبر است.
  • در این نوشتار سعی گردیده دیدگاه‌های شهید مطهری و نصر حامد ابوزید در مسائلی مانند ماهیت وحی، نقش پیامبر در فرایند وحی، رابطه‌ی وحی با واقعیت و فرهنگ زمانه، و شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاه‌های ایشان، مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد».[۱]

فهرست پایان‌نامه

فصل اول: کلیات

  • مقدمه؛
  • تعریف مسأله؛
  • مفهوم‌شناسی واژگان؛
  • موارد کاربرد وحی در قرآن؛
  • رابطه معنای لغوی کاربرد قرآنی و مفهوم اصطلاحی وحی؛
  • ماهیت و سرشت وحی؛
  • تجربه دینی در کلام اسلامی؛
  • جمع‌بندی.

فصل دوم: وحی از دیدگاه نصر حامد ابو زید

  • مقدمه؛
  • ماهیت وحی؛
  • کیفیت وحی قرآنی؛
  • تبیین و تفسیر نبوت از طریق خیال؛
  • مخاطبین وحی؛
  • روش تحلیل زبانی؛
  • قرآن اثری ادبی؛
  • ارتباط متن و واقعیت؛
  • متن محصولی فرهنگی؛
  • حدوث قرآن و لوح محفوظ؛
  • تاریخمندی متن قرآنی و تأثیرپذیری از فرهنگ جاهلیت؛
  • ابو زید و تأثیرپذیری وی از زبانشناسی سوسور؛
  • ارتباط متن با زبان و فرهنگ؛
  • وجود مجاز در قرآن؛
  • وجه عام و وجه خاص متن؛
  • متون سه‌گانه؛
  • اعجاز؛
  • محمد(ص) به عنوان نخستین گیرنده متن؛
  • جمع‌بندی.

فصل سوم:وحی از دیدگاه شهید مرتضی مطهری

  • مقدمه؛
  • ماهیت وحی؛
  • امکان وحی؛
  • کیفیت تحقق وحی؛
  • سطوح مختلف وحی از دیدگاه استاد مطهری؛
  • مشخصات وحی انبیاء؛
  • عصمت پیامبر و وحی؛
  • تفاوت وحی و تجربه دینی از دیدگاه استاد مطهری؛
  • اعجاز قرآن؛
  • اصالت‌های سه‌گانه قرآن و الهی بودن متن قرآنی؛
  • اثبات نیاز به وحی؛
  • مخاطبین وحی؛
  • معنای نسخ در آیات قرآن؛
  • شأن نزول؛
  • خاتمیت و تحریف‌ناپذیری قرآن؛
  • مقتضیات زمان و جاودانگی قرآن؛
  • روش فهم و تفسیر قرآن از دیدگاه استاد مطهری؛
  • مبانی استاد مطهری در رویکرد ایشان به قرآن و وحی؛
  • جمع‌بندی.

فصل چهارم:مقایسه و نتیجه‌گیری

  • مقدمه؛
  • تلقی ابو زید و شهید مطهری از سرشت وحی؛
  • وحی و فرهنگ زمانه؛
  • اسباب نزول؛
  • ناسخ و منسوخ؛
  • تاریخی بودن قرآن؛
  • مخاطبین وحی؛
  • نتیجه‌گیری نهایی؛
  • منابع.[۲]

درباره پدیدآورندگان

در مورد پژوهشگر این پایان‌نامه اطلاعاتی در دست نیست.

استاد راهنمای این پایان‌نامه دکتر محمد صادق زاهدی (متولد ۱۳۵۰ ش)، دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).[۳]

استاد مشاور این پایان‌نامه دکتر رضا رسولی‌ شربیانی (متولد ۱۳۴۹ ش)، دارای دکتری از دانشگاه تربیت مدرس در رشته فلسفه وحکمت (گرایش منطق). رئیس اداره دانشجویان غیر ایرانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، رئیس پیام نور واحد بین المللی کیش، مشاورعلمی مرکز شیعه شناسی استان البرز، مشاور رئیس وعضو هیات رئیسه و شورای دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، رئیس دانشگاه پیام نوراستان تهران - مرکز شهریار از جمله فعالیت‌های وی است.[۴]

استخراج مقاله از پایان‌نامه

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

چاپ پایان‌نامه به صورت کتاب

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

پیوند به بیرون