آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت
مدخل اصلیتکریم اماکن منسوب به امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد تقی موسوی اصفهانی

آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی، در کتاب «تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌» در این‌باره گفته است:

«بزرگداشت اماکنی که به قدوم آن حضرت (ع) زینت یافته‌اند مانند: مسجد سهله، و مسجد کوفه، و سرداب مبارک در شهر سامره، و مسجد جمکران و غیر این‌ها از مواضعی که بعضی از صُلحا، آن حضرت را در آنجاها دیده‌اند، یا در روایات آمده که آن جناب در آنجا توقف دارد، مانند: مسجدالحرام، و تعظیم و احترام سایر چیزهایی که به او اختصاص دارد و منتسب می‌باشد، مانند: نام‌ها و القاب و کلمات و توقیعات و لباس‌های آن حضرت (ع) و کتاب‌هایی که احوالات آن بزرگوار و آنچه متعلق به اوست در آنها یاد گردیده، و مانند اینها... در اینجا نخست در استحباب و رجحان آن سخن می‌گوییم، و دوم در بیان چگونگی بزرگداشت و تعظیم آن مشاهده، و آنچه به وسیله آنها بزرگداشت حاصل می‌گردد»[۱].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین عالی؛
حجت الاسلام و المسلمین مسعود عالی، در کتاب «مسأله مهدویت ۱» در این‌باره گفته است:

«از وظایف منتظران حضرت بزرگداشت مکان‌های مقدسی است که نسبتی ویژه با امام زمان (ع) دارند. مکان‌هایی مثل مسجد سهله، مسجد کوفه، مسجد جمکران در قم، سرداب مقدس در سامرا که منزل و محل تولد حضرت بوده و به طور کلی حرم‌های مطهر معصومین (ع) که محل نزول ملائکه و جایگاه نور و رحمت است.

حضور در این مکان‌ها و استفاده از معنویت و روحانیت آن و توجه و توسل به حضرت بقیةالله در این‌گونه فضاها سنخیت ما را با آن بزرگوار بیشتر می‌کند.

بحث و تفصیل یک به یک این مکان‌ها و بیان فضیلت آنها خود کتابی مستقل می‌طلبد فقط به عنوان نمونه روایتی از امام صادق (ع) درباره مسجد سهله که یکی از این اماکن است نقل می‌کنم تا اهمیت حضور در این مکان‌ها بیشتر روشن شود.

فضیلت مسجد سهله: امام صادق (ع) به ابوبصیر فرمودند: "گویا حضرت صاحب الزمان (ع) را می‌بینم که در مسجد سهله با اهل و عیالش فرود آید و منزل آن حضرت باشد. حق تعالی هیچ پیامبری را نفرستاده، مگر آنکه در آن مسجد نماز گذارده است. هر که در آن مسجد اقامت نماید، مثل آن است که در خیمه رسول خدا اقامت کرده باشد. هیچ مرد و زن مؤمنی نیست، مگر آنکه دلش به آن مسجد متمایل است. در آن مسجد سنگی است که در آن، صورت هر پیامبری هست. هیچ کس با نیّت صادق در آن مسجد نماز و دعا نمی‌کند، مگر آنکه با حاجتِ روا شده برمی‌گردد. و هیچ کس در آن مسجد امان نمی‌طلبد، مگر آنکه از آنچه که می‌ترسد امان یابد". ابوبصیر می‌گوید گفتم: بله، واقعاً این فضیلت است. حضرت فرمود: باز زیادتر از این برایت بگویم؟ عرض کردم: بله بفرمایید. فرمودند: "این مسجد از آن بقعه‌هایی است که خداوند دوست می‌دارد که او را در آنها بخوانند. هیچ شب و روزی نیست مگر آنکه ملائکه به زیارت آن مسجد می‌آیند و خدا را در آن عبادت می‌کنند". بعد فرمودند: "اگر من نزدیک به شما می‌بودم، همه نمازها را در آن مسجد به‌جا می‌آوردم". سپس فرمودند: "ای ابا محمد، آنچه از فضیلت این مسجد وصف نکردم، بیشتر از آن است که گفتم". ابوبصیر پرسید: فدایت شوم آیا حضرت قائم (ع) همیشه در آن مسجد خواهد بود؟ حضرت فرمودند: بله[۲].

هزاران نفر از عاشقان حضرت ولی عصر (ع) در طول تاریخ بوده‌اند که در همین مکان‌های مقدس توسلات و توجهاتی به ساحت مقدس حضرتش داشته‌اند و مورد عنایت خاصی قرار گرفته و یا به تشرف محضرشان نائل شده‌اند»[۳].
۲. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است: «در روایات، بزرگداشت و تکریم اماکنی که به قدوم آن حضرت زینت یافته‌اند، از تکالیف عصر غیبت یاد شده است. مانند: مسجد سهله، مسجد اعظم کوفه، سرداب، مسجد جمکران. و نیز مواضعی که بعضی از صلحا، حضرت را در آن مکان‌ها دیده‌اند، یا در روایات آمده که آن جناب در آن‌جا توقف دارند مانند: مسجد الحرام[۴]»[۵].

پرسش‌های وابسته

  1. وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    1. تکالیف و وظایف شیعیان برای زمینه‌سازی ظهور در غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    2. تکالیف و وظایف شخصی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    3. تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    4. تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    5. تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    6. تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    7. تکالیف و وظایف دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    8. تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    9. تکالیف و وظایف کنهسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    10. تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    11. تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    12. تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    13. تکالیف و وظایف اقشار آسیب‌پذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    14. تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    15. تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    16. تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  2. وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    1. مسلمانان نسبت به شناخت امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
    2. مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
      1. وظیفه مسلمانان درباره ایمان به امامت و ولایت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      2. وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      3. وظیفه مسلمانان درباره اطاعت و نصرت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
        1. برای یاری امام مهدی چه باید کرد؟ (پرسش)
    3. مسلمانان نسبت به تبری از دشمنان امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
    4. مسلمانان نسبت به زیارت و یاد امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
    5. مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
    6. مسلمانان نسبت به اقتدا به سنت و سیره امام مهدی در امور استحبابی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
    7. مسلمانان نسبت به انجام اعمال عبادی به نیابت از امام مهدی چه وظیفه‌ای دارند؟ (پرسش)
  3. وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
    1. آیا انتظار فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
    2. آیا صبر بر سختی‌های دوران غیبت از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
    3. آیا آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
      1. انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
        1. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
        2. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
        3. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
        4. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
        5. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
        6. آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق می‌شود؟ (پرسش)
    4. آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
    5. آیا دعا برای تعجیل فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
    6. آیا غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
  4. آثار نزدیک شمردن ظهور چیست؟ (پرسش)
  5. آفات دور دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)
  6. آرزوها چگونه در شخصیت منتظران امام مهدی تأثیر می‌گذارد؟ (پرسش)
  7. برای ایجاد ارتباط قلبی با امام مهدی به جز تکالیف شرعی و دینی چه اعمالی لازم است تا بفهمیم ایشان از ما راضی هستند؟ (پرسش)
  8. وظیفه جامعه اسلامی در برابر اخباری که از سوی امام مهدی می‌رسد چیست؟ (پرسش)
  9. امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
  10. دانش‌آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  11. چگونه می‌توان برپایه خواست حقیقی امام مهدی عمل کرد؟ (پرسش)
  12. وظیفه مردم در عصر غیبت کبری برای برپایی عدالت چیست؟ (پرسش)
  13. آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
  14. چرا رسیدگی به نیازهای مؤمنان مصداقی از برآوردن حوائج امام مهدی است؟ (پرسش)
  15. مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  16. آیا حفظ پیوند با مقام ولایت از وظایف خاص منتظران امام مهدی است؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

پانویس

  1. موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌، ص۳۸۳-۳۸۴.
  2. المزار الکبیر لابن المشهدی، ص۱۳۵؛ بحارالانوار، ج۹۷، ص۴۳۶؛ مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۱۸.
  3. عالی، مسعود، مسأله مهدویت ۱، ص۲۳۶، ۲۳۸.
  4. مکیال المکارم، ج ۲، ص ۴۵۴ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).
  5. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۲۲۷.