آیا زیارتنامههای منسوب به امام مهدی از طریق توقیع به دست ما رسیده است؟ (پرسش)
آیا زیارتنامههای منسوب به امام مهدی از طریق توقیع به دست ما رسیده است؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / عصر غیبت صغری / توقیعات امام مهدی |
تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
آیا زیارتنامههای منسوب به امام مهدی از طریق توقیع به دست ما رسیده است؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در اینباره گفته است:
«پیش از آنکه به پاسخ بپردازیم مناسب است به معنای ناحیه مقدسه اشارهای داشته باشیم. "ناحیه" از نظر لغت به معنای جانب و جمع آن "نواحی" است. و در غیبت صغرا از حضرت مهدی (ع) به ناحیه مقدسه تعبیر شده است[۱] در برخی موارد افزون بر آن حضرت، از نائب خاصّ ایشان نیز با تعبیر ناحیه یاد شده است[۲].
- به نظر میرسد این اصطلاح همانند برخی از القاب حضرت مهدی (ع)، به عنوان کنایه از آن حضرت به کار رفته و اغلب موارد به جهت تقیه مورد استفاده قرار گرفته است[۳] موارد استفاده این کلمه بیشتر در ارتباطهای کتبی شیعیان بوده است، البته در برخی از سخنان نورانی حضرت مهدی (ع) نیز این کلمه به کار رفته است[۴]
- اما "زیارت ناحیه مقدسه" زیارت نامهای است که به امام زمان (ع) نسبت داده شده است. محتوای ارزشمند و مضامین بلند و نیز تأیید برخی از عالمان شیعه، این نسبت را تقویت میکند[۵] اگرچه برخی نیز در انتساب قطعی آن به حضرت ولی عصر (ع) تردید کرده، آن را از تألیفات سید مرتضی دانستهاند[۶] البته ممکن است گفته شود اصل زیارت از حضرت مهدی (ع) نقل شده؛ اما سید مرتضی بخشهایی را به تناسب به آن افزوده است[۷]
- بنابراین انتساب قطعی آن به حضرت مهدی (ع)، محل تأمّل است.
- اگرچه این زیارت در کتاب مفاتیح الجنان ذکر نشده؛ ولی این چیزی را از آن کم نکرده و همچنان مورد توجه بزرگان شیعه بوده است.
- بیگمان هیچ زیارتی، عمق فاجعه کربلا را همانند زیارت ناحیه بیان نکرده است؛ مثلا در "زیارت عاشورا" فقط اشارهای به عظمت مصایب امام حسین (ع) و فاجعه عاشورا شده است؛ ولی همانند زیارت ناحیه نیست و در هیچ موردی مصیبت عاشورا آنگونه که بوده، جلوه داده نشده است. زیارت ناحیه مقدسه، همانند زیارت عاشورا برای روز عاشورا وارد شده و در غیر عاشورا نیز خوانده میشود[۸]»[۹].
پرسشهای وابسته
- توقیع به چه معناست؟ (پرسش)
- توقیع ابتدایی به چه معناست؟ (پرسش)
- نقش سفیر در توقیعات چه بوده است؟ (پرسش)
- در چه مدت زمانی توقیع از طرف امام مهدی صادر میشده است؟ (پرسش)
- آیا توقیعات به خط خود امام مهدی بوده است؟ (پرسش)
- چه مقدار توقیع از ناحیه مقدسه صادر شده است؟ (پرسش)
- سند دو توقیع صادر شده از امام مهدی بر شیخ مفید چگونه قابل اثبات است؟ (پرسش)
- آیا زیارتنامههای منسوب به امام مهدی از طریق توقیع به دست ما رسیده است؟ (پرسش)
- در نامه امام مهدی به شیخ مفید به چه مطالبی اشاره شده است؟ (پرسش)
- دو توقیع امام مهدی به شیخ مفید در چه زمانی صادر شد؟ (پرسش)
- متن دو توقیع امام مهدی به شیخ مفید چیست؟ (پرسش)
- توقیع امام مهدی در پاسخ اسحاق بن یعقوب چه بود؟ (پرسش)
- توقیعات امام مهدی چگونه صادر شده است؟ (پرسش)
- معروفترین توقیع امام مهدی کدام است؟ (پرسش)
پانویس
- ↑ ر. ک: فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۱۰.
- ↑ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۸۵؛ ص ۳۰۲.
- ↑ "وَ يُلَقَّبُ بِالْحُجَّةِ وَ الْقَائِمِ وَ الْمَهْدِيِ وَ الْخَلَفِ الصَّالِحِ وَ صَاحِبِ الزَّمَانِ وَ الصَّاحِبِ وَ كَانَتِ الشِّيعَةُ فِي غَيْبَتِهِ الْأُولَى تُعَبِّرُ عَنْهُ وَ عَنْ غَيْبَتِهِ بِالنَّاحِيَةِ الْمُقَدَّسَةِ وَ كَانَ ذَلِكَ رَمْزاً بَيْنَ الشِّيعَةِ يُعْرَفُونَ بِهِ وَ كَانُوا يَقُولُونَ أَيْضاً عَلَى سَبِيلِ الرَّمْزِ وَ التَّقِيَّةِ الْقَائِمُ وَ يَعْنُونَهُ وَ صَاحِبُ الْأَمْر "؛ علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج ۲، ص ۵۱۹.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۲۰، ح ۴۹؛ محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۱۸۴، ج ۱۰۰، ص ۱۸۲.
- ↑ محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۸.
- ↑ محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۱، ح ۳۸؛ «در صدر روایت نوشته: و الظّاهر انّه من تألیف السید المرتضی ...»
- ↑ محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۱، ح ۳۸
- ↑ ر. ک: محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۸، ح ۹.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۱۳ - ۱۱۵.