بررسی نقش جبرئیل در فرآیند وحی قرآنی (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بررسی نقش جبرئیل
در فرآیند وحی قرآنی
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهعلی نصیری
موضوعوحی، مجاری علم لدنی ارتباط با فرشته، ارتباط با فرشته وحی پیامبر خاتم
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه قبسات
وابسته بهپژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرتابستان ۱۳۸۷
شماره۴۸
تعداد صفحات۲۲
شماره صفحاتاز صفحه ۴۳ تا ۶۴ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه تخصصی مجلات نور

بررسی نقش جبرئیل در فرآیند وحی قرآنی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی فرآیند وحی قرآنی و نقش جبرئیل در آن می‌پردازد. این مقاله ۲۲ صفحه‌ای به قلم علی نصیری نگاشته شده و در فصلنامه قبسات (شماره ۴۸، تابستان ۱۳۸۷) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسنده در چکیده مقاله می‌نویسد: «در فرآیند وحی قرآنی، جبرئیل نقش مهمی دارد. با بازکاوی این نقش بر اساس‌ کتاب و سنت، در عمل زمینه راه‌یابی برخی شبهه‌ها درباره وحی قرآنی منتفی خواهد شد. این مقاله تلاش دارد این نقش را بررسی کند. بر این اساس، نخست دیدگاه‌ دانشوران مسلمان در تحلیل نقش جبرئیل در فرآیند وحی قرآنی بررسی می‌شود و سپس با تکیه بر آیات قرآن کریم، بر شش نکته در تبیین این نقش تأکید می‌گردد که‌ عبارتند از:

۱. قرآن، فرآورده گفتار الهی با وساطت جبرئیل؛

۲. نزول قرآن با وساطت‌ جبرئیل؛

۳. صفات تأثیرگذار جبرئیل در نزول کامل قرآن؛

۴. قلب پیامبر، جایگاه‌ نزول قرآن؛

۵. برابری ماهیت وحی قرآنی فرودآمده بر جبرئیل و پیامبر؛

۶. نظارت‌ الهی درابلاغ کامل وحی قرآنی به پیامبر.

در پایان بر اساس این نکته‌ها، شبهه دخالت پیامبر (ص) در تولید قرآن نقد خواهد شد».[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • نقش جبرئیل در فرآیند وحی قرآنی، از نگاه اندیشوران؛
  • بررسی آیات درباره نقش جبرئیل در فرآیند وحی قرآنی؛
  • نکته‌ها:
    • نکته اول: قرآن فرآورده گفتار الهی با وساطت جبرئیل؛
    • نکته دوم: نزول قرآن با واسطه جبرئیل؛
    • نکته سوم: صفات تأثرگذار جبرئیل در نزول کامل قرآن:
      • دستاوردهای توصیف جبرئیل به صفات کمال؛
    • نکته چهارم: قلب پیامبر، جایگاه نزول قرآن؛
    • نکته پنجم: برابری ماهیت وحی قرآنی فرودآمده بر جبرئیل و پیامبر؛
    • نکته ششم: نظارت الهی در ابلاغ کامل وحی به پیامبر؛
  • نتیجه‌گیری؛
  • منابع و مآخذ.

دربارهٔ پدیدآورنده

علی نصیری
حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی نصیری (متولد ۱۳۴۴ ش، رشت)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، محمد هادی معرفت و جعفر سبحانی پیگیری کرد. وی رشته علوم قرآن و حدیث را در مقطع دکتری دانشگاه تهران به اتمام رساند. عضویت هیئت رییسه مرکز تحقیقات قرآن کریم المهدى، عضو شورای تحریریه فصلنامه کتاب نقد، عضو شورای علمی دانشنامه قرآن‌شناسی، گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «قرآن‌شناسی»، «امام حسین پیشوای روشنایی»، «وفاق اجتماعی در سخن و سیره معصومان (ع)»، «آثار باستانی»، «سیره سیاسی امام علی (ع)»، «نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن»، «ماهیت و مراتب وحی از نگاه صدرالمتألهین»، «تبیین و ارزیابی آیات صراط مستقیم در قرآن»، «استواران در علم و تأویل قرآن»، «انتظار موعود»، «امت»، «دلایل حیات امام عصر»، «اهل کتاب»، «فاطمه از نگاه امامان»، «فاطمه از نگاه صحابه و تابعان» و «علی از منظر نهج‌البلاغه» برخی از این آثار است.[۲]

پانویس

دریافت متن