تأویل و راسخان در علم (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تأویل و راسخان در علم
زبانفارسی
نویسندهعلی اصغر ناصحیان
موضوعتأویل، رسوخ در علم
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه الهیات و حقوق
وابسته بهدانشگاه علوم اسلامی رضوی
محل نشرمشهد، ایران
تاریخ نشربهار ۱۳۸۳
شماره۱۱
تعداد صفحات۳۰
شماره صفحاتاز صفحه ۱۱۷ تا ۱۴۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

تأویل و راسخان در علم عنوان مقاله‌ای است که به بررسی آگاهی راسخان در علم نسبت به محکمات و متشابهات می‌پردازد. این مقاله ۳۰ صفحه‌ای به قلم علی اصغر ناصحیان به زبان فارسی نگاشته شده و در فصلنامه الهیات و حقوق (شماره ۱۱، بهار ۱۳۸۳) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: «بر اساس دلایل و شواهدی که در این مقاله آمده است، راسخان در علم، تأویل متشابهات را می‌دانند و نیز "واو" در وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ عاطفه است. اما سخن علی(ع) در خطبه اشباح که گفته می‌شود حاکی از اعتراف راسخان در علم به ناآگاهی از تأویل آیات متشابه است، به دلایلی که ذکر می‌شود، ناظر به آیات متشابه نیست. مصداق اصلی "راسخان در علم"، پیامبر(ص) و امامان مکتب اهل بیت(ع) هستند. عاملان ربانی که معارف شریعت را در این مکتب آموخته و به زیور علم و تقوا آراسته شده‌اند نیز از مصادیق "راسخان در علم" به شمار می‌روند».[۲]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • دیدگاه نخست: انحصار دانش تأویل به خداوند:
    • دلایل این دیدگاه:
  1. استیناف، مقتضای ذوق ادبی؛
  2. قرینه سیاق؛
  3. انحصار دانشِ برخی از مسائل قرآنی به خداوند؛
    • اشکال اساسی در این دیدگاه؛
  • دیدگاه دوم: راسخان در علم، عالمان تأویلند:
    • دلایل این دیدگاه:
  1. اصالت «واو» در عطف؛
  2. مناسبت حکم و موضوع؛
  3. حکم عقل؛
  4. واقعیت عینی؛
  5. دلالت احادیث؛
  • سخن امیر مؤمنان(ع) در خطبه اشباح؛
  • دیدگاه مشهور؛
  • بررسی دیدگاه علامه مجلسی؛
  • دیدگاه علامه طباطبایی:
    • الف) ارتباط نداشتن سخن امام(ع) با مفاد آیه تأویل؛
    • ب) تعارض در رأی؛
    • ج) نادرستی تفسیر "الغیب المحجوب"؛
  • دیدگاه نگارنده؛
  • پاسخ به دو پرسش؛
  • اختلافِ عبارت در نقل خطبه اشباح؛
  • تعیین راسخان در علم؛
  • پی‌نوشت‌ها.

دربارهٔ پدیدآورنده

علی اصغر ناصحیان
حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی اصغر ناصحیان (متولد ۱۳۴۱ ش، سبزوار)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید حسن مرتضوی، حسن علی رضا‌زاده، سید حسن مرتضوی، علی فلسفی و محمد هادی معرفت پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد به اتمام رساند. عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیة از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. جریان‌شناسی تفاسیر فقهی، کاوشی نو در جمع قرآن، «علوم قرآنی در مکتب اهل بیت (ع)»، «مصحف علی از منظر احادیث» و «تأویل و راسخان در علم» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

دریافت متن مقاله