تقریب بین مذاهب اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از دار التقریب)
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امامت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

رابطه امامت با آموزه وحدت و تقریب مذاهب

  1. منازعه و انشقاق نتیجه پیمودن راه نادرست و برخورد دور از تعقل و همراه با عصبیت و کینه‌توزی است. اگر انسان تشنه، آب زلال را با ظرف آلوده بنوشد آیا می‌توان او را بخاطر نوشیدن آب سرزنش نموده و از خوردن آب منع کرد؟ واضح است که انتخاب شیوه نادرست و گاه مهلک در نوشیدن آب مجوز ممنوعیت یک ماده حیاتی برای انسان نمی‌شود بلکه ضرورت تنبه و بیداری را دو چندان می‌گرداند. لذا بر دانشمندان و فرهیختگان امت اسلامی لازم است که این مایه حیات امت را به درستی و در محیط سالم و صمیمی و با تأکید بر مشترکات و به دوز از آلودگی‌های تفرقه انگیز و مهلک مورد توجه و اهتمام ویژه قرار دهند. در فضای غبارآلود ناشی از عدم آگاهی و شناخت درست از یکدیگر و وارد کردن اتهامات ناروا[۴] و غفلت از حلیه‌ها و برنامه‌های تفرقه افکن دشمن مشترک، تقریب بین مذاهب هیچ‌گاه تحقق نخواهد یافت[۵].
  2. مطالعه و بحث پیرامون مسأله امامت از جنبه تاریخی صرف به این معنی که گذشته را تغییر دهیم هرگز مورد نظر هیچ محققی در باب امامت نیست. بلکه بررسی وقایع صدر اسلام صرفا یک ارزیابی و سنجش «ماوقع» است با معیارهای به‌دست آمده از قرآن کریم و سنت قطعیه رسول خدا (ص) تا اینکه بدانیم آنچه بعد از آن حضرت اتفاق افتاده مطابق با تعالیم و ضوابط اسلامی بوده یا مغایر آن.
  3. نیاز مبرم به بحث امامت برای تعیین مرجعیت علمی و دینی، مربوط به همه مسلمانها و در همه زمانها است تا با تعالیم و آموزه‌های اسلامی به صورت درست به دور از انحراف آشنا شوند[۶]. نقش بی‌بدیل امام در معرفت دینی و تبیین صحیح از عقاید و معارف و احکام اسلامی و نیز جنبه اجتماعی و سیاسی امام، اهمیت پرداختن به بحث از امامت را بوضوح آشکار می‌سازد[۷][۸]

منابع

منابع

پانویس

  1. ابتدا در سال ۱۹۴۷ م «دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه» در قاهره تأسیس شد و مجلۀ «رسالة الاسلام» را منتشر ساخت، سپس تلاش‌های عالمان شیعه و سنّی به صدور فتوای مشروعیت عمل به فقه شیعه از سوی شیخ شلتوت انجامید
  2. الغدیر، ج ۸، مقدمه
  3. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۶۹.
  4. نمونه‌ای از شواهد فراوان اتهامات ناروا: ابن تیمیة در منهاج السنة النبویة، ج ۲، ص ۳۶۸ می‌نویسد: ولکن الإمامیة تُخَالِفْ أَهْلِ البیت فی عَامَّةً أُصُولِهِمْ، فلیس فی أَئِمَّةِ أَهْلِ البیت - مَثَلُ علی بْنِ الحسین، وأبی جَعْفَرِ الْبَاقِرِ، وَ ابْنِهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ الصَّادِقِ - مِنْ کان ینکر الرؤیة، أَوْ یقول بِخَلْقِ الْقُرْآنِ‏، أَوْ ینکر القدر، أَوْ یقول بِالنَّصِّ عَلَى علیّ، أَوْ بِعِصْمَةِ الْأَئِمَّةِ الاثنی عَشَرَ. ابن خلدون می‌نویسد: وَ شَذَّ أَهْلَ الْبَيْتِ بمذاهب ابْتَدَعُوها وَفَّقَهُ انْفَرَدُوا بِهِ وَ بَنُوهُ عَلَى مَذْهَبَهُمْ فِي تَنَاوُلِ بَعْضُ الصَّحَابَةِ بالقدح وَ عَلَى قَوْلِهِمْ بِعِصْمَةِ الْأَئِمَّةِ وَ رَفَعَ الْخِلَافِ عَنْ أَقْوَالِهِمْ وَ هِيَ كُلُّهَا أُصُولِ واهِيَةُ ؛ تاریخ ابن خلدون ج۱، ص ۴۴۶.
  5. ر. ک: بخشی مبسوط در آموزش عقاید، ج ۲، ص ۲۲۸ ببعد.
  6. ر. ک: محاضرات فی الالهیات، ص ۳۴۰ الفصل الاول لماذا نبحث عن الامام.
  7. در مباحث دیگر با عنوان شئون و مسؤولیت‌های امام به تفصیل سخن می‌گوییم.
  8. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۱؛ ج5، ص20-21.