در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

پاسخ نخست

هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی نویسنده کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در پاسخ به این پرسش گفته است:

«باید بر اساس تکالیف شرعی عمل کرد، در مواردی جایز است و در مواردی جایز نیست باید مورد به مورد بررسی شود»[۱].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین شاکر.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد تقی شاکر نويسنده مقاله «مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران» در پاسخ به این پرسش گفته‌ است: «در روایات تشویقی نسبت به آگاهی یافتن خاص نسبت به امور غیبی صورت نگرفته است. البته ریاضت شرعی و انجام تکالیف الهی زمینه بهره‌مندی از برخی دانش‌های غیبی از راه‌های گونان را فراهم می‌سازد. روایت مشهور کسی که چهل روز رفتار مخلصانه انجام دهد خداوند حکمت را بر قلب و زبان او جاری می‌کند از شواهد این گفتار است. با وجود این دستور عمومی و فراگیر برای راه‌یابی به کانال‌های آگاهان از برخی علوم غیبی همانند اجنه و شیاطین توصیه نشده است اما به هر حال با آگاهی یافتن یک فرد از برخی از علوم غیب آیا اجازه انتقال این دانش به دیگران وجود دارد یا خیر؟ پاسخ این پرسش را می‌توان از طریق آیات قرآن ارائه داد. مطابق داستان حضرت موسی (ع) و فرد الهی که موسی ملازم او شد که مطابق روایات خضر بود انتقال دانش غیبی و نهانی به همه افراد و بلکه به افراد خاص نیز امری صحیح نیست. بازگشت این پاسخ به تفاوت ظرفیت‌های وجودی افراد و همچنین به قوانین عمومی و طبیعی نظام زندگی بشر که توسط خداوند مقدر شده است بازگشت دارد. در یک کلام کلی می‌توان گفت همچنان که معصوم موظف به انتقال تمامی علوم و معلومات خود به دیگران نیست و از این رو اصحاب ائمه (ع) با طبقه‌بندی مواجه بودند و در این میان برخی به اصحاب سر مشهور شدند؛‌ انتقال دانش غیبی به دیگران می‌تواند دخالت در مسیر حرکت طبیعی آنان و آسیب زایی به آن شود چرا که بدون شک آگاه یافته از برخی علوم غیبی تنها به بخش بسیار بسیار جزئی از آگاهی نهان دسته یافته است و آنچه او نمی‌داند نسبت به دانسته‌ها و دست یافته‌های او به مراتب بیشتر است و تصمیمات بر اساس تنها بخشی از علم غیبی تصور آگاهی از تمام اوضاع و آگاهی‌های مرتبط با افراد را ایجاد می‌کند که امری باطل و نادرست است»[۲].

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس