علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندگانعین‌الله خادمی و لیلا پوراکبر
موضوعوحی، مجاری علم لدنی و الهام
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه اندیشه دینی
وابسته بهدانشگاه شیراز
محل نشرشیراز، ایران
تاریخ نشرزمستان ۱۳۹۳
شماره۵۳
شماره صفحاتاز صفحه ۱۰۳ تا ۲۸۰ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی این مسئله که ماهیت علم انسان کامل، نزد سید حیدر آملی چیست می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۶ صفحه‌ای به قلم عین‌الله خادمی و لیلا پوراکبر نگاشته شده و در فصلنامه اندیشه دینی (شماره ۵۳، زمستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسندگان در چکیده مقاله خود می‌نویسند: «در فرهنگ اسلام، انسان کامل که بهترین مصداق آن پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) می‌باشند، جامع اسما و صفات الهی می‌باشد. علم یکی از این صفات به شمار می‌رود. از نظر ملاصدرا، علم امری وجودی و ذومراتب است و هرچقدر وجودی کامل‌تر باشد، از مرتبه بالاتری از علم برخوردار خواهد بود. انسان کامل که از برترین درجه وجودی برخوردار است، بالاترین مرتبه علمی را نیز داراست؛ زیرا از نظر صدرا، انسان به وسیله حرکت جوهری در مراتب وجودی تعالی یافته، سرانجام، به تجرد تام عقلی نائل می‌شود که این، مرتبه انسان‌ کامل است. ابزارهای علم که شامل حس، خیال، عقل و قلب است، در انسان کامل، به بهترین نحو، حقایق علوم را ادراک می‌کند و این معارف مبتنی بر موهبت الهی و عنایات ربانی است و از مقام قرب الهی او سرچشمه می‌گیرد. گستره علم انسان کامل بسیار وسیع بوده، در همه شئون هستی، به اذن خداوند حضور دارد و به خزائن و سرچشمه‌های علم الهی اتصال داشته، از تمام راز‌های مخزون عالم غیب و مراتب علم الهی آگاه است».

فهرست مقاله

  • مقدمه؛
  • چیستی علم از دیدگاه ملاصدرا؛
  • ابزارهای علم انسان کامل:
    • قوه حس؛
    • قوه تخیل؛
    • قوه عقل؛
    • قوه قلب؛
  • مراتب ادراک و ارتباط آن با علم انسان کامل؛
  • اقسام انسان در ارتباط با علم:
    • انسان ناقص محجوب؛
    • انسان واصل فانی؛
    • انسان کامل عارف؛
  • اقسام علما:
    • عالم تام؛
    • عالم مکتفی؛
    • عالم ناقص؛
  • علم انسان کامل؛
  • مصادر علم انسان کامل:
    • فهم بطون قرآن؛
    • عقل اول (قلم اعلی)؛
    • عقل فعال؛
    • لوح محفوظ؛
    • لوح محو و اثبات؛
    • عرش و کرسی؛
    • علوم انبیا و اوصیای پیشین؛
  • نتیجه‌گیری؛
  • یادداشت‌ها؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورندگان

عین‌الله خادمی (پدید‌آورنده)
عین‌الله خادمی
آقای دکتر عین‌الله خادمی (متولد ۱۳۴۰ مازندران)، دارای دکترای فلسفه و حکمت اسلامی از دانشگاه تهران می‌باشد. عضویت در شورای تحقیقات دانشگاه آزاد واحد قم و سازمان آموزش و پرورش استان قم، عضویت در شورای انتشارات دانشگاه شهید رجایی، نماینده ریاست دانشگاه کمیته منتخب دانشگاه شهید رجایی عضویت شورای نشریات دانشجویی و مدرس دانشگاه‌های مختلف از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «محبت تربیت دینی»، «نظام فیض از دیدگاه اندیشمندان اسلامی»، «مطالعه روشمند» و «علیت از دیدگاه متکلمان مسلمان»، «علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا»، «محبت به پیامبر و اهل بیت از دیدگاه قرآن و روایات»، «علم انسان کامل از دیدگاه سید حیدر آملی» و «جایگاه و ضرورت امامت از منظر اسماعیلیه» برخی از این آثار است[۲].
لیلا پوراکبر (پدید‌آورنده)
بخش آغازین خالی است

پانویس

دریافت متن