مسیحاباوری در ادیان ابراهیمی به چه معناست و ماشیح چه فرقی با مسیحا دارد؟ آیا ماشیح زنده است و در غیبت به سر می‌برد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مسیحاباوری در ادیان ابراهیمی به چه معناست و ماشیح چه فرقی با مسیحا دارد؟ آیا ماشیح زنده است و در غیبت به سر می‌برد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با معارف مهدویت / مهدویت در ادیان و مکاتب / منجی در اندیشه مسیحیان
تعداد پاسخ۱ پاسخ

مسیحاباوری در ادیان ابراهیمی به چه معناست و ماشیح چه فرقی با مسیحا دارد؟ آیا ماشیح زنده است و در غیبت به سر می‌برد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:

«اصطلاح مسیحاباوری از واژه مسیحا که ترجمه‌ای از واژه عبری ماشیح به معنای تدهین شده می‌باشد، گرفته شده است. ماشیح در اصل به پادشاهانی اطلاق می‌شد که برای بر تخت نشستن، روغن مالی و تدهین مقدس می‌شدند. مسیحاباوری یا مسیانیزم را می‌توان با تسامح معادل موعودباوری یا منجی گرایی عام هم به کاربرد؛ چراکه این اصطلاح در فضای یهودیت شکل گرفته و همان‌طور که می‌دانیم، مشخصات و مؤلفه‌های موعود در ادیان مختلف متفاوت است. یکی از نویسندگان دایرة المعارف هزاره گرایی به حق در این باره معتقد است: از اصطلاح مسیحا باوری نباید در فضای غیریهودی و غیرمسیحی استفاده کرد؛ زیرا برخلاف یهودیان که بسیاری از آن‌ها هنوز منتظر ماشیح هستند و نیز مسیحیان که در انتظار بازگشت مسیح به سر می‌برند، در الاهیات اسلامی هیچ جایگاهی برای این گونه ناجی وجود ندارد. در قرآن برای عیسای پیامبر، گاه عنوان المسیح به کار می‌رود که هم خانواده واژه Messiah است، اما فقط عنوانی محترمانه و عاری از هرگونه مفهوم الاهیاتی است. از نظر مسلمانان، مهم‌ترین چهره فرجام شناختی مسیح نیست، هرچند قرآن، احادیث و روایات منسوب به حضرت محمد (۵۷۰ - ۶۳۲م) از بازگشت او سخن می‌گویند، بلکه مهدی (ع)، یعنی هدایت شده، محور اصلی آخر الزمان است. برای مسلمانان، بازگشت مسیح تنها یکی از علایم فرارسیدن آخر الزمان است، نه نقطه اوج آن که باور مسیحیان است.

البته همین نویسنده در جای دیگری با اشاره به شباهت‌های غیرقابل انکار موعودگرایی در ادیان ابراهیمی می‌گوید: اعتقاد به عصر طلایی در دیدگاه اسلامی، از یک لحاظ بیش تر به اعتقاد یهودیان شباهت دارد و آن این که مهدی و ماشیح موعود هردو چهره‌های تاریخی خواهند بود که وظایف خود را در زمان و مکان عادی تحقق خواهند بخشید، برخلاف مسیح که در باور مسیحیان جایگاه دوم در تثلیث به او اختصاص دارد و آغاز و انجام کتاب مکاشفه یوحنای قدیس تلقی می‌شود. نقطه اشتراک دیگر اعتقاد مسلمانان و یهودیان در عصر طلایی این است که هردوی آن‌ها هدف اصلی مهدی و ماشیح را صلح و عدالت همگانی می‌دانند، نه رستگاری فردی؛ از سوی دیگر، عقاید مسلمانان در خصوص علایم مربوط به آخر الزمان و روز قیامت، از بسیاری لحاظ به کلیساهای مسیحی شباهت دارد. کتاب مقدس مسلمانان و احادیث آن‌ها علاوه بر بازگشت مسیح، از دجال یعنی گمراه کننده یا ضد مسیح، دباح یعنی دیو، و یأجوج و مأجوج سخن می‌گویند که همه آن‌ها در کتاب مکاشفه یوحنای قدیس، آخرین کتاب عهد جدید مسیحیان ذکر شده‌اند. پس معلوم می‌شود که فرجام‌شناسی در اسلام، هم به فرجام‌شناسی یهودیان و هم مسیحیان شباهت دارد.

گفتیم که ماشیح یا مسیحا در لغت به معنای شخص روغن زده شده است. یهودیان معتقدند که ماشیح شخصیتی از نسل داوود است که خداوند او را در آخر الزمان خواهد فرستاد تا دوره‌ای جدید را آغاز کند که در آن همه بشر خدای حقیقی را عبادت خواهند کرد، ریشه جنگ از زمین برکنده خواهد شد، و صلح به تمام معنا حاکم خواهد گشت. نظریه اعتقادی ماشیح، با وجود قوی‌ترین پیشینه‌ها در کتاب مقدس، در طول تاریخ یهود تحول یافته، پرداخت خورده، و تفاسیر مختلفی برای آن به میان آمده است، اما حکم صریح بنیادین آن این است که سرانجامِ رضایت بخشِ تاریخِ بشری در جایی بر روی همین زمین محقق خواهد شد. نظریه ماشیح، جنبه این جهانی آخرت‌شناسی یهود است و جهان آینده، جنبه آن جهانی آن. اعتقاد عموم بر آن است که ظهور ماشیح و فعالیت‌های او در راه بهبود و ضع جهان و تأمین سعادت بشر، قسمتی از نقشه خداوند در آغاز آفرینش جهان بوده است: پیش از آنکه عالم هستی به وجود آید، هفت چیز آفریده شد؛ تورات، توبه، باغ عدن (بهشتجهنم، اورنگ جلال الاهی، بیت همیقداش، نام ماشیح»[۱].

پرسش‌های وابسته

  1. منجی نزد مسیحیان کیست؟ (پرسش)
  2. منجی و نجات در دین مسیحیت به چه معناست؟ (پرسش)
  3. دیدگاه انجیل و مسیحیت درباره موعود چیست؟ (پرسش)
  4. ظهور منجی در انجیل در چه وقتی معین شده است؟ (پرسش)
  5. مقصود از مسیحیت صهیونیستی چیست؟ (پرسش)
  6. مقصود از مسیحیت سیاسی آمریکا چیست؟ (پرسش)
  7. اوصاف یاران منجی در انجیل چیست؟ (پرسش)
  8. آیا در انجیل به علائم ظهور منجی اشاره شده است؟ (پرسش)
  9. آیا علائم منجی در ادیان دیگر مانند هندیان و مسیحیان بیان شده است؟ (پرسش)
  10. آیا در دین مسیحیت به منجی و مصلح بشارت داده شده است؟ در چه کتاب‌هایی؟ (پرسش)
  11. مسیحاباوری در ادیان ابراهیمی به چه معناست و ماشیح چه فرقی با مسیحا دارد؟ آیا ماشیح زنده است و در غیبت به سر می‌برد؟ (پرسش)
  12. آیا مسیحیان موعودباورند یعنی معتقد به آمدن منجی در آخر الزمان هستند؟ نام منجی آنان چیست؟ آنان آمدن منجی را چگونه ترسیم می‌کنند؟ (پرسش)
  13. موعودباوری اسلامی و مسیحی چه وجوه اشتراک و چه اختلافاتی دارد؟ (پرسش)
  14. بازگشت عیسی مسیح در روایات اسلامی چگونه تفسیر می‌شود؟ (پرسش)
  15. کاتولیک‌های مسیحی درباره بازگشت عیسی چه نظری دارند؟ (پرسش)
  16. از نظر مسیحیان بازگشت و ظهور مسیح چه مراحلی دارد؟ آیا عیسی مسیح حکومت هم خواهد نمود؟ (پرسش)
  17. انجیل درباره منجی و ظهور او چه پیشگویی کرده است؟ (پرسش)
  18. چه نشانه‌هایی برای ظهور منجی در انجیل آمده است؟ (پرسش)
  19. نقاط اشتراک تورات و انجیل با منابع اسلامی درباره حوادث پیش از ظهور منجی و جهان پس از آن کدام‌اند؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس