چرا امام مهدی بعد از ظهور به حکم داوود عمل می‌کند؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
چرا امام مهدی بعد از ظهور به حکم داوود عمل می‌کند؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلیمهدویت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

چرا امام مهدی بعد از ظهور به حکم داوود عمل می‌کند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • کلینی به سندش از امام باقر (ع) نقل کرده که خطاب به اباعبیده فرمود: ... یا أباعبیده! ذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ حَکَمَ بِحُکْمِ دَاوُدَ وَ سُلَیْمَانَ لَا یَسْأَلُ بَیِّنَةً[۱]. نعمانی از ابان بن تغلب نقل کرده که گفت: من با جعفر بن محمد (ع) در مسجد کوفه بودیم که او دست مرا گرفته بود و فرمود: ای ابان! زود است که خداوند سیصد و سیزده مرد را در این مسجد شما حاضر کند... آن گاه به منادی امر می‌کند که ندا دهد: این مهدی است که به حکم داوود و سلیمان قضاوت خواهد نمود؛ که در قضاوتش از بیّنه سؤال نمی‌کند[۲].

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

  • «ظاهر روایات آن است که امام زمان (ع) بعد از ظهور به علم خود در هر واقعه‌ای حکم می‌کند نه به بیّنه، بر خلاف آنچه که امامان سابق بر او انجام می‌دادند. شیخ مفید در کتاب المسائل می‌گوید: امام (ع) می‌تواند به علم خود حکم کند همان طوری که به ظاهر شهادت‌ها نیز می‌تواند چنین کند و هر گاه شهادت را باطل ببیند بر علم خود حکم خواهد کرد ...[۳]. علامه مجلسی در مرآه العقول می‌فرماید: و این اختلاف در سیره اهل بیت (ع) از قبیل نسخ نیست تا کسی اشکال کند که بعد از پیامبر نسخی نیست، بلکه یا به اعتبار تقیه در برخی موارد است و یا به جهت اختلاف اوضاع و احوال در زمان‌ها است ...[۴].
  • از آنجا که وظیفه امام زمان (ع) بعد از ظهور پر کردن زمین از عدل و داد است، لذا طبیعی است که به واقع حکم نماید تا اینکه حقوق به صاحبان اصلی‌اش باز گردد، و مقتضای آن این است که حضرت به علم خود که از جانب خدا به او الهام شده حکم نماید، و این همان حکم داوود است.
  • حکم حاکم به علمش، بدون اتکا بر بیّنه و قسم، نه تنها مورد اتفاق علمای شیعه است بلکه برخی از علمای اهل سنت نیز آن را جایز شمرده‌اند.

ابن قدامه می‌گوید: ... از احمد بنابر نقلی شنیده شده که حکم حاکم به علمش جایز است، و این قول ابویوسف و ابوثور و رأی دوم شافعی و اختیار مزنی است، زیرا پیامبر (ص) در موردی که ذکر می‌کند بدون بیّنه و اقرار و تنها با علم به گفتار مدعی حکم صادر کرد. آن گاه می‌گوید: حاکم که به قول دو گواه حکم می‌کند به جهت غلبه بر ظن اوست، پس در مورد علم و قطع، اولی به جواز حکم است. و دیگر اینکه حاکم می‌تواند در تعدیل و جرح شهود به علم خود عمل کند، پس در ثبوت حق به طریق اولی می‌تواند به علم خود حکم نماید[۵].

نتیجه اینکه: هیچ استبعادی ندارد که حضرت مهدی (ع) در قضایا به علمی که از جانب خداوند به او الهام شده حکم نماید»[۶].

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. «ای اباعبیده! هر گاه که قائم آل محمد (ع) قیام کند به حکم داوود و سلیمان حکم خواهد کرد و لذا از دلیل و شاهد سؤال نمی‌کند» کافی، ج ‌۱، ص ۳۹۷
  2. الغیبه، نعمانی، ص ‌۱۶۹
  3. بحارالأنوار، ج ۲۶، ص ‌۱۷۷
  4. مرآه العقول، ج ۴، ص ۳‌۰‌۱
  5. المغنی، ج ‌۱‌۱، ص ۴‌۰‌۱
  6. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۶۳۱.