نمایش مبدأ برای تفسیر عیاشی (کتاب)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان           = تفسیر عیاشی
| عنوان اصلی      = 
| تصویر           = 2021515.jpg
| اندازه تصویر   = 200px
| از مجموعه   = 
| زبان            = فارسی
|زبان اصلی     =
| نویسنده         = [[محمد بن مسعود بن محمد عیاشی تمیمی کوفی سمرقندی]] مشهور به [[عیاشی]]
| نویسندگان         = 
| تحقیق یا تدوین    =
| زیر نظر           = 
| به کوشش           =
| مترجم             =
| مترجمان           =
| ویراستار          =
| ویراستاران        =
| موضوع           =   
| مذهب            = 
| ناشر            = [[انتشارات مکتبة العلمیة الاسلامیة]]
| به همت            =
| وابسته به         = 
| محل نشر    = تهران، ایران
| سال نشر       =  ۱۳۸۰ش
| تعداد جلد         = ۲
| صفحه            = 
| قطع             =  وزیری
| نوع جلد        =  
| شابک            =  	
| رده‌بندی کنگره     = ‭	 BP۹۳/ع ۹ت ۷
| رده‌بندی دیویی     = 	
| شماره ملی         = 		
}}
'''تفسیر عیاشی''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[محمد بن مسعود بن محمد عیاشی تمیمی کوفی سمرقندی]] مشهور به [[عیاشی]] است و [[انتشارات مکتبة العلمیة الاسلامیة]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref>[https://www.gisoom.com/book/11219274/ شبکه جامع کتاب گیسوم]</ref>

== دربارهٔ کتاب ==
«التفسیر» به [[زبان عربی]]، نام [[تفسیری]] [[روایی]] است از [[ابوالنضر محمد بن مسعود بن محمد عیاشی تمیمی کوفی سمرقندی]] که به نام «[[تفسیر عیاشی]]» [[شهرت]] یافته است. از زندگانی او اطّلاعات قابل توجهی در دست نیست. [[ابن ندیم]] گوید: او از [[قبیله]] [[بنی‌تمیم]] و از فقهای [[شیعه امامیه]] است که در فزونی [[دانش]]، یگانه [[روزگار]] خویش بوده و کتاب‌های وی در نواحی [[خراسان]] منزلتی رفیع داشته. وی استادِ [[ابو عمرو محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی]] - صاحب کتاب [[رجال]]- است که درباره عیّاشی گفته شده: او بیش از دویست کتاب و رساله را تألیف کرده و در [[جوانی]] از [[مذهب تسنن]] به تشیّع‌ گراییده و با کثرت آثار [[علمی]] خویش منشأ خدمات فراوانی بوده است<ref>تفسیر و مفسران، ج۲، ص۱۷۶.</ref>. [[تاریخ]] دقیقی از تولّد عیّاشی در دست نیست: [[سال]] وفاتش را ۳۲۰ ق نوشته‌اند؛ بنابراین او هم عصر [[کلینی]] و از اعیان [[عالمان شیعه]] و بزرگان [[علم حدیث]] به‌ویژه [[تفسیر روایی]] می‌باشد <ref>تفسیر العیاشی، ج۱.</ref>.

در بزرگی و [[مقام علمی]] او همین بس که [[علامه طباطبایی]] در مقدمه‌ای که بر این [[تفسیر]] نگاشته گوید: تمامی عالمانی که پس از او آمده‌اند بر جلالت [[قدر]] و [[علوّ]] [[منزلت]] و دامنه [[فضل]] و دانش او اتّفاق نظر دارند و او را به عنوان «[[ثقه]]»، «گرانمایه» و «بسیار [[راستگو]] در [[نقل روایت]]» معرّفی نموده‌اند و کشّی از [[شاگردان]] او و [[جعفر بن محمد مسعود عیاشی]] فرزند او، از آن بزرگوار [[نقل حدیث]] کرده‌اند. عیّاشی در آغاز جوانی به [[تحصیل علم]] پرداخت و در [[فقه]]، [[حدیث]]، طبّ، [[نجوم]] و [[علم]] عروض از سرآمد اقران خویش گردید و در راه کسب دانش تمام سرمایه‌اش را به کار برد و تمام مبلغ سیصد هزار دیناری که به [[ارث]] برده بود در راه تحصیل و [[نشر علم]] هزینه نمود و مجلس درس و بحث او [[عوام]] و [[خواص]] را به سوی خود جلب و جذب نموده بود.

از جمله آثار پُر ارج عیّاشی تفسیر روایی اوست که در اصل شامل تمام [[آیات قرآن]] بوده و تمامی [[روایات]] را نیز با ذکر [[سند]] آورده بود، اما برخی از نسخه برداران آن را تلخیص نموده و اسانید [[روایی]] را حذف کردند و چیزی که اکنون بر جای مانده تنها جزء اول آن تلخیص است که شامل [[تفسیر روایی]] نیمی از [[قرآن]] (از [[سوره فاتحه]] تا پایان [[سوره کهف]]) است و تاکنون از جزء دوم آن اطّلاعی در دست نیست.

بی‌گمان، منابع [[مفسر]]، مجموعه روایاتی است که او در [[روزگار]] خود به صورت مستند به آنها دست یافته است، ولی متأسفانه متن کامل آن به دست ما نرسیده است. هم اکنون بخش مفقود شده آن را ناچاریم از روی شواهد و قرائن در آثاری دیگر چون «[[شواهد التنزیل (کتاب)|شواهد التنزیل]]» از [[حاکم حسکانی نیشابوری]] جستجو کنیم که او فراوان از [[تفسیر عیّاشی]] نقل قول نموده است.

مهم‌ترین ویژگی این [[تفسیر]]، [[تفسیر قرآن]] با [[روایات معصومین]] است. [[علامه طباطبایی]] در [[وصف]] این اثر گوید: به [[جان]] خودم [[سوگند]] که این اثر [[نیکوترین]] [[کتابی]] است که در موضوع خود از گذشته دور به دست ما رسیده و مطمئن‌ترین میراثی است که از پیشینیان [[مشایخ]] ما در موضوع تفسیر روایی دریافت نموده‌ام»<ref>تفسیر العیاشی.</ref>.

او در ذیل [[آیات]] هر [[سوره]]، روایات مربوط به آن سوره را، به‌گونه‌ای که بیانگر آن باشد، نقل نموده است. البته مؤلّف هیچ‌گونه اظهار نظری ننموده است و در واقع بررسی محتوایی روایات را بر عهده خواننده نهاده است. می‌‌توان گفت: [[هدف]] او صرفاً جمع‌آوری [[روایات تفسیری]] بوده نه [[نقد]] و بررسی کامل آنها. در خلال نقل مجموعه [[احادیث]]، [[روایات ضعیف]] و [[اسرائیلیات]] نیز کم و بیش نقل شده است.

امتیازات این تفسیر اوّلاً به [[قدمت]] [[تاریخی]] آن و ثانیاً به مجموعه روایات گردآوری شده در ذیل شماری از آیات [[سوره‌ها]] می‌باشد. از آنجا که نسخه اصلی مؤلّف شامل تفسیر روایی تمام سوره‌ها بوده ولی اکنون در دست نیست و تنها تلخیصی از آن به صورت ناقص و بدون ذکر اسناد موجود است، مصحّحِ این [[تفسیر]]، مأخذ [[روایات]] را در آثار [[روایی]] بعد از عیاشی جستجو نموده و در پانوشت‌ها آنها را با ذکر نام کتاب‌های روایی همراه با شماره و صفحات یادآور شده است که عمده آنها عبارتند از: [[تفسیر البرهان (کتاب)|تفسیر البرهان]] [[سید هاشم بحرانی]]، [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]] علّامه [[مجلسی]]، صافی [[فیض کاشانی]]، [[وسائل الشیعه (کتاب)|وسائل الشیعه]] و [[اثبات الهداة (کتاب)|اثبات الهداة]] [[حرّ عاملی]] و [[مجمع البیان (کتاب)|مجمع البیان]] [[طبرسی]]. البته موارد [[اختلاف]] نسخه‌ها را نیز در پانوشت‌ها ذکر کرده است<ref>تفسیر العیاشی، عیاشی، تصحیح سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، بی‌تا.</ref>.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر طبری (مقاله)|مقاله «تفسیر طبری»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>

== فهرست کتاب ==
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

== دربارهٔ پدیدآورنده ==
{{:عیاشی}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

== دریافت متن ==
*[https://noorlib.ir/book/view/1444?viewType=pdf دریافت متن PDF کتاب از کتابخانه دیجیتال نور]
*[http://lib.eshia.ir/12013/0/1 دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه مدرسه فقاهت]
*[https://www.ghbook.ir/?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=2636&Itemid=167&lang=fa دریافت متن دیجیتال و PDF کتاب از بازار کتاب قائمیه]

== پیوند به بیرون ==
*[http://hadith.net/post/54243/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B4%DB%8C/ وبگاه حدیث نت]
*[https://library.tebyan.net/fa/99291/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B4%DB%8C کتابخانه دیجیتالی تبیان]

[[رده:کتاب]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌های عیاشی]]
[[رده:آثار عیاشی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت تک جلدی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۳۰۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت منتشر‌شده در ۱۳۸۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات مکتبة العلمیة الاسلامیة]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]