نمایش مبدأ برای تفسیر انوار التنزیل و اسرار التاویل (کتاب)

{{جعبه اطلاعات مجموعه کتاب
| عنوان پیشین = 
| عنوان = أنوار التنزیل و أسرار التأویل
| عنوان پسین = 
| عنوان اصلی = 
| تصویر = 2020303.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| از مجموعه = 
| زبان = عربی
| زبان اصلی = 
| نویسنده = [[عبدالله بن عمر بيضاوى]]
| نویسندگان = 
| تحقیق یا تدوین = 
| زیر نظر = 
| به کوشش = 
| مترجم = 
| مترجمان = 
| ویراستار = 
| ویراستاران = 
| موضوع = 
| مذهب = 
| ناشر = دار احیاء التراث العربی
| به همت = 
| وابسته به = 
| محل نشر = بیروت، لبنان
| سال نشر = ۱۴۱۸ ق
| تعداد جلد = ۵
| فهرست جلدها = 
| شابک = 
| شماره ملی =
}}
'''أنوار التنزیل و أسرار التأویل''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[عبدالله بن عمر بيضاوى]] است و [[انتشارات دار إحیاء التراث العربی]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref name=p1>[http://lib.eshia.ir/15391/1/2 کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>

==درباره کتاب==
"[[انوار التنزیل و أسرار التأویل]]" معروف به "[[تفسیر بیضاوی]]" به [[زبان عربی]]، تألیف [[ناصرالدین ابوالخیر عبدالله بن عمر بن علی بیضاوی شیرازی]]، [[قاضی]] القضات [[زمان]] خود در [[شیراز]]، [[فقیه]]، ادیب و مفسری [[آگاه]] به [[فنون]] [[تفسیر]] [[شافعی]] [[اشعری]] است که [[تاریخ]] دقیق [[تولد]] او نامعلوم ([[قرن هفتم]]) ذکر کرده‌اند، اما تاریخ [[وفات]] او را سال ۶۸۵ق و بعضی ۶۹۱ق در تبریز دانسته‌اند. او در [[شهر]] بیضا حدود هشت فرسخی شیراز [[چشم]] به [[جهان]] گشود و گفته‌اند حدود صد سال [[عمر]] کرده است. [[پدر]] و اجداد او همگی از بزرگان [[فقیهان]] شافعی [[مذهب]] زمان خود بوده‌اند. دوران [[زندگی]] بیضاوی مقارن با [[حکومت]] ایلخانان [[مغول]] در [[ایران]] بوده است. بنا به گزارش سُبکی، بیضاوی پس از شیراز به تبریز رفت<ref>طبقات الشافعیه الکبری، ج۸، ص۱۵۸.</ref>.

گویند: بیضاوی در [[کلام]]، بر [[مذهب اشعری]] بوده و در [[فقه]]، نیز به مذهب شافعی [[گرایش]] داشته است. او در تفسیرش عملاً نشان داده که عالمی محقّق و [[معتدل]] و به دور از [[افراط]] و [[تفریط]] است و در [[مقام]] [[نقد]] هم، [[ادب]] کلام و [[عفت]] قلم را مد نظر دارد و تا حدودی از [[تعصب]] بی‌جا به دور است و حتی [[آقا بزرگ تهرانی]] در [[الذریعه]] <ref>الذریعه، ص ۲۴، ۱۹۲.</ref> اشاره‌ای به گرایش و [[تمایل]] او به [[تشیع]] دارد؛ شاید مکاتبه او با [[علامه حلی]] که معاصر وی بوده، حاکی از این امر باشد. به هر حال، بیضاوی از [[عالمان]] معتبر و [[مفسران]] نامی قرن هفتم است و تفسیر او [[ارزش]] [[علمی]] و ادبی فراوانی دارد. منبع اصلی و عمده بیضاوی در این اثر تفسیر [[الکشاف]] [[زمخشری]] و تفسیر کبیر [[امام]] [[فخر رازی]] و همچنین تفسیر راغب اصفهانی بوده است.

{{عربی|"قلّت لفظ وكثرت معنى"}}، "[[نثر]] [[استوار]] و عبارت‌پردازی‌های ادیبانه و هنرمندانه" و "رسایی بیان و شیوایی عبارات" از ویژگی‌های این تفسیر فخیم و نفیس است. در ارزش و اعتبار این تفسیر همین بس که تاکنون پیش از پنجاه حاشیه و تعلیقه بر آن نگاشته شده است که از جمله آنها می‌توان به حاشیه عالمانه [[محمد بن قوجوی]] در هشت مجلد و حاشیه [[سیوطی]] و [[خطیب]] [[کازرونی]] و تعلیقات [[محمد بن فرامرز]] مشهور به [[ملاخسرو]] و ملا [[حسین خلخالی حسینی]] نام برد.

[[بیضاوی]]، ضمن تبیین [[آیات]] به ذکر اقوال [[صحابه]] و [[تابعان]] و [[سلف صالح]] به صورت فشرده اشاره می‌کند. [[شیوه]] معمول او در [[تفسیر]]، بر اساس بیان لغات، اشتقاق، ترکیب نحوی آیات، آرایه‌های ادبی همراه با [[تعقل]] و [[استمداد]] از [[روایات تفسیری]] و گاه بیان [[شأن]] نزول‌ها [[استوار]] است. او به بیان نام [[سوره]] و [[مکی و مدنی]] بودن آن و حتی به نقل احادیثی که [[فضیلت]] سوره را از جهت [[ثواب]] قرائت آن اشاره دارد، توجه می‌کند. نام‌های متعددی که برای [[سوره‌ها]] ذکر شده یادآوری می‌شود و به [[اختلاف]] شماره‌های آیات هر سوره نیز اشاره می‌کند. بیضاوی، تفسیر کوتاه هر [[آیه]] را در ذیل آن می‌آورد و در [[فهم]] آیات پر نظر [[اجتهادی]] خویش نیز سخت پایبند است. بیضاوی در بیان نقل روایات تفسیری، [[روایات]] را بدون ذکر [[سند]] و با عنوان "رُوی" به صیغه مجهول از [[پیامبر]] {{صل}} و صحابه نقل می‌کند. 

او در فهم واژگان [[قرآن کریم]]، گاه به اشعار [[عرب]] نیز [[استشهاد]] نموده است. فشردگی این تفسیر و محتوای پر [[ارج]] آن سبب گردیده که این تفسیر در بسیاری از [[حوزه‌های علمیه]] به عنوان متن درسی [[تفسیر قرآن]] مورد [[تدریس]] واقع شود. عمده امتیاز آن هم مربوط به [[جامعیت]] و فشردگی و قلّت لفظ و کثرت معنای آن می‌باشد<ref>انوار التنزیل و اسرار التأویل، قاضی بیضاوی، به کوشش محمد عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، مؤسسه التاریخ العربی، ۱۴۱۸ق.</ref><ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر ابی السعود (مقاله)|مقاله «تفسیر ابی السعود»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>

== فهرست کتاب ==
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

== دربارهٔ پدیدآورنده ==
{{پدیدآورنده ساده
| پدیدآورنده کتاب = عبدالله بن عمر بيضاوى}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

== دریافت متن ==
* [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12318/1/7?projectid=16394 دریافت متن PDF کتاب از کتابخانه نور]
* [http://lib.eshia.ir/15391/1/2 دریافت متن دیجیتال کتاب از کتابخانه مدرسه فقاهت]

[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب‌های عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:آثار عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]