نمایش مبدأ برای سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی در قرآن]] - [[سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی در حدیث]] - [[سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی در جامعه‌شناسی اسلامی]] | پرسش مرتبط  = سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی (پرسش)}}

== مقدمه ==
* در [[قرآن کریم]]، [[سنت]] حضور به معنای [[سرپرستی]] فعلی و مستقیم [[رهبری الهی]] بر [[مردم]] است؛ در آن هنگام که [[مردم]] [[دعوت]] و فراخوان [[رهبر]] [[الهی]] برای [[یاری]] [[حق]] و [[اقامه عدل]] بر روی [[زمین]] را لبیک گفته و در صحنه [[جهاد]] حضور یابند و از [[دستورات]] او [[پیروی]] کرده و از [[رهبری]] او فرمان‌برداری کنند.
* [[سنت]] حضور بدین معنا، یکی از افراد [[قانون الهی]] است که در [[قرآن]] از آن این‌گونه تعبیر شده است: {{متن قرآن|وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارتان اعلام داشت: اگر سپاسگزار باشید به یقین بر (نعمت) شما می‌افزایم و اگر ناسپاسی کنید بی‌گمان عذاب من سخت است» سوره ابراهیم، آیه ۷.</ref>.
* این [[آیه]] پس از آیاتی قرار گرفته که به [[سنت]] [[رهبری الهی]] - که یکی از مصادیق آن، [[حضرت موسی]] است- اشاره دارد. [[خداوند]] می‌فرماید: {{متن قرآن| وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآيَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ * وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اذْكُرُواْ نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ أَنجَاكُم مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ وَيُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءكُمْ وَفِي ذَلِكُم بَلاء مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌ}}<ref>«و به راستی موسی را با نشانه‌های خویش فرستادیم (و گفتیم) که قومت را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون بر و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن، بی‌گمان در آن نشانه‌هایی برای هر شکیبای سپاسگزاری است * و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارتان اعلام داشت: اگر سپاسگزار باشید به یقین بر (نعمت) شما می‌افزایم و اگر ناسپاسی کنید بی‌گمان عذاب من سخت است» سوره ابراهیم، آیه ۵-۶.</ref>.
* [[سنت]] حضور [[رهبری]] در [[جامعه]] به [[سنت]] [[رحمت الهی]] برمی‌گردد؛ سنتی که [[پروردگار]] ما این‌گونه به آن اشاره می‌کند: {{متن قرآن|وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ}}<ref>«متن ترجمه» سوره اعراف، آیه ۱۵۶.</ref>.
* البته استمرار و دوام این [[رحمت]] بر اساس [[سنت]] دیگری است که [[قرآن]] - چنان‌که گفته شد - از آن این‌گونه تعبیر می‌کند: "اگر واقعاً سپاس‌گزارى کنید، [[نعمت]] شما را افزون خواهم کرد، و اگر ناسپاسى نمایید، قطعاً [[عذاب]] من سخت خواهد بود".
* معنای [[آیه]] این است که [[سنت]] [[رحمت]] واسعه [[الهی]] بر [[مردم]] جریان می‌یابد و به موجب این [[رحمت]]، [[نعمت الهی]] بر [[مردم]] شروع می‌شود و [[خداوند]] بزرگ‌ترین نعمتش را با فرستادن [[رهبری الهی]] برای رسیدن به [[سعادت]] و کمال آغاز می‌کند. اگر [[مردم]] نسبت به این [[نعمت]] سپاس‌گزاری کردند این [[نعمت]] استمرار می‌یابد و [[خداوند]] با [[یاری]]، [[پیروزی]]، تأیید و [[پشتیبانی]] بر آن [[نعمت]] می‌افزاید. اما اگر [[مردم]] نسبت به آن [[نعمت]] کفران ورزیدند، دچار "[[سنت]] [[غیبت]]" می‌شوند که در ادامه از آن سخن می‌گوییم.
* [[سنت]] حضور دو طرف دارد:
* طرف اول، [[رهبر]] [[الهی]] است. حضور او بین [[مردم]]، این‌گونه آغاز می‌شود؛ او [[مردم]] را به یاری‌اش [[دعوت]] می‌کند و آنان را به‌گونه‌ای [[تربیت]] می‌کند که [[شایستگی]] به عهده گرفتن [[خلافت الهی]] بر [[زمین]] برای [[اقامه عدل]]، [[آبادانی]]، رشد و [[پیشرفت]] را داشته باشند.
* طرف دیگر، امتی است که برای [[جانشینی]] [[خدا]] روی [[زمین]] پرورش یافته است.
* هر زمان [[رهبر]] [[الهی]] در [[مقام]] [[دعوت به خدا]] حاضر شود و [[مردم]] را به [[پیروی]] از [[خدا]] و [[اقامه عدل]] [[الهی]] بر روی [[زمین]] فرا خواند، [[مردم]] [[اجابت]] کرده و او را [[یاری]] کنند و [[عدل]] را اقامه نمایند؛ در این صورت مقدمات [[نصرت الهی]] نسبت به آن [[امت]] کامل می‌شود. چنین مردمی مستحق دریافت نشان افتخار [[جانشینی]] [[خدا]] هستند. [[امداد الهی]] با [[یاری]] و تأیید [[خدا]] بر آنان نازل می‌شود و در [[جایگاه]] [[شایسته]] خود جای می‌گیرند؛ جایگاهی که [[قرآن]] از آن به "[[شهادت]] بر سایر [[امت‌ها]]" تعبیر می‌کند. اگر [[مردم]] چنین حضوری را حفظ کنند [[نعمت]] تامّ [[الهی]] بر آنان پایدار می‌ماند، اما اگر [[مردم]] کنار کشند بازگردند و [[رهبر]] الهی‌شان را [[یاری]] نکنند، [[نعمت الهی]] به همان اندازه کاهش می‌یابد.
* [[امام علی|امیرالمؤمنین علی]] بر اساس [[سنت]] حضور می‌فرماید: {{متن حدیث| أَمَا وَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَوْ لَا حُضُورُ الْحَاضِرِ وَ قِيَامُ الْحُجَّةِ بِوُجُودِ النَّاصِرِ وَ مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى الْعُلَمَاءِ أَلَّا يُقَارُّوا عَلَى كِظَّةِ ظَالِمٍ وَ لَا سَغَبِ مَظْلُومٍ لَأَلْقَيْتُ حَبْلَهَا عَلَى غَارِبِهَا وَ لَسَقَيْتُ آخِرَهَا بِكَأْسِ أَوَّلِهَا وَ لَأَلْفَيْتُمْ دُنْيَاكُمْ هَذِهِ أَزْهَدَ عِنْدِي مِنْ عَفْطَةِ عَنْزٍ}}.
* حضور جمعیِ [[مردم]] و اعلام [[آمادگی]] برای [[پیروی]] از [[رهبر]] [[الهی]] و [[یاری]] او پس از کنار کشیدن و بازگشتن، موجبات بازگشت [[رهبر]] برای حضور فعلی در عرصه [[سیاسی]] و به دست گرفتن [[رهبری]] [[مردم]] را فراهم می‌سازد. این بازگشت، بر اساس [[سنت]] حضور است؛ چرا که [[سنت]] حضور بر [[رهبر]] [[الهی]] [[واجب]] می‌کند تا به مردمی که دور شده بودند ولی هم‌اکنون برگشته و اعلام حضور، [[یاری]]، [[پیروی]] و [[ولایت]] می‌کنند، لبیک بگوید، همان‌گونه که [[امیرالمؤمنین]] فرمود: "اگر حضور فراوان بیعت‌کنندگان نبود و [[یاران]] [[حجت]] را بر من تمام نمی‌کردند و... مهار شتر [[خلافت]] را بر کوهان آن انداخته، رهایش می‌ساختم"»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن (مقاله)|مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن]].</ref>.

== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:11235.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن (مقاله)|'''مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:سنت حضور و به عهده گرفتن رهبری الهی]]