نمایش مبدأ برای علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟ (پرسش)

{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[علم معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم]]
| تصویر = 7626626252.jpg
| مدخل بالاتر = [[علم معصوم]] / [[ویژگی علم معصوم]] 
| مدخل اصلی = [[علم تام]]
| مدخل وابسته = [[علم محدود]] / [[علم فعلی]] / [[علم شأنی]]
| پاسخ‌دهندگان = [[علی کرباسی‌زاده|کرباسی‌زاده]] و [[محمد جعفر رضایی|رضایی]]
}}
'''علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[علم معصوم (پرسش)|علم معصوم]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم معصوم]]''' مراجعه شود.

== پاسخ نخست ==
[[پرونده:11531.jpg|بندانگشتی|راست|100px|[[علی کرباسی‌زاده|کرباسی‌زاده]]]]
آقای دکتر '''[[علی کرباسی‌زاده]]''' و آقای '''[[محمد جعفر رضایی]]''' در مقاله ''«[[علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان (مقاله)|علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان]]»'' در این‌باره گفته‌اند:

«درباره چگونگی علم امام {{ع}}، همواره اختلاف نظرهایی میان علمای امامیه وجود داشته است. از آن جمله می‌توان به اختلاف در مطلق یا مشروط بودن [[علم امام]] {{ع}} یا به تعبیر دیگر فعلی یا ارادی بودن آن اشاره کرد.<ref>برخی از اندیشمندان در این‌باره تعبیر علم حضوری و حصولی را به کار برده‌اند؛ لواسانی، نور الافهام، ج۲، ص ۳۰۶.</ref> ولی با توجه به معنای خاصی که این دو واژه در فلسفه دارند، بهتر است از به کارگیری آن خوداری کنیم؛ زیرا که علم حضوری در فلسفه به علمی گفته می‌شود که معلوم با وجودش نزد عالم حاضر باشد و چیزی بین عالم و معلوم واسطه نشود<ref>طباطبایی، نهایة الحکمة، ص۱۷۴.</ref> این در صورتی است که آنچه بیشتر علما در بحث [[علم امام]] {{ع}} با عنوان حضوری و حصولی آورده‌اند، همان چیزی است که درباره علم فعلی و ارادی یا مطلق و مشروط گفته شده است. مطلق بودن علم پیامبران {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}}: بدین معناست که آنان همه چیز را می‌دانند و تنها تفاوت دانش آنان با خداوند در این است که دانش آنها عرضی و دانش خداوند ذاتی است. مشروط بودن علم آنان به این معناست که علوم غیبی معصومین به خواست و اراده آنان و مصلحت الهی وابسته است»<ref>[[علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان (مقاله)|علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان]]، [[نقد و نظر (نشریه)|فصلنامه نقد و نظر]]؛ شماره ۶۹؛ بهار ۱۳۹۲؛ ص ۱۲۹.</ref>

== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسش وابسته}}
# [[اقسام و انواع علم معصوم کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[علم معصوم مطلق چیست و مصداق‌های آن کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم معصوم مراتب و درجات دارند؟ (پرسش)]]
# [[علم ذاتی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم غیر ذاتی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم غیر استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم باطنی معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[علم فطری معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[علم اکتسابی یا علم مستفاد معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم تام یا کامل معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم محدود معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم دفعی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم تدریجی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم اجمالی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم تفصیلی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم حصولی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم حضوری معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم فعلی یا دائمی معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[علم شأنی یا استعدادی یا ارادی و اختیاری معصوم به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[فرق بین علم فعلی و شأنی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم معصوم متوقف بر اراده اوست یا بر صرف التفات و توجه؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم معصوم مراتب و درجات دارد؟ (پرسش)]]
# [[فرق علم پیامبر با امام چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم پیامبران و امامان از لحاظ مرتبه یکسان یا متفاوت است؟ (پرسش)]]
# [[فرق بین علم معصوم و علم فرشتگان چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش از تصدی امامت از علم ویژه معصوم برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم معصوم در شب قدر نازل می‌شود؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم معصوم در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش)]]
# [[امام معصوم از چه زمانی صاحب علم ویژه می‌شود؟ (پرسش)]]
# [[آیا غیر معصوم می‌تواند از علوم ویژه معصوم آگاهی یابد؟ (پرسش)]]
# [[تفاوت علم خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا مقام علم معصوم به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)]]
# [[شرایط دستیابی غیر معصوم به علم معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به علم معصوم آگاهی یابد؟ (پرسش)]]
# [[آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم معصوم باشد؟ (پرسش)]]
# [[آیا آگاهی غیر معصوم از علم ویژه معصوم با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)]]
# [[آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم ویژه معصوم دست یافت؟ (پرسش)]]
# [[رابطه علم معصوم با علم مکنون یا مستأثر چیست؟ (پرسش)]]
# [[رابطه علم معصوم با اجتباء الهی چیست؟ (پرسش)]]
# [[رابطه علم معصوم با بداء الهی چیست؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش وابسته}}

== منبع‌شناسی جامع علم معصوم ==
{{منبع‌ جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم معصوم|کتاب‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم معصوم|مقاله‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم]].
{{پایان منبع جامع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسش‌های علم معصوم]]
[[رده:(اص): پرسش‌هایی با ۱۴ پاسخ]]
[[رده:(اص): پرسش‌های علم غیب معصوم با ۱۴ پاسخ]]
[[رده:پرسش‌های دارای پاسخ اختصاصی]]
[[رده:پاسخ‌هایی برای بازنویسی]]