نمایش مبدأ برای علم معصوم به عجایب یا راه‌های آسمان و زمین

{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = علم معصوم
| عنوان مدخل  = 
| مداخل مرتبط = 
| پرسش مرتبط  = علم معصوم (پرسش)
}}

== مقدمه ==
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا علم به عجایب خشکی و دریا علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|آیا علم به عجایب خشکی و دریا علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟]]'''{{پایان}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
[[امام]] باید در [[علوم]] مربوط به [[دیانت]] و چیزهایی‌ که دانستن آنها برای‌ زمام‌داری‌ و [[هدایت]] و [[ارشاد]] [[ملت]] لازم است عالم باشد. اکنون این بحث به میان می‌‏آید که آیا در سایر رشته‌‏ها و فنون علمی‌ نیز باید متخصص و با اطلاع باشد یا لازم نیست؟ گروهی‌ می‌‏گویند: امام{{ع}} باید همه چیز را بداند، در طبابت و گیاه‏‌شناسی‌ و زمین‏‌شناسی‌ و هندسه و حساب و ستاره‌‏شناسی‌ و فیزیک و شیمی‌ و سایر رشته‏‌های‌ علمی‌ تخصص داشته باشد، باید به تمام زبان‌‏ها آشنا باشد و بتواند با هر زبانی‌ تکلم نماید، ولی‌ گروه دیگری‌ دانستن این علوم را برای‌ امام{{ع}} ضروری‌ نمی‌‏دانند. در این باره باید گفت: دلیل‌هایی‌ که درباره [[علم امام]]{{ع}} اقامه شد بیش از این دلالت نداشت که امام{{ع}} باید در کلیه علوم و مسائل مربوط به دیانت و چیزهایی‌ که دانستن آنها برای‌ زمام‌داری‌ و هدایت و ارشاد [[مردم]] لازم است کاملًا عالم و با اطلاع باشد. امام{{ع}} گنجینه علوم [[نبوت]] است، تمام مسائل [[حلال و حرام]] و وظایف مردم را می‌‏داند، از [[عقاید]] صحیح و [[اخلاق نیک]] و بد با اطلاع است، از [[قوانین]] و [[احکام]] سیاسی‌ و اجتماعی‌ و [[وظایف]] فردی‌ اطلاع دارد، و به طور کلی‌، به گونه‏‌ای‌ است که می‌‏تواند حوایج دینی‌ مردم را تأمین کند. اما بیش از این مقدار را [[اثبات]] نمی‌‏کرد، دلیل علم امام{{ع}} دلالت نداشت که در سایر رشته‌‏ها و فنون علمی‌ نیز باید متخصص باشد، از آن دلیل‏‌ها استفاده نمی‌‏شد که امام{{ع}} باید دکتر و مهندس و ریاضی‌‌دان و زمین‌شناس و حیوان‌شناس و گیاه‌شناس و ستاره‌شناس و فیزیک‌دان و شیمی‌‌دان باشد، چنین انتظاری‌ هم از او نمی‌‏رود. بله، اگر دانستن یکی‌ از اینها برای‌ [[اثبات امامت]] یا ارشاد و [[هدایت مردم]] [[ضرورت]] پیدا کرد می‌‏تواند از نیروی‌ باطنی‌ خویش استفاده کند و با جهان غیب تماس بگیرد و علوم و اطلاعات لازم را به دست آورد. منبع و سرچشمه تمام [[حقایق]] در [[اختیار]] [[امام]]{{ع}} است، راه رسیدن به واقع را می‌‏داند، هر وقت [[ضرورت]] اقتضا کرد می‌‏تواند بهره‏برداری‌ کند. به همین جهت، در [[اخبار]] دیده می‌‏شود که [[ائمه]]{{عم}}اطهار گاهی‌ ـ آری‌ فقط گاهی ‌ـ از [[خواص]] گیاهان و میوه‌‏ها و داروها خبر می‌‏دادند. از حوادث [[زمین]] و [[آسمان]] و اوضاع کواکب و [[خورشید]] [[سخن]] می‌‏گفتند، از سخنان حیوانات خبر می‌‏دادند و با زبان‏های‌ غیر عربی‌ تکلم می‌‏فرمودند. اما زمانی‌ هم برای‌ معالجه بیماری‌‏ها به طبیب مراجعه می‌‏کردند، چنان که برای‌ معالجه زخم سر علی‌ بن ابی‌ طالب{{ع}} مراجعه نمودند. برای‌ تعیین قیمت اجناس به اهل خبره رجوع می‌‏کردند. رمز مطلب این است که ائمه{{عم}} گرچه راه رسیدن به واقعیات و کلید فهم همه حقایق را در اختیار داشتند و به اعتبار نورانیت ذاتی‌ و علوِّ [[مقام ولایت]] همه اشیاء را حضوراً مشاهده می‌‏نمودند لکن لازمه مطلب این نیست که به اعتبار بدن عنصری‌ و [[علم]] حصولی‌ همه چیز را بدانند. اما در عین حال، اگر [[اراده]] می‌‏کردند به چیزی‌ علم حصولی‌ پیدا کنند برایشان حاصل می‌‏شد چنان که همین‏ مطلب در [[احادیث]] وارد شده است.

خلاصه سخن: [[پیغمبر اکرم]]{{صل}} و ائمه{{عم}} مانند [[مردم]] زندگی‌ می‌‏کردند. با همین [[حواس]] [[کسب علم]] می‌‏کردند. در کارهای‌ مهم با [[اصحاب]] [[مشورت]] می‌‏کردند. مطابق [[شاهد]] و [[بینه]] داوری‌ می‌‏کردند. از روی‌ همین ظواهر در کارها تصمیم می‌‏گرفتند. با همین ظواهر در جنگ‏ها تصمیم می‌‏گرفتند. با همین ظواهر درباره عزل یا [[نصب]] [[حکام]] تصمیم می‌‏گرفتند و بدین جهت امکان داشت نالایق و حتی‌ گاهی‌ [[خیانت]] پیشه از آب درآیند. [[داستان افک]] [[عایشه]] تا رسیدن [[وحی]] مخفی‌ بود گاهی‌ در جنگ‏ها با [[شکست]] مواجه می‌‏شدند. زمانی‌ فرمانده لشکر یا حاکمی‌ خیانت‏کار در می‌‏آمد. علی‌{{ع}} [[قیس بن سعد]] را با این که بی‌ تقصیر بود از فرماندهی‌ [[مصر]] عزل کرد و محمد بن ابی‌ بکر را به جایش نصب نمود. به واسطه همین ظواهر گاهی‌ از [[دشمن]] و عاقبت خودشان اظهار نگرانی‌ می‌‏کردند. در پاره‏ای‌ از امور اظهار بی‌ اطلاعی‌ می‌‏کردند، چون قرار بود [[پیغمبر]]{{صل}} و [[امام]]{{ع}} از جنس [[بشر]] باشد و مانند سایر [[مردم]] زندگی‌ کند و درست مانند یک فرد عادی‌ به [[ارشاد]] و [[هدایت]] بپردازد. قرار نبود در تمام کارها از پشتوانه غیبی‌ استفاده کند. [[اصحاب پیغمبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} برنامه معمولی‌ آنان را مشاهده می‌‏کردند، بدین جهت بعضی‌ از آنان خیال می‌‏کردند که از لحاظ [[علم]] با دیگران فرقی‌ ندارند و از این نکته [[غافل]] بودند که گرچه زندگی‌ پیغمبر{{صل}} و ائمه{{عم}} بر طبق معمول و متعارف است لکن به هر حال با جهان غیب ارتباط دارند و عنداللزوم می‌‏توانند از پشتوانه غیبی‌ استفاده کنند، بعضی‌ از [[علما]] نیز به همین [[اشتباه]] گرفتار شده‌‏اند<ref>[[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|بررسی مسائل کلی امامت]]، ص۳۰۱ - ۳۰۳.</ref>.

== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:34567.jpg|22px]] [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|'''بررسی مسائل کلی امامت''']]
{{پایان منابع}}

== پانویس ==
{{پانویس}}

{{علم غیب معصوم افقی}}

[[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]]
[[رده:علم معصوم]]