وکلای نایبان خاص امام مهدی چه کسانی بودند؟ (پرسش)

وکلای نایبان خاص امام مهدی چه کسانی بودند؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / غیبت امام مهدی / عصر غیبت صغری / نیابت خاصه (سفیران امام مهدی)
مدخل اصلی	قاسم بن علاء

وکلای نایبان خاص امام مهدی چه کسانی بودند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

مجتبی تونه‌ای

آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است:

• «"قاسم بن علی" وکیل نائب دوم -محمد بن عثمان- در آذربایجان ایران بود و تا زمان نائب سوم در این سمت فعالیت می‌کرد.
• «"قاسم بن علاء" از کارگزاران "حسین بن روح" بود که در آذربایجان فعالیت می‌کرد. "ابو حامد عمران بن مفلس" و "ابو علی حجدر" دو دستیار وی بودند. او از زمان امام هادی (ع) وکیل این ناحیه بود. یکصد و هفده سال عمر کرد و هشتاد سال از سلامتی چشم برخوردار بوده و حضرت هادی و عسکری (ع) را زیارت کرده است. امام زمان (ع) پیش از وفات او، هفت تکه پارچه برای کفن او فرستاد و به او خبر داد که چهل روز پس از رسیدن پارچه‌های کفن به او، فوت خواهد کرد و او در همان‌روز از دنیا رفت. وی به هنگام وفاتش وصیت کرد که اگر از وارثان او کسی باتقوا نبود، از آن‌چه که او برای حضرت وقف کرده است محروم باشند، پس از وفاتش از سوی حضرت، توقیعی برای تسلیت به فرزندش صادر شده و در آن، این عبارت آمده است: پدرت را پیشوای تو، و کارهایش را الگوی تو قرار دادیم».
• «"محمد بن احمد قطان قمی" وی از وکیلان نایب دوم -محمد بن عثمان- در بغداد بود که به ملاقات امام زمان (ع) نایل آمد».
• «"محمد بن نفیس" وکیل حسین بن روح -نائب سوم- در اهواز بود. اولین توقیع امام زمان (ع) در دوره حسین بن روح به دست ایشان منتشر شد. حسین بن روح نخستین بخشنامه را به محمد بن نفیس، وکیل اهواز در پنجم شوال ۳۰۵ صادر کرد و در آن او را به سمت خود ابقاء نمود».

1. منظور از نیابت خاصه چیست؟ (پرسش)
2. مفهوم لغوی و اصطلاحی نیابت چیست؟ (پرسش)
3. سفیر یعنی چه و به کدام نماینده‌های امام سفیر می‌گویند؟ (پرسش)
4. نایب امام مهدی به چه کسی گفته می‌شود؟ (پرسش)
5. چگونه می‌توان نایب امام مهدی را در زمان غیبت شناخت؟ (پرسش)
6. نواب چهارگانه امام مهدی چه کسانی بودند؟ (پرسش)
7. وکلای نایبان خاص امام مهدی چه کسانی بودند؟ (پرسش)
8. نیابت چهار سفیر امام مهدی چگونه اثبات می‏‌گردد؟ (پرسش)
9. چه مصلحتی در وجود وکلای ناحیه مقدسه بوده است؟ (پرسش)
10. چرا سفیران خاص امام مهدی از فقها و مجتهدان نبودند؟ (پرسش)
11. هدف و غرض از انتخاب افرادی به عنوان نایبان خاص چه بوده است؟ (پرسش)
12. وقتی که امام مهدی در غیبت طولانی‏ است چه نیازی به نائب و نماینده دارد؟ (پرسش)
13. چرا نیابت امام مهدی پس از هفتاد سال تمام شد؟ (پرسش)
14. دوران نیابت خاصه چه وقت و چگونه به پایان رسید؟ (پرسش)
15. در زمان غیبت از چه طریقی می‌‏توان با حضرت مهدی آشنا شد؟ (پرسش)
16. تفاوت نواب اربعه با وکلای آنها چیست؟ (پرسش)
17. وکلای نواب خاص در عصر غیبت صغرا چه کسانی هستند؟ (پرسش)
18. راه شناخت نایبان واقعی امام مهدی چیست؟ (پرسش)
19. شیعیان، وکیل و نماینده امام را چگونه می‌شناختند؟ (پرسش)
20. چه کسانی صلاحیت و شایستگی دریافت مقام وکالت و نیابت ائمه را داشتند؟ (پرسش)
21. چرا نیابت خاصه ادامه نیافت؟ و سرنوشت شیعیان پس از پایان عصر نیابت خاص و آغاز عصر غیبت کبری به چه کسانی واگذار شده است؟ (پرسش)
22. آخرین دیدار عمومی امام مهدی با شیعیان در چه تاریخی بوده است؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.