اهلاک در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = اهلاک | | موضوع مرتبط = اهلاک | ||
| خط ۷: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
* [[اهلاک]]: نابود کردن، از "هلک و هلاک" به معنای شکستن و سقوط<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۶۲.</ref> در مقابل "حیاة"<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۱، ص۲۷۱.</ref> و به معنای [[هلاکت]]، درگذشتن و نابود شدن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۸۵۹.</ref>. | * [[اهلاک]]: نابود کردن، از "هلک و هلاک" به معنای شکستن و سقوط<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۶۲.</ref> در مقابل "حیاة"<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۱، ص۲۷۱.</ref> و به معنای [[هلاکت]]، درگذشتن و نابود شدن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۸۵۹.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|وَإِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا}}<ref>«و چون بر آن شویم که (مردم) شهری را نابود گردانیم به کامروایان آن فرمان می‌دهیم» سوره اسراء، آیه ۱۶.</ref>. | *{{متن قرآن|وَإِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا}}<ref>«و چون بر آن شویم که (مردم) شهری را نابود گردانیم به کامروایان آن فرمان می‌دهیم» سوره اسراء، آیه ۱۶.</ref>. | ||
*هلاک در [[قرآن کریم]] با موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی را دلالت می‌کند؛ از جمله این موارد: | * هلاک در [[قرآن کریم]] با موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی را دلالت می‌کند؛ از جمله این موارد: | ||
#'''فقدان و از دست دادن:''' {{متن قرآن|هَلَكَ عَنِّي سُلْطَانِيَهْ}}<ref>«اختیارم از کفم رفت» سوره حاقه، آیه ۲۹.</ref>؛ | # '''فقدان و از دست دادن:''' {{متن قرآن|هَلَكَ عَنِّي سُلْطَانِيَهْ}}<ref>«اختیارم از کفم رفت» سوره حاقه، آیه ۲۹.</ref>؛ | ||
#'''نابودی به استحاله و [[فساد]]:''' {{متن قرآن|وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ}}<ref>«و کشت و پشت را نابود کند» سوره بقره، آیه ۲۰۵.</ref>؛ | # '''نابودی به استحاله و [[فساد]]:''' {{متن قرآن|وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ}}<ref>«و کشت و پشت را نابود کند» سوره بقره، آیه ۲۰۵.</ref>؛ | ||
#'''[[مرگ]]:''' {{متن قرآن|إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ}}<ref>«اگر مردی مُرد و دارای فرزندی نبود.».. سوره نساء، آیه ۱۷۶.</ref>؛ | # '''[[مرگ]]:''' {{متن قرآن|إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ}}<ref>«اگر مردی مُرد و دارای فرزندی نبود.».. سوره نساء، آیه ۱۷۶.</ref>؛ | ||
#'''فنا و باطل‌شدن ذاتی:''' {{متن قرآن|كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ}}<ref>«هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او» سوره قصص، آیه ۸۸.</ref><ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۶.</ref>. | # '''فنا و باطل‌شدن ذاتی:''' {{متن قرآن|كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ}}<ref>«هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او» سوره قصص، آیه ۸۸.</ref><ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۶.</ref>. | ||
*از سنت‌های قطعی [[الهی]] نابودی و [[هلاکت]] [[اقوام]] و تمدن‌هایی بوده که در مقابل [[دعوت]] [[انبیای الهی]]، [[سرکشی]] و [[طغیان]] و [[آیات الهی]] را [[تکذیب]] کردند و به [[مؤمنان]] [[ظلم]] و [[تجاوز]] روا داشتند. [[هلاکت]] این [[اقوام]] و تمدن‌ها نوعی [[عذاب الهی]] و مبدئی برای تحولات [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] در بخشی از [[زمین]] بوده است: {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْقُرَى أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا}}<ref>«و این شهرهاست که چون ستم ورزیدند نابودشان کردیم و برای نابودی آنها موعدی نهادیم» سوره کهف، آیه ۵۹.</ref><ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۴۳-۸۴۴.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۳۲.</ref>. | * از سنت‌های قطعی [[الهی]] نابودی و [[هلاکت]] [[اقوام]] و تمدن‌هایی بوده که در مقابل [[دعوت]] [[انبیای الهی]]، [[سرکشی]] و [[طغیان]] و [[آیات الهی]] را [[تکذیب]] کردند و به [[مؤمنان]] [[ظلم]] و [[تجاوز]] روا داشتند. [[هلاکت]] این [[اقوام]] و تمدن‌ها نوعی [[عذاب الهی]] و مبدئی برای تحولات [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] در بخشی از [[زمین]] بوده است: {{متن قرآن|وَتِلْكَ الْقُرَى أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا}}<ref>«و این شهرهاست که چون ستم ورزیدند نابودشان کردیم و برای نابودی آنها موعدی نهادیم» سوره کهف، آیه ۵۹.</ref><ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۴۳-۸۴۴.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۳۲.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اهلاک]] | [[رده:اهلاک]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۳۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اهلاک است. اهلاک از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اهلاک در قرآن - اهلاک در حدیث - اهلاک در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اهلاک: نابود کردن، از "هلک و هلاک" به معنای شکستن و سقوط[۱] در مقابل "حیاة"[۲] و به معنای هلاکت، درگذشتن و نابود شدن[۳].
- ﴿وَإِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا﴾[۴].
- هلاک در قرآن کریم با موضوعات و موارد مختلف، معانی متعددی را دلالت می‌کند؛ از جمله این موارد:
- فقدان و از دست دادن: ﴿هَلَكَ عَنِّي سُلْطَانِيَهْ﴾[۵]؛
- نابودی به استحاله و فساد: ﴿وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ﴾[۶]؛
- مرگ: ﴿إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ﴾[۷]؛
- فنا و باطل‌شدن ذاتی: ﴿كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ﴾[۸][۹].
- از سنت‌های قطعی الهی نابودی و هلاکت اقوام و تمدن‌هایی بوده که در مقابل دعوت انبیای الهی، سرکشی و طغیان و آیات الهی را تکذیب کردند و به مؤمنان ظلم و تجاوز روا داشتند. هلاکت این اقوام و تمدن‌ها نوعی عذاب الهی و مبدئی برای تحولات سیاسی و اجتماعی در بخشی از زمین بوده است: ﴿وَتِلْكَ الْقُرَى أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا﴾[۱۰][۱۱][۱۲].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۶۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۱، ص۲۷۱.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۸۵۹.
- ↑ «و چون بر آن شویم که (مردم) شهری را نابود گردانیم به کامروایان آن فرمان می‌دهیم» سوره اسراء، آیه ۱۶.
- ↑ «اختیارم از کفم رفت» سوره حاقه، آیه ۲۹.
- ↑ «و کشت و پشت را نابود کند» سوره بقره، آیه ۲۰۵.
- ↑ «اگر مردی مُرد و دارای فرزندی نبود.».. سوره نساء، آیه ۱۷۶.
- ↑ «هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او» سوره قصص، آیه ۸۸.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۶.
- ↑ «و این شهرهاست که چون ستم ورزیدند نابودشان کردیم و برای نابودی آنها موعدی نهادیم» سوره کهف، آیه ۵۹.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۴۳-۸۴۴.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۳۲.