هدفمندی در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
جز (جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار') |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = هدفمندی | |||
| عنوان مدخل = [[هدفمندی]] | |||
| مداخل مرتبط = [[هدفمندی در قرآن]] - [[هدفمندی در حدیث]] - [[هدفمندی در اخلاق اسلامی]] - [[هدفمندی در نهج البلاغه]] - [[هدفمندی در معارف دعا و زیارات]] - [[هدفمندی در معارف مهدویت]] | |||
==اهمیت [[هدف]]== | | پرسش مرتبط = هدفمندی (پرسش) | ||
*[[هدف‌ها]] در [[تاریخ]] [[زندگی]] بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای [[انگیزه]] هستند. [[هدف‌ها]] به [[زندگی]] ما [[استقلال]]، جهت، معنا و [[شادی]] می‌‌بخشند. لذا [[روحیه]] هدفمندی، به عنوان یکی از [[آثار روانشناختی انتظار]]، در [[هدفمندی]] و [[سلامت روانی]] فرد و [[جامعه]] [[عصر انتظار]] تأثیر دارد؛ زیرا از جهت [[روانشناختی]] | }} | ||
*[[انسان منتظر]] با [[امید به ظهور]] [[نور]] و [[عدالت]]، در [[حقیقت]] اهداف کلان [[زندگی]] خود و [[جامعه]] را با رویکرد به [[نصرت الهی]]<ref>{{متن قرآن|حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ}}«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند | == اهمیت [[هدف]] == | ||
* [[هدف‌ها]] در [[تاریخ]] [[زندگی]] بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای [[انگیزه]] هستند. [[هدف‌ها]] به [[زندگی]] ما [[استقلال]]، جهت، معنا و [[شادی]] می‌‌بخشند. لذا [[روحیه]] هدفمندی، به عنوان یکی از [[آثار روانشناختی انتظار]]، در [[هدفمندی]] و [[سلامت روانی]] فرد و [[جامعه]] [[عصر انتظار]] تأثیر دارد؛ زیرا از جهت [[روانشناختی]]، رشد روانی افراد با عمومیت و تعالی اهدافی که دارند سنجش میشود. به این معنا که هر چه [[اهداف]] [[زندگی]] فرد، والا و فراگیر باشد، سطح انگیزش و [[امید]] او بالاتر خواهد بود و در نتیجه، چنین فردی از رشد و [[سلامت روانی]] بالاتری برخوردار خواهد بود<ref>ر. ک: [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | |||
* [[انسان منتظر]] با [[امید به ظهور]] [[نور]] و [[عدالت]]، در [[حقیقت]] اهداف کلان [[زندگی]] خود و [[جامعه]] را با رویکرد به [[نصرت الهی]]<ref>{{متن قرآن|حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ}}«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند و پنداشتند که (مردم در وعده پشتیبانی) به آنان دروغ گفته‌اند، (ناگهان) یاری ما به آنان رسید و هر کس را که می‌خواستیم رهایی یافت و عذاب ما از گروه گنهکاران بازگردانده نمی‌شود» سوره یوسف، آیه ۱۱۰.</ref>، [[پیروزی]] و غلبۀ [[حق]] بر [[باطل]]<ref>{{متن قرآن|قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸؛ {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>، [[گسترش عدالت]]<ref>{{متن حدیث|یَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۵۰، ح۳۷.</ref> و فراگیری [[هدایت]]، [[لطف]] و [[رحمت]]<ref>{{متن قرآن|قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَى}}«بگو همه چشم به راهند، شما هم چشم به راه باشید، به زودی خواهید دانست چه کسانی همراهان راه میانه اند و چه کسی رهیافته است» سوره طه، آیه ۱۳۵؛ {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸</ref> مشخص میکند<ref>[[زهرا سادات پورسیدآقایی|سادات پورسید آقایی، زهرا]]، [[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]، ص ۱۱۴</ref> و از این‌رو، تلاش میکند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش میکند و انگیزه‌ای آشکار، منطقی، معقول و قابل [[دفاع]] دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" میشود و این هدفی معنادار و ارزشمند است که ریشه در [[فطرت]] همه [[انسان‌ها]] دارد و فرجام حیات انسانی را روشن نموده و [[فلسفه تاریخ]] را قابل [[درک]] می‌نماید<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]</ref>. | |||
==[[اهداف ]] [[منتظر]]== | == [[اهداف]] [[منتظر]] == | ||
*برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم: | * برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم: | ||
#[[دانش‌افزایی]]: یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، کسب [[علم]] و [[معرفت]] و نهادینه شدن [[فرهنگ]] [[تفکر]] است تا [[انسان‌ها]] از بُعد معرفتی به قله‌های [[تکامل]] برسند؛ چنانکه [[امام باقر]]{{ع}} میفرمایند: «وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمتش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.</ref>. | # [[دانش‌افزایی]]: یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، کسب [[علم]] و [[معرفت]] و نهادینه شدن [[فرهنگ]] [[تفکر]] است تا [[انسان‌ها]] از بُعد معرفتی به قله‌های [[تکامل]] برسند؛ چنانکه [[امام باقر]] {{ع}} میفرمایند: «وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمتش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.</ref>. | ||
#[[اخلاق‌مداری]]: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]]{{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر}}؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.</ref>. | # [[اخلاق‌مداری]]: [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر}}؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.</ref>. | ||
#[[تعدیل غرائز]]: توجه مطلوب و ارزشی به [[غرائز]] و گرایش‌های انسانی و تعدیل و [[هدایت]] آن [[خواسته‌ها]] به سوی [[اهداف الهی]] و آرمانی، از [[اهداف ]] [[تربیتی]] [[مکتب]] [[تعلیم و تربیت]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | # [[تعدیل غرائز]]: توجه مطلوب و ارزشی به [[غرائز]] و گرایش‌های انسانی و تعدیل و [[هدایت]] آن [[خواسته‌ها]] به سوی [[اهداف الهی]] و آرمانی، از [[اهداف]] [[تربیتی]] [[مکتب]] [[تعلیم و تربیت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} است<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | ||
#[[بهبود وضع معیشتی]] و مادی: [[رسول]] مکرم اسلام{{صل}} در این باره میفرماید: «[[امت]] من در زمان [[مهدی]]{{ع}}، آنچنان به [[نعمت‌ها]] (مادی و [[معنوی]]) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»<ref>{{متن حدیث|یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ{{ع}}نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.</ref>. قوانینی مثل [[خمس]]، زکات، عدم [[احتکار]] و... [[رفاه]] و [[آسایش عمومی]] را در [[جامعۀ منتظر]] فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در [[زمان ظهور]]، [[نیازمندی]] جهت ادای [[دین]] یافت نمی‌شود چنانکه امام [[صادق]]{{ع}} فرمودند: «[[سوگند]] به خدایی که دانه را شکافت و [[انسان]] را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که [[دینار]] یا درهمی از [[مال]] خودش را در آنجا به [[مصرف]] برساند»<ref>{{متن حدیث|فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ{{ع}}مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه}} | # [[بهبود وضع معیشتی]] و مادی: [[رسول]] مکرم اسلام {{صل}} در این باره میفرماید: «[[امت]] من در زمان [[مهدی]] {{ع}}، آنچنان به [[نعمت‌ها]] (مادی و [[معنوی]]) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»<ref>{{متن حدیث|یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ {{ع}}نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.</ref>. قوانینی مثل [[خمس]]، زکات، عدم [[احتکار]] و... [[رفاه]] و [[آسایش عمومی]] را در [[جامعۀ منتظر]] فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در [[زمان ظهور]]، [[نیازمندی]] جهت ادای [[دین]] یافت نمی‌شود چنانکه امام [[صادق]] {{ع}} فرمودند: «[[سوگند]] به خدایی که دانه را شکافت و [[انسان]] را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که [[دینار]] یا درهمی از [[مال]] خودش را در آنجا به [[مصرف]] برساند»<ref>{{متن حدیث|فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ {{ع}}مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۵۰.</ref>. بلکه ایمان به وجود [[حضرت]] آرامش‌بخش است چنانکه [[امام زمان]] {{ع}} در نامۀ [[مبارک]] خود به [[اسحاق بن یعقوب]] آورده‌اند: «همانا من مایۀ [[آرامش]] و [[امنیت]] زمینیانم همان‌گونه که [[ستارگان]] [[آسمان]]، باعث امنیت آسمانیان هستند»<ref>{{متن حدیث|إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر. ک: [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵. </ref> | ||
#[[وحدت]] و [[هم‌دلی]]: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است، نوعی [[هم‌دلی]]، [[هم‌نوایی]] و [[هم‌اندیشی]] پدید می‌‌آید. در [[روایات]] درباره [[ویژگی یاران حضرت مهدی]]{{ع}} آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»<ref>{{متن حدیث|قلوبهم مجتمعة}}؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.</ref>. | # [[وحدت]] و [[هم‌دلی]]: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، [[ظهور امام عصر]] {{ع}} است، نوعی [[هم‌دلی]]، [[هم‌نوایی]] و [[هم‌اندیشی]] پدید می‌‌آید. در [[روایات]] درباره [[ویژگی یاران حضرت مهدی]] {{ع}} آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»<ref>{{متن حدیث|قلوبهم مجتمعة}}؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.</ref>. | ||
#[[عدالت‌گستری]]: یکی از اهداف مهم [[مهدویت]]، [[عدالت‌خواهی]] و [[ستم‌ستیزی]] است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام [[انبیا]]، به ویژه خاتم [[پیامبران]]، [[حضرت محمد]]{{صل}} بوده است. در [[روایات]] تأکید شده است اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که [[عدالت]] بر همۀ [[جهان]] سایه افکند<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵.</ref>. | # [[عدالت‌گستری]]: یکی از اهداف مهم [[مهدویت]]، [[عدالت‌خواهی]] و [[ستم‌ستیزی]] است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام [[انبیا]]، به ویژه خاتم [[پیامبران]]، [[حضرت محمد]] {{صل}} بوده است. در [[روایات]] تأکید شده است اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که [[عدالت]] بر همۀ [[جهان]] سایه افکند<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.</ref>.<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲؛ [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی]]، ص۲۱۱-۲۱۵.</ref>. | ||
#[[وحدت شخصیت]]: [[انتظار]] از لحاظ فردی، موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود؛ زیرا ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | # [[وحدت شخصیت]]: [[انتظار]] از لحاظ فردی، موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] میشود؛ زیرا ناظر به یک [[هدف]]، یعنی [[انتظار ظهور]] است<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>. | ||
#[[شکوفایی]] استعدادها: [[روایات]] نشان می‌دهد تأکید اصلی [[مکتب انتظار]]، [[شکوفایی]] استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن [[فرصت]]، دست به کار شد. در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: «هر [[صبح و شام]] [[منتظر ظهور]] باشید»<ref>{{متن حدیث|فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً}}؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.</ref>. | # [[شکوفایی]] استعدادها: [[روایات]] نشان می‌دهد تأکید اصلی [[مکتب انتظار]]، [[شکوفایی]] استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن [[فرصت]]، دست به کار شد. در روایتی [[امام صادق]] {{ع}} میفرماید: «هر [[صبح و شام]] [[منتظر ظهور]] باشید»<ref>{{متن حدیث|فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً}}؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.</ref>. | ||
#[[امید به آینده]]: [[انتظار فرج]] [[امید به آینده]] را در [[منتظر]] پدید می‌‌آورد و همین [[امید]]، نقش بزرگی در [[زندگی]] و شخصیت او دارد. [[امام علی]]{{ع}} میفرماید: «[[منتظر فرج]] باشید و از [[رحمت]] [[خداوند]] [[ناامید]] نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین [[کارها]] در پیشگاه [[خداوند]]، [[انتظار فرج]] است تا وقتی که [[مؤمن]] این حالت خود را حفظ کند»<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن}}؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. | # [[امید به آینده]]: [[انتظار فرج]] [[امید به آینده]] را در [[منتظر]] پدید می‌‌آورد و همین [[امید]]، نقش بزرگی در [[زندگی]] و شخصیت او دارد. [[امام علی]] {{ع}} میفرماید: «[[منتظر فرج]] باشید و از [[رحمت]] [[خداوند]] [[ناامید]] نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین [[کارها]] در پیشگاه [[خداوند]]، [[انتظار فرج]] است تا وقتی که [[مؤمن]] این حالت خود را حفظ کند»<ref>{{متن حدیث|انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن}}؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. | ||
#[[بینش]] و [[خلاقیت]]: [[امیدواری]] به [[انسان منتظر]]، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با [[خلاقیت]] و [[نوآوری]]، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. [[امام سجاد]]{{ع}} دربارۀ [[قوت]] و [[اندیشه]] [[یاران]] آن [[حضرت]]، میفرمایند: «[[خداوند]] آنان را چنان از [[عقل]]، [[فهم]] و [[شناخت]] برخوردار کرده که [[غیبت امام]]{{ع}} برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.</ref>. | # [[بینش]] و [[خلاقیت]]: [[امیدواری]] به [[انسان منتظر]]، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با [[خلاقیت]] و [[نوآوری]]، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. [[امام سجاد]] {{ع}} دربارۀ [[قوت]] و [[اندیشه]] [[یاران]] آن [[حضرت]]، میفرمایند: «[[خداوند]] آنان را چنان از [[عقل]]، [[فهم]] و [[شناخت]] برخوردار کرده که [[غیبت امام]] {{ع}} برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»<ref>بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.</ref>. | ||
#کار و تلاش: [[انسان منتظر]] چون [[امیدوار]] است، در راه رسیدن به [[هدف]] کار میکند و تلاش [[منتظر]] نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} میفرماید: «[[برترین]] [[جهاد]] [[امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref> | # کار و تلاش: [[انسان منتظر]] چون [[امیدوار]] است، در راه رسیدن به [[هدف]] کار میکند و تلاش [[منتظر]] نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. [[پیامبر اسلام]] {{صل}} میفرماید: «[[برترین]] [[جهاد]] [[امت]] من، [[انتظار فرج]] است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.</ref>.<ref>ر. ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref> | ||
== پرسش‌های وابسته == | |||
{{پرسمان آثار روانشناختی انتظار}} | {{پرسمان آثار روانشناختی انتظار}} | ||
== جستارهای وابسته == | |||
{{مدخل سلامت روان}} | {{مدخل سلامت روان}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']] | # [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']] | ||
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|'''نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی''']] | # [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[ناصر محمدی|محمدی، ناصر]] و [[احمد رضا مفتاح|مفتاح، احمد رضا]]، [[نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی (مقاله)|'''نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی''']] | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۷: | ||
# [[پرونده:13681269.jpeg|22px]] [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] | # [[پرونده:13681269.jpeg|22px]] [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] | ||
# [[پرونده:13681271.jpg|22px]] [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] | # [[پرونده:13681271.jpg|22px]] [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] | ||
{{پایان | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:سلامت روان]] | [[رده:سلامت روان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۳۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث هدفمندی است. هدفمندی از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: هدفمندی در قرآن - هدفمندی در حدیث - هدفمندی در اخلاق اسلامی - هدفمندی در نهج البلاغه - هدفمندی در معارف دعا و زیارات - هدفمندی در معارف مهدویت - پرسش‌های مرتبطاهمیت هدف
- هدف‌ها در تاریخ زندگی بشری نقشی مهم و تعیین‌کننده ایفا کرده و زیربنای انگیزه هستند. هدف‌ها به زندگی ما استقلال، جهت، معنا و شادی می‌‌بخشند. لذا روحیه هدفمندی، به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار، در هدفمندی و سلامت روانی فرد و جامعه عصر انتظار تأثیر دارد؛ زیرا از جهت روانشناختی، رشد روانی افراد با عمومیت و تعالی اهدافی که دارند سنجش میشود. به این معنا که هر چه اهداف زندگی فرد، والا و فراگیر باشد، سطح انگیزش و امید او بالاتر خواهد بود و در نتیجه، چنین فردی از رشد و سلامت روانی بالاتری برخوردار خواهد بود[۱].
- انسان منتظر با امید به ظهور نور و عدالت، در حقیقت اهداف کلان زندگی خود و جامعه را با رویکرد به نصرت الهی[۲]، پیروزی و غلبۀ حق بر باطل[۳]، گسترش عدالت[۴] و فراگیری هدایت، لطف و رحمت[۵] مشخص میکند[۶] و از این‌رو، تلاش میکند تا به میزان توانایی و مسئولیت خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش میکند و انگیزه‌ای آشکار، منطقی، معقول و قابل دفاع دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "انتظار ظهور" میشود و این هدفی معنادار و ارزشمند است که ریشه در فطرت همه انسان‌ها دارد و فرجام حیات انسانی را روشن نموده و فلسفه تاریخ را قابل درک می‌نماید[۷].
اهداف منتظر
- برخی از اهداف بزرگ اندیشۀ مهدوی اشاره می‌کنیم:
- دانش‌افزایی: یکی از اهداف بزرگ مکتب مهدوی، کسب علم و معرفت و نهادینه شدن فرهنگ تفکر است تا انسان‌ها از بُعد معرفتی به قله‌های تکامل برسند؛ چنانکه امام باقر (ع) میفرمایند: «وقتی قائم ما قیام کند، خداوند دست رحمتش را بر سر مردم می‌گذارد و با آن، عقل و اندیشۀ آنان را منسجم و متکامل میکند و بر حلم و اخلاق‌شان می‌افزایند»[۸].
- اخلاق‌مداری: امام صادق (ع) فرمودند: «هرکس دوست دارد از یاران حضرت قائم (ع) باشد، باید در انتظار او باشد و به نیکویی و پرهیزکاری رفتار کند»[۹].
- تعدیل غرائز: توجه مطلوب و ارزشی به غرائز و گرایش‌های انسانی و تعدیل و هدایت آن خواسته‌ها به سوی اهداف الهی و آرمانی، از اهداف تربیتی مکتب تعلیم و تربیت حضرت مهدی (ع) است[۱۰].
- بهبود وضع معیشتی و مادی: رسول مکرم اسلام (ص) در این باره میفرماید: «امت من در زمان مهدی (ع)، آنچنان به نعمت‌ها (مادی و معنوی) دست می‌‌یابند که در هیچ زمانی این‌گونه نبوده است»[۱۱]. قوانینی مثل خمس، زکات، عدم احتکار و... رفاه و آسایش عمومی را در جامعۀ منتظر فراگیر خواهند نمود، تا جایی‌که در زمان ظهور، نیازمندی جهت ادای دین یافت نمی‌شود چنانکه امام صادق (ع) فرمودند: «سوگند به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید، روزی خواهد رسید که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که دینار یا درهمی از مال خودش را در آنجا به مصرف برساند»[۱۲]. بلکه ایمان به وجود حضرت آرامش‌بخش است چنانکه امام زمان (ع) در نامۀ مبارک خود به اسحاق بن یعقوب آورده‌اند: «همانا من مایۀ آرامش و امنیت زمینیانم همان‌گونه که ستارگان آسمان، باعث امنیت آسمانیان هستند»[۱۳].[۱۴]
- وحدت و هم‌دلی: در میان جامعه‌ای که بزرگ‌ترین آرمانش، ظهور امام عصر (ع) است، نوعی هم‌دلی، هم‌نوایی و هم‌اندیشی پدید می‌‌آید. در روایات درباره ویژگی یاران حضرت مهدی (ع) آمده است: «قلب‌هایشان یکپارچه است»[۱۵].
- عدالت‌گستری: یکی از اهداف مهم مهدویت، عدالت‌خواهی و ستم‌ستیزی است که یکی از عمده‌ترین اصول مورد توجه تمام انبیا، به ویژه خاتم پیامبران، حضرت محمد (ص) بوده است. در روایات تأکید شده است اگر یک روز هم از عمر دنیا باقی مانده باشد، آن روز چنان طولانی خواهد شد که عدالت بر همۀ جهان سایه افکند[۱۶].[۱۷].
- وحدت شخصیت: انتظار از لحاظ فردی، موجب تمرکز افکار و نیروهای آدمی میشود؛ زیرا ناظر به یک هدف، یعنی انتظار ظهور است[۱۸].
- شکوفایی استعدادها: روایات نشان می‌دهد تأکید اصلی مکتب انتظار، شکوفایی استعدادها و نیروها در زمان حال است و باید بدون از دست دادن فرصت، دست به کار شد. در روایتی امام صادق (ع) میفرماید: «هر صبح و شام منتظر ظهور باشید»[۱۹].
- امید به آینده: انتظار فرج امید به آینده را در منتظر پدید می‌‌آورد و همین امید، نقش بزرگی در زندگی و شخصیت او دارد. امام علی (ع) میفرماید: «منتظر فرج باشید و از رحمت خداوند ناامید نباشید. همانا دوست‌داشتنی‌ترین کارها در پیشگاه خداوند، انتظار فرج است تا وقتی که مؤمن این حالت خود را حفظ کند»[۲۰].
- بینش و خلاقیت: امیدواری به انسان منتظر، بینشی عطا میکند که در مسیر خود بن‌بستی نمی‌بیند و همواره با خلاقیت و نوآوری، راه‌های تازه‌ای را می‌‌آزماید. امام سجاد (ع) دربارۀ قوت و اندیشه یاران آن حضرت، میفرمایند: «خداوند آنان را چنان از عقل، فهم و شناخت برخوردار کرده که غیبت امام (ع) برایشان به منزلۀ مشاهده و حضور درآمده است»[۲۱].
- کار و تلاش: انسان منتظر چون امیدوار است، در راه رسیدن به هدف کار میکند و تلاش منتظر نه حرکتی عادی، بلکه حرکتی جهادگونه است. پیامبر اسلام (ص) میفرماید: «برترین جهاد امت من، انتظار فرج است»[۲۲].[۲۳]
پرسش‌های وابسته
- مثبت‌اندیشی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- معنابخشی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- ثبات شخصیت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- وحدت شخصیت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- هویت‌بخشی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس نشاط به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- آرامش‌بخشی و احساس آرامش به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس رضایت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس امنیت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس امید به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس عزت نفس به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس خودباوری و اعتماد به نفس به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس رضایت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- احساس امنیت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد شخصیت به عنوان یکی از آثار روانشناختی ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه خودمهارگری و مدیریت عواطف به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه هدفمندی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه صبر و استقامت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه و میل به فضائل اخلاقی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه محبت و عشق‌ورزی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه انسجام و همگرایی با جامعه به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه اخلاق‌مداری به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- رشد روحیه مسئولیت‌پذیری به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- اصلاح سبک زندگی به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش)
- اشتیاق به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد عاطفی به چه معناست؟ (پرسش)
- محبت به عنوان یکی از آثار روانشناختی انتظار در بعد عاطفی به چه معناست؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
پیشگیری از بیماری روانی (سلامت روانی)
- مثبت‌اندیشی
- وحدت شخصیت
- ثبات شخصیت
- هویت‌بخشی
- نشاط
- آرامش
- رضایت
- امنیت
- امید
- اعتماد به نفس (قوت قلب)
- شجاعت
- عزت نفس (ارزشمندی)
- تجربه‌های معنوی
- خودشکوفایی
- هدفمندی
- خلاقیت
- میل به فضائل اخلاقی
- پرهیز از رذائل اخلاقی
- خودمهارگری (خودکنترلی)
- صبر (مقاومت)
- روحیه جهادی
- قانون‌مداری
- سخت‌کوشی (تلاش مضاعف)
- اصلاح سبک زندگی
- مسئولیت‌پذیری اجتماعی
- محبت (عشق‌ورزی)
- ظلم‌ستیزی
- اصلاح اجتماعی
- انسجام اجتماعی (همگرایی با جامعه)
- انطابق سازنده با محیط
منابع
سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان
محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی- سادات پورسید آقایی، زهرا، بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال
موحدی، محسن، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ ر. ک: موحدی، محسن، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت؛ نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
- ↑ ﴿حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ﴾«تا آنجا که پیامبران به آستانه نومیدی رسیدند و پنداشتند که (مردم در وعده پشتیبانی) به آنان دروغ گفته‌اند، (ناگهان) یاری ما به آنان رسید و هر کس را که می‌خواستیم رهایی یافت و عذاب ما از گروه گنهکاران بازگردانده نمی‌شود» سوره یوسف، آیه ۱۱۰.
- ↑ ﴿قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ﴾«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸؛ ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
- ↑ «یَمْلَأَ اللَّهُ الْأَرْضَ بِهِ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبه، ص۵۰، ح۳۷.
- ↑ ﴿قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَى﴾«بگو همه چشم به راهند، شما هم چشم به راه باشید، به زودی خواهید دانست چه کسانی همراهان راه میانه اند و چه کسی رهیافته است» سوره طه، آیه ۱۳۵؛ ﴿عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا﴾«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸
- ↑ سادات پورسید آقایی، زهرا، بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال، ص ۱۱۴
- ↑ ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲؛ نظری شاری، عبدالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت
- ↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ»؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱.
- ↑ «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر»؛ نعمانی، غیبت، ص۲۰۰.
- ↑ ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.
- ↑ «یَتَنَعَّمُ أُمَّتِی فِی زَمَنِ الْمَهْدِیِّ (ع)نِعْمَةً لَمْ یَتَنَعَّمُوا قَبْلَهَا قَط»؛ بحارالانوار، ج۵۱، ح۸۳.
- ↑ «فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَیَأْتِیَنَّ عَلَیْکُمْ وَقْتٌ لَا یَجِدُ أَحَدُکُمْ لِدِینَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً یَعْنِی لَا یَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ الْقَائِمِ (ع)مَوْضِعاً یَصْرِفُهُ فِیهِ لِاسْتِغْنَاءِ النَّاسِ جَمِیعاً بِفَضْلِ اللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِیِّه»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۵۰.
- ↑ «إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ»؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۱۷۷.
- ↑ ر. ک: محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی، ص۲۱۱-۲۱۵.
- ↑ «قلوبهم مجتمعة»؛ الزام الناصب، ج۲، ص۲۰.
- ↑ «لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً»؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۲۰.
- ↑ ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲؛ محمدی، ناصر و مفتاح، احمد رضا، نقش باور به مهدویت در معنابخشی زندگی فردی، ص۲۱۱-۲۱۵.
- ↑ ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.
- ↑ «فَتَوَقَّعُوا الْفَرَجَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً»؛ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۳۳.
- ↑ «انْتَظِرُوا الْفَرَجَ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ فَإِنَّ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَی اللَّهِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ وَ مَا دَاوَمَ عَلَیْهِ الْمُؤْمِن»؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۱۶.
- ↑ بحارالانوار، ج۲، ص۱۲۲.
- ↑ «أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ»؛ بحارالانوار، ج۷۴، ص۱۴۱.
- ↑ ر. ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۹۴-۱۰۲.