علم استقلالی: تفاوت میان نسخه‌ها
(تغییرمسیر به علم استقلالی معصوم حذف شد) برچسب: تغییرمسیر حذف شد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = علم معصوم | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = علم معصوم (پرسش) | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
[[علم ذاتی]] به معنای استقلالی بودن [[علم امام]] {{ع}} بدین معناست که [[تصور]] شود [[امام]] {{ع}} دانش‌های خود را به طور غیر وابسته به [[خداوند]] و صرف نظر از [[عطای الهی]] در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر [[علم]] او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام {{ع}} به طور مستقل دارای این [[علوم]] باشد. کسی که اندک آشنایی با [[معارف اسلامی]] داشته باشد، نادرست بودن چنین فرضی برای او کاملا آشکار است. تردیدی نداریم که اساسی‌ترین رکن [[اعتقادی]] در [[اسلام]]، [[توحید]] است که بنابر آن، همه توان‌ها، [[کمالات]] و آنچه در [[جهان]] [[ظهور]] پیدا کرده، وابسته به [[خداوند متعال]] است. بنابراین تنها می‌توان کمالات خداوند را به این معنا ذاتی دانست و علوم و کمالاتی که در [[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} و دیگر [[مخلوقات]] [[مشاهده]] می‌شود، از خداوند متعال و مشروط به [[اذن]] و [[اراده]] اوست: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>جز این نیست که هر که در آسمان‌ها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده می‌آید؛ سوره مریم، آیه: ۹۳.</ref>. همه مخلوقات [[بندگان]] خداوند متعال هستند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده خداوند]] ندارند: {{متن قرآن|وَمَا تَشَاؤُونَ إِلاَّ أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید؛ سوره تکویر، آیه: ۲۹.</ref>. بنابراین در فضای [[اندیشه]] [[اسلامی]]، وابسته بودن علوم [[ائمه]] {{عم}} به [[عطا]] و [[اذن الهی]] کاملا روشن و [[باور]] به آن از [[ضروریات دین]] به شمار می‌آید. ذاتی دانستن علم غیر خداوند به معنای یاد شده، مستلزم [[انکار]] [[توحید افعالی]] و [[شرک]] است. به همین [[دلیل]]، این مطلب در کلمات [[علمای شیعه]] معمولا پیش فرض گرفته شده و کمتر به آن تصریح شده است؛ اما می‌توان با [[اطمینان]] چنین باوری را به آنها نسبت داد<ref>[[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه]]</ref>. | |||
==مقدمه== | |||
[[علم ذاتی]] به معنای استقلالی بودن [[علم امام]]{{ع}} بدین معناست که [[تصور]] شود [[امام]]{{ع}} دانش‌های خود را به طور غیر وابسته به [[خداوند]] و صرف نظر از [[عطای الهی]] در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر [[علم]] او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام{{ع}} به طور مستقل دارای این [[علوم]] باشد. کسی که اندک آشنایی با [[معارف اسلامی]] داشته باشد، نادرست بودن چنین فرضی برای او کاملا آشکار است. تردیدی نداریم که اساسی‌ترین رکن [[اعتقادی]] در [[اسلام]]، [[توحید]] است که بنابر آن، همه توان‌ها، [[کمالات]] و آنچه در [[جهان]] [[ظهور]] پیدا کرده، وابسته به [[خداوند متعال]] است. بنابراین تنها می‌توان کمالات خداوند را به این معنا ذاتی دانست و علوم و کمالاتی که در [[پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}} و دیگر [[مخلوقات]] [[مشاهده]] می‌شود، از خداوند متعال و مشروط به [[اذن]] و [[اراده]] اوست: {{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>جز این نیست که هر که در آسمان‌ها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده می‌آید؛ سوره مریم، آیه: ۹۳.</ref>. همه مخلوقات [[بندگان]] خداوند متعال هستند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده خداوند]] ندارند: {{متن قرآن|وَمَا تَشَاؤُونَ إِلاَّ أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید؛ سوره تکویر، آیه: ۲۹.</ref>. بنابراین در فضای [[اندیشه]] [[اسلامی]]، وابسته بودن علوم [[ائمه]]{{عم}} به [[عطا]] و [[اذن الهی]] کاملا روشن و [[باور]] به آن از [[ضروریات دین]] به شمار می‌آید. ذاتی دانستن علم غیر خداوند به معنای یاد شده، مستلزم [[انکار]] [[توحید افعالی]] و [[شرک]] است. به همین [[دلیل]]، این مطلب در کلمات [[علمای شیعه]] معمولا پیش فرض گرفته شده و کمتر به آن تصریح شده است؛ اما می‌توان با [[اطمینان]] چنین باوری را به آنها نسبت داد<ref>[[سید علی هاشمی | |||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
* [[علم استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)]] | * [[علم استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)]] | ||
== منابع == | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی | # [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|'''ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:علم معصوم]] | [[رده:علم معصوم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۴
مقدمه
علم ذاتی به معنای استقلالی بودن علم امام (ع) بدین معناست که تصور شود امام (ع) دانش‌های خود را به طور غیر وابسته به خداوند و صرف نظر از عطای الهی در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر علم او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام (ع) به طور مستقل دارای این علوم باشد. کسی که اندک آشنایی با معارف اسلامی داشته باشد، نادرست بودن چنین فرضی برای او کاملا آشکار است. تردیدی نداریم که اساسی‌ترین رکن اعتقادی در اسلام، توحید است که بنابر آن، همه توان‌ها، کمالات و آنچه در جهان ظهور پیدا کرده، وابسته به خداوند متعال است. بنابراین تنها می‌توان کمالات خداوند را به این معنا ذاتی دانست و علوم و کمالاتی که در پیامبران و امامان (ع) و دیگر مخلوقات مشاهده می‌شود، از خداوند متعال و مشروط به اذن و اراده اوست: ﴿إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا﴾[۱]. همه مخلوقات بندگان خداوند متعال هستند و توان انجام کاری را جز به اراده خداوند ندارند: ﴿وَمَا تَشَاؤُونَ إِلاَّ أَن يَشَاء اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ﴾[۲]. بنابراین در فضای اندیشه اسلامی، وابسته بودن علوم ائمه (ع) به عطا و اذن الهی کاملا روشن و باور به آن از ضروریات دین به شمار می‌آید. ذاتی دانستن علم غیر خداوند به معنای یاد شده، مستلزم انکار توحید افعالی و شرک است. به همین دلیل، این مطلب در کلمات علمای شیعه معمولا پیش فرض گرفته شده و کمتر به آن تصریح شده است؛ اما می‌توان با اطمینان چنین باوری را به آنها نسبت داد[۳].
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
- ↑ جز این نیست که هر که در آسمان‌ها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده می‌آید؛ سوره مریم، آیه: ۹۳.
- ↑ و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید؛ سوره تکویر، آیه: ۲۹.
- ↑ هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه