اسحاق بن محمد بن ابراهیم حضینی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۵

مقدمه

اسحاق بن محمد بن ابراهیم بن حضینی (حصینی)، از اصحاب و راویان امام رضا (ع)^[۱]. را گاه به نام پدر (گفته‌اند: «اسحاق بن محمد») نامیده‌اند و گاه به نام جدش (گفته‌اند: «اسحاق بن ابراهیم») خوانده‌اند^[۲]. لقب حُضینی نسبتی است به ابی‌ساسان تابعی از بنی‌رقاش که آنها بطنی از بکر بن وائل عدنانی بوده‌اند. نام ابی‌ساسان حضین بن منذر بن حرث بن وعله بن مجالد بود^[۳].

برقی اسحاق بن ابراهیم را در جایی جزو اصحاب امام رضا (ع) آورده و در جای دیگر از وی در زمره اصحاب امام جواد (ع) یاد کرده است^[۴]. شیخ طوسی نیز به دو صورت از وی نام برده: از اسحاق بن محمد حصینی در اصحاب امام رضا (ع) و از اسحاق بن ابراهیم حصینی که با امام رضا (ع) ملاقات داشته و جزو اصحاب امام جواد (ع) آمده است^[۵]. به همین دلیل، رجالیون وی را گاه با نام جد و گاه با نام پدر آورده‌اند. همان طور که در مورد عبدالله بن محمد حصینی نیز صادق است^[۶].

سبب آشنایی اسحاق بن ابراهیم با امام رضا (ع)، حسن بن سعید اهوازی بود که وی را به امام مرتبط کرد. بعد از او علی بن ریان^[۷] سبب این ارتباط بود. برقی علی بن مهزیار را بعد از اسحاق آورده است^[۸] که سبب آشنایی وی با امام رضا (ع) شده و از ایشان حدیث شنید^[۹]. بنا به نقل برقی، وی به خدمت امام رضا (ع) در آمده^[۱۰]، اما ابن‌داوود وی را وکیل آن حضرت دانسته است^[۱۱]. به نظر می‌رسد با وجود نزدیکی اسحاق به امام رضا (ع)، باید روایت‌های بسیاری از ایشان نقل کرده باشد. اما تنها روایتی از وی با واسطه محمد بن اسماعیل بن بزیع درباره کیفیت وضوی زن و مرد آمده است^[۱۲].

برخی به دلیل نزدیکی وی با علی بن موسی الرضا (ع)، اسحاق را به صفات حسن و ممدوح متصف کرده^[۱۳] و روایت‌هایش را مقبول دانسته‌اند^[۱۴]. اما خویی ضمن جدا دانستن وی از اسحاق بن محمد ثقه، از اصحاب امام کاظم (ع)، وثاقتش را ثابت نمی‌داند ^[۱۵].

وی که بعد از شهادت امام رضا (ع)، در شمار اصحاب امام جواد (ع) در آمد، در همان ایام از دنیا رفت. وی در وصیت خود زمینی را برای حج وقف نمود که امام جواد (ع) رضایت خود را از این امر بیان فرمود و برخی ظاهر روایت را دلیلی بر وثاقت اسحاق می‌دانند^[۱۶].^[۱۷]

جستارهای وابسته

محمد بن ابراهیم حضینی (پدر)

منابع

شریفی، مرضیه، مقاله «اسحاق بن ابراهیم حضینی»، دانشنامه امام رضا ج۲

پانویس

↑ نقد الرجال، ج۱، ص۱۸۹.
↑ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۷۹.
↑ تنقیح المقال، ج۹، ص۱۶.
↑ کتاب الرجال، برقی، ص۵۴، ۵۶.
↑ رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۳؛ منتهی المقال، ج۲، ص۱۳.
↑ تعلیقة علی منهج المقال، ص۲۹۱؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۲۹.
↑ اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ التحریر الطاووسی، ص۳۸۰-۳۸۱.
↑ کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ خلاصة الأقوال، ص۵۸؛ إکلیل المنهج، ص۱۳۲.
↑ کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ استقصاء الاعتبار، ج۴، ص۵۲۴.
↑ کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ جامع الرواة، ج۱، ص۷۹.
↑ کتاب الرجال، ابن‌داوود، ص۴۸؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲.
↑ تهذیب الأحکام، ج۱، ص۷۶؛ وسائل الشیعة، ج۱، ص۴۶۶.
↑ الوجیزة فی الرجال، ص۲۷؛ تنقیح المقال، ج۹، ص۲۲؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۳۱۵.
↑ منهج المقال، ج۲، ص۲۵۷؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲؛ مسند الإمام الرضا (ع)، ج۲، ص۵۱۹.
↑ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵- ۱۹۶.
↑ جامع الرواة، ج۱، ص۷۹؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱.
↑ شریفی، مرضیه، مقاله «اسحاق بن ابراهیم حضینی»، دانشنامه امام رضا ج۲ ص ۱۵۳.

[1] نقد الرجال، ج۱، ص۱۸۹.

[2] معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۷۹.

[3] تنقیح المقال، ج۹، ص۱۶.

[4] کتاب الرجال، برقی، ص۵۴، ۵۶.

[5] رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۳؛ منتهی المقال، ج۲، ص۱۳.

[6] تعلیقة علی منهج المقال، ص۲۹۱؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۲۹.

[7] اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ التحریر الطاووسی، ص۳۸۰-۳۸۱.

[8] کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ خلاصة الأقوال، ص۵۸؛ إکلیل المنهج، ص۱۳۲.

[9] کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ استقصاء الاعتبار، ج۴، ص۵۲۴.

[10] کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ جامع الرواة، ج۱، ص۷۹.

[11] کتاب الرجال، ابن‌داوود، ص۴۸؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲.

[12] تهذیب الأحکام، ج۱، ص۷۶؛ وسائل الشیعة، ج۱، ص۴۶۶.

[13] الوجیزة فی الرجال، ص۲۷؛ تنقیح المقال، ج۹، ص۲۲؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۳۱۵.

[14] منهج المقال، ج۲، ص۲۵۷؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲؛ مسند الإمام الرضا (ع)، ج۲، ص۵۱۹.

[15] معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵- ۱۹۶.

[16] جامع الرواة، ج۱، ص۷۹؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱.

[17] شریفی، مرضیه، مقاله «اسحاق بن ابراهیم حضینی»، دانشنامه امام رضا ج۲ ص ۱۵۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-#تغییر_مسیر [[اسحاق بن محمد بن ابراهیم]]
+{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = اسحاق بن محمد بن ابراهیم حضینی | مداخل مرتبط = [[اسحاق بن محمد بن ابراهیم حضینی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}
+== مقدمه ==
+[[اسحاق بن محمد بن ابراهیم بن حضینی]] (حصینی)، از [[اصحاب امام رضا|اصحاب]] و [[راویان امام رضا]] {{ع}}<ref>نقد الرجال، ج۱، ص۱۸۹.</ref>. را گاه به نام [[پدر]] (گفته‌اند: «[[اسحاق بن محمد]]») نامیده‌اند و گاه به نام جدش (گفته‌اند: «[[اسحاق بن ابراهیم]]») خوانده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۷۹.</ref>. [[لقب]] حُضینی نسبتی است به [[ابی‌ساسان تابعی]] از [[بنی‌رقاش]] که آنها بطنی از [[بکر بن وائل]] [[عدنانی]] بوده‌اند. نام ابی‌ساسان [[حضین بن منذر بن حرث بن وعله بن مجالد]] بود<ref>تنقیح المقال، ج۹، ص۱۶.</ref>.
+برقی اسحاق بن ابراهیم را در جایی جزو [[اصحاب امام رضا]] {{ع}} آورده و در جای دیگر از وی در زمره [[اصحاب امام جواد]] {{ع}} یاد کرده است<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۴، ۵۶.</ref>. [[شیخ طوسی]] نیز به دو صورت از وی نام برده: از اسحاق بن محمد حصینی در اصحاب امام رضا {{ع}} و از اسحاق بن ابراهیم حصینی که با [[امام رضا]] {{ع}} [[ملاقات]] داشته و جزو اصحاب امام جواد {{ع}} آمده است<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۳؛ منتهی المقال، ج۲، ص۱۳.</ref>. به همین دلیل، رجالیون وی را گاه با نام جد و گاه با نام پدر آورده‌اند. همان طور که در مورد [[عبدالله بن محمد حصینی]] نیز صادق است<ref>تعلیقة علی منهج المقال، ص۲۹۱؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۲۹.</ref>.
+سبب آشنایی اسحاق بن ابراهیم با امام رضا {{ع}}، [[حسن بن سعید اهوازی]] بود که وی را به [[امام]] مرتبط کرد. بعد از او [[علی بن ریان]]<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ التحریر الطاووسی، ص۳۸۰-۳۸۱.</ref> سبب این [[ارتباط]] بود. برقی [[علی بن مهزیار]] را بعد از اسحاق آورده است<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ خلاصة الأقوال، ص۵۸؛ إکلیل المنهج، ص۱۳۲.</ref> که سبب آشنایی وی با امام رضا {{ع}} شده و از ایشان [[حدیث]] شنید<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۸۲۷؛ استقصاء الاعتبار، ج۴، ص۵۲۴.</ref>. بنا به نقل برقی، وی به [[خدمت]] امام رضا {{ع}} در آمده<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۶؛ جامع الرواة، ج۱، ص۷۹.</ref>، اما ابن‌داوود وی را [[وکیل]] آن [[حضرت]] دانسته است<ref>کتاب الرجال، ابن‌داوود، ص۴۸؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲.</ref>. به نظر می‌رسد با وجود نزدیکی اسحاق به [[امام رضا]] {{ع}}، باید روایت‌های بسیاری از ایشان نقل کرده باشد. اما تنها روایتی از وی با واسطه [[محمد بن اسماعیل بن بزیع]] درباره کیفیت وضوی [[زن]] و مرد آمده است<ref>تهذیب الأحکام، ج۱، ص۷۶؛ وسائل الشیعة، ج۱، ص۴۶۶.</ref>.
+برخی به دلیل نزدیکی وی با [[علی بن موسی الرضا]] {{ع}}، اسحاق را به صفات [[حسن]] و [[ممدوح]] متصف کرده<ref>الوجیزة فی الرجال، ص۲۷؛ تنقیح المقال، ج۹، ص۲۲؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۳۱۵.</ref> و روایت‌هایش را مقبول دانسته‌اند<ref>منهج المقال، ج۲، ص۲۵۷؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۴۲؛ مسند الإمام الرضا {{ع}}، ج۲، ص۵۱۹.</ref>. اما خویی ضمن جدا دانستن وی از [[اسحاق بن محمد]] [[ثقه]]، از [[اصحاب امام کاظم]] {{ع}}، وثاقتش را [[ثابت]] نمی‌داند <ref>معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۹۵- ۱۹۶.</ref>.
+وی که بعد از [[شهادت امام رضا]] {{ع}}، در شمار [[اصحاب امام جواد]] {{ع}} در آمد، در همان ایام از [[دنیا]] رفت. وی در [[وصیت]] خود زمینی را برای [[حج]] [[وقف]] نمود که [[امام جواد]] {{ع}} [[رضایت]] خود را از این امر بیان فرمود و برخی ظاهر [[روایت]] را دلیلی بر [[وثاقت]] اسحاق می‌دانند<ref>جامع الرواة، ج۱، ص۷۹؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۶۱.</ref>.<ref>[[مرضیه شریفی|شریفی، مرضیه]]، [[اسحاق بن ابراهیم حضینی - شریفی (مقاله)|مقاله «اسحاق بن ابراهیم حضینی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۲]] ص ۱۵۳.</ref>
+== جستارهای وابسته ==
+* [[محمد بن ابراهیم حضینی]] (پدر)
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده: 1100515.jpg|22px]] [[مرضیه شریفی|شریفی، مرضیه]]، [[اسحاق بن ابراهیم حضینی (مقاله)|مقاله «اسحاق بن ابراهیم حضینی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۲''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:راویان امام رضا]]
+[[رده:اصحاب امام رضا]]
+[[رده:اعلام]]