کتابت قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = قرآن | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
«کاتب» به معنای نویسنده است و به کسی گویند که کارش | «کاتب» به معنای نویسنده است و به کسی گویند که کارش نگارش است، ادیب باشد یا کارمند و به فارسی [[دبیر]] نامیده می‌شود. | ||
در [[قرآن]] واژه کاتب آمده است: {{متن قرآن|وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ}}<ref>«و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.</ref>. | در [[قرآن]] واژه کاتب آمده است: {{متن قرآن|وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ}}<ref>«و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.</ref>. | ||
جمع کاتب «کُتّاب» است که به معنای جایگاه [[آموزش]] نیز آمده و بر کتائب جمع بسته می‌شود<ref>أقرب الموارد، ج۲، ص۱۰۶۴.</ref>. در | جمع کاتب «کُتّاب» است که به معنای جایگاه [[آموزش]] نیز آمده و بر کتائب جمع بسته می‌شود<ref>أقرب الموارد، ج۲، ص۱۰۶۴.</ref>. در صدر اسلام، نویسندگان [[آیات قرآن]] «کاتب وحی» نامیده می‌شدند. در آن هنگام افراد باسواد، اندک بودند و تنها عده‌ای خاص از عهده نگارش [[آیات قرآن]] و [[دستورات]] و نامه‌های [[حضرت رسول الله]]{{صل}} بر می‌آمدند.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳ (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳]]، ص ۴۵.</ref> | ||
منظور از اصطلاح | منظور از اصطلاح «کتابت قرآن» یا «[[کتابت وحی]]»، نگارش [[آیات قرآن کریم]] بر نوشت افزارهای مختلف عصر نزول مانند سنگ، استخوان، لیف خرما، پوست و... است که عاملان و مباشران آن، گروهی از برجستگان [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و تحت [[نظارت]] و اشراف آن حضرت بودند. | ||
به طور کلی یکی از امتیازات [[قرآن کریم]] بر دیگر [[کتابهای آسمانی]] آن است که با وجود اینکه عربها چندان با نگارش آشنا نبودند و با توجه به | به طور کلی یکی از امتیازات [[قرآن کریم]] بر دیگر [[کتابهای آسمانی]] آن است که با وجود اینکه عربها چندان با نگارش آشنا نبودند و با توجه به حافظه [[قوی]] خود تمایلی به این کار نداشتند، قرآن کریم به سفارش [[رسول]] گرامی {{صل}} همزمان با نزول، نگارش یافت و این روند تا پایان دوران [[رسالت]] ادامه یافت؛ به گونهای که با پایان یافتن دوره نزول، تمام [[آیات قرآن]] مکتوب شده بود<ref>محمد بن بهادر زرکشی؛ البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه)؛ ج۱، ص۲۳۸؛ محمود رامیار؛ تاریخ قرآن؛ ص۲۵۷-۲۶۱؛ محمد عبدالعظیم زرقانی؛ مناهل العرفان فی علوم القرآن؛ ج۱، ص۲۴۶-۲۴۸؛ عبدالصبور شاهین؛ تاریخ القرآن؛ ص۳۷.</ref>.<ref>[[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ص۸۴۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: 1100830.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳ (کتاب)|'''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳''']] | |||
# [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']] | # [[پرونده: 9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه علوم قرآنی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه علوم قرآنی''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۵: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:قرآن]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۸
مقدمه
«کاتب» به معنای نویسنده است و به کسی گویند که کارش نگارش است، ادیب باشد یا کارمند و به فارسی دبیر نامیده می‌شود.
در قرآن واژه کاتب آمده است: ﴿وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ﴾[۱].
جمع کاتب «کُتّاب» است که به معنای جایگاه آموزش نیز آمده و بر کتائب جمع بسته می‌شود[۲]. در صدر اسلام، نویسندگان آیات قرآن «کاتب وحی» نامیده می‌شدند. در آن هنگام افراد باسواد، اندک بودند و تنها عده‌ای خاص از عهده نگارش آیات قرآن و دستورات و نامه‌های حضرت رسول الله(ص) بر می‌آمدند.[۳]
منظور از اصطلاح «کتابت قرآن» یا «کتابت وحی»، نگارش آیات قرآن کریم بر نوشت افزارهای مختلف عصر نزول مانند سنگ، استخوان، لیف خرما، پوست و... است که عاملان و مباشران آن، گروهی از برجستگان اصحاب رسول خدا (ص) و تحت نظارت و اشراف آن حضرت بودند.
به طور کلی یکی از امتیازات قرآن کریم بر دیگر کتابهای آسمانی آن است که با وجود اینکه عربها چندان با نگارش آشنا نبودند و با توجه به حافظه قوی خود تمایلی به این کار نداشتند، قرآن کریم به سفارش رسول گرامی (ص) همزمان با نزول، نگارش یافت و این روند تا پایان دوران رسالت ادامه یافت؛ به گونهای که با پایان یافتن دوره نزول، تمام آیات قرآن مکتوب شده بود[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ «و باید نویسنده‌ای میان شما دادگرانه بنویسد» سوره بقره، آیه ۲۸۲.
- ↑ أقرب الموارد، ج۲، ص۱۰۶۴.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۳، ص ۴۵.
- ↑ محمد بن بهادر زرکشی؛ البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه)؛ ج۱، ص۲۳۸؛ محمود رامیار؛ تاریخ قرآن؛ ص۲۵۷-۲۶۱؛ محمد عبدالعظیم زرقانی؛ مناهل العرفان فی علوم القرآن؛ ج۱، ص۲۴۶-۲۴۸؛ عبدالصبور شاهین؛ تاریخ القرآن؛ ص۳۷.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص۸۴۶.