علم معصوم به ملکوت: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
(←منابع) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = علم معصوم | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = علم معصوم (پرسش) | |||
}} | |||
{{علم غیب معصوم}} | == مقدمه == | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا علم به ملکوت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|آیا علم به ملکوت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟]]'''{{پایان}} | |||
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | |||
یکى از منابع علم [[امامان]] {{عم}} آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مى‌کنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مى‌رسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که [[ائمه اطهار]] {{عم}} از مصادیق کامل آن مى‌باشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مى‌کند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مى‌نماییم. | |||
# '''آیات''': {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم پیامبر]] نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref>. [[ابن‌فروخ]] ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مى‌کند: "همان‌طور که ملکوت آسمان‌ها و زمین بر [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه مى‌گردد، بر [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز عرضه مى‌گردد و به این وسیله آنان عرش را مى‌نگرند"<ref>بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.</ref>. همچنین خداوند مى‌فرماید: {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.</ref>. در روایات است که منظور از "مؤمنان" [[ائمه|ائمه اطهار]] {{عم}} مى‌باشند؛ چنان‌که [[یعقوب بن شعیب بن میثم تمار اسدی کوفی|یعقوب بن شعیب]] مى‌گوید: از [[امام صادق]] {{ع}} تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مى‌فرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‌بینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، [[ائمه]] {{عم}} هستند"<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله {{ع}} عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»}}؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.</ref>. | |||
# '''روایات''': از "[[عبدالله بن مسکان]]" نقل شده که [[امام صادق]] {{ع}} در تفسیر آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref> فرمود: «خداوند پرده‌ها را از آسمان‌هاى هفت‌گانه از برابر دیدگان ابراهیم {{ع}} کنار زد و همین کار را با محمد {{صل}} انجام داد و به درستى که مى‌بینم با صاحب شما و امامان بعد از او مثل همان را انجام داده است»<ref>{{متن حدیث|كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ {{ع}} السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ {{صل}} مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك}}؛ بصائر الدرجات، تک جلدى، ص ١٠٧.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} از جدش [[امیرمؤمنان]] {{ع}} نقل مى‌کند که ایشان فرمود: {{متن حدیث|أُعْطِيتُ تِسْعاً لَمْ يُعْطَهَا أَحَدٌ قَبْلِي سِوَى النَّبِيِّ {{صل}} لَقَدْ فُتِحَتْ لِيَ السُّبُلُ وَ عَلِمْتُ المَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْأَنْسَابَ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ وَ لَقَدْ نَظَرْتُ فِي المَلَكُوتِ بِإِذْنِ رَبِّي فَمَا غَابَ عَنِّي مَا كَانَ قَبْلِي وَ لَا مَا يَأْتِي بَعْدِي...}}<ref>«...و به درستى من در ملکوت آسمان به اذن پروردگار نگاه کردم پس پنهان نیست از من آنچه پیش از من بوده و آنچه بعد از من مى‌آید...»؛ الامالى (للطوسى)، ص٢٠۵.</ref>. | |||
# '''شواهد تاریخى''': در روایتى چنین مى‌خوانیم که [[امام زین‌العابدین]] {{ع}} فرمود: «گویا مى‌بینم که قصرها و خانه‌هاى زیبا اطراف قبر [[حسین]] {{ع}} بنا شده است و گویا مى‌بینم که بازارها از هر طرف، اطراف قبر او را گرفته است. شب‌ها و روزها نمى‌گذرد تا اینکه از مناطق مختلف روى زمین به سراغ آن مى‌آیند و این هنگامى است که حکومت بنى‌مروان منقرض مى‌شود»<ref>{{متن حدیث|كَأَنِّي بِالْقُصُور وَ قَدْ شُيِّدَتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ وَ كَأَنِّي بِالْأَسْوَاقِ قَدْ حُفَّتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ فَلَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُسَارَ إِلَيْهِ مِنَ الْآفَاقِ وَ ذَلِكَ عِنْدَ انْقِطَاعِ مُلْكِ بَنِي مَرْوَان}}؛ بحارالانوار، ج٩٨، ص١١۴.</ref>.<ref>مسند زید بن على، زید بن على، ص۴٧٠؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج١، ص۵٣؛ مسند الإمام الرضا {{ع}}، الشیخ عزیزالله عطاردى، ص١۵١. </ref>.<ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۵۴-۱۵۷.</ref> | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:95220153.jpg|22px]] [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
{{علم غیب معصوم افقی}} | {{علم غیب معصوم افقی}} | ||
[[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]] | [[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]] | ||
[[رده:علم معصوم]] | |||
[[رده:علم معصوم | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۸
مقدمه
یکى از منابع علم امامان (ع) آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مى‌کنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مى‌رسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که ائمه اطهار (ع) از مصادیق کامل آن مى‌باشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مى‌کند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مى‌نماییم.
- آیات: ﴿وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ﴾[۱]. ابن‌فروخ ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مى‌کند: "همان‌طور که ملکوت آسمان‌ها و زمین بر رسول خدا (ص) عرضه مى‌گردد، بر ائمه اطهار (ع) نیز عرضه مى‌گردد و به این وسیله آنان عرش را مى‌نگرند"[۲]. همچنین خداوند مى‌فرماید: ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ﴾[۳]. در روایات است که منظور از "مؤمنان" ائمه اطهار (ع) مى‌باشند؛ چنان‌که یعقوب بن شعیب مى‌گوید: از امام صادق (ع) تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مى‌فرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‌بینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، ائمه (ع) هستند"[۴].
- روایات: از "عبدالله بن مسکان" نقل شده که امام صادق (ع) در تفسیر آیه ﴿وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ﴾[۵] فرمود: «خداوند پرده‌ها را از آسمان‌هاى هفت‌گانه از برابر دیدگان ابراهیم (ع) کنار زد و همین کار را با محمد (ص) انجام داد و به درستى که مى‌بینم با صاحب شما و امامان بعد از او مثل همان را انجام داده است»[۶]. امام صادق (ع) از جدش امیرمؤمنان (ع) نقل مى‌کند که ایشان فرمود: «أُعْطِيتُ تِسْعاً لَمْ يُعْطَهَا أَحَدٌ قَبْلِي سِوَى النَّبِيِّ (ص) لَقَدْ فُتِحَتْ لِيَ السُّبُلُ وَ عَلِمْتُ المَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْأَنْسَابَ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ وَ لَقَدْ نَظَرْتُ فِي المَلَكُوتِ بِإِذْنِ رَبِّي فَمَا غَابَ عَنِّي مَا كَانَ قَبْلِي وَ لَا مَا يَأْتِي بَعْدِي...»[۷].
- شواهد تاریخى: در روایتى چنین مى‌خوانیم که امام زین‌العابدین (ع) فرمود: «گویا مى‌بینم که قصرها و خانه‌هاى زیبا اطراف قبر حسین (ع) بنا شده است و گویا مى‌بینم که بازارها از هر طرف، اطراف قبر او را گرفته است. شب‌ها و روزها نمى‌گذرد تا اینکه از مناطق مختلف روى زمین به سراغ آن مى‌آیند و این هنگامى است که حکومت بنى‌مروان منقرض مى‌شود»[۸].[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ «و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم پیامبر نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.
- ↑ بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.
- ↑ «و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.
- ↑ «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله (ع) عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ﴾ قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»»؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.
- ↑ «و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.
- ↑ «كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ (ع) السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ (ص) مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك»؛ بصائر الدرجات، تک جلدى، ص ١٠٧.
- ↑ «...و به درستى من در ملکوت آسمان به اذن پروردگار نگاه کردم پس پنهان نیست از من آنچه پیش از من بوده و آنچه بعد از من مى‌آید...»؛ الامالى (للطوسى)، ص٢٠۵.
- ↑ «كَأَنِّي بِالْقُصُور وَ قَدْ شُيِّدَتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ وَ كَأَنِّي بِالْأَسْوَاقِ قَدْ حُفَّتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ فَلَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُسَارَ إِلَيْهِ مِنَ الْآفَاقِ وَ ذَلِكَ عِنْدَ انْقِطَاعِ مُلْكِ بَنِي مَرْوَان»؛ بحارالانوار، ج٩٨، ص١١۴.
- ↑ مسند زید بن على، زید بن على، ص۴٧٠؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج١، ص۵٣؛ مسند الإمام الرضا (ع)، الشیخ عزیزالله عطاردى، ص١۵١.
- ↑ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۱۵۴-۱۵۷.