علم معصوم به ملکوت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{علم غیب معصوم}} {{خرد}} * شرح مدخل '''علم معصوم به ملکوت''' هنوز آماده انتشار نیس...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = علم معصوم
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  = علم معصوم (پرسش)
}}


{{علم غیب معصوم}}
== مقدمه ==
{{خرد}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا علم به ملکوت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)|آیا علم به ملکوت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟]]'''{{پایان}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
یکى از منابع علم [[امامان]] {{عم}} آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مى‌کنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مى‌رسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که [[ائمه اطهار]] {{عم}} از مصادیق کامل آن مى‌باشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مى‌کند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مى‌نماییم.
# '''آیات''':‌ {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به [[حضرت ابراهیم|ابراهیم پیامبر]] نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref>. [[ابن‌فروخ]] ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مى‌کند: "همان‌طور که ملکوت آسمان‌ها و زمین بر [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه مى‌گردد، بر [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز عرضه مى‌گردد و به این وسیله آنان عرش را مى‌نگرند"<ref>بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.</ref>. همچنین خداوند مى‌فرماید: {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.</ref>. در روایات است که منظور از "مؤمنان" [[ائمه|ائمه اطهار]] {{عم}} مى‌باشند؛ چنان‌که [[یعقوب بن شعیب بن میثم تمار اسدی کوفی|یعقوب بن شعیب]] مى‌گوید: از [[امام صادق]] {{ع}} تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مى‌فرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‌بینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، [[ائمه]] {{عم}} هستند"<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله {{ع}} عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ  {{متن قرآن|وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ}} قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»}}؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.</ref>.
# '''روایات''':‌ از "[[عبدالله بن مسکان]]" نقل شده که [[امام صادق]] {{ع}} در تفسیر آیه {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.</ref> فرمود: «خداوند پرده‌ها را از آسمان‌هاى هفت‌گانه از برابر دیدگان ابراهیم {{ع}} کنار زد و همین کار را با محمد {{صل}} انجام داد و به درستى که مى‌بینم با صاحب شما و امامان بعد از او مثل همان را انجام داده است»<ref>{{متن حدیث|كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ {{ع}} السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ {{صل}} مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك}}؛ بصائر الدرجات، تک جلدى، ص ١٠٧.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} از جدش [[امیرمؤمنان]] {{ع}} نقل مى‌کند که ایشان فرمود: {{متن حدیث|أُعْطِيتُ تِسْعاً لَمْ يُعْطَهَا أَحَدٌ قَبْلِي سِوَى النَّبِيِّ {{صل}} لَقَدْ فُتِحَتْ لِيَ السُّبُلُ وَ عَلِمْتُ المَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْأَنْسَابَ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ وَ لَقَدْ نَظَرْتُ فِي المَلَكُوتِ بِإِذْنِ رَبِّي فَمَا غَابَ عَنِّي مَا كَانَ قَبْلِي وَ لَا مَا يَأْتِي بَعْدِي...}}<ref>«...و به درستى من در ملکوت آسمان به اذن پروردگار نگاه کردم پس پنهان نیست از من آنچه پیش از من بوده و آنچه بعد از من مى‌آید...»؛ الامالى (للطوسى)، ص٢٠۵.</ref>.
# ‌'''شواهد تاریخى''':‌ در روایتى چنین مى‌خوانیم که [[امام زین‌العابدین]] {{ع}} فرمود: «گویا مى‌بینم که قصرها و خانه‌هاى زیبا اطراف قبر [[حسین]] {{ع}} بنا شده است و گویا مى‌بینم که بازارها از هر طرف، اطراف قبر او را گرفته است. شب‌ها و روزها نمى‌گذرد تا اینکه از مناطق مختلف روى زمین به سراغ آن مى‌آیند و این هنگامى است که حکومت بنى‌مروان منقرض مى‌شود»<ref>{{متن حدیث|كَأَنِّي بِالْقُصُور وَ قَدْ شُيِّدَتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ وَ كَأَنِّي بِالْأَسْوَاقِ قَدْ حُفَّتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ فَلَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُسَارَ إِلَيْهِ مِنَ الْآفَاقِ وَ ذَلِكَ عِنْدَ انْقِطَاعِ مُلْكِ بَنِي مَرْوَان}}؛ بحارالانوار، ج٩٨، ص١١۴.</ref>.<ref>مسند زید بن على، زید بن على، ص۴٧٠؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج١، ص۵٣؛ مسند الإمام الرضا {{ع}}، الشیخ عزیزالله عطاردى، ص١۵١. </ref>.<ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۵۴-۱۵۷.</ref>


* شرح مدخل '''علم معصوم به ملکوت''' هنوز آماده انتشار نیست.  
== منابع ==
* این مدخل، شاخه‌ای از '''[[علم غیب معصوم]]''' است.
{{منابع}}
* در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[علم غیب معصوم (پرسش)]]''' قابل دسترسی هستند.
# [[پرونده:95220153.jpg|22px]] [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
{{پانویس}}


اين مدخل از چند منظر متفاوت، مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت:
{{علم غیب معصوم افقی}}
 
# [[علم امام به ملکوت]]؛
# [[علم پیامبر به ملکوت]]؛
# [[علم پیامبر خاتم به ملکوت]]؛
# [[علم ولی به ملکوت]]؛
# [[علم وصی به ملکوت]]؛
# [[علم اهل بیت به ملکوت]]؛
# [[علم فاطمه زهرا به ملکوت]].
 
=='''[[:رده:آثار علم غیب معصوم|منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم]]'''==
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم غیب معصوم|کتاب‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم غیب معصوم|مقاله‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم غیب معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم غیب معصوم]].
 
=='''[[:رده:آثار علم معصوم به ملکوت|منبع‌شناسی جامع علم معصوم به ملکوت]]'''==
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم معصوم به ملکوت|کتاب‌شناسی علم معصوم به ملکوت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم معصوم به ملکوت|مقاله‌شناسی علم معصوم به ملکوت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم معصوم به ملکوت|پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم به ملکوت]].
 


[[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]]
[[رده:مدخل‌های درجه دو دانشنامه]]
[[رده:مدخل‌های وابسته به علم غیب]]
[[رده:علم معصوم]]
[[رده:علم معصوم به ملکوت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۸

مقدمه

یکى از منابع علم امامان (ع) آگاهى آنها از عالم ملکوت است که بسیارى از علوم و معارف خود را از طریق مشاهده ملکوت، دریافت مى‌کنند و با دید و درک غیر ظاهرى خود به حقایق مى‌رسند. این منبع، ویژه پیامبران، صالحان و مؤمنان خاص خداوند است که ائمه اطهار (ع) از مصادیق کامل آن مى‌باشند. آیات، روایات و شواهد تاریخى، وجود چنین منبعى را تأیید مى‌کند که در اینجا به برخى از آنها اشاره مى‌نماییم.

  1. آیات:‌ ﴿وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ[۱]. ابن‌فروخ ذیل این آیه در روایات متعددى بیان مى‌کند: "همان‌طور که ملکوت آسمان‌ها و زمین بر رسول خدا (ص) عرضه مى‌گردد، بر ائمه اطهار (ع) نیز عرضه مى‌گردد و به این وسیله آنان عرش را مى‌نگرند"[۲]. همچنین خداوند مى‌فرماید: ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ[۳]. در روایات است که منظور از "مؤمنان" ائمه اطهار (ع) مى‌باشند؛ چنان‌که یعقوب بن شعیب مى‌گوید: از امام صادق (ع) تفسیر این کلام خداى عزوجل را پرسیدم که مى‌فرماید: "عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‌بینند" حضرت فرمود: "مؤمنان، ائمه (ع) هستند"[۴].
  2. روایات:‌ از "عبدالله بن مسکان" نقل شده که امام صادق (ع) در تفسیر آیه ﴿وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ[۵] فرمود: «خداوند پرده‌ها را از آسمان‌هاى هفت‌گانه از برابر دیدگان ابراهیم (ع) کنار زد و همین کار را با محمد (ص) انجام داد و به درستى که مى‌بینم با صاحب شما و امامان بعد از او مثل همان را انجام داده است»[۶]. امام صادق (ع) از جدش امیرمؤمنان (ع) نقل مى‌کند که ایشان فرمود: «أُعْطِيتُ تِسْعاً لَمْ يُعْطَهَا أَحَدٌ قَبْلِي سِوَى النَّبِيِّ (ص) لَقَدْ فُتِحَتْ لِيَ السُّبُلُ وَ عَلِمْتُ المَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الْأَنْسَابَ وَ فَصْلَ الْخِطَابِ وَ لَقَدْ نَظَرْتُ فِي المَلَكُوتِ بِإِذْنِ رَبِّي فَمَا غَابَ عَنِّي مَا كَانَ قَبْلِي وَ لَا مَا يَأْتِي بَعْدِي...»[۷].
  3. شواهد تاریخى:‌ در روایتى چنین مى‌خوانیم که امام زین‌العابدین (ع) فرمود: «گویا مى‌بینم که قصرها و خانه‌هاى زیبا اطراف قبر حسین (ع) بنا شده است و گویا مى‌بینم که بازارها از هر طرف، اطراف قبر او را گرفته است. شب‌ها و روزها نمى‌گذرد تا اینکه از مناطق مختلف روى زمین به سراغ آن مى‌آیند و این هنگامى است که حکومت بنى‌مروان منقرض مى‌شود»[۸].[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. «و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم پیامبر نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.
  2. بصائر الدرجات، الجزء الثانى، صص١۵١-١۵٣.
  3. «و بگو (آنچه در سر دارید) انجام دهید، به زودی خداوند و پیامبرش و مؤمنان کار شما را خواهند دید»؛ سوره توبه، آیه ١٠۵.
  4. «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِالله (ع) عَنْ قَوْلِ الله عَزَّ وَ جَلَّ ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ قَالَ: هُمُ الْأَئِمَّة»»؛ کافى، ج١، ص٢١٩؛ بصائر الدرجات، جزء٩، صص ۵۵٧-۵۵٩.
  5. «و این‌گونه، ملکوت آسمان‌ها و زمین [و حاکمیت مطلق خداوند بر آنها] را به ابراهیم نشان دادیم تا [به آن استدلال کند و] اهل یقین گردد»؛ سوره انعام، آیه ٧۵.
  6. «كُشطَ لِإِبْرَاهِيمَ (ع) السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ حَتَّى نَظَرَ إِلَى مَا فَوْقَ الْعَرْشِ وَ كُشطَ لَهُ الْأَرْضُ حَتَّى رَأَى مَا فِي الْهَوَاءِ وَ فُعِلَ بِمُحَمَّدٍ (ص) مِثْلُ ذَلِكَ وَ إِنِّي لَأَرَى صَاحِبَكُمْ وَ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ قَدْ فُعِلَ بِهِمْ مِثْلُ ذَلِك»؛ بصائر الدرجات، تک جلدى، ص ١٠٧.
  7. «...و به درستى من در ملکوت آسمان به اذن پروردگار نگاه کردم پس پنهان نیست از من آنچه پیش از من بوده و آنچه بعد از من مى‌آید...»؛ الامالى (للطوسى)، ص٢٠۵.
  8. «كَأَنِّي بِالْقُصُور وَ قَدْ شُيِّدَتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ وَ كَأَنِّي بِالْأَسْوَاقِ قَدْ حُفَّتْ حَوْلَ قَبْرِ الحُسَيْنِ فَلَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُسَارَ إِلَيْهِ مِنَ الْآفَاقِ وَ ذَلِكَ عِنْدَ انْقِطَاعِ مُلْكِ بَنِي مَرْوَان»؛ بحارالانوار، ج٩٨، ص١١۴.
  9. مسند زید بن على، زید بن على، ص۴٧٠؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج١، ص۵٣؛ مسند الإمام الرضا (ع)، الشیخ عزیزالله عطاردى، ص١۵١.
  10. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۱۵۴-۱۵۷.