شفاعت در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۱

مقدمه

شفاعت از ریشه «شفع» به معنای جفت و قرین شدن است و چون در شفاعت فردی که مقام بالاتری دارد و دارای قوت در امری است، فرد ضعیف را جفت و قرین خود می‏‌کند تا از این طریق به او نفعی برساند، اعم از دنیوی و اخروی، به او شفیع اطلاق کرده‌‏اند^[۱].

از بدیهیات مذهب شیعه، شفاعت کردن پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) و دیگر مقرّبان درگاه الهی، همچون عالمان، صالحان و شهدا است؛ البته شفاعت کبری از آنِ پیامبر اعظم (ص) می‌‏باشد^[۲]، چنان که قرآن کریم نیز ـ برحسب آنچه در روایات آمده ـ از جمله شفیعان روز قیامت برای افرادی است که به آن چنگ زده‏‌اند^[۳].

درخواست شفاعت از رسول خدا (ص) و سایر معصومان (ع) و توسّل به ایشان، امری مطلوب و مستحب و موجب تقرب به خداوند است^[۴].

وساطت کردن برای مؤمن، به‌ویژه در امر ازدواج مستحب و بر اساس مفاد برخی روایات، دارای پاداش و ثواب فراوانی است^[۵].

شفاعت در اسقاط حدود و یا تخفیف در آن پس از ثبوت نزد حاکم شرع، جایز نیست؛ بلکه حدّ ثابت باید بدون تأخیر اجرا شود^[۶].

وساطت قاضی در صرف نظر کردن صاحب حق از حق خود بعد از ثبوت آن و نیز دست برداشتن مدّعی از دعوای خویش قبل از ثبوت آن مکروه است^[۷].^[۸]

منابع

هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴

پانویس

↑ المیزان، ج۱، ص۱۵۷.
↑ مکیال المکارم، ج۱، ص۳۱۰ ـ ۳۱۳.
↑ الکافی (کلینی، ج ۲، ص۵۹۷ ـ ۵۹۹.
↑ بحار الأنوار، ج۹۴، ص:۱؛ کشف الغطاء ۳، ص۵۰۰.
↑ وسائل الشیعة، ج۱۶، ص۳۳۹؛ وسیلة النجاة، ص۶۹۵.
↑ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۳۹۵؛ تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۶۹.
↑ جواهرالکلام، ج۴۰، ص۱۴۸.
↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴، ص۶۸۵-۶۸۶.

[1] المیزان، ج۱، ص۱۵۷.

[2] مکیال المکارم، ج۱، ص۳۱۰ ـ ۳۱۳.

[3] الکافی (کلینی، ج ۲، ص۵۹۷ ـ ۵۹۹.

[4] بحار الأنوار، ج۹۴، ص:۱؛ کشف الغطاء ۳، ص۵۰۰.

[5] وسائل الشیعة، ج۱۶، ص۳۳۹؛ وسیلة النجاة، ص۶۹۵.

[6] جواهر الکلام، ج۴۱، ص۳۹۵؛ تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۶۹.

[7] جواهرالکلام، ج۴۰، ص۱۴۸.

[8] هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴، ص۶۸۵-۶۸۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = شفاعت
+| عنوان مدخل  = شفاعت
+| مداخل مرتبط = [[شفاعت در قرآن]] - [[شفاعت در حدیث]] - [[شفاعت در فقه اسلامی]] - [[شفاعت در کلام اسلامی]] - [[شفاعت در اخلاق اسلامی]] - [[شفاعت در معارف و سیره حسینی]] - [[شفاعت در معارف و سیره رضوی]] - [[شفاعت در معارف دعا و زیارات]]  - [[شفاعت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{امامت}}
+== مقدمه ==
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[شفاعت]] است. "'''[[شفاعت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+[[شفاعت]] از ریشه «شفع» به معنای جفت و قرین شدن است و چون در شفاعت فردی که مقام بالاتری دارد و دارای قوت در امری است، فرد [[ضعیف]] را جفت و قرین خود می‏‌کند تا از این طریق به او نفعی برساند، اعم از [[دنیوی]] و [[اخروی]]، به او [[شفیع]] اطلاق کرده‌‏اند<ref> المیزان، ج۱، ص۱۵۷.</ref>.
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[شفاعت در قرآن]] - [[شفاعت در فقه اسلامی]] - [[شفاعت در حدیث]] - [[شفاعت در کلام اسلامی]] - [[شفاعت در اخلاق اسلامی]] - [[شفاعت در معارف و سیره حسینی]] - [[شفاعت در معارف دعا و زیارات]] </div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+از بدیهیات [[مذهب شیعه]]، [[شفاعت]] کردن [[پیامبر]] {{صل}} و [[امامان معصوم]] {{عم}} و دیگر مقرّبان درگاه الهی، همچون [[عالمان]]، [[صالحان]] و [[شهدا]] است؛ البته شفاعت کبری از آنِ [[پیامبر اعظم]] {{صل}} می‌‏باشد<ref>مکیال المکارم، ج۱، ص۳۱۰ ـ ۳۱۳.</ref>، چنان که [[قرآن کریم]] نیز ـ برحسب آنچه در [[روایات]] آمده ـ از جمله [[شفیعان]] [[روز قیامت]] برای افرادی است که به آن چنگ زده‏‌اند<ref>الکافی (کلینی، ج ۲، ص۵۹۷ ـ ۵۹۹.</ref>.
-[[شفاعت]] از ریشه «شفع» به معنای جفت و قرین شدن است و چون در شفاعت فردی که [[مقام]] بالاتری دارد و دارای قوت در امری است، فرد [[ضعیف]] را جفت و قرین خود می‏‌کند تا از این طریق به او نفعی برساند، اعم از [[دنیوی]] و [[اخروی]]، به او [[شفیع]] اطلاق کرده‌‏اند. <ref> المیزان، ج۱، ص:۱۵۷</ref>
-از بدیهیات [[مذهب شیعه]]، [[شفاعت]] کردن [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان معصوم]]{{عم}} و دیگر مقرّبان [[درگاه الهی]]، همچون [[عالمان]]، [[صالحان]] و [[شهدا]] است؛ البته [[شفاعت کبری]] از آنِ [[پیامبر اعظم]]{{صل}} می‌‏باشد. <ref>مکیال المکارم، ج۱، ص:۳۱۰ ـ ۳۱۳</ref> چنان که [[قرآن کریم]] نیز ـ برحسب آنچه در [[روایات]] آمده ـ از جمله [[شفیعان]] [[روز قیامت]] برای افرادی است که به آن چنگ زده‏‌اند. <ref>الکافی (کلینی، ج ۲، ص:۵۹۷ ـ ۵۹۹</ref>
+درخواست شفاعت از [[رسول خدا]] {{صل}} و سایر [[معصومان]] {{عم}} و [[توسّل]] به ایشان، امری مطلوب و [[مستحب]] و موجب [[تقرب به خداوند]] است<ref>بحار الأنوار، ج۹۴، ص:۱؛ کشف الغطاء ۳، ص۵۰۰.</ref>.
-درخواست شفاعت از [[رسول خدا]]{{صل}} و سایر [[معصومان]]{{عم}} و [[توسّل]] به ایشان، امری مطلوب و [[مستحب]] و موجب [[تقرب به خداوند]] است. <ref>بحار الأنوار، ج۹۴، ص:۱؛ کشف الغطاء ۳، ص:۵۰۰</ref>
+وساطت کردن برای [[مؤمن]]، به‌ویژه در امر [[ازدواج]] مستحب و بر اساس مفاد برخی روایات، دارای [[پاداش]] و [[ثواب]] فراوانی است<ref>وسائل الشیعة، ج۱۶، ص۳۳۹؛ وسیلة النجاة، ص۶۹۵.</ref>.
-وساطت کردن برای [[مؤمن]]، به‌ویژه در امر [[ازدواج]] مستحب و بر اساس مفاد برخی روایات، دارای [[پاداش]] و [[ثواب]] فراوانی است. <ref>وسائل الشیعة، ج۱۶، ص:۳۳۹؛ وسیلة النجاة، ص:۶۹۵</ref>
+شفاعت در اسقاط حدود و یا [[تخفیف]] در آن پس از ثبوت نزد [[حاکم شرع]]، جایز نیست؛ بلکه حدّ ثابت باید بدون تأخیر اجرا شود<ref>جواهر الکلام، ج۴۱، ص۳۹۵؛ تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۶۹.</ref>.
-شفاعت در اسقاط حدود و یا [[تخفیف]] در آن پس از ثبوت نزد [[حاکم شرع]]، جایز نیست؛ بلکه حدّ ثابت باید بدون تأخیر [[اجرا]] شود. <ref>جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۳۹۵؛ تحریرالوسیلة، ج۲، ص:۴۶۹</ref>
+وساطت [[قاضی]] در صرف نظر کردن صاحب [[حق]] از حق خود بعد از ثبوت آن و نیز دست برداشتن مدّعی از دعوای خویش قبل از ثبوت آن [[مکروه]] است<ref>جواهرالکلام، ج۴۰، ص۱۴۸.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴ (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴]]، ص۶۸۵-۶۸۶.</ref>
-وساطت [[قاضی]] در صرف نظر کردن صاحب [[حق]] از حق خود بعد از ثبوت آن و نیز دست برداشتن مدّعی از دعوای خویش قبل از ثبوت آن [[مکروه]] است. <ref>جواهرالکلام، ج۴۰، ص:۱۴۸.</ref>.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۴، صفحه ۶۸۵-۶۸۶.</ref>
+== منابع ==
-==منابع==
 {{منابع}}
-# [[پرونده:1368945.jpg|22px]] [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|'''فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت''']]
+# [[پرونده:1368945.jpg|22px]] [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴ (کتاب)|'''فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴''']]
 {{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
 [[رده:شفاعت]]