انتظار از دیدگاه شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۲

مقدمه

انتظار از اعتقادات بنیادی و تردید ناپذیر شیعه است^[۱]. از نظر شیعه، مسألۀ انتظار و نوید ظهور مهدی موعود(ع) یکی از مسائل بسیار حیاتی به شمار می‌رود و به اندازه‌ای اهمیت دارد که در ردیف وقوع قیامت و تکذیب و تصدیقش در ردیف تکذیب و تصدیق رسول اکرم(ص) است^[۲]. در فرهنگ شیعی، انتظار صرفاً یک مفهوم ذهنی و دانستنی نیست؛ بلکه مفهوم کاربردیِ مبتنی بر آموزه‌های دینی و ارزشی است. همچنین انتظار، صرفاً چشم به راهی و یک حالت روحی روانی معمول و متعارف نیست؛ بر این اساس انتظار، یک رویکرد عمل گرایانۀ برخاسته از یک اعتقاد عمیق قلبی است. در روایات از انتظار به "عمل" تعبیر شده و بلکه بهترین عمل ـ افضل الاعمال ـ بیان شده است. این تعبیر، بیانگر پیوند معنایی ایمان و عمل در این مقوله است^[۳].

انتظار در مکتب تشیع یک حالت انسانی است که انسان به خاطر وجود آن، ضمن پیراستن وجود خویش از بدیها و آراستن آن به خوبیها، در ارتباط مستمر با امام و حجت زمان خویش، همه همت خود را صرف زمینه‌سازی ظهور مصلح آخرالزمان می‌کند و در جهت تحقق وعده الهی نسبت به برپایی دولت کریمه اهل بیت با تمام وجود تلاش می‌کند^[۴].

روایات انتظار

به اعتقاد شیعه علاوه بر آیات متعددی که پیشوایان دینی آنها را به وجود مقدس مهدی موعود(ع) و انتظار تفسیر و تأویل کرده‌اند، صدها حدیث معتبر و متواتر وجود دارد که در آنها کلیۀ صفات و خصوصیات و جزئیات زندگی آن حضرت بیان شده است^[۵]. شیعیان عقیده دارند مهدی موعود(ع) سِرّی از اسرار حق و آخرین برگزیده الهی است که پس از تولد از نظرها غایب شده و بعد از مدت زمان طولانی ظهور خواهد کرد، او حجه الله، خلیفه الله و بقیة الله است^[۶].

مهدی از نسل حسین(ع)

در نظر شیعه حضرت مهدی(ع) همنام و هم کنیۀ پیامبر(ص)، دوازدهمین امام و حجت خداوند در روی زمین و از اهل بیت و عترت رسول خداست، زنده است و بر اساس مصلحت الهی در غیبت به سر می‌برد و روزی ظهور خواهد کرد و زمین را پر از عدل و داد می‌‌کند، همان طور که پر از ظلم و جور می‌‌شود و بر مؤمنین است که همواره در انتظار چنین روزی باشند و خودشان را برای چنین روزی آماده کنند^[۷]. پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «اگر از دنیا جز یک روز نماند، خداوند آن روز را آنقدر طولانی می‌‌کند تا فرزندم مهدی که اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است ظهور کند و عدالت را بگستراند بعد از آنکه زمین را ظلم و جور فرا گیرد»^[۸].^[۹]

انتظار پیوند معنوی

البته باید توجه داشت گرچه انتظار، در مفهوم غیر شیعی تنها به معنای نظرداشت ظهور منجی به‌کار می‌رود؛ ولی طبق دیدگاه شیعه، افزون بر چنین انتظاری، انتظار ملاقات و دیدار با منجی نیز قابل تصور است^[۱۰]

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.
↑ ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷؛ طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.
↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۷ ـ ۱۱۸.
↑ ر.ک: حیدری‌نهند، کریم، فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی.
↑ ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷.
↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.
↑ ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷؛ فروهی، ناصر، انتظار فرج؛ طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.
↑ «لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا یَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِکَ الْیَوْمَ، حَتَّی یَبْعَثَ رَجُلًا مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی و یَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا»؛ غیبت کبری، ص۸؛ الیوم الموعود بین الفکر المادی والدینی، ص۶۳۶؛ الهیات، ج۲، ص۶۳۲.
↑ ر.ک: فروهی، ناصر، انتظار فرج.
↑ ر.ک: نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن، ص۹۷ انتظار موعود، ص۲۷ ـ ۳۲.

[1] ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.

[2] ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷؛ طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.

[3] ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۱۷ ـ ۱۱۸.

[4] ر.ک: حیدری‌نهند، کریم، فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی.

[5] ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷.

[6] ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.

[7] ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۱۵۷؛ فروهی، ناصر، انتظار فرج؛ طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۹۰-۹۱.

[8] «لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا یَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِکَ الْیَوْمَ، حَتَّی یَبْعَثَ رَجُلًا مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی و یَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا»؛ غیبت کبری، ص۸؛ الیوم الموعود بین الفکر المادی والدینی، ص۶۳۶؛ الهیات، ج۲، ص۶۳۲.

[9] ر.ک: فروهی، ناصر، انتظار فرج.

[10] ر.ک: نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن، ص۹۷ انتظار موعود، ص۲۷ ـ ۳۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = انتظار ظهور امام مهدی
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
+}}
-{{انتظار/دیدگاه ادیان}}
+== مقدمه ==
-==مقدمه==
+[[انتظار]] از [[اعتقادات]] بنیادی و تردید ناپذیر [[شیعه]] است<ref>ر.ک: [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۹۰-۹۱.</ref>. از نظر شیعه، مسألۀ انتظار و نوید [[ظهور مهدی موعود]]{{ع}} یکی از مسائل بسیار حیاتی به شمار می‌رود و به اندازه‌ای اهمیت دارد که در ردیف وقوع [[قیامت]] و [[تکذیب]] و تصدیقش در ردیف تکذیب و تصدیق [[رسول اکرم]]{{صل}} است<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص۱۵۷؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۹۰-۹۱.</ref>. در فرهنگ شیعی، انتظار صرفاً یک مفهوم ذهنی و دانستنی نیست؛ بلکه مفهوم کاربردیِ مبتنی بر [[آموزه‌های دینی]] و ارزشی است. همچنین انتظار، صرفاً [[چشم به راهی]] و یک حالت [[روحی]] روانی معمول و متعارف نیست؛ بر این اساس انتظار، یک رویکرد عمل گرایانۀ برخاسته از یک [[اعتقاد]] عمیق [[قلبی]] است. در [[روایات]] از انتظار به "عمل" تعبیر شده و بلکه بهترین عمل ـ [[افضل الاعمال]] ـ بیان شده است. این تعبیر، بیانگر پیوند معنایی [[ایمان]] و عمل در این مقوله است<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۱۷ ـ ۱۱۸.</ref>.
-* [[انتظار]] از [[اعتقادات]] بنیادی و تردید ناپذیر [[شیعه]] است<ref>ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>. از نظر [[شیعه]]، مسألۀ [[انتظار]] و نوید [[ظهور]] [[مهدی موعود]] {{ع}} یکی از مسائل بسیار حیاتی به شمار می‌رود و به اندازه‌ای اهمیت دارد که در ردیف وقوع [[قیامت]] و [[تکذیب]] و تصدیقش در ردیف [[تکذیب]] و [[تصدیق]] [[رسول اکرم]] {{صل}} است<ref>ر.ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۵۷؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>. در [[فرهنگ شیعی]]، [[انتظار]] صرفاً یک مفهوم ذهنی و دانستنی نیست؛ بلکه مفهوم کاربردیِ مبتنی بر [[آموزه‌های دینی]] و ارزشی است. همچنین [[انتظار]]، صرفاً [[چشم به راهی]] و یک حالت روحی روانی معمول و متعارف نیست؛ بر این اساس [[انتظار]]، یک رویکرد عمل گرایانۀ برخاسته از یک [[اعتقاد]] عمیق قلبی است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۱۷، ۱۱۸؛ [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref>. در [[روایات]] از [[انتظار]] به "عمل" تعبیر شده و بلکه [[بهترین]] عمل ـ [[افضل الاعمال]] ـ بیان شده است. این تعبیر، بیانگر پیوند معنایی [[ایمان]] و عمل در این مقوله است<ref>ر.ک. [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۱۷، ۱۱۸.</ref>.
-* [[انتظار]] در [[مکتب]] [[تشیع]] یک حالت انسانی است که [[انسان]] به خاطر وجود آن، ضمن پیراستن وجود خویش از بدیها و آراستن آن به خوبیها، در ارتباط مستمر با [[امام]] و [[حجت]] زمان خویش، همه [[همت]] خود را صرف [[زمینه‌سازی ظهور]] [[مصلح]] [[آخرالزمان]] می‌کند و در جهت تحقق [[وعده الهی]] نسبت به برپایی [[دولت کریمه]] [[اهل بیت]] با تمام وجود تلاش می‌کند<ref>ر.ک. [[کریم حیدری‌نهند|حیدری‌نهند، کریم]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص؟؟؟</ref>.
-==[[روایات انتظار]]==
+انتظار در [[مکتب تشیع]] یک حالت [[انسانی]] است که [[انسان]] به خاطر وجود آن، ضمن پیراستن وجود خویش از بدیها و [[آراستن]] آن به خوبیها، در ارتباط مستمر با [[امام]] و [[حجت]] [[زمان]] خویش، همه [[همت]] خود را صرف [[زمینه‌سازی ظهور]] [[مصلح]] [[آخرالزمان]] می‌کند و در جهت تحقق وعده الهی نسبت به برپایی [[دولت]] [[کریمه اهل بیت]] با تمام وجود تلاش می‌کند<ref>ر.ک: [[کریم حیدری‌نهند|حیدری‌نهند، کریم]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]].</ref>.
-*به [[اعتقاد]] [[شیعه]] علاوه بر [[آیات]] متعددی که [[پیشوایان دینی]] آنها را به وجود [[مقدس]] [[مهدی موعود]] {{ع}} و [[انتظار]] [[تفسیر]] و تاویل کرده‌اند، صدها [[حدیث]] معتبر و [[متواتر]] وجود دارد که در آنها کلیۀ صفات و خصوصیات و جزئیات [[زندگی]] آن [[حضرت]] بیان شده است<ref>ر.ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۵۷.</ref>. [[شیعیان]] [[عقیده]] دارند [[مهدی موعود]] {{ع}} سِرّی از [[اسرار]] [[حق]] و آخرین [[برگزیده الهی]] است که پس از [[تولد]] از نظرها غایب شده و بعد از مدت زمان طولانی [[ظهور]] خواهد کرد، او حجه [[الله]]، [[خلیفه]] [[الله]] و [[بقیة الله]] است<ref>ر.ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۵۷؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>.
-==[[مهدی]] از [[نسل]] [[حسین]]==
-*در نظر [[شیعه]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} همنام و هم کنیۀ [[پیامبر]] {{صل}}<ref>ر.ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۵۷.</ref>، [[دوازدهمین امام]] و [[حجت خداوند]] در روی [[زمین]] و از [[اهل بیت]] و [[عترت]] [[رسول]] خداست، زنده است و بر اساس [[مصلحت]] [[الهی]] در [[غیبت]] به سر می‌برد و روزی [[ظهور]] خواهد کرد و [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌‌کند، همان طور که پر از [[ظلم و جور]] می‌‌شود و بر [[مؤمنین]] است که همواره در [[انتظار]] چنین روزی باشند و خودشان را برای چنین روزی آماده کنند<ref>ر.ک. [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۱۵۷؛ [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۹۰-۹۱.</ref>. [[پیامبر اسلام]] {{صل}} فرمودند: «اگر از [[دنیا]] جز یک روز نماند، [[خداوند]] آن روز را آنقدر طولانی می‌‌کند تا فرزندم [[مهدی]] که اسم او اسم من و [[کنیه]] او [[کنیه]] من است [[ظهور]] کند و [[عدالت]] را بگستراند بعد از آن که [[زمین]] را [[ظلم و جور]] فرا گیرد»<ref>{{متن حدیث|"لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا یَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِکَ الْیَوْمَ، حَتَّی یَبْعَثَ رَجُلًا مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی و یَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا"}}؛ غیبت کبری، ص ۸؛ الیوم الموعود بین الفکر المادی والدینی، ص ۶۳۶؛ الهیات، ج۲، ص ۶۳۲.</ref>.<ref>ر.ک. [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>
-==[[انتظار]] پیوند [[معنوی]]==
-*البته باید توجه داشت گرچه [[انتظار]]، در مفهوم غیر [[شیعی]] تنها به معنای نظرداشت [[ظهور منجی]] به‌کار می‌رود؛ ولی طبق دیدگاه [[شیعه]]، افزون بر چنین انتظاری، [[انتظار]] [[ملاقات]] و [[دیدار]] با [[منجی]] نیز قابل تصور است<ref>ر.ک. [[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن]]، ص ۹۷ [[انتظار موعود (کتاب)|انتظار موعود]]، ص ۲۷ ـ ۳۲.</ref>
-==پرسش مستقیم==
+== روایات انتظار ==
-* [[دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)]]
+به اعتقاد شیعه علاوه بر [[آیات]] متعددی که [[پیشوایان دینی]] آنها را به وجود [[مقدس]] [[مهدی موعود]]{{ع}} و [[انتظار]] [[تفسیر]] و [[تأویل]] کرده‌اند، صدها حدیث معتبر و متواتر وجود دارد که در آنها کلیۀ صفات و خصوصیات و جزئیات [[زندگی]] آن حضرت بیان شده است<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص۱۵۷.</ref>. [[شیعیان]] [[عقیده]] دارند مهدی موعود{{ع}} سِرّی از [[اسرار]] [[حق]] و آخرین برگزیده الهی است که پس از تولد از نظرها غایب شده و بعد از مدت [[زمان]] طولانی ظهور خواهد کرد، او [[حجه الله]]، [[خلیفه الله]] و [[بقیة الله]] است<ref>ر.ک: [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۹۰-۹۱.</ref>.
+== [[مهدی]] از نسل حسین{{ع}} ==
+در نظر [[شیعه]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} همنام و هم کنیۀ [[پیامبر]]{{صل}}، [[دوازدهمین امام]] و [[حجت خداوند]] در روی [[زمین]] و از [[اهل بیت]] و [[عترت]] [[رسول]] خداست، زنده است و بر اساس مصلحت الهی در [[غیبت]] به سر می‌برد و روزی ظهور خواهد کرد و زمین را پر از [[عدل و داد]] می‌‌کند، همان طور که پر از [[ظلم و جور]] می‌‌شود و بر [[مؤمنین]] است که همواره در انتظار چنین روزی باشند و خودشان را برای چنین روزی آماده کنند<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص۱۵۷؛ [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۹۰-۹۱.</ref>. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} فرمودند: «اگر از [[دنیا]] جز یک [[روز]] نماند، [[خداوند]] آن روز را آنقدر طولانی می‌‌کند تا فرزندم مهدی که اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است ظهور کند و [[عدالت]] را بگستراند بعد از آنکه زمین را ظلم و جور فرا گیرد»<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا یَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِکَ الْیَوْمَ، حَتَّی یَبْعَثَ رَجُلًا مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی و یَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا}}؛ غیبت کبری، ص۸؛ الیوم الموعود بین الفکر المادی والدینی، ص۶۳۶؛ الهیات، ج۲، ص۶۳۲.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]].</ref>
+== [[انتظار]] پیوند [[معنوی]] ==
+البته باید توجه داشت گرچه انتظار، در مفهوم غیر [[شیعی]] تنها به معنای نظرداشت ظهور منجی به‌کار می‌رود؛ ولی طبق دیدگاه [[شیعه]]، افزون بر چنین انتظاری، انتظار [[ملاقات]] و دیدار با [[منجی]] نیز قابل تصور است<ref>ر.ک: [[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن]]، ص۹۷ [[انتظار موعود (کتاب)|انتظار موعود]]، ص۲۷ ـ ۳۲.</ref>
-== پرسش‌های وابسته ==
-== پرسش‌های وابسته ==
 == پرسش‌های وابسته ==
 {{پرسمان انتظار فرج}}
@@ خط ۳۴: / خط ۳۷: @@
 {{پانویس}}
+[[رده:انتظار ظهور امام مهدی]]
-[[رده:انتظار از دیدگاه شیعه]]
-[[رده:مدخل]]