جنگ صفین در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:


==[[علل]] [[جنگ]]==
==[[علل]] [[جنگ]]==
[[جنگ صفین]] یک از جنگ‌های [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} است که میان ایشان و [[معاویه]] در منطقۀ [[صفّین]] واقع شد. [[معاویه]] از زمان [[خلیفه دوم]] [[والی]] [[شام]] بود که در زمان [[عثمان]] هم ادامه یافت و ۲۰ سال تسلّط بر آن مناطق داشت. وقتی [[امام علی]]{{ع}} به [[خلافت]] رسید، نااهلان را از کار کنار گذاشت. [[معاویه]] هم یکی از آنان بود، اما او [[فرمان امام]] را نپذیرفت و [[دشمنی]] دیرینه‌اش، او را به [[مخالفت با امام]] و کارشکنی در [[کارها]] و ایجاد [[آشوب]] در مناطق مختلف و [[شبیخون]] به قلمرو [[حکومت امام]] واداشت. او که خود [[طمع]] در [[خلافت]] داشت، زیر بار [[خلافت امام]] نرفت، دیگران را نیز تحریک کرد و [[خونخواهی]] [[عثمان]] را بهانه قرار داد و مکاتبات متعددی بین او و [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} انجام گرفت. [[امام]] در نامه‌ای برای او نوشت: «کسانی که با خلفای گذشته [[بیعت]] کردند با من نیز [[بیعت]] کردند، [[طلحه]] و [[زبیر]] [[نقض]] [[بیعت]] کردند و اگر تو هم در آنچه [[مسلمانان]] داخل شده‌اند وارد نشوی، با تو خواهم جنگید؛ در پایان بیان داشت که تو جزء [[طلقا]] هستی و [[شایسته]] [[خلافت]] نیستی»<ref>{{متن حدیث|إِنَّهُ بَایَعَنِی الْقَوْمُ الَّذِینَ بَایَعُوا أَبَا بَکْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمَانَ عَلَی مَا بَایَعُوهُمْ عَلَیْهِ، فَلَمْ یَکُنْ لِلشَّاهِدِ أَنْ یَخْتَارَ وَ لَا لِلْغَائِبِ أَنْ یَرُدَّ؛ وَ إِنَّمَا الشُّورَی لِلْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ فَإِنِ اجْتَمَعُوا عَلَی رَجُلٍ وَ سَمَّوْهُ إِمَاماً کَانَ ذَلِکَ لِلَّهِ رِضًا، فَإِنْ خَرَجَ عَنْ أَمْرِهِمْ خَارِجٌ بِطَعْنٍ أَوْ بِدْعَةٍ رَدُّوهُ إِلَی مَا خَرَجَ مِنْهُ، فَإِنْ أَبَی قَاتَلُوهُ عَلَی اتِّبَاعِهِ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَلَّاهُ اللَّهُ مَا تَوَلَّی؛ وَ لَعَمْرِی یَا مُعَاوِیَةُ لَئِنْ نَظَرْتَ بِعَقْلِکَ دُونَ هَوَاکَ لَتَجِدَنِّی أَبْرَأَ النَّاسِ مِنْ دَمِ عُثْمَانَ، وَ لَتَعْلَمَنَّ أَنِّی کُنْتُ فِی عُزْلَةٍ عَنْهُ إِلَّا أَنْ تَتَجَنَّی، فَتَجَنَّ مَا بَدَا لَکَ، وَ السَّلَام}}؛ نهج البلاغه، نامه ۶.</ref>. [[امام]] پیوسته او را [[نصیحت]] می‌کرد و هشدار می‌داد اما او گستاخی کرده و [[تهمت]] می‌زد و [[تهدید]] به [[جنگ]] می‌کرد. [[امام]] پس از اتمام حجت‌های بسیار راهی جز [[جنگ]] با این فتنه‌جوی [[یاغی]] و [[باغی]] برایش باقی نماند<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۸۶ و [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۷؛ دانشنامۀ امام علی، ج ۹، ص ۱۹۵؛ [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ص ۲۵۶-۲۵۷.</ref>.
با [[پیروزی]] و [[حاکمیت]] [[اسلام]]، [[امویان]] که [[دشمن]] دیرین [[اسلام]] و [[خاندان]] [[رسالت]] بودند، به [[فکر]] تسلّط بر [[قدرت]] و [[حکومت]] افتادند تا از [[اسلام]] [[انتقام]] بگیرند. در دوران [[خلافت]] [[عثمان]]، افرادی از [[بنی‌امیه]] در جاهای مختلف به [[حکومت]] گماشته شدند. [[معاویه]] از زمان [[عمر]] به [[ولایت]] [[شام]] گماشته شده بود و در زمان [[عثمان]] هم ادامه یافت و ۲۰ سال تسلّط بر آن مناطق داشت. وقتی [[امام علی|علی]]{{ع}} به [[خلافت]] رسید، [[اصلاحات]] را شروع کرد و نااهلان را از کار کنار گذاشت. [[معاویه]] هم یکی از آنان بود که در [[شام]] برای خود بساطی به هم زده بود. [[معاویه]] سر به [[طغیان]] گذاشت و [[فرمان]] [[امام]] را نپذیرفت و [[دشمنی]] دیرینه‌اش او را به [[مخالفت]] با [[امام]] و کارشکنی در [[کارها]] و ایجاد [[آشوب]] در مناطق مختلف و [[شبیخون]] به قلمرو [[حکومت]] [[امام]] واداشت. او که خود [[طمع]] در [[خلافت]] داشت، زیر بار [[خلافت]] [[امام]] نرفت، دیگران را نیز تحریک کرد و [[خونخواهی]] [[عثمان]] را بهانه قرار داد و مکاتبات متعددی بین او و [[امام علی|امیر المؤمنین]] انجام گرفت. [[امام]] پیوسته او را [[نصیحت]] می‌کرد و هشدار می‌داد، او گستاخی نشان می‌داد و [[تهمت]] می‌زد و [[تهدید]] به [[جنگ]] می‌کرد. [[امام]] پس از اتمام حجت‌های بسیار، وقتی از به راه آمدن او [[ناامید]] شد برای فرونشاندن فتنۀ او و دفع تجاوزها و یکسره ساختن کارش مصمّم شد. [[امام]] که پس از [[جنگ جمل]] در [[کوفه]] مستقرّ شده بود، از همان‌جا نیرو [[بسیج]] کرد. [[عمروعاص]] هم با [[معاویه]] همدست شد. راهی جز [[جنگ]] با فتنه‌جویان [[یاغی]] و [[باغی]] برای [[امام علی]]{{ع}} باقی نمانده بود<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۸۶ و [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۷؛ دانشنامۀ امام علی، ج ۹، ص ۱۹۵؛ [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ص ۲۵۶-۲۵۷.</ref>.


==[[آمادگی]] برای [[جنگ]]==
==[[آمادگی]] برای [[جنگ]]==
۱۱۲٬۹۴۲

ویرایش