فواید دانستن علائم و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-| پاسخ‌دهنده = [[ +| پاسخ‌دهنده = )) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پایان جمع شدن}} +}})) |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
:::::#'''شناسایی مدعیان [[باطل]]:''' در طول [[تاریخ]] برای گروهی از افرادی که در پی [[منافع]] شخصی و گروهی بوده‌اند، استفاده از مقدسات، امری رایج بوده است. این افراد با سوء [[نیت]] و گروهی نیز با [[نیت]] [[اصلاح]] وضعیت نابسامان موجود در دوره خود، از عنوان [[قیام]] و [[انقلاب]] [[امام مهدی]]{{ع}} سوء استفاده کرده و به ناحق، ادعای [[مهدویت]] خویش را مطرح کرده‌اند. اگر چه [[حقیقت]] این افراد برای [[عالمان]] و فرهیختگان مشخص بوده و هست، ولی امکان [[فریب]] خوردن بسیاری از افراد ساده [[دل]] نیز با توجه به [[روح]] زلال و صاف آنها، وجود دارد. بیان [[علائم ظهور]] در کلمات [[ائمه]]{{عم}} و جمع آوری آن در متون روایی، یکی از راههایی است که امکان شناسایی [[مهدی]] واقعی را از [[مدعیان دروغین]] و غیر اصیل، فراهم می‌کند. | :::::#'''شناسایی مدعیان [[باطل]]:''' در طول [[تاریخ]] برای گروهی از افرادی که در پی [[منافع]] شخصی و گروهی بوده‌اند، استفاده از مقدسات، امری رایج بوده است. این افراد با سوء [[نیت]] و گروهی نیز با [[نیت]] [[اصلاح]] وضعیت نابسامان موجود در دوره خود، از عنوان [[قیام]] و [[انقلاب]] [[امام مهدی]]{{ع}} سوء استفاده کرده و به ناحق، ادعای [[مهدویت]] خویش را مطرح کرده‌اند. اگر چه [[حقیقت]] این افراد برای [[عالمان]] و فرهیختگان مشخص بوده و هست، ولی امکان [[فریب]] خوردن بسیاری از افراد ساده [[دل]] نیز با توجه به [[روح]] زلال و صاف آنها، وجود دارد. بیان [[علائم ظهور]] در کلمات [[ائمه]]{{عم}} و جمع آوری آن در متون روایی، یکی از راههایی است که امکان شناسایی [[مهدی]] واقعی را از [[مدعیان دروغین]] و غیر اصیل، فراهم می‌کند. | ||
::::::برپایه تحقیقات انجام شده، شمار فراوانی [[مهدی]] دروغین در طول [[تاریخ]] بیش از هزار ساله [[غیبت]] شناسایی شده‌اند<ref>ر.ک: [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۴ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج ۴، ص ۷ (بخش چهارم، فصل چهارم، مدعیان دروغین).</ref> که هیچ یک همراه با [[علائم]] معرفی شده از [[ناحیه]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]] {{عم}} نبوده است. از این رو، این [[علائم]] به [[شناخت]] [[مدعیان دروغین]] و ناراستی ادعای آنان، کمک کرده است»<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص ۴۱۴-۴۱۵.</ref>. | ::::::برپایه تحقیقات انجام شده، شمار فراوانی [[مهدی]] دروغین در طول [[تاریخ]] بیش از هزار ساله [[غیبت]] شناسایی شده‌اند<ref>ر.ک: [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۴ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج ۴، ص ۷ (بخش چهارم، فصل چهارم، مدعیان دروغین).</ref> که هیچ یک همراه با [[علائم]] معرفی شده از [[ناحیه]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[امامان]] {{عم}} نبوده است. از این رو، این [[علائم]] به [[شناخت]] [[مدعیان دروغین]] و ناراستی ادعای آنان، کمک کرده است»<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص ۴۱۴-۴۱۵.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛ | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
::::# جایی است که به [[دلیل]] گرفتار شدن در دام [[شبهات]] و با جوسازی [[جبهه]] [[باطل]] و پیچیدگی شرایط، نتوانند بر اساس معیارها و ضوابط به [[هدایت]] برسند. در این جاست که [[علائم]] می‌توانند راه‌گشا باشند و به کمک آنها می‌توان جهت درست حرکت را دریافت. | ::::# جایی است که به [[دلیل]] گرفتار شدن در دام [[شبهات]] و با جوسازی [[جبهه]] [[باطل]] و پیچیدگی شرایط، نتوانند بر اساس معیارها و ضوابط به [[هدایت]] برسند. در این جاست که [[علائم]] می‌توانند راه‌گشا باشند و به کمک آنها می‌توان جهت درست حرکت را دریافت. | ||
::::::برای توضیح بیشتر می‌توان از اقدامات مشابهی که [[پیامبر]]{{صل}} در دوران [[فتنه]] انجام داد یاد کرد. چنانکه می‌دانیم [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]] {{صل}} بارها درباره [[امامت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} سخن گفت و با [[بینات]] و هدایت‌های خود این مسئله را برای [[مردم]] توضیح داد و [[حقانیت]] [[امام علی]] {{ع}} و [[لزوم]] [[پیروی]] [[مردم]] از ایشان پس از [[رحلت]] خود را تا آن‌جا که میسور بود بازگو کرد. این هدایت‌ها و [[بینات]] آن‌قدر زیاد بودند که اگر کسی واقعاً به دنبال [[شناخت حق]] بود، با مراجعه به برخی از آنها می‌توانست بدان دست یابد. با این حال، آن [[حضرت]] در کنار این روشن‌گری‌ها و ارائه ضوابط، نشانه‌هایی نیز بیان فرمود. برای مثال، از [[عمار یاسر|عمار]] به عنوان نشانه [[جبهه حق]] یاد کرد و با جمله معروف {{عربی|" تَقْتُلُ عَمَّاراً الْفِئَةُ الْبَاغِيَة"}}<ref>عیون اخبارالرضا، ج۱، ص۶۸.</ref> به [[مسلمانان]] فهماند که هر گاه در فضای [[فتنه]] از [[شناخت حق]] و [[باطل]] ناتوان شدند، بدانند گروهی که عمار را می‌کشد، [[جبهه]] [[باطل]] است. یا در جایی دیگر از سگان حوئب یاد کرد و اینکه زنی که سگ‌های حوئب بر او پارس می‌کنند در مسیر [[حق]] گام بر‌نمی‌دارد<ref>رسائل المرتضی، ج۴، ص۶۴.</ref>. در جایی دیگر بر [[راست‌گویی]] [[ابوذر غفاری|ابوذر]] تأکید کرد تا هنگامی که [[ابوذر غفاری|ابوذر]] با زبان گویایش از [[انحراف]] [[عثمان بن عفان|عثمان]] می‌گوید، [[مردم]] فتنه‌زده بتوانند راه را از [[چاه]] بازشناسند و چنین فرمود: {{متن حدیث|مَا أَظَلَّتِ الْخَضْرَاءُ وَ لَا أَقَلَّتِ الْغَبْرَاءُ عَلَى ذِي لَهْجَةٍ أَصْدَقَ مِنْ أَبِي ذَرٍّ}}<ref>آسمان سبز سایه نیفکنده و کره خاک بر روی خود حمل نکرده صاحبلهجهای راست‌گوتر از ابوذر؛ علل الشرایع، ج۱، ص۱۷۶.</ref>. روشن است که وجود این [[نشانه‌ها]] به معنای [[بی‌نیازی]] از [[بینات]] و معیارها نیست و بدین معنا نیست که [[پیامبر خاتم|پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} برای تشخیص [[حق]] از [[باطل]] روشن‌گری نفرموده است، بلکه به گواهی [[تاریخ]]، آن [[حضرت]] در طول دوران [[رسالت]] خود بارها معیارها را فرموده بود. با این حال، در کنار آنها به عنوان مکمل، نشانه‌هایی نیز قرار داد تا در وقت [[ضرورت]] برای کسانی که از اصول و معیارها بی‌اطلاعند، یا گرفتار شبهاتند و در فضای غبار‌آلودی که [[دشمن]] ایجاد کرده نمی‌توانند [[فهم]] درستی از معیارها داشته باشند، بتوانند مسیر [[حق]] را شناسایی کنند. [[نشانه‌های ظهور]] نیز در کنار اصول و ضوابط [[دین]]، نقش متمم و کمکی دارند و می‌توانند در هنگام [[جهل]] یا سیطره [[شبهات]] مفید بوده و کارکرد سلبی و ایجابی داشته باشند. در پرتو کارکرد سلبی آن می‌توان [[مدعیان دروغین]] را [[شناخت]] و [[دروغ]] کسانی که پیش از تحقق [[نشانه‌های حتمی]] ادعای [[مهدویت]] دارند را شناسایی کرد و در کارکرد ایجابی آن می‌توان به [[امید]] و تسریع در [[آمادگی]] و... رسید. اما باز هم باید تأکید کرد که اینها فقط نقش مکمل را دارند و نقش اصلی در [[هدایت]] به عهده همان اصول و ضوابطی است که در [[دین]] وجود دارد؛ اصول و ضوابطی که مربوط به همه زمان‌ها و مکان‌ها و همه شرایط و از جمله دوره غیبتند»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۹ - ۲۲.</ref>. | ::::::برای توضیح بیشتر می‌توان از اقدامات مشابهی که [[پیامبر]]{{صل}} در دوران [[فتنه]] انجام داد یاد کرد. چنانکه می‌دانیم [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]] {{صل}} بارها درباره [[امامت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} سخن گفت و با [[بینات]] و هدایت‌های خود این مسئله را برای [[مردم]] توضیح داد و [[حقانیت]] [[امام علی]] {{ع}} و [[لزوم]] [[پیروی]] [[مردم]] از ایشان پس از [[رحلت]] خود را تا آن‌جا که میسور بود بازگو کرد. این هدایت‌ها و [[بینات]] آن‌قدر زیاد بودند که اگر کسی واقعاً به دنبال [[شناخت حق]] بود، با مراجعه به برخی از آنها می‌توانست بدان دست یابد. با این حال، آن [[حضرت]] در کنار این روشن‌گری‌ها و ارائه ضوابط، نشانه‌هایی نیز بیان فرمود. برای مثال، از [[عمار یاسر|عمار]] به عنوان نشانه [[جبهه حق]] یاد کرد و با جمله معروف {{عربی|" تَقْتُلُ عَمَّاراً الْفِئَةُ الْبَاغِيَة"}}<ref>عیون اخبارالرضا، ج۱، ص۶۸.</ref> به [[مسلمانان]] فهماند که هر گاه در فضای [[فتنه]] از [[شناخت حق]] و [[باطل]] ناتوان شدند، بدانند گروهی که عمار را می‌کشد، [[جبهه]] [[باطل]] است. یا در جایی دیگر از سگان حوئب یاد کرد و اینکه زنی که سگ‌های حوئب بر او پارس می‌کنند در مسیر [[حق]] گام بر‌نمی‌دارد<ref>رسائل المرتضی، ج۴، ص۶۴.</ref>. در جایی دیگر بر [[راست‌گویی]] [[ابوذر غفاری|ابوذر]] تأکید کرد تا هنگامی که [[ابوذر غفاری|ابوذر]] با زبان گویایش از [[انحراف]] [[عثمان بن عفان|عثمان]] می‌گوید، [[مردم]] فتنه‌زده بتوانند راه را از [[چاه]] بازشناسند و چنین فرمود: {{متن حدیث|مَا أَظَلَّتِ الْخَضْرَاءُ وَ لَا أَقَلَّتِ الْغَبْرَاءُ عَلَى ذِي لَهْجَةٍ أَصْدَقَ مِنْ أَبِي ذَرٍّ}}<ref>آسمان سبز سایه نیفکنده و کره خاک بر روی خود حمل نکرده صاحبلهجهای راست‌گوتر از ابوذر؛ علل الشرایع، ج۱، ص۱۷۶.</ref>. روشن است که وجود این [[نشانه‌ها]] به معنای [[بی‌نیازی]] از [[بینات]] و معیارها نیست و بدین معنا نیست که [[پیامبر خاتم|پیامبر گرامی اسلام]] {{صل}} برای تشخیص [[حق]] از [[باطل]] روشن‌گری نفرموده است، بلکه به گواهی [[تاریخ]]، آن [[حضرت]] در طول دوران [[رسالت]] خود بارها معیارها را فرموده بود. با این حال، در کنار آنها به عنوان مکمل، نشانه‌هایی نیز قرار داد تا در وقت [[ضرورت]] برای کسانی که از اصول و معیارها بی‌اطلاعند، یا گرفتار شبهاتند و در فضای غبار‌آلودی که [[دشمن]] ایجاد کرده نمی‌توانند [[فهم]] درستی از معیارها داشته باشند، بتوانند مسیر [[حق]] را شناسایی کنند. [[نشانه‌های ظهور]] نیز در کنار اصول و ضوابط [[دین]]، نقش متمم و کمکی دارند و می‌توانند در هنگام [[جهل]] یا سیطره [[شبهات]] مفید بوده و کارکرد سلبی و ایجابی داشته باشند. در پرتو کارکرد سلبی آن می‌توان [[مدعیان دروغین]] را [[شناخت]] و [[دروغ]] کسانی که پیش از تحقق [[نشانه‌های حتمی]] ادعای [[مهدویت]] دارند را شناسایی کرد و در کارکرد ایجابی آن می‌توان به [[امید]] و تسریع در [[آمادگی]] و... رسید. اما باز هم باید تأکید کرد که اینها فقط نقش مکمل را دارند و نقش اصلی در [[هدایت]] به عهده همان اصول و ضوابطی است که در [[دین]] وجود دارد؛ اصول و ضوابطی که مربوط به همه زمان‌ها و مکان‌ها و همه شرایط و از جمله دوره غیبتند»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۱۹ - ۲۲.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
::::#اثبات [[علم]] و [[صداقت]] [[ائمه]] {{عم}} در [[پیشگویی]] از آینده؛ | ::::#اثبات [[علم]] و [[صداقت]] [[ائمه]] {{عم}} در [[پیشگویی]] از آینده؛ | ||
::::#جلوگیری از [[یأس]] و [[ناامیدی]]»<ref>[[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹.</ref><ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۲۹ -۳۰.</ref>. | ::::#جلوگیری از [[یأس]] و [[ناامیدی]]»<ref>[[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹.</ref><ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۲۹ -۳۰.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
:::::*'''دوّم''' اینکه، اعلام خطر و [[جنگ]] به [[دشمنان]] است، یعنی به وسیله این امور، [[دشمنان]] آن [[حضرت]] را قبل از شروع به [[جنگ]]، تهدید و [[ارعاب]] می‌کند، و شاید همین امور هم از اسباب [[رعب]] و وحشتی باشد که در [[احادیث]] وارد شده که آن [[حضرت]] به وسیله [[رعب]] و [[وحشت]] [[نصرت]] و [[یاری]] میشود و به هر سمتی حرکت کند، به اندازه دو ماه را پیشاپیش او [[رعب]] حرکت می‌کند. | :::::*'''دوّم''' اینکه، اعلام خطر و [[جنگ]] به [[دشمنان]] است، یعنی به وسیله این امور، [[دشمنان]] آن [[حضرت]] را قبل از شروع به [[جنگ]]، تهدید و [[ارعاب]] می‌کند، و شاید همین امور هم از اسباب [[رعب]] و وحشتی باشد که در [[احادیث]] وارد شده که آن [[حضرت]] به وسیله [[رعب]] و [[وحشت]] [[نصرت]] و [[یاری]] میشود و به هر سمتی حرکت کند، به اندازه دو ماه را پیشاپیش او [[رعب]] حرکت می‌کند. | ||
:::::*'''سوّم''' اینکه: مژده و [[بشارت]] به [[منتظرین]] و طالبان وصال است، تا هم تسکین خاطر پیدا نمایند و هم آماده خدمت‌گزاری شوند، ترسی که از [[دشمنان]] داشتند از خود زایل، و [[قوّت]] قلبی حاصل کنند»<ref>[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۸۰.</ref>. | :::::*'''سوّم''' اینکه: مژده و [[بشارت]] به [[منتظرین]] و طالبان وصال است، تا هم تسکین خاطر پیدا نمایند و هم آماده خدمت‌گزاری شوند، ترسی که از [[دشمنان]] داشتند از خود زایل، و [[قوّت]] قلبی حاصل کنند»<ref>[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۸۰.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[مهدی علی‌زاده]]'''، در کتاب ''«[[نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[مهدی علی‌زاده]]'''، در کتاب ''«[[نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه انتظار]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«از جمله فواید مترتب بر [[شناخت]] [[علائم ظهور]] و [[آگاهی]] از تحقق آنها، خاصیت بازدارندگی از [[یأس]] و سرخوردگی است. زیرا چنان که خواهد آمد: دسته‌ای از [[نشانه‌های ظهور]]، "[[علائم منفصل]]" هستند که تعدادی از آنها طی سنوات و سده‌های پیشین رخ داده است مانند "[[اختلاف]] [[بنی عباس]] در امر [[حکومت]]" و این [[نشانه‌ها]] که از حصول به اصطلاح "[[فرج]] جزیی" خبر می‌دهند، [[تحمل]] مدت طولانی [[غیبت کبری]] را بر [[منتظران]] آسان می‌کنند و خاطرشان را از [[حتمیت وعده الهی]] و برپایی [[حکومت صالحان]] و [[مستضعفان]] با [[ظهور منجی]] کل، آسوده می‌سازند و بدین ترتیب آنان را در برابر ویروس فلج‌کننده "[[یأس]]"، واکسینه می‌کنند<ref>[[مهدی علی‌زاده|علی‌زاده، مهدی]]، [[نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)]]، ص۱۸.</ref>. | ::::::«از جمله فواید مترتب بر [[شناخت]] [[علائم ظهور]] و [[آگاهی]] از تحقق آنها، خاصیت بازدارندگی از [[یأس]] و سرخوردگی است. زیرا چنان که خواهد آمد: دسته‌ای از [[نشانه‌های ظهور]]، "[[علائم منفصل]]" هستند که تعدادی از آنها طی سنوات و سده‌های پیشین رخ داده است مانند "[[اختلاف]] [[بنی عباس]] در امر [[حکومت]]" و این [[نشانه‌ها]] که از حصول به اصطلاح "[[فرج]] جزیی" خبر می‌دهند، [[تحمل]] مدت طولانی [[غیبت کبری]] را بر [[منتظران]] آسان می‌کنند و خاطرشان را از [[حتمیت وعده الهی]] و برپایی [[حکومت صالحان]] و [[مستضعفان]] با [[ظهور منجی]] کل، آسوده می‌سازند و بدین ترتیب آنان را در برابر ویروس فلج‌کننده "[[یأس]]"، واکسینه می‌کنند<ref>[[مهدی علی‌زاده|علی‌زاده، مهدی]]، [[نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)]]، ص۱۸.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
::::::'''آماده شدن برای [[ظهور]]:''' اهل [[ایمان]] بر اثر پدیدار شدن هر یک از [[نشانه‌ها]] می‌بایست خود را از جهت روحی و جسمی‌و نیز فردی و [[اجتماعی]]، برای شرکت در [[دولت کریمه]] آماده‌تر کنند. از طرف دیگر، بخشی از نشانه‌های [[قیام]] مانند [[سفیانی]] و [[یمانی]]، از [[امور سیاسی]] [[اسلام]] به حساب می‌آیند که همگان، به خصوص [[مسئولان]]، باید به آنها توجه کنند و با [[برنامه‌ریزی]] درست، خطر [[دشمنان]] را به حداقل برسانند و به تقویت [[یاران]] و همفکران خود بپردازند. | ::::::'''آماده شدن برای [[ظهور]]:''' اهل [[ایمان]] بر اثر پدیدار شدن هر یک از [[نشانه‌ها]] می‌بایست خود را از جهت روحی و جسمی‌و نیز فردی و [[اجتماعی]]، برای شرکت در [[دولت کریمه]] آماده‌تر کنند. از طرف دیگر، بخشی از نشانه‌های [[قیام]] مانند [[سفیانی]] و [[یمانی]]، از [[امور سیاسی]] [[اسلام]] به حساب می‌آیند که همگان، به خصوص [[مسئولان]]، باید به آنها توجه کنند و با [[برنامه‌ریزی]] درست، خطر [[دشمنان]] را به حداقل برسانند و به تقویت [[یاران]] و همفکران خود بپردازند. | ||
::::::'''جلوگیری از [[انحراف‌ها]] و [[شناخت]] مدعیان''' آدمی همواره مشتاق شنیدن خبرهایی درباره آینده است. با طرح [[اخبار]] واقعی از آینده در روایت‌های [[اسلامی]]، جلوی پخش [[اخبار]] [[کاهنان]] و غیب‌گویان شیّاد گرفته میشود و انسانهای با [[ایمان]]، [[شناخت]] درستی از حوادث آینده پیدا می‌کنند. علاوه بر این، با [[شناخت]] نشانه‌های واقعی [[قیام]]، دروغین بودن ادعای کسانی که [[ادعای مهدویت]] می‌کنند، روشن میشود»<ref>[[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۱۳ - ۱۵.</ref>. | ::::::'''جلوگیری از [[انحراف‌ها]] و [[شناخت]] مدعیان''' آدمی همواره مشتاق شنیدن خبرهایی درباره آینده است. با طرح [[اخبار]] واقعی از آینده در روایت‌های [[اسلامی]]، جلوی پخش [[اخبار]] [[کاهنان]] و غیب‌گویان شیّاد گرفته میشود و انسانهای با [[ایمان]]، [[شناخت]] درستی از حوادث آینده پیدا می‌کنند. علاوه بر این، با [[شناخت]] نشانه‌های واقعی [[قیام]]، دروغین بودن ادعای کسانی که [[ادعای مهدویت]] می‌کنند، روشن میشود»<ref>[[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۱۳ - ۱۵.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
::::##زمان دقیق [[ظهور]] بر هیچ کس حتی خود [[معصومان]]{{عم}} روشن نیست. | ::::##زمان دقیق [[ظهور]] بر هیچ کس حتی خود [[معصومان]]{{عم}} روشن نیست. | ||
:::::*نكته مهم دیگر، [[لزوم]] بررسی [[روایات]] مربوط به [[ظهور]] و [[علائم]] آن است. این [[روایات]] باید چونان [[روایات]] [[فقهی]] از نظر دلالت و [[سند]] بررسی شوند، تا حدیث‌های صحیح شناسایی گردند و همه آنچه در کتاب‌های روایی وجود دارد، نشان قطعی و ثابت [[ظهور]] تلقی نشود»<ref>[[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، [[ظهور (مقاله)|ظهور]]، ص ۲۴۰-۲۴۲.</ref>. | :::::*نكته مهم دیگر، [[لزوم]] بررسی [[روایات]] مربوط به [[ظهور]] و [[علائم]] آن است. این [[روایات]] باید چونان [[روایات]] [[فقهی]] از نظر دلالت و [[سند]] بررسی شوند، تا حدیث‌های صحیح شناسایی گردند و همه آنچه در کتاب‌های روایی وجود دارد، نشان قطعی و ثابت [[ظهور]] تلقی نشود»<ref>[[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، [[ظهور (مقاله)|ظهور]]، ص ۲۴۰-۲۴۲.</ref>. | ||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
::::::« بسیاری از روایاتی که در زمینه [[مهدویت]] و [[انتظار]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اعظم]] {{صل}} و [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} [[نقل]] شده است، به نشانه‌های [[ظهور]] مربوط میشود. این [[نشانه‌ها]] عبارتند از: برخی رویدادهای [[اجتماعی]] مانند: [[جنگ‌ها]]، [[شورش‌ها]]، کشته شدن افرادی خاص، زوال برخی [[حکومت‌ها]] و... برخی رویدادهای طبیعی مانند: سیل‌های ویرانگر، [[قحطی]]، [[خشکسالی]]، [[خورشید]] گرفتگی و ماه گرفتگی غیر عادی و همچنین برخی حوادث غیرعادی مانند: برخاستن ندایی در [[آسمان]] که نام [[قائم]] {{ع}} را در همه جا طنین‌انداز می‌سازد.<ref>ر.ک: الارشاد، ج ۲، صص ۳۴۵-۳۴۶؛ سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الکبری، بیروت، دارالتعارف، ۱۳۹۵ ه.ق، ص ۴۴۲ به بعد.</ref>. | ::::::« بسیاری از روایاتی که در زمینه [[مهدویت]] و [[انتظار]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اعظم]] {{صل}} و [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}} [[نقل]] شده است، به نشانه‌های [[ظهور]] مربوط میشود. این [[نشانه‌ها]] عبارتند از: برخی رویدادهای [[اجتماعی]] مانند: [[جنگ‌ها]]، [[شورش‌ها]]، کشته شدن افرادی خاص، زوال برخی [[حکومت‌ها]] و... برخی رویدادهای طبیعی مانند: سیل‌های ویرانگر، [[قحطی]]، [[خشکسالی]]، [[خورشید]] گرفتگی و ماه گرفتگی غیر عادی و همچنین برخی حوادث غیرعادی مانند: برخاستن ندایی در [[آسمان]] که نام [[قائم]] {{ع}} را در همه جا طنین‌انداز می‌سازد.<ref>ر.ک: الارشاد، ج ۲، صص ۳۴۵-۳۴۶؛ سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الکبری، بیروت، دارالتعارف، ۱۳۹۵ ه.ق، ص ۴۴۲ به بعد.</ref>. | ||
:::::*چنان که در [[روایات]] تصریح شده، روی دادن برخی از نشانه‌های یاد شده حتمی است و تا آنها رخ ندهند، [[ظهور]] رخ نخواهد داد. برخی از آنها نیز غیر حتمی هستند و چه بسا که رخ ندهند. این [[نشانه‌ها]] از یک سو، هشدار و آماده باشی برای [[منتظران]] و از سویی، راهی برای [[شناخت]] ادعاهای بی‌اساس [[مدعیان دروغین مهدویت]] و به عبارت دیگر، وسیله‌ای برای حفظ [[مردم]] از غلتیدن در [[خطا]] و اشتباه است. بنابراین، همه [[وظیفه]] داریم نشانه‌های [[ظهور]] را بر اساس [[روایات]] صحیح و قابل [[اعتماد]] بشناسیم و از کم و کیف آنها به درستی [[آگاه]] شویم تا هر ادعایی را بدون [[دلیل]] نپذیریم»<ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]، ص ۸۵.</ref>. | :::::*چنان که در [[روایات]] تصریح شده، روی دادن برخی از نشانه‌های یاد شده حتمی است و تا آنها رخ ندهند، [[ظهور]] رخ نخواهد داد. برخی از آنها نیز غیر حتمی هستند و چه بسا که رخ ندهند. این [[نشانه‌ها]] از یک سو، هشدار و آماده باشی برای [[منتظران]] و از سویی، راهی برای [[شناخت]] ادعاهای بی‌اساس [[مدعیان دروغین مهدویت]] و به عبارت دیگر، وسیله‌ای برای حفظ [[مردم]] از غلتیدن در [[خطا]] و اشتباه است. بنابراین، همه [[وظیفه]] داریم نشانه‌های [[ظهور]] را بر اساس [[روایات]] صحیح و قابل [[اعتماد]] بشناسیم و از کم و کیف آنها به درستی [[آگاه]] شویم تا هر ادعایی را بدون [[دلیل]] نپذیریم»<ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی؛ ابراهیم]]، [[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]، ص ۸۵.</ref>. | ||
}} | |||
{{پرسمان نشانه‌های ظهور امام مهدی}} | {{پرسمان نشانه‌های ظهور امام مهدی}} | ||
نسخهٔ ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۵۶
| فواید دانستن علائم و نشانه‌های ظهور چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی |
| مدخل اصلی | فواید دانستن نشانه‌های ظهور |
بیان نشانه و علامت برای ظهور فوائد متعددی دارد از جمله: ۱. شناخت حق: با وجود نشانه حق بهتر شناخته میشود؛ ۲. رسوایی مدعیان باطل: عدم وجود نشانه‌ها در مدعیان دروغین آنان را رسوا می‌کند؛ ۳. ایجاد امید در میان منتظران: تحقق نشانه‌ها باعث ایجاد امید میشود؛ ۴. تذکر به منحرفان و معاندان تا از انحراف خود برگردند؛ ۵. مصونیت مؤمنان در برابر فتنه‌ها: نشانه‌ها باعث بصیرت از فتنه می‌شوند؛ ۶. آمادگی برای ظهور.
در ذیل، پاسخ جامع اجمالی به اين پرسش و دیدگاه‌های متفرقه برخی از نویسندگان و دانشمندان، در این باره، به طور مفصل‌تری قابل بررسی است.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- فایده بحث از نشانه‌های ظهور چیست؟
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
| محمدی ری‌شهری | آیتی | رجالی تهرانی | رضایی اصفهانی | علی‌زاده | شفیعی | رمضانیان | علی‌پور | زمانی |
- شناخت علائم ظهور، از آن جهت دارای اهمیت است که کارکردها و فواید مختلفی را برای مؤمنان در بر دارد.[۱] مهمترین کارکردهای شناخت این علائم عبارتند از:
- شناخت حق: ظهور امام زمان(ع) ناگهانی است، شناخت این قیام و تمیز دادن آن از واقعه‌های مشابه، امری مهم است؛ زیرا آیندۀ فردی و اجتماعی مؤمنان، با آن گره خورده است. روشن است که اطمینان بخشی به مؤمنان دربارۀ حقیقت قیام و انقلاب مهدوی، به لوازم و مقدماتی نیازمند است. تبیین علائم ظهور و معرفی آن به شیعیان یکی از این مقدمات و لوازم است.[۲].
- شناسایی مدعیان باطل: در طول تاریخ برای گروهی از افرادی که در پی منافع شخصی و گروهی بوده‌اند، استفاده از مقدسات، امری رایج بوده است. این افراد با سوء نیت و گروهی نیز با نیت اصلاح وضعیت نابسامان موجود در دوره خود، از عنوان قیام و انقلاب امام مهدی(ع) سوء استفاده کرده و به ناحق، ادعای مهدویت خویش را مطرح کرده‌اند. بیان علائم ظهور یکی از راههایی است که امکان شناسایی مهدی واقعی را از مدعیان دروغین و غیر اصیل، فراهم می‌کند.[۳]
- امید بخشی و پرفروغ‌تر شدن نور امید در دل‌های منتظران:[۴]انسان به امید زنده است. وقتی امید می‌آید، تلاش و حرکت، جایگزین رخوت و سستی میشود، با پدیدار شدن هر یک از نشانه‌ها، نور امید در دل‌های مؤمنان، پرفروغ‌تر میشود و بر اثر آن، مقاومت آنان در برابر سختی‌های دوران غیبت فزونی می‌گیرد.[۵]. به هر حال، با پیدایش بعضی علائم از یأس و ناامیدی جلوگیری میشود[۶].
- تذکر و هشدار برای معاندان و منحرفان است تا از بدی و تباهی دست بردارند: یعنی به وسیلۀ این امور، دشمنان آن حضرت را قبل از شروع به جنگ، تهدید و ارعاب می‌کند.[۷]
- آماده شدن برای ظهور: اهل ایمان بر اثر پدیدار شدن هر یک از نشانه‌ها می‌بایست خود را از جهت روحی و جسمی و نیز فردی و اجتماعی، برای شرکت در دولت کریمه آماده‌تر کنند.[۸]
- مصون ماندن مؤمنان از گمراهی: ذکر نشانه‌ها و شناخت آنها، مؤمنان را از گمراهی در زمان آکنده از فتنۀ غیبت مصون می‌دارد؛ به ویژه شناخت فتنه‌هایی که از نشانه‌های ظهور به شمار می‌آیند، سبب میشود مؤمنان هنگام رویارویی با آنها بصیرت فزون‌تر داشته، خود را از لغزش و انحراف محافظت کنند.[۹]
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیت‌الله محمدی ری‌شهری؛ |
|---|
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛ |
|---|
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی؛ |
|---|
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین رجالی تهرانی؛ |
|---|
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین علی‌زاده؛ |
|---|
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین زمانی؛ |
|---|
|
| ۷. حجت الاسلام و المسلمین علی‌پور؛ |
|---|
|
| ۸. آقای شفیعی سروستانی (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
- علائم و نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
- علائم و نشانه‌های ظهور چیستند؟ (پرسش)
- علائم و نشانه‌های ظهور چند قسم‌اند؟ (پرسش)
- علائم و نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا خروج سفیانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خسف بیداء از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ندای آسمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قتل نفس زکیه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا ظاهر شدن کف دستی در آسمان از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اختلاف عباسیان بر سر حکومت از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا طلوع خورشید از مغرب از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- نشانه‌های غیر حتمی ظهور چیستند؟ (پرسش)
- آیا قتل محمد پسر عموی نفس زکیه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیام خراسانی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خروج دجال از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خروج شیصبانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
- آیا قیام شعیب بن صالح از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیام عوف سلمی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خسوف و کسوف در یک ماه رمضان از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قساوت دل‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا انتشار علوم اهل بیت از قم نشانه ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مرگ و میرها و زلزله‌ها و جنگ‌ها و آشوب‌های داخلی و خارجی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا نبرد میان سفیانی و اصهب از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا باران‌های پیاپی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا گسترش ظلم و فساد از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا آمدن غربی‌ها به سرزمین عراق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا فتنه و آشوب در سوریه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا اختلاف در میان امت اسلام از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا انقراض سلسله بنی‌عباس از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مردن پاداشاهی به نام عبدالله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بالا آمدن آب دجله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا گرانی و بالا رفتن قیمت‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا علاماتی که در ماه رجب ظاهر میشود از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا وقوع مسخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا برگشت مرده‌ها به دنیا از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا کشته شدن انسانهای بیگناه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا پر آب شدن دریاچه ساوه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا حمله ملخ‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا مرگ سریع از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا بستن پل کرخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا انشعاب نهری از فرات و جاری شدن در کوچه‌های کوفه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا طلوع ستاره‌ای از مشرق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قیام مغربی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا خشک شدن نیل از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
- علائم و نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- علائم متصل و منفصل ظهور امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
- علائم متصل و نزدیک به ظهور امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- علائم منفصلی که با ظهور امام مهدی فاصله دارند چیستند؟ (پرسش)
- در قرآن و حدیث چه مفاهیمی با نشانه‌های ظهور مرتبط هستند؟ (پرسش)
- مراد از علائم در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از آیت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از دلالت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از آخر الزمان در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از ملاحم و فتن در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از ظهور در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از خروج در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از قیام در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- مراد از اشراط الساعه در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- منظور از علائم حتمی ظهور چیست؟ (پرسش)
- مفهوم توصیفی یا تمثیلی بودن نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- آیا ندای شیطانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
- فواید دانستن علائم و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- چه تفاوت‌هایی میان امور حتمی‌الوقوع و احتمالی در بحث نشانه‌های ظهور وجود دارد؟ (پرسش)
- موقوف یا مشروط بودن نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
- نتیجه تقسیم‌بندی نشانه‌های ظهور به موقوف و حتمی چیست؟ (پرسش)
- آیا به بهانه اینکه امام مهدی انسانهای بد را مجازات می‌کند باید از او ترسید؟ (پرسش)
- آیا تا زمان ظهور امام مهدی قرآن و اسلام تحریف میشود؟ (پرسش)
- آیا می‌توان گفت ظهور نزدیک است؟ آیا می‌توان گفت که اوضاع نابسامان و هرج و مرج جهان نشانه نزدیکی ظهور است؟ (پرسش)
- آیا بین ظهور و حضور فرقی هست؟ (پرسش)
- آیا عوامل طبیعی مانند پاره شدن لایه اوزون و کم شدن آب شیرین در تعجیل فرج امام مهدی تاثیر دارد؟ (پرسش)
- آیا مراد از مرگ عبد الله که در روایت امام صادق نشانه ظهور است عبد الله پادشاه عربستان است؟ (پرسش)
- آیا طوفانها و حوادثی که اکنون در جهان رخ می‌دهد نشان از آمدن حضرت است؟ (پرسش)
- اولین دعای امام مهدی به هنگام ظهورش چیست؟ (پرسش)
- آیا دشمن امام مهدی (سفیانی) در حال حاضر زنده است یا آنکه متولد خواهد شد؟ وی از چه طایفهای و اهل کجاست؟ (پرسش)
- آیا الگوی حکومت امام مهدی و افراد آن قبل از ظهور تحقق می‌یابد؟ (پرسش)
- آیا تعبیر از آیت الله خامنهای به سید حسینی درست است؟ (پرسش)
- از آن‌جا که دجال قبل از امام مهدی می‌آید آیا میتوانیم به سخنان او گوش دهیم؟ (پرسش)
- امام مهدی از چه راهی متوجه می‌شوند که موقع ظهورشان فرا رسیده است؟ (پرسش)
- از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
- تابوت سکینه چیست؟ (پرسش)
- جهان در آستانه ظهور امام مهدی در چه شرایطی است؟ (پرسش)
- پدیدههای غیرمتعارف قبل از ظهور کداماند؟ (پرسش)
- آگاهی از علائم ظهور افزون بر آمادگی یاران امام مهدی سبب آمادگی دشمنان حضرت برای مقابله نیز میشود این کار خلاف مصلحت الهی نیست؟ (پرسش)
- آیا اوضاع جهان پیش از ظهور پیش بینی شده است؟ (پرسش)
- استعجال ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
- ندای شیطانی در هنگام ظهور امام مهدی چگونه رخ می‌دهد؟ (پرسش)
- در عصر ظهور امام مهدی وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
- آیا اعلان نشانه های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)
- چرا علائم و نشانه‌های ظهور همه از نوع خشن هستند؟ (پرسش)
- آیا در نشانه‌های ظهور بدا رخ می‌دهد؟ و نشانه‌های حتمی تغییرپذیرند؟ (پرسش)
- نشانه‌های ظهور در کدام ماه قمری تحقق پیدا می‌کند؟ (پرسش)
- ارتباط میان ماه رمضان و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- چه فتنه‌هایی پیش از ظهور امام مهدی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ ر.ک. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی ص۴۱۴ ـ ۴۱۷
- ↑ ر.ک. محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی ص۴۱۴ ـ ۴۱۷
- ↑ ر.ک. محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی ص۴۱۴ ـ ۴۱۷؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۱۹ ـ ۲۲؛ شرایط و علائم حتمی ظهور، ص۲۹ ـ ۳۰؛ زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص۱۳ ـ ۱۵؛ علی‌پور، مهدی، ظهور، ص۲۴۰ ـ ۲۴۲؛ شفیعی سروستانی، ابراهیم، پرسش از موعود، ص۸۵؛ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۰۱ـ ۱۰۹
- ↑ ر.ک. شرایط و علائم حتمی ظهور، ص۲۹ ـ ۳۰؛ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۰۱ـ ۱۰۹
- ↑ ر.ک. زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص۱۳ ـ ۱۵؛ علی‌پور، مهدی، ظهور، ص۲۴۰ ـ ۲۴۲؛ رجالی تهرانی، علی رضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۱۸۰
- ↑ ر.ک. علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار، ص۱۸
- ↑ ر.ک. علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۱۸۰
- ↑ ر.ک. سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص۱۳ ـ ۱۵؛ شفیعی سروستانی، ابراهیم، پرسش از موعود، ص۸۵؛ محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت، ص۱۰۱ـ ۱۰۹
- ↑ ر.ک. علی‌پور، مهدی، ظهور، ص۲۴۰ ـ ۲۴۲
- ↑ ر.ک: دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۴، ص ۷ (بخش چهارم، فصل چهارم، مدعیان دروغین).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص ۴۱۴-۴۱۵.
- ↑ عیون اخبارالرضا، ج۱، ص۶۸.
- ↑ رسائل المرتضی، ج۴، ص۶۴.
- ↑ آسمان سبز سایه نیفکنده و کره خاک بر روی خود حمل نکرده صاحبلهجهای راست‌گوتر از ابوذر؛ علل الشرایع، ج۱، ص۱۷۶.
- ↑ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۹ - ۲۲.
- ↑ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹.
- ↑ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۲۹ -۳۰.
- ↑ یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۸۰.
- ↑ علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص۱۸.
- ↑ زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۱۳ - ۱۵.
- ↑ ر.ک: السيد جواد السيد حسين الحسيني آل على الشاهرودی، امام مهدی(ع) و ظهور، ص ۱۷۸ – ۱۸۰.
- ↑ ر.ک: سید محمد کاظم قزوینی، امام مهدی(ع) از ولادت تا ظهور، ص ۴۷۵ ـ ۴۷۴
- ↑ علی‌پور، مهدی، ظهور، ص ۲۴۰-۲۴۲.
- ↑ ر.ک: الارشاد، ج ۲، صص ۳۴۵-۳۴۶؛ سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الکبری، بیروت، دارالتعارف، ۱۳۹۵ ه.ق، ص ۴۴۲ به بعد.
- ↑ شفیعی سروستانی؛ ابراهیم، پرسش از موعود، ص ۸۵.