بحث:صراط مستقیم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی ««صراط»، مشتق از «سرط» است.[1] سرط، یعنی بلعیدن سریع.[2] به راه روشن و وسیع از آن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
انحراف از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | انحراف از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | ||
| خط ۱۷: | خط ۴: | ||
تشبیه به صراط مستقیم | تشبیه به صراط مستقیم | ||
۳. تشبیه دین حق، به صراط مستقیم: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. [ | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. [۶] حمد (۱) ۶ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۷ | ||
نیز=> آل عمران ( | نیز=> آل عمران (۳) ۵۱ ؛ نساء (۴) ۶۸ و ۱۷۵ ؛ مائده (۵) ۱۶ ؛ انعام (۶) ۸۷ و ۱۵۳ و ۱۶۱ ؛ اعراف (۷) ۱۶ ؛ هود (۱۱) ۵۶ ؛ حجر (۱۵) ۴۱ ؛ نحل (۱۶) ۷۶ و ۱۲۱ ؛ مریم (۱۹) ۳۶ ؛ حج (۲۲) ۵۴ ؛ مؤمنون (۲۳) ۷۳ ؛ نور (۲۴) ۴۶ ؛ یس (۳۶) ۴ و ۶۱ ؛ صافات (۳۷) ۱۱۸ ؛ شوری (۴۲) ۵۲ ؛ زخرف (۴۳) ۴۳ و ۶۱ و ۶۴ ؛ فتح (۴۸) ۲ و ۲۰ ؛ ملک (۶۷) ۲۲ | ||
دعوت به صراط مستقیم | دعوت به صراط مستقیم | ||
۴. دعوت خداوند از انسانها، برای پیروی از صراط مستقیم: | |||
واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ...ذلِکم وصـّـکم بِهِ... . انعام ( | واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ...ذلِکم وصـّـکم بِهِ... . انعام (۶) ۱۵۳ | ||
۵. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، دعوت کننده راستین مردم به راه مستقیم: | |||
واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون ( | واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ | ||
...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری ( | ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳ | ||
۶. عیسی(علیه السلام)، دعوت کننده راستین مردم به صراط مستقیم: | |||
و رَسولاً اِلی بَنِی اِسرءیلَ ... * ومُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَی مِنَ التَّورةِ ... * اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.آل عمران ( | و رَسولاً اِلی بَنِی اِسرءیلَ ... * ومُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَی مِنَ التَّورةِ ... * اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.آل عمران (۳) ۴۹ - ۵۱ | ||
قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم ( | قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۰ و ۳۴ و ۳۶ | ||
ولَمّا جاءَ عیسی ... قالَ... * اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.زخرف ( | ولَمّا جاءَ عیسی ... قالَ... * اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.زخرف (۴۳) ۶۳ و ۶۴ | ||
سالکان صراط مستقیم | سالکان صراط مستقیم | ||
۷. سالکان صراط مستقیم، الگوی هدایت: | |||
ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ...ذِکری لِلعــلَمین. انعام ( | ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ...ذِکری لِلعــلَمین. انعام (۶) ۸۴ - ۸۷ و ۹۰ | ||
۸. دعوت گمراهان به صراط مستقیم، وظیفه ره یافتگان و سالکان آن: | |||
...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.[ | ...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.[۷]حجّ (۲۲) ۶۷ | ||
۹. مساوی نبودن مؤمن سالک صراط مستقیم با مشرک: | |||
وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. [ | وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. [۸]نحل (۱۶) ۷۶ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۸ | ||
اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک ( | اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک (۶۷) ۲۲ | ||
۱۰. شایستگی سالک صراط مستقیم، برای دعوت دیگران به عدالت پیشگی: | |||
وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ | ||
۱۱. گزینش رهنوردانی جهت سلوک در صراط مستقیم، از سوی خدا: | |||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۷ | ||
۱۲. بهره مندی سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم، از هدایتی ویژه: | |||
...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ | ||
کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره ( | کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳ | ||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ | ||
...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ | ||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس ( | واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ | ||
شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ | ||
لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور ( | لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ | ||
لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح ( | لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ | ||
۱۳. مقام ارجمندتر مؤمنان سالک صراط مستقیم، نسبت به سایر مؤمنان: | |||
فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی یحَکموک... * ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم ... ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی یحَکموک... * ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم ... ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۵ و ۶۶ و ۶۸ | ||
۱۴. تباه شدن اعمال سالکان صراط مستقیم، در صورت شرکورزی: | |||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
۱۵. رهایی سالکان صراط مستقیم، از عذاب الهی: | |||
ولَو اَنّا اَهلَکنـهُم بِعَذاب مِن قَبلِهِ لَقالوا رَبَّنا لَولا اَرسَلتَ اِلَینا رَسولاً فَنَتَّبِعَ ءایـتِک مِن قَبلِ اَن نَذِلَّ ونَخزی * قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی. طه ( | ولَو اَنّا اَهلَکنـهُم بِعَذاب مِن قَبلِهِ لَقالوا رَبَّنا لَولا اَرسَلتَ اِلَینا رَسولاً فَنَتَّبِعَ ءایـتِک مِن قَبلِ اَن نَذِلَّ ونَخزی * قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی. طه (۲۰) ۱۳۴ و ۱۳۵ | ||
۱. ابراهیم(علیه السلام) | |||
۱۶. ابراهیم(علیه السلام)، انسانی متعادل و سالک صراط مستقیم: | |||
... مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... .[ | ... مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... .[۹] بقره (۲) ۱۳۵ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۹ | ||
ما کانَ اِبرهیمُ...ولـکن کانَ حَنِیفـًا... .آل عمران ( | ما کانَ اِبرهیمُ...ولـکن کانَ حَنِیفـًا... .آل عمران (۳) ۶۷ | ||
...فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا... . آل عمران ( | ...فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا... . آل عمران (۳) ۹۵ | ||
...واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نساء ( | ...واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نساء (۴) ۱۲۵ | ||
وکذلِک نُری اِبرهیمَ مَلَکوتَ السَّمـوتِ والاَرضِ ولِیکونَ مِنَ الموقِنین *...قالَ یـقَومِ... * ...حَنیفـًا... . انعام ( | وکذلِک نُری اِبرهیمَ مَلَکوتَ السَّمـوتِ والاَرضِ ولِیکونَ مِنَ الموقِنین *...قالَ یـقَومِ... * ...حَنیفـًا... . انعام (۶) ۷۵ و ۷۸ و ۷۹ | ||
وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[ | وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[۱۰]انعام (۶) ۸۳ و ۸۷ | ||
...مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام ( | ...مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام (۶) ۱۶۱ | ||
اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا... * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم.نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا... * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم.نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ | ||
...اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نحل ( | ...اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نحل (۱۶) ۱۲۳ | ||
واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... .* اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .[ | واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... .* اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .[۱۱]مریم (۱۹) ۴۱ و ۵۸ | ||
۲. ادریس(علیه السلام) | |||
۱۷. ادریس پیامبر(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: | |||
واذکر فِی الکتـبِ اِدریسَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... . مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِدریسَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... . مریم (۱۹) ۵۶ و ۵۸ | ||
۳. اسحاق(علیه السلام) | |||
۱۸. اسحاقِ پیامبر(علیه السلام)، از راه یافتگان به صراط مستقیم: | |||
ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
...وهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | ...وهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۴۹ و ۵۸ | ||
۴. اسماعیل(علیه السلام) | |||
۱۹. اسماعیل صادق الوعد، از سالکان صراط مستقیم: | |||
واِسمـعیلَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | واِسمـعیلَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ | ||
واذکر فِی الکتـبِ اِسمـعیلَ اِنَّهُ کانَ صادِقَ الوَعدِ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِسمـعیلَ اِنَّهُ کانَ صادِقَ الوَعدِ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۵۴ و ۵۸ | ||
۵. الیاس(علیه السلام) | |||
۲۰. الیاس پیامبر(علیه السلام)، ره یافته و سالک صراط مستقیم: | |||
...واِلیاسَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...واِلیاسَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ | ||
۶ . الیسع(علیه السلام) | |||
۲۱. الیسع(علیه السلام)، از پیامبران الهی و سالک ره یافته به صراط مستقیم: | |||
...والیسَعَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...والیسَعَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ | ||
۷. انبیا | |||
۲۲. هدایت انبیا به صراط مستقیم، از جانب خدا: | |||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما *... فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ... .نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما *... فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ... .نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۰ | ||
وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ عَلی قَومِهِ نَرفَعُ دَرَجـت مَن نَشاءُ اِنَّ رَبَّک حَکیمٌ عَلیم * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ عَلی قَومِهِ نَرفَعُ دَرَجـت مَن نَشاءُ اِنَّ رَبَّک حَکیمٌ عَلیم * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۳ - ۸۷ | ||
اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ مِن ذُرّیةِ ءادَمَ ومِمَّن حَمَلنا مَعَ نوح ومِن ذُرّیةِ اِبرهیمَ واِسرءیلَ ومِمَّن هَدَینا واجتَبَینا اِذا تُتلی عَلَیهِم ءایـتُ الرَّحمـنِ خَرّوا سُجَّدًا وبُکیـّا.[ | اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ مِن ذُرّیةِ ءادَمَ ومِمَّن حَمَلنا مَعَ نوح ومِن ذُرّیةِ اِبرهیمَ واِسرءیلَ ومِمَّن هَدَینا واجتَبَینا اِذا تُتلی عَلَیهِم ءایـتُ الرَّحمـنِ خَرّوا سُجَّدًا وبُکیـّا.[۱۲]مریم (۱۹) ۵۸ | ||
۲۳. احسان و صالح بودن انبیا، از عوامل هدایت یافتگی آنان به صراط مستقیم: | |||
...ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ ... ونوحـًا ... ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ...ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ ... ونوحـًا ... ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۳ - ۸۵ و ۸۷ | ||
۸ . ایوب(علیه السلام) | |||
۲۴. ایوب(علیه السلام)، از سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم: | |||
...واَیوبَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...واَیوبَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
۹. برادران انبیا | |||
۲۵. اعطای فضیلت به برخی از برادران انبیا با هدایت کردن آنان به صراط مستقیم: | |||
ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... واِخونِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[ | ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... واِخونِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[۱۳] انعام (۶) ۸۴ - ۸۷ | ||
۱۰. پدران انبیا | |||
۲۶. هدایت برخی از پدران انبیا به راه راست، فضیلتی عطا شده از سوی خداوند به آنان: | |||
ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ - ۸۷ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۱ | ||
۱۱. داود(علیه السلام) | |||
۲۷. داود پیامبر(علیه السلام)، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: | |||
...ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
۱۲. زکریا(علیه السلام) | |||
۲۸. زکریا(علیه السلام)، از انبیای الهی و سالک صراط مستقیم الهی: | |||
وزَکرِیا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | وزَکرِیا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ | ||
یـزَکریا... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | یـزَکریا... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۷ و ۵۸ | ||
۱۳. سلیمان(علیه السلام) | |||
۲۹. سلیمان(علیه السلام)، از سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم: | |||
...وسُلَیمـنَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...وسُلَیمـنَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
۱۴. شاکران | |||
۳۰. شکرگزاران، رهپویان صراط مستقیم الهی: | |||
قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین. اعراف ( | قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین. اعراف (۷) ۱۶ و ۱۷ | ||
۱۵. شرکت کنندگان در بیعت رضوان | |||
۳۱. شرکت کنندگان در بیعت رضوان، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: | |||
لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح ( | لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ | ||
۱۶. شهدا | |||
۳۲. شهیدان راه خدا، از سالکان و اصحاب صراط مستقیم: | |||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والشُّهَداءِ... .[ | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والشُّهَداءِ... .[۱۴]نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ | ||
۱۷. صالحین | |||
۳۳. صالحین و بندگان شایسته کار خداوند، از سالکان صراط مستقیم: | |||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والصّــلِحینَ... . نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والصّــلِحینَ... . نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ | ||
۱۸. صدّیقین | |||
۳۴. صدّیقین، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: | |||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ...والصِّدّیقِینَ... . نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ...والصِّدّیقِینَ... . نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ | ||
۱۹. عیسی(علیه السلام) | |||
۳۵. عیسی(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: | |||
...وعیسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...وعیسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ | ||
قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ...واَوصـنی بِالصَّلوةِ | قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ...واَوصـنی بِالصَّلوةِ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۲ | ||
والزَّکوةِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * ...فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم ( | والزَّکوةِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * ...فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم (۱۹) ۳۰ و ۳۱ و ۳۴ و ۳۶ و ۵۸ | ||
۲۰. لوط(علیه السلام) | |||
۳۶. لوط(علیه السلام)، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: | |||
...ولوطـًا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...ولوطـًا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ | ||
۲۱. محمّد(صلی الله علیه وآله) | |||
۳۷. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، از سالکان ره یافته به صراط مستقیم الهی: | |||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام (۶) ۱۶۱ | ||
قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه ( | قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه (۲۰) ۱۳۵ | ||
...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.حج ( | ...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.حج (۲۲) ۶۷ | ||
فَاستَمسِک بِالَّذی اوحِی اِلَیک اِنَّک عَلی صِرط مُستَقیم. زخرف ( | فَاستَمسِک بِالَّذی اوحِی اِلَیک اِنَّک عَلی صِرط مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۴۳ | ||
لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح ( | لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ | ||
۳۸. پیامبر(صلی الله علیه وآله)، هدایت کننده انسانها به صراط مستقیم: | |||
الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم ( | الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ | ||
واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون ( | واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ | ||
...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم.شوری ( | ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم.شوری (۴۲) ۵۲ | ||
۲۲. مخلصان | |||
۳۹. مخلصان، مصون از اغوای شیطان و سالک صراط مستقیم: | |||
قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر ( | قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱ | ||
۲۳. مریم(علیها السلام) | |||
۴۰. مریم(علیها السلام) از سالکان صراط مستقیم: | |||
اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... .[ | اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... .[۱۵] مریم (۱۹) ۵۸ | ||
۲۴. موسی(علیه السلام) | |||
۴۱. موسی(علیه السلام) بر صراط مستقیم الهی، در پرتو هدایت خدا: | |||
...وموسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...وموسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
واذکر فِی الکتـبِ موسی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ موسی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۵۱ و ۵۸ | ||
ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات ( | ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸ | ||
۲۵. مؤمنان | |||
۴۲. مؤمنان، از سالکان و هدایت یافتگان به صراط مستقیم: | |||
اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا...جَنّـت... * | اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا...جَنّـت... * | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۳ | ||
...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید. حجّ ( | ...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید. حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴ | ||
۲۶. نسل انبیا | |||
۴۳. هدایت برخی از ذریه انبیا به صراط مستقیم، فضیلتی عطا شده از جانب خدا به آنان: | |||
...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... وذُرِّیـتِهِم... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... وذُرِّیـتِهِم... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ | ||
۲۷. نوح(علیه السلام) | |||
۴۴. نوح(علیه السلام)، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: | |||
...ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ... * ...واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ...ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ... * ...واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
۲۸. هارون(علیه السلام) | |||
۴۵. هارون(علیه السلام)، بر صراط مستقیم، در پرتو هدایت الهی: | |||
...وهـرون... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...وهـرون... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
ووهَبنا لَهُ مِن رَحمَتِنا اَخاهُ هـرونَ نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم ( | ووهَبنا لَهُ مِن رَحمَتِنا اَخاهُ هـرونَ نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم (۱۹) ۵۳ و ۵۸ | ||
ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات ( | ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸ | ||
۲۹. یحیی(علیه السلام) | |||
۴۶. یحیی(علیه السلام)، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: | |||
...ویحیی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...ویحیی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ | ||
یـیحیی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | یـیحیی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۱۲ و ۵۸ | ||
۳۰. یعقوب(علیه السلام) | |||
۴۷. یعقوب(علیه السلام)، از انبیای الهی و راه یافته به صراط مستقیم: | |||
ووهَبنا لَهُ ... ویعقوبَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ووهَبنا لَهُ ... ویعقوبَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
...ویعقوبَ وکلاًّ جَعَلنا نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم ( | ...ویعقوبَ وکلاًّ جَعَلنا نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۴۹ و ۵۸ | ||
۳۱. یوسف(علیه السلام) | |||
۴۸. یوسف(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: | |||
...ویوسُفَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...ویوسُفَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ | ||
۳۲. یونس(علیه السلام) | |||
۴۹. بهره مندی یونس(علیه السلام)، از هدایت ویژه الهی و سالک صراط مستقیم: | |||
...ویونُسَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | ...ویونُسَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ | ||
نیز=> همین مدخل، سلوک صراط مستقیم و هدایت به صراط مستقیم | نیز=> همین مدخل، سلوک صراط مستقیم و هدایت به صراط مستقیم | ||
سلوک صراط مستقیم | سلوک صراط مستقیم | ||
۵۰. راهیابی و سلوک انسان به صراط مستقیم و پایداری بر آن، منوط به خواست و اراده خود انسان: | |||
لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر ( | لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر (۸۱) ۲۸ و ۲۹ | ||
۵۱. اراده انسان بر پیمودن صراط مستقیم، در گرو مشیت خدا: | |||
اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر ( | اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر (۸۱) ۲۷ - ۲۹ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۴ | ||
۵۲. کوشش انسان در کسب فضایل معنوی، مؤثّر بر توفیق سلوک و ماندن در صراط مستقیم: | |||
اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ | ||
۵۳. توان مکلفان در پیمودن راه مستقیم خداوند: | |||
قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ - ۱۵۳ | ||
۵۴. لزوم حرکت در صراط مستقیم، با پیروی از قوانین دین الهی: | |||
قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ... . انعام ( | قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ... . انعام (۶)۱۵۱ - ۱۵۳ | ||
واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس ( | واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۱ | ||
۵۵. سلوک صراط مستقیم، منوط به توفیق الهی و هدایتگری پیامبر(صلی الله علیه وآله): | |||
وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری ( | وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲ | ||
۵۶. نیاز پیمودن صراط مستقیم، به هدایت الهی: | |||
...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ... . انعام ( | ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ... . انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات ( | ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸ | ||
وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری ( | وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲ | ||
۵۷. ادّعای کافران صدر اسلام، بر هدایت و سلوک در صراط مستقیم: | |||
قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه ( | قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه (۲۰) ۱۳۵ | ||
آثار سلوک صراط مستقیم | آثار سلوک صراط مستقیم | ||
۱. اسوه شدن | |||
۵۸. الگوی دیگران واقع شدن، از آثار سلوک در صراط مستقیم: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین. حمد (۱) ۵ - ۷ | ||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام (۶) ۸۷ و ۸۹ | ||
۲. اغواناپذیری | |||
۵۹. اغواناپذیری، از آثار سلوک در صراط مستقیم الهی: | |||
قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر ( | قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱ | ||
۳. تقوا | |||
۶۰. تقواپیشگی، از آثار سلوک در صراط مستقیم: | |||
واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام ( | واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۵ | ||
۴. سعادتمندی | |||
۶۱. سعادتمندی، از آثار سلوک در صراط مستقیم: | |||
...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۱۶]مریم (۱۹) ۳۲ و ۳۶ | ||
نیز=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم | نیز=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم | ||
فرجام صراط مستقیم | فرجام صراط مستقیم | ||
۶۲. اللّه، هدف نهایی صراط مستقیم: | |||
وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ الَّذی لَهُ ما فِی السَّمـوتِ وما فِی الاَرضِ اَلا اِلَی اللّهِ تَصیرُ الاُمور. شوری ( | وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ الَّذی لَهُ ما فِی السَّمـوتِ وما فِی الاَرضِ اَلا اِلَی اللّهِ تَصیرُ الاُمور. شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳ | ||
فطری بودن صراط مستقیم | فطری بودن صراط مستقیم | ||
۶۳. انسان، جستجوگر صراط مستقیم بر اساس سرشت خویش: | |||
...واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | ...واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۱۷] زخرف (۴۳) ۶۱ | ||
گمراهان از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | گمراهان از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | ||
گمراهی از صراط مستقیم | گمراهی از صراط مستقیم | ||
۶۴. تصمیم ابلیس، بر گمراه کردن مردم، با کمین کردن در صراط مستقیم، به تلافی گمراه شدن خویش: | |||
...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم.اعراف ( | ...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ | ||
۶۵. شیطان، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم: | |||
یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.[ | یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.[۱۸]مریم (۱۹) ۴۳ و ۴۴ | ||
اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ اِنَّهُ لَکم عَدُوٌّ مُبین * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم * ولَقَد اَضَلَّ مِنکم جِبِلاًّ کثیرًا اَفَلَم تَکونوا تَعقِلون. یس ( | اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ اِنَّهُ لَکم عَدُوٌّ مُبین * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم * ولَقَد اَضَلَّ مِنکم جِبِلاًّ کثیرًا اَفَلَم تَکونوا تَعقِلون. یس (۳۶) ۶۰ - ۶۲ | ||
۶۶. گمراه ساختن مردم از صراط مستقیم، هدف ابلیس از مهلت خواهی: | |||
...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ اَنظِرنی اِلی یومِ یبعَثون * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم. اعراف ( | ...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ اَنظِرنی اِلی یومِ یبعَثون * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم. اعراف (۷) ۱۱ و ۱۴ و ۱۶ | ||
۶۷. شرک، انحراف از دین حنیف و صراط مستقیم: | |||
...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون *...حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام ( | ...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون *...حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۷۸ و ۷۹ | ||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۶ | ||
لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام ( | لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ | ||
واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس ( | واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس (۱۰) ۱۰۵ | ||
وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ | ||
اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۰ | ||
واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ - ۴۳ | ||
قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم ( | قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم (۳۰) ۴۲ و ۴۳ | ||
۶۸. انکار آخرت، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم: | |||
واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون ( | واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴ | ||
۶۹. هجوم همه جانبه ابلیس، برای بازداشتن مردم از صراط مستقیم: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف ( | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۰. استفاده ابلیس از فرزندان، برای گمراه کردن مردم از صراط مستقیم: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۱۹]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۱. گمراه کردن مردم از صراط مستقیم از جانب ابلیس، با استفاده از امور دینی: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۰]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۷ | ||
۷۲. گمراه کردن مردم از صراط مستقیم، از سوی ابلیس، به وسیله تزیین فحشا و منکرات: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۱]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۳. ابلیس، دارای شیوه های مختلف، در منحرف ساختن انسانها از صراط مستقیم: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف ( | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۴. استفاده ابلیس از اموال و بخل ورزیدن، برای گمراه کردن مردم از صراط مستقیم: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۲]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۵. ابلیس، گمراه کننده مردم از صراط مستقیم، با ایجاد تساهل نسبت به امور آخرتی: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۳]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
۷۶. نقش شیطان در گمراه کردن مردم از صراط مستقیم، با محبوب قرار دادن لذّات و غلبه دادن شهوات در دلهای مردم: | |||
ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[ | ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۴]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۸ | ||
کیفر گمراهی از صراط مستقیم | کیفر گمراهی از صراط مستقیم | ||
۷۷. جهنّم، کیفر گمراهی از صراط مستقیم: | |||
قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * قالَ اخرُج مِنها مَذءومـًا مَدحورًا لَمَن تَبِعَک مِنهُم لاََملاََنَّ جَهَنَّمَ مِنکم اَجمَعین.اعراف ( | قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * قالَ اخرُج مِنها مَذءومـًا مَدحورًا لَمَن تَبِعَک مِنهُم لاََملاََنَّ جَهَنَّمَ مِنکم اَجمَعین.اعراف (۷) ۱۶ و ۱۸ | ||
قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین * واِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوعِدُهُم اَجمَعین.حجر ( | قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین * واِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوعِدُهُم اَجمَعین.حجر (۱۵) ۴۱ - ۴۳ | ||
محرومان از صراط مستقیم | محرومان از صراط مستقیم | ||
۷۸. غضب شدگان خداوند، محروم از هدایت به صراط مستقیم: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم... . حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
۷۹. گمراهان، محروم از صراط مستقیم: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم ... ولاَ الضّالّین. حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم ... ولاَ الضّالّین. حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | ||
| خط ۳۳۹: | خط ۳۲۶: | ||
موارد صراط مستقیم | موارد صراط مستقیم | ||
۱. اجتناب از استکبار | |||
۸۰. دوری جستن از استکبار، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: | |||
...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | ...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۲۵]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶ | ||
۲. اجتناب از اطاعت شیطان | |||
۸۱. اجتناب از اطاعت شیطان، از موارد سلوک در صراط مستقیم: | |||
قالَ یـاِبلیسُ ما لَک اَلاَّ تَکونَ مَعَ السّـجِدین * قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین. حجر ( | قالَ یـاِبلیسُ ما لَک اَلاَّ تَکونَ مَعَ السّـجِدین * قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین. حجر (۱۵) ۳۲ و ۳۹ - ۴۲ | ||
یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.مریم ( | یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.مریم (۱۹) ۴۳ و ۴۴ | ||
اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ... * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس ( | اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ... * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۰ و ۶۱ | ||
۳. اجتناب از شرک | |||
۸۲. پرهیز از شرک، راهی راست به سوی خدا: | |||
...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون * اِنّی وجَّهتُ وجهِی لِلَّذی فَطَرَ السَّمـوتِ والاَرضَ حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام ( | ...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون * اِنّی وجَّهتُ وجهِی لِلَّذی فَطَرَ السَّمـوتِ والاَرضَ حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۷۸ و ۷۹ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۹ | ||
قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم اَلاّ تُشرِکوا بِهِ شیــًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام ( | قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم اَلاّ تُشرِکوا بِهِ شیــًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ | ||
واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس ( | واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس (۱۰) ۱۰۵ | ||
وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ | ||
اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۰ | ||
واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ - ۴۳ | ||
قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم ( | قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم (۳۰) ۴۲ و ۴۳ | ||
۴. اجتناب از فحشا | |||
۸۳. پرهیز از کردارهای شنیع، راهی راست به سوی خدا: | |||
...ولا تَقرَبُوا الفَوحِشَ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...ولا تَقرَبُوا الفَوحِشَ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
۵. اجتناب از فرزندکشی | |||
۸۴. اجتناب از فرزندکشی، ویژگی سالکان صراط مستقیم: | |||
قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم ... ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم ... ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
۸۵. پرهیز از فرزندکشی به علّت فقر، راهی راست به سوی خدا: | |||
...ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
۶ . اجتناب از قتل بی گناهان | |||
۸۶. اجتناب از کشتن بی گناهان، صراط مستقیم به سوی خدا: | |||
...ولا تَقتُلواالنَّفسَ الَّتی حَرَّمَ اللّهُ اِلاّ بِالحَقِّ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام ( | ...ولا تَقتُلواالنَّفسَ الَّتی حَرَّمَ اللّهُ اِلاّ بِالحَقِّ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
۷. اجتناب از کم فروشی | |||
۸۷. اجتناب از کم فروشی، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: | |||
...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۸۸. پرهیز از کم فروشی و رعایت عدالت در داد و ستد، صراط مستقیم الهی: | |||
...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۸ . اجتناب از مال یتیم | |||
۸۹. اجتناب سالکان صراط مستقیم، از خوردن مال یتیم: | |||
قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا | قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۰ | ||
صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ - ۱۵۳ | ||
۹۰. پرهیز از تجاوز به دارایی یتیمان، صراط مستقیم: | |||
ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .[ | ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .[۲۶]انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۹. احسان به مادر | |||
۹۱. احسان به مادر، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: | |||
...واَوصـنی... * وبَرًّا بِولِدَتی... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | ...واَوصـنی... * وبَرًّا بِولِدَتی... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۲۷]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶ | ||
۱۰. احسان به والدین | |||
۹۲. نیکی به پدر و مادر و احترام به آنان، راه مستقیم خدا: | |||
...وبِالولِدَینِ اِحسـنـًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...وبِالولِدَینِ اِحسـنـًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ | ||
۱۱. اخلاص | |||
۹۳. اخلاص و فریب نخوردن از شیطان، صراط مستقیم الهی: | |||
قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر ( | قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱ | ||
۱۲. استفاده از قرآن | |||
۹۴. بهره مندی و استفاده از تعالیم قرآن، حقیقت صراط مستقیم: | |||
اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر ( | اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸ | ||
۱۳. اسلام | |||
۹۵. اسلام، صراط مستقیم الهی: | |||
قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.[ | قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.[۲۸]طه (۲۰) ۱۳۵ | ||
...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.[ | ...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.[۲۹] حج (۲۲) ۲۴ | ||
اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک ( | اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک (۶۷) ۲۲ | ||
۹۶. دین اسلام، صراط مستقیم الهی و بدون هیچ انحراف و کجی: | |||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام (۶) ۱۶۱ | ||
۹۷. اسلام و روحیه تسلیم در برابر پروردگار، صراط مستقیم الهی: | |||
فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .[ | فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .[۳۰]انعام (۶) ۱۲۵ و ۱۲۶ | ||
۱۴. اطاعت از خدا | |||
۹۸. اطاعت از خداوند، مساوی با قرار گرفتن در صراط مستقیم: | |||
واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۳۱]یس (۳۶) ۶۱ | ||
واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا | واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۱ | ||
صِرطٌ مُستَقیم. زخرف ( | صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۱ | ||
۱۵. ایمان به آخرت | |||
۹۹. ایمان به آخرت، صراط مستقیم خدا: | |||
واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون ( | واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴ | ||
۱۶. برپایی نماز | |||
۱۰۰. برپاداشتن نماز، از اوصاف سالکان صراط مستقیم: | |||
...واَوصـنی بِالصَّلوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم ( | ...واَوصـنی بِالصَّلوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۶ | ||
۱۷. پرداخت زکات | |||
۱۰۱. سالکان صراط مستقیم، متعهد به پرداخت زکات: | |||
وجَعَلَنی مُبارَکـًا اَینَ ما کنتُ واَوصـنی... والزَّکوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.مریم ( | وجَعَلَنی مُبارَکـًا اَینَ ما کنتُ واَوصـنی... والزَّکوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۶ | ||
۱۸. توحید عبادی | |||
۱۰۲. توحید و پرستش خدای یگانه، صراط مستقیم الهی: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. آل عمران ( | اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. آل عمران (۳) ۵۱ | ||
واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم ( | واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۶ | ||
واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس ( | واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۱ | ||
اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف ( | اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۴ | ||
۱۹. دین ابراهیم(علیه السلام) | |||
۱۰۳. دین ابراهیم(علیه السلام) صراط مستقیم خدا و بدون هیچ انحرافی: | |||
قُل صَدَقَ اللّهُ فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. آل عمران ( | قُل صَدَقَ اللّهُ فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. آل عمران (۳) ۹۵ | ||
ومَن اَحسَنُ دینـًا مِمَّن اَسلَمَ وجهَهُ لِلّهِ وهُوَ مُحسِنٌ واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا واتَّخَذَ اللّهُ اِبرهیمَ خَلیلا. نساء ( | ومَن اَحسَنُ دینـًا مِمَّن اَسلَمَ وجهَهُ لِلّهِ وهُوَ مُحسِنٌ واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا واتَّخَذَ اللّهُ اِبرهیمَ خَلیلا. نساء (۴) ۱۲۵ | ||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ | ||
ثُمَّ اَوحَینا اِلَیک اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. نحل ( | ثُمَّ اَوحَینا اِلَیک اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۳ | ||
۲۰. راه خدا | |||
۱۰۴. تنها راه خدا، صراط مستقیم و بدون هیچ انحراف: | |||
واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام ( | واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ | ||
...اِنَّ رَبّی عَلی صِرط مُستَقِیم. هود ( | ...اِنَّ رَبّی عَلی صِرط مُستَقِیم. هود (۱۱) ۵۶ | ||
...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری ( | ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳ | ||
۲۱. راه نعمت داده شدگان | |||
۱۰۵. صراط مستقیم، از آن نعمت داده شدگان: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
۲۲. سعادتمندی | |||
۱۰۶. رهپویان صراط مستقیم، افرادی سعادتمند: | |||
...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا *... هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[ | ...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا *... هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۳۲]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۲ | ||
۲۳. عدالت در گفتار | |||
۱۰۷. سالکان صراط مستقیم، پایبند به عدالت در گفتار، حتّی به خویشان خود: | |||
...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۱۰۸. عدالت پیشگی در سخن و گفتار، راهی راست به سوی خدا: | |||
...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۲۴. وفای به عهد خدا | |||
۱۰۹. وفای به عهد، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: | |||
...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۱۱۰. پایبندی به پیمانهای الهی، صراط مستقیم الهی: | |||
...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام ( | ...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ | ||
۲۵. هدایت | |||
۱۱۱. هدایت حق پویان با شرح صدر، صراط مستقیم الهی: | |||
فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .انعام ( | فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۲۵ و ۱۲۶ | ||
نیز=> همین مدخل، سالکان صراط مستقیم | نیز=> همین مدخل، سالکان صراط مستقیم | ||
هدایت به صراط مستقیم | هدایت به صراط مستقیم | ||
۱۱۲. هدایت به صراط مستقیم، نیازمند الگوهایی ره یافته به آن: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام ( | ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام (۶) ۸۷ و ۹۰ | ||
۱۱۳. هدایت مؤمنان به صراط مستقیم، مرهون هدایت و راهنمایی خداوند: | |||
فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ | ||
اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ ( | اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴ | ||
...واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم.حجّ ( | ...واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم.حجّ (۲۲) ۵۴ | ||
وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح ( | وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح (۴۸) ۲۰ | ||
۱۱۴. هدایت به صراط مستقیم، جلوه ای از ربوبیت خدا: | |||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام (۶) ۱۶۱ | ||
۱۱۵. نقش مهم الگوها و نمونه های عینی راه یافتگان، در نیل به صراط مستقیم و سلوک در آن: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام ( | ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام (۶) ۸۷ و ۹۰ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۳ | ||
۱۱۶. بهره مندی پیامبر(صلی الله علیه وآله) در مراحل مختلف زندگی، از هدایت الهی ورود به صراط مستقیم: | |||
لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح ( | لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ | ||
۱۱۷. ناتوانی انسان از راهیابی به صراط مستقیم، بدون یاری شدن از جانب خدا: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
۱۱۸. هدایت به صراط مستقیم، پاداشی برتر از رحمت و فضل الهی (بهشت): | |||
فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما.[ | فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما.[۳۳]نساء (۴) ۱۷۵ | ||
۱۱۹. دست یافتن به صراط مستقیم، نشان دهنده بهره مندی از هدایت ویژه خدا: | |||
...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ | ||
کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره ( | کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳ | ||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ | ||
... ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ... ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ | ||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس ( | واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ | ||
شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ | ||
لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور ( | لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ | ||
لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح ( | لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ | ||
۱۲۰. هدایت انسانها به صراط مستقیم، هدف از قبله شدن کعبه: | |||
سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره ( | سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۱۴۲ | ||
۱۲۱. هدایت یافتگی انبیا به صراط مستقیم، از ملاکهای گزینش انبیا: | |||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام (۶) ۸۷ و ۸۹ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۴ | ||
۱۲۲. درخواست نزاع کنندگان و شاکیان از داود(علیه السلام)، برای حلّ اختلاف شان، براساس راه درست و میانه: | |||
اِذ دَخَلوا عَلی داوودَ فَفَزِعَ مِنهُم قالوا لا تَخَف خَصمانِ بَغی بَعضُنا عَلی بَعض فَاحکم بَینَنا بِالحَقِّ ولا تُشطِط واهدِنا اِلی سَواءِ الصِّرط.ص ( | اِذ دَخَلوا عَلی داوودَ فَفَزِعَ مِنهُم قالوا لا تَخَف خَصمانِ بَغی بَعضُنا عَلی بَعض فَاحکم بَینَنا بِالحَقِّ ولا تُشطِط واهدِنا اِلی سَواءِ الصِّرط.ص (۳۸) ۲۲ | ||
۱۲۳. هدایت شرکت کنندگان در بیعت رضوان به صراط مستقیم، از سوی خدا: | |||
لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح ( | لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ | ||
استمداد برای هدایت به صراط مستقیم=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم، درخواست هدایت به صراط مستقیم | استمداد برای هدایت به صراط مستقیم=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم، درخواست هدایت به صراط مستقیم | ||
اهمیت هدایت به صراط مستقیم | اهمیت هدایت به صراط مستقیم | ||
۱۲۴. ارجمندتر بودن صراط مستقیم، نسبت به سبل السّلام: | |||
یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده ( | یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ | ||
۱۲۵. هدایت به صراط مستقیم، هدایتی ویژه: | |||
یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده ( | یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ | ||
...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام ( | ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
درخواست هدایت به صراط مستقیم | درخواست هدایت به صراط مستقیم | ||
۱۲۶. درخواست هدایت به صراط مستقیم، مهم ترین خواسته بنده خداپرست و عارف به مقام الهی: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
۱۲۷. هدایت همگان به صراط مستقیم، آرمان انسان موحّد و خداپرست: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۶ | ||
۱۲۸. درخواست هدایت به صراط مستقیم، شایسته ترین مورد برای استعانت از خدا: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
۱۲۹. لزوم دعا به درگاه خدا برای هدایت شدن به صراط مستقیم و مصون ماندن از گمراهی: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
عوامل هدایت به صراط مستقیم | عوامل هدایت به صراط مستقیم | ||
۱. ابراهیم(علیه السلام) | |||
۱۳۰. ابراهیم(علیه السلام)، از هدایت کنندگان به صراط مستقیم: | |||
واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا.مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا.مریم (۱۹) ۴۱ و ۴۳ | ||
۱۳۱. ابراهیم(علیه السلام) دارای علم ویژه الهی، برای هدایت افراد به صراط مستقیم: | |||
واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم ( | واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ و ۴۳ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۵ | ||
۲. اراده | |||
۱۳۲. نقش اراده انسان، در هدایت شدن به صراط مستقیم: | |||
اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر ( | اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸ | ||
۳. اطاعت خدا | |||
۱۳۳. اطاعت خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: | |||
ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم واَشَدَّ تَثبیتـا * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء ( | ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم واَشَدَّ تَثبیتـا * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۶ و ۶۸ | ||
واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف ( | واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۱ | ||
۴. اعتصام به خدا | |||
۱۳۴. اعتصام به خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: | |||
وکیفَ تَکفُرونَ واَنتُم تُتلی عَلَیکم ءایـتُ اللّهِ وفیکم رَسولُهُ ومَن یعتَصِم بِاللّهِ فَقَد هُدِی اِلی صِرط مُستَقیم. آل عمران ( | وکیفَ تَکفُرونَ واَنتُم تُتلی عَلَیکم ءایـتُ اللّهِ وفیکم رَسولُهُ ومَن یعتَصِم بِاللّهِ فَقَد هُدِی اِلی صِرط مُستَقیم. آل عمران (۳) ۱۰۱ | ||
فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ | ||
۵. امداد خدا | |||
۱۳۵. امداد خدا، از عوامل هدایت به صراط مستقیم: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
۶. انبیا | |||
۱۳۶. راهنمایی انسانها به صراط مستقیم، هدف از بعثت انبیا: | |||
...فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره ( | ...فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳ | ||
۷. انجام تکالیف سخت | |||
۱۳۷. آمادگی مؤمنان برای اجرای تکالیف سخت، مانند کشتن همدیگر در صورت امر خدا به آن و ترک وطن برای خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: | |||
ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. [ | ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. [۳۴]نساء (۴) ۶۶ و ۶۸ | ||
۸ . ایمان | |||
۱۳۸. ایمان به خدا، سبب راهیابی به صراط مستقیم: | |||
فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ | ||
اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ ( | اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴ | ||
ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ ( | ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۵۴ | ||
وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً | وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۶ | ||
لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح ( | لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح (۴۸) ۲۰ | ||
۱۳۹. ایمان به آخرت، سبب راهیابی و هدایت به صراط مستقیم: | |||
واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون ( | واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴ | ||
۹. تسلیم | |||
۱۴۰. نقش روحیه تسلیم در برابر خدا در هدایت شدن به صراط مستقیم: | |||
فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی ... ویسَلِّموا تَسلیمـا *...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء ( | فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی ... ویسَلِّموا تَسلیمـا *...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۵ و ۶۶ و ۶۸ | ||
اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ | ||
۱۰ . تغییر قبله | |||
۱۴۱. تغییر قبله از بیت المقدّس به کعبه، زمینه ساز هدایت افراد به صراط مستقیم: | |||
سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره ( | سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۱۴۲ | ||
۱۱. توجّه به آیات خدا | |||
۱۴۲. توجّه به آیات و سنّتهای خدا، زمینه دستیابی و هدایت به صراط مستقیم: | |||
وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا قَد فَصَّلنَا الأیـتِ لِقَوم یذَّکرون. انعام ( | وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا قَد فَصَّلنَا الأیـتِ لِقَوم یذَّکرون. انعام (۶) ۱۲۶ | ||
۱۲. توحید در عبادت | |||
۱۴۳. عبادت همراه با اخلاص، از عوامل رهنمون شدن به صراط مستقیم: | |||
اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ | ||
۱۴۴. عبودیت به درگاه خدا، زمینه و شرط رهیابی به صراط مستقیم: | |||
...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام ( | ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
۱۳. حق گرایی | |||
۱۴۵. حق گرایی، از عوامل رهنمون شدن به صراط مستقیم: | |||
اِنَّ اِبرهیمَ ... حَنیفـًا... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | اِنَّ اِبرهیمَ ... حَنیفـًا... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ | ||
۱۴. شکرگزاری | |||
۱۴۶. شکرگزاری در برابر نعمتهای خداوند، از عوامل هدایت شدن به صراط مستقیم: | |||
شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ | ||
۱۵. قرآن | |||
۱۴۷. قرآن، هدایت کننده انسانها به صراط مستقیم: | |||
یـاَهلَ الکتـبِ قَد جاءَکم رَسولُنا یبَینُ لَکم کثیرًا مِمّا کنتُم تُخفونَ مِنَ الکتـبِ ویعفوا عَن کثیر قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده ( | یـاَهلَ الکتـبِ قَد جاءَکم رَسولُنا یبَینُ لَکم کثیرًا مِمّا کنتُم تُخفونَ مِنَ الکتـبِ ویعفوا عَن کثیر قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۵ و ۱۶ | ||
الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم ( | الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ | ||
اِنَّ هـذا القُرءانَ یهدی لِلَّتی هِی اَقوَمُ... .اسراء ( | اِنَّ هـذا القُرءانَ یهدی لِلَّتی هِی اَقوَمُ... .اسراء (۱۷) ۹ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۷ | ||
لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور ( | لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ | ||
قالوا یـقَومَنا اِنّا سَمِعنا کتـبـًا اُنزِلَ مِن بَعدِ موسی مُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَیهِ یهدی اِلَی الحَقِّ واِلی طَریق مُستَقیم. احقاف ( | قالوا یـقَومَنا اِنّا سَمِعنا کتـبـًا اُنزِلَ مِن بَعدِ موسی مُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَیهِ یهدی اِلَی الحَقِّ واِلی طَریق مُستَقیم. احقاف (۴۶) ۳۰ | ||
اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر ( | اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸ | ||
۱۴۸. قرآن هدایت کننده اهل کتاب به صراط مستقیم: | |||
یـاَهلَ الکتـبِ ... قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ ... ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده ( | یـاَهلَ الکتـبِ ... قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ ... ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۵ و ۱۶ | ||
۱۴۹. قرآن، هدایتگر به صراط مستقیم، از دیدگاه عالمان به خدا و آیات او: | |||
ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. [ | ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. [۳۵] سبأ (۳۴) ۶ | ||
۱۶. محمّد(صلی الله علیه وآله) | |||
۱۵۰. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، هدایتگر انسانها به صراط مستقیم الهی: | |||
واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام ( | واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ | ||
الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم ( | الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ | ||
لِکلِّ اُمَّة جَعَلنا مَنسَکـًا هُم ناسِکوهُ فَلا ینـزِعُنَّک فِی الاَمرِ وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم. حجّ ( | لِکلِّ اُمَّة جَعَلنا مَنسَکـًا هُم ناسِکوهُ فَلا ینـزِعُنَّک فِی الاَمرِ وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۶۷ | ||
واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون ( | واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ | ||
وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری ( | وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲ | ||
۱۷. موعظه پذیری | |||
۱۵۱. عمل به مواعظ الهی، از اسباب هدایت به صراط مستقیم: | |||
...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء ( | ...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۶ و ۶۸ | ||
۱۸. هجرت | |||
۱۵۲. ترک وطن برای جهاد در راه خدا، عوامل رهیابی و هدایت به صراط مستقیم: | |||
ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ ... اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ ... اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۶ و ۶۸ | ||
منشأ هدایت به صراط مستقیم | منشأ هدایت به صراط مستقیم | ||
۱۵۳. هدایت به صراط مستقیم، وابسته به مشیت خدا: | |||
...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ | ||
...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۲۱۳ | ||
...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام ( | ...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ | ||
واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس ( | واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۸ | ||
...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.نور ( | ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.نور (۲۴) ۴۶ | ||
۱۵۴. خداوند، منشأ هدایت به صراط مستقیم: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۶ | ||
...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ | ||
...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره ( | ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۲۱۳ | ||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ | ||
فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء ( | فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ | ||
یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده ( | یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ | ||
والَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا صُمٌّ وبُکمٌ فِی الظُّـلُمـتِ مَن یشَاِ اللّهُ یضلِلهُ ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم. انعام ( | والَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا صُمٌّ وبُکمٌ فِی الظُّـلُمـتِ مَن یشَاِ اللّهُ یضلِلهُ ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۳۹ | ||
ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام ( | ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ | ||
قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام ( | قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ | ||
واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس ( | واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ | ||
شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل ( | شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ | ||
ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ ( | ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۵۴ | ||
لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور ( | لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ | ||
ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. سبأ ( | ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. سبأ (۳۴) ۶ | ||
لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح ( | لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ | ||
لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح ( | لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ | ||
موانع هدایت به صراط مستقیم | موانع هدایت به صراط مستقیم | ||
پیروی از راههای انحرافی | پیروی از راههای انحرافی | ||
۱۵۵. پیروی از راههای انحرافی و گمراه کننده، مانع هدایت به صراط مستقیم و سلوک آن: | |||
واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ... . انعام ( | واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ... . انعام (۶) ۱۵۳ | ||
نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم | ||
نعمت هدایت به صراط مستقیم | نعمت هدایت به صراط مستقیم | ||
۱۵۶. هدایت به صراط مستقیم، از نعمتهای بزرگ خدا: | |||
اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد ( | اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷ | ||
ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ | ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ | ||
فرهنگ قرآن، جلد | فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۹ | ||
والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ والصِّدّیقِینَ والشُّهَداءِ والصّــلِحینَ وحَسُنَ اُولـئِک رَفیقا. نساء ( | والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ والصِّدّیقِینَ والشُّهَداءِ والصّــلِحینَ وحَسُنَ اُولـئِک رَفیقا. نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ | ||
ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات ( | ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۷ و ۱۱۸ | ||
۱۵۷. هدایت به صراط مستقیم، از نعمتهای بزرگ خداوند و شایسته منّت گذاری: | |||
لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح ( | لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ | ||
ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات ( | ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۷ و ۱۱۸ | ||
[ | ==حق و باطل== | ||
*هیچ پیامبری مبعوث نشد، مگر آنکه از حق و باطل، بهشت و جهنم، عقل و جهل و خیر و شر سخن گفت و بشر را به برخی امور فراخواند و از برخی امور نهی نمود؛ همه [[انبیاء]] انسانها را به خداپرستی، صداقت، عدالت، عفت، احسان، حسن خلق، گذشت، تقوا و... دعوت کردند و از کفر، شرک، بت پرستی، گوساله پرستی، فرعون پرستی، ظلم، نفاق، تجاوز و... نهی کردند<ref>[[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]</ref>. | |||
*هیچ پیامبری از سوی خداوند به سوی خلق فرستاده نشد، مگر آنکه عمل به فرامین الهی را موجب رستگاری و سعادت دانست و سرپیچی از اوامر خداوند و عدم تواضع در برابر حق را سبب هلاکت و بدبختی شمرد. کتب آسمانی بی‌هیچ استثنایی از بهشت و نعمتهای پایان ناپذیر آن و نیز از جهنم و عذاب‌های ابدی‌اش سخن رانده‌اند. قرآن کریم نیز حاکی از وعده‌ها، وعیدها، بشارت‌ها و انذارها است. جای جای این کتاب بی‌مثال، سخن از بهشت، نعمتهای بهشتی و خلود اهل آن<ref>{{عربی|اندازه=120%|﴿{{متن قرآن| وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}﴾}}؛ و کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند بهشتی‌اند؛ آنان در آن جاودانند؛ سوره بقره، آیه: ۸۲.</ref> و نیز سخن از جهنم و عذاب‌های دردناک و همیشگی بودن آن برای اهلش می‌باشد<ref>{{عربی|اندازه=120%|﴿{{متن قرآن| وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}﴾}} و آنان که کافر شدند و نشانه‌های ما را دروغ شمردند دمساز آتش‌اند؛ آنان در آن جاودانند؛ سوره بقره، آیه: ۳۹.</ref> | |||
[ | *تعابیر و مفاهیمی همچون: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| النَّجْدَيْنِ }}﴾}}<ref> دو راه (خیر و شرّ)؛ سوره بلد، آیه: ۱۰.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| سِجِّينٌ }}﴾}}<ref> سجّین؛ سوره مطففین، آیه: ۷.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَحْسَنِ أَسْفَلَ }}﴾}}<ref> نیکوترین فروترین؛ سوره تین، آیه: ۴- ۵.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| الأَبْرَارَ الْفُجَّارَ }}﴾}}<ref> ناز و نعمت گنهکاران؛ سوره الانفطار، آیه: ۱۳- ۱۴.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|نَعِيمٍ الْجَحِيمِ }}﴾}}<ref> نعمتی پایدارند عذاب دوزخ؛ سوره طور، آیه: ۱۷- ۱۸.</ref> {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| فَلْيُؤْمِن فَلْيَكْفُرْ }}﴾}}<ref>شکر کفر؛ سوره کهف، آیه: ۲۹.</ref> و... که در قرآن کریم آمده است، از این حقیقت پرده برمی دارد که دو راه کلی در عالم وجود دارد که یکی حق است و نور و دیگری باطل است و ظلمت؛ یکی چراغ راه سعادت ابدی انسان است و دیگری شب تار و تحیر و بیچارگی<ref>[[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]</ref>. | ||
[ | *سخنان [[اهل بیت]]{{عم}} که همان تفصیل و تفسیر قرآن کریم است، به تواتر لفظی و معنوی شاهد این دوگانگی در طریق و ضدیت حق و باطل است. در حدیثی، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} می‌فرماید:"همانا خدا است و شیطان، حق است و باطل، هدایت است و گمراهی، راه راست است و نومیدی، دنیا است و آخرت، حسنات است و سیئات، پس هرچه حسنات است از خدا و هرچه سیئات است از شیطان است"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا هُوَ اللَّهُ وَ الشَّيْطَانُ وَ الْحَقُّ وَ الْبَاطِلُ وَ الْهُدَى وَ الضَّلَالَةُ وَ الرُّشْدُ وَ الْغَيُّ وَ الْعَاجِلَةُ وَ الْآجِلَةُ وَ الْعَاقِبَةُ وَ الْحَسَنَاتُ وَ السَّيِّئَاتُ فَمَا كَانَ مِنْ حَسَنَاتٍ فَلِلَّهِ وَ مَا كَانَ مِنْ سَيِّئَاتٍ فَلِلشَّيْطَانِ لَعَنَهُ اللَّه"}}؛ کلینی، الکافی، ج۲، ص۶۱، ح۲.</ref>. فطرت آدمی نیز شاهد و گواه آن است که درعالم راستی و ناراستی وجود دارد؛ حق و باطل وجود دارد؛ آدمی فطرتا می‌داند که همه افکار و عقاید، حق نیستند. همه رفتارها و کردارها عدل نیستند، همه گفتارها و پندارها صدق نیستند. همچنان که وجدان آدمی گواهی می‌دهد که همه اینها باطل نیستند. لذا یکی از موضوعاتی که در طول تاریخ بشریت، همواره اذهان بشر را به خود مشغول ساخته است، این است که راه راست و صراط مستقیم کدام است؟ کدام راه است که می‌تواند انسان را به سعادت ابدی برساند و از عذاب الهی در امان نگه دارد؟<ref>[[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]</ref>. | ||
[ | *گرایش فطری بشر به دین و مذهب و پیدایش مذاهب، فرقه‌ها و نحله‌های گوناگون نیز شاهد آن است که بشر پیرو حق جویی و فطری‌اش، یا به دین حق رسیده و بدان پایبند شده و یا در اثر شهوات و شبهات، گمراه شده و به مذهبی باطل گراییده است<ref>[[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]</ref>. | ||
*تضادها و جنگ‌های بسیاری که در هر برهه از تاریخ بشریت، چه درعرصه فرهنگی و چه درعرصه سیاسی به وقوع پیوسته، نشانگر این است که همواره بشر اجمالا می‌دانسته و می‌داند که همه افکار و اندیشه‌ها و همه روش و رویه‌ها حق نیستند بلکه حق و باطل و خوب و بد و زشت و زیبا در همه ابعاد زندگی بشر وجود داشته و دارد. به همین خاطر ازسویی پیامبران که حجت‌های معصوم خداوند و راهنمایان بی‌غل و غش بشر بوده اند، دائما همراه بشر بوده و بشریت را به حق و صدق و خوبی‌ها فراخوانده‌اند، ولی متاسفانه همواره بندگان شکرگزار، قدردان و متواضع کم بوده‌اند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|قَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ }}﴾}}<ref> و اندکی از بندگان من سپاسگزارند؛ سوره سبأ، آیه: ۱۳.</ref> و درمقابل شیاطین، فراعنه و سلاطین شهوت ران، رفاه طلب و سلطه خواه، در طول تاریخ از این ویژگی فطری بشر یعنی حق جویی آدمی، سوءاستفاده کرده و خود و مکتب شیطانی شان را حق جلوه داده و عده‌ای را بدنبال خود کشیده‌اند. اکثریت انسانها نیز که اهل تعقل نبوده‌اند و افکار شیطانی آنها را حق پنداشته‌اند و به آنها گرویده‌اند:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر آنان خرد نمی‌ورزند ؛ سوره مائده، آیه: ۱۰۳.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر آنان نمی‌دانند؛ سوره انعام، آیه: ۳۷.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر ایشان ایمان ندارند؛ سوره بقره، آیه: ۱۰۰.</ref> و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ}}﴾}}<ref> بسیاری از آنان نافرمانند؛ سوره آل عمران، آیه:۱۱۰.</ref><ref>[[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]</ref>. | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
[ | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۵۶
انحراف از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم
پیروی از صراط مستقیم=> همین مدخل، سلوک صراط مستقیم
تشبیه به صراط مستقیم ۳. تشبیه دین حق، به صراط مستقیم: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. [۶] حمد (۱) ۶ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۷ نیز=> آل عمران (۳) ۵۱ ؛ نساء (۴) ۶۸ و ۱۷۵ ؛ مائده (۵) ۱۶ ؛ انعام (۶) ۸۷ و ۱۵۳ و ۱۶۱ ؛ اعراف (۷) ۱۶ ؛ هود (۱۱) ۵۶ ؛ حجر (۱۵) ۴۱ ؛ نحل (۱۶) ۷۶ و ۱۲۱ ؛ مریم (۱۹) ۳۶ ؛ حج (۲۲) ۵۴ ؛ مؤمنون (۲۳) ۷۳ ؛ نور (۲۴) ۴۶ ؛ یس (۳۶) ۴ و ۶۱ ؛ صافات (۳۷) ۱۱۸ ؛ شوری (۴۲) ۵۲ ؛ زخرف (۴۳) ۴۳ و ۶۱ و ۶۴ ؛ فتح (۴۸) ۲ و ۲۰ ؛ ملک (۶۷) ۲۲
دعوت به صراط مستقیم ۴. دعوت خداوند از انسانها، برای پیروی از صراط مستقیم: واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ...ذلِکم وصـّـکم بِهِ... . انعام (۶) ۱۵۳ ۵. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، دعوت کننده راستین مردم به راه مستقیم: واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳ ۶. عیسی(علیه السلام)، دعوت کننده راستین مردم به صراط مستقیم: و رَسولاً اِلی بَنِی اِسرءیلَ ... * ومُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَی مِنَ التَّورةِ ... * اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.آل عمران (۳) ۴۹ - ۵۱ قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۰ و ۳۴ و ۳۶ ولَمّا جاءَ عیسی ... قالَ... * اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.زخرف (۴۳) ۶۳ و ۶۴
سالکان صراط مستقیم ۷. سالکان صراط مستقیم، الگوی هدایت: ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ...ذِکری لِلعــلَمین. انعام (۶) ۸۴ - ۸۷ و ۹۰ ۸. دعوت گمراهان به صراط مستقیم، وظیفه ره یافتگان و سالکان آن: ...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.[۷]حجّ (۲۲) ۶۷ ۹. مساوی نبودن مؤمن سالک صراط مستقیم با مشرک: وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. [۸]نحل (۱۶) ۷۶ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۸ اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک (۶۷) ۲۲ ۱۰. شایستگی سالک صراط مستقیم، برای دعوت دیگران به عدالت پیشگی: وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ ۱۱. گزینش رهنوردانی جهت سلوک در صراط مستقیم، از سوی خدا: ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۷ ۱۲. بهره مندی سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم، از هدایتی ویژه: ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳ ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ ...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ ۱۳. مقام ارجمندتر مؤمنان سالک صراط مستقیم، نسبت به سایر مؤمنان: فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی یحَکموک... * ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم ... ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۵ و ۶۶ و ۶۸ ۱۴. تباه شدن اعمال سالکان صراط مستقیم، در صورت شرکورزی: ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ ۱۵. رهایی سالکان صراط مستقیم، از عذاب الهی: ولَو اَنّا اَهلَکنـهُم بِعَذاب مِن قَبلِهِ لَقالوا رَبَّنا لَولا اَرسَلتَ اِلَینا رَسولاً فَنَتَّبِعَ ءایـتِک مِن قَبلِ اَن نَذِلَّ ونَخزی * قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی. طه (۲۰) ۱۳۴ و ۱۳۵
۱. ابراهیم(علیه السلام) ۱۶. ابراهیم(علیه السلام)، انسانی متعادل و سالک صراط مستقیم: ... مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... .[۹] بقره (۲) ۱۳۵ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۳۹۹ ما کانَ اِبرهیمُ...ولـکن کانَ حَنِیفـًا... .آل عمران (۳) ۶۷ ...فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا... . آل عمران (۳) ۹۵ ...واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نساء (۴) ۱۲۵ وکذلِک نُری اِبرهیمَ مَلَکوتَ السَّمـوتِ والاَرضِ ولِیکونَ مِنَ الموقِنین *...قالَ یـقَومِ... * ...حَنیفـًا... . انعام (۶) ۷۵ و ۷۸ و ۷۹ وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[۱۰]انعام (۶) ۸۳ و ۸۷ ...مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام (۶) ۱۶۱ اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا... * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم.نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ ...اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا... . نحل (۱۶) ۱۲۳ واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... .* اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .[۱۱]مریم (۱۹) ۴۱ و ۵۸
۲. ادریس(علیه السلام) ۱۷. ادریس پیامبر(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: واذکر فِی الکتـبِ اِدریسَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... . مریم (۱۹) ۵۶ و ۵۸
۳. اسحاق(علیه السلام) ۱۸. اسحاقِ پیامبر(علیه السلام)، از راه یافتگان به صراط مستقیم: ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ ...وهَبنا لَهُ اِسحـقَ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۴۹ و ۵۸
۴. اسماعیل(علیه السلام) ۱۹. اسماعیل صادق الوعد، از سالکان صراط مستقیم: واِسمـعیلَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ واذکر فِی الکتـبِ اِسمـعیلَ اِنَّهُ کانَ صادِقَ الوَعدِ... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۵۴ و ۵۸
۵. الیاس(علیه السلام) ۲۰. الیاس پیامبر(علیه السلام)، ره یافته و سالک صراط مستقیم: ...واِلیاسَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷
۶ . الیسع(علیه السلام) ۲۱. الیسع(علیه السلام)، از پیامبران الهی و سالک ره یافته به صراط مستقیم: ...والیسَعَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷
۷. انبیا ۲۲. هدایت انبیا به صراط مستقیم، از جانب خدا: ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما *... فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ... .نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۰ وتِلک حُجَّتُنا ءاتَینـها اِبرهیمَ عَلی قَومِهِ نَرفَعُ دَرَجـت مَن نَشاءُ اِنَّ رَبَّک حَکیمٌ عَلیم * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * واِسمـعیلَ والیسَعَ ویونُسَ ولوطـًا وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۳ - ۸۷ اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ مِن ذُرّیةِ ءادَمَ ومِمَّن حَمَلنا مَعَ نوح ومِن ذُرّیةِ اِبرهیمَ واِسرءیلَ ومِمَّن هَدَینا واجتَبَینا اِذا تُتلی عَلَیهِم ءایـتُ الرَّحمـنِ خَرّوا سُجَّدًا وبُکیـّا.[۱۲]مریم (۱۹) ۵۸ ۲۳. احسان و صالح بودن انبیا، از عوامل هدایت یافتگی آنان به صراط مستقیم: ...ءاتَینـها اِبرهیمَ... * ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ ... ونوحـًا ... ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۳ - ۸۵ و ۸۷
۸ . ایوب(علیه السلام) ۲۴. ایوب(علیه السلام)، از سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم: ...واَیوبَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷
۹. برادران انبیا ۲۵. اعطای فضیلت به برخی از برادران انبیا با هدایت کردن آنان به صراط مستقیم: ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... واِخونِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.[۱۳] انعام (۶) ۸۴ - ۸۷
۱۰. پدران انبیا ۲۶. هدایت برخی از پدران انبیا به راه راست، فضیلتی عطا شده از سوی خداوند به آنان: ووهَبنا لَهُ اِسحـقَ ویعقوبَ کلاًّ هَدَینا ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ وسُلَیمـنَ واَیوبَ ویوسُفَ وموسی وهـرونَ وکذلِک نَجزِی المُحسِنین * وزَکرِیا ویحیی وعیسی واِلیاسَ کلٌّ مِنَ الصّــلِحین * ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ءابائِهِم ... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ - ۸۷ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۱
۱۱. داود(علیه السلام) ۲۷. داود پیامبر(علیه السلام)، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: ...ومِن ذُرِّیتِهِ داوودَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷
۱۲. زکریا(علیه السلام) ۲۸. زکریا(علیه السلام)، از انبیای الهی و سالک صراط مستقیم الهی: وزَکرِیا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ یـزَکریا... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۷ و ۵۸
۱۳. سلیمان(علیه السلام) ۲۹. سلیمان(علیه السلام)، از سالکان و ره یافتگان به صراط مستقیم: ...وسُلَیمـنَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷
۱۴. شاکران ۳۰. شکرگزاران، رهپویان صراط مستقیم الهی: قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین. اعراف (۷) ۱۶ و ۱۷
۱۵. شرکت کنندگان در بیعت رضوان ۳۱. شرکت کنندگان در بیعت رضوان، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰
۱۶. شهدا ۳۲. شهیدان راه خدا، از سالکان و اصحاب صراط مستقیم: ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والشُّهَداءِ... .[۱۴]نساء (۴) ۶۸ و ۶۹
۱۷. صالحین ۳۳. صالحین و بندگان شایسته کار خداوند، از سالکان صراط مستقیم: ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ ... والصّــلِحینَ... . نساء (۴) ۶۸ و ۶۹
۱۸. صدّیقین ۳۴. صدّیقین، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ...والصِّدّیقِینَ... . نساء (۴) ۶۸ و ۶۹
۱۹. عیسی(علیه السلام) ۳۵. عیسی(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: ...وعیسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ قالَ اِنّی عَبدُ اللّهِ... * ...واَوصـنی بِالصَّلوةِ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۲ والزَّکوةِ... * ذلِک عیسَی ابنُ مَریمَ... * ...فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم (۱۹) ۳۰ و ۳۱ و ۳۴ و ۳۶ و ۵۸
۲۰. لوط(علیه السلام) ۳۶. لوط(علیه السلام)، از هدایت یافتگان و سالکان صراط مستقیم: ...ولوطـًا... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷
۲۱. محمّد(صلی الله علیه وآله) ۳۷. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، از سالکان ره یافته به صراط مستقیم الهی: قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام (۶) ۱۶۱ قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه (۲۰) ۱۳۵ ...وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم.حج (۲۲) ۶۷ فَاستَمسِک بِالَّذی اوحِی اِلَیک اِنَّک عَلی صِرط مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۴۳ لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ ۳۸. پیامبر(صلی الله علیه وآله)، هدایت کننده انسانها به صراط مستقیم: الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم.شوری (۴۲) ۵۲
۲۲. مخلصان ۳۹. مخلصان، مصون از اغوای شیطان و سالک صراط مستقیم: قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱
۲۳. مریم(علیها السلام) ۴۰. مریم(علیها السلام) از سالکان صراط مستقیم: اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم... .[۱۵] مریم (۱۹) ۵۸
۲۴. موسی(علیه السلام) ۴۱. موسی(علیه السلام) بر صراط مستقیم الهی، در پرتو هدایت خدا: ...وموسی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ واذکر فِی الکتـبِ موسی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۵۱ و ۵۸ ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸
۲۵. مؤمنان ۴۲. مؤمنان، از سالکان و هدایت یافتگان به صراط مستقیم: اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا...جَنّـت... * فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۳ ...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید. حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴
۲۶. نسل انبیا ۴۳. هدایت برخی از ذریه انبیا به صراط مستقیم، فضیلتی عطا شده از جانب خدا به آنان: ...وکلاًّ فَضَّلنا عَلَی العــلَمین * ومِن ... وذُرِّیـتِهِم... وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۶ و ۸۷
۲۷. نوح(علیه السلام) ۴۴. نوح(علیه السلام)، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: ...ونوحـًا هَدَینا مِن قَبلُ... * ...واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۸۴ و ۸۷
۲۸. هارون(علیه السلام) ۴۵. هارون(علیه السلام)، بر صراط مستقیم، در پرتو هدایت الهی: ...وهـرون... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ ووهَبنا لَهُ مِن رَحمَتِنا اَخاهُ هـرونَ نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... .مریم (۱۹) ۵۳ و ۵۸ ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸
۲۹. یحیی(علیه السلام) ۴۶. یحیی(علیه السلام)، از سالکان و راه یافتگان به صراط مستقیم: ...ویحیی... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۵ و ۸۷ یـیحیی... * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۱۲ و ۵۸
۳۰. یعقوب(علیه السلام) ۴۷. یعقوب(علیه السلام)، از انبیای الهی و راه یافته به صراط مستقیم: ووهَبنا لَهُ ... ویعقوبَ... * ... واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷ ...ویعقوبَ وکلاًّ جَعَلنا نَبیـّا * اُولـئِک الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبیینَ... . مریم (۱۹) ۴۹ و ۵۸
۳۱. یوسف(علیه السلام) ۴۸. یوسف(علیه السلام)، از سالکان صراط مستقیم: ...ویوسُفَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۴ و ۸۷
۳۲. یونس(علیه السلام) ۴۹. بهره مندی یونس(علیه السلام)، از هدایت ویژه الهی و سالک صراط مستقیم: ...ویونُسَ... * ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۸۶ و ۸۷ نیز=> همین مدخل، سلوک صراط مستقیم و هدایت به صراط مستقیم
سلوک صراط مستقیم ۵۰. راهیابی و سلوک انسان به صراط مستقیم و پایداری بر آن، منوط به خواست و اراده خود انسان: لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر (۸۱) ۲۸ و ۲۹ ۵۱. اراده انسان بر پیمودن صراط مستقیم، در گرو مشیت خدا: اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم * وما تَشاءونَ اِلاّ اَن یشاءَ اللّهُ رَبُّ العــلَمین. تکویر (۸۱) ۲۷ - ۲۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۴ ۵۲. کوشش انسان در کسب فضایل معنوی، مؤثّر بر توفیق سلوک و ماندن در صراط مستقیم: اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین * شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱ ۵۳. توان مکلفان در پیمودن راه مستقیم خداوند: قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ - ۱۵۳ ۵۴. لزوم حرکت در صراط مستقیم، با پیروی از قوانین دین الهی: قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ...لا نُکلِّفُ نَفسـًا اِلاّ وُسعَها... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ... . انعام (۶)۱۵۱ - ۱۵۳ واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۱ ۵۵. سلوک صراط مستقیم، منوط به توفیق الهی و هدایتگری پیامبر(صلی الله علیه وآله): وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲ ۵۶. نیاز پیمودن صراط مستقیم، به هدایت الهی: ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ... . انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۸ وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲ ۵۷. ادّعای کافران صدر اسلام، بر هدایت و سلوک در صراط مستقیم: قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.طه (۲۰) ۱۳۵
آثار سلوک صراط مستقیم
۱. اسوه شدن ۵۸. الگوی دیگران واقع شدن، از آثار سلوک در صراط مستقیم: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین. حمد (۱) ۵ - ۷ ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام (۶) ۸۷ و ۸۹
۲. اغواناپذیری ۵۹. اغواناپذیری، از آثار سلوک در صراط مستقیم الهی: قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱
۳. تقوا ۶۰. تقواپیشگی، از آثار سلوک در صراط مستقیم: واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۵
۴. سعادتمندی ۶۱. سعادتمندی، از آثار سلوک در صراط مستقیم: ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا * واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۱۶]مریم (۱۹) ۳۲ و ۳۶ نیز=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم
فرجام صراط مستقیم ۶۲. اللّه، هدف نهایی صراط مستقیم: وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ الَّذی لَهُ ما فِی السَّمـوتِ وما فِی الاَرضِ اَلا اِلَی اللّهِ تَصیرُ الاُمور. شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳
فطری بودن صراط مستقیم ۶۳. انسان، جستجوگر صراط مستقیم بر اساس سرشت خویش: ...واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۱۷] زخرف (۴۳) ۶۱
گمراهان از صراط مستقیم=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم
گمراهی از صراط مستقیم ۶۴. تصمیم ابلیس، بر گمراه کردن مردم، با کمین کردن در صراط مستقیم، به تلافی گمراه شدن خویش: ...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ ۶۵. شیطان، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم: یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.[۱۸]مریم (۱۹) ۴۳ و ۴۴ اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ اِنَّهُ لَکم عَدُوٌّ مُبین * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم * ولَقَد اَضَلَّ مِنکم جِبِلاًّ کثیرًا اَفَلَم تَکونوا تَعقِلون. یس (۳۶) ۶۰ - ۶۲ ۶۶. گمراه ساختن مردم از صراط مستقیم، هدف ابلیس از مهلت خواهی: ...فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ... * قالَ اَنظِرنی اِلی یومِ یبعَثون * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم. اعراف (۷) ۱۱ و ۱۴ و ۱۶ ۶۷. شرک، انحراف از دین حنیف و صراط مستقیم: ...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون *...حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۷۸ و ۷۹ ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۶ لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس (۱۰) ۱۰۵ وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۰ واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ - ۴۳ قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم (۳۰) ۴۲ و ۴۳ ۶۸. انکار آخرت، عامل گمراهی و انحراف از صراط مستقیم: واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴ ۶۹. هجوم همه جانبه ابلیس، برای بازداشتن مردم از صراط مستقیم: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۰. استفاده ابلیس از فرزندان، برای گمراه کردن مردم از صراط مستقیم: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۱۹]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۱. گمراه کردن مردم از صراط مستقیم از جانب ابلیس، با استفاده از امور دینی: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۰]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۷ ۷۲. گمراه کردن مردم از صراط مستقیم، از سوی ابلیس، به وسیله تزیین فحشا و منکرات: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۱]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۳. ابلیس، دارای شیوه های مختلف، در منحرف ساختن انسانها از صراط مستقیم: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۴. استفاده ابلیس از اموال و بخل ورزیدن، برای گمراه کردن مردم از صراط مستقیم: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۲]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۵. ابلیس، گمراه کننده مردم از صراط مستقیم، با ایجاد تساهل نسبت به امور آخرتی: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۳]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ ۷۶. نقش شیطان در گمراه کردن مردم از صراط مستقیم، با محبوب قرار دادن لذّات و غلبه دادن شهوات در دلهای مردم: ولَقَد خَلَقنـکم ثُمَّ صَوَّرنـکم ثُمَّ قُلنا لِلمَلـئِکةِ اسجُدوا لاِءَدَمَ فَسَجَدُوا اِلاّ اِبلیسَ لَم یکن مِنَ السّـجِدین * قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِن بَینِ اَیدیهِم ومِن خَلفِهِم وعَن اَیمـنِهِم وعَن شَمائِلِهِم ولا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکرین.[۲۴]اعراف (۷) ۱۱ و ۱۶ و ۱۷ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۸
کیفر گمراهی از صراط مستقیم ۷۷. جهنّم، کیفر گمراهی از صراط مستقیم: قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاََقعُدَنَّ لَهُم صِرطَک المُستَقیم * قالَ اخرُج مِنها مَذءومـًا مَدحورًا لَمَن تَبِعَک مِنهُم لاََملاََنَّ جَهَنَّمَ مِنکم اَجمَعین.اعراف (۷) ۱۶ و ۱۸ قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین * واِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوعِدُهُم اَجمَعین.حجر (۱۵) ۴۱ - ۴۳
محرومان از صراط مستقیم ۷۸. غضب شدگان خداوند، محروم از هدایت به صراط مستقیم: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷ ۷۹. گمراهان، محروم از صراط مستقیم: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم ... ولاَ الضّالّین. حمد (۱) ۶ و ۷ نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم
مراد از صراط مستقیم=> همین مدخل، موارد صراط مستقیم
موارد صراط مستقیم
۱. اجتناب از استکبار ۸۰. دوری جستن از استکبار، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: ...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۲۵]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶
۲. اجتناب از اطاعت شیطان ۸۱. اجتناب از اطاعت شیطان، از موارد سلوک در صراط مستقیم: قالَ یـاِبلیسُ ما لَک اَلاَّ تَکونَ مَعَ السّـجِدین * قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم * اِنَّ عِبادی لَیسَ لَک عَلَیهِم سُلطـنٌ اِلاّ مَنِ اتَّبَعَک مِنَ الغاوین. حجر (۱۵) ۳۲ و ۳۹ - ۴۲ یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا * یـاَبَتِ لاتَعبُدِ الشَّیطـنَ اِنَّ الشَّیطـنَ کانَ لِلرَّحمـنِ عَصیـّا.مریم (۱۹) ۴۳ و ۴۴ اَلَم اَعهَد اِلَیکم یـبَنی ءادَمَ اَن لاّ تَعبُدوا الشَّیطـنَ... * واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۰ و ۶۱
۳. اجتناب از شرک ۸۲. پرهیز از شرک، راهی راست به سوی خدا: ...قالَ یـقَومِ اِنّی بَرِیءٌ مِمّا تُشرِکون * اِنّی وجَّهتُ وجهِی لِلَّذی فَطَرَ السَّمـوتِ والاَرضَ حَنیفـًا وما اَنا مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۷۸ و ۷۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۰۹ قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم اَلاّ تُشرِکوا بِهِ شیــًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ واَن اَقِم وجهَک لِلدِّینِ حَنیفـًا ولا تَکونَنَّ مِنَ المُشرِکین. یونس (۱۰) ۱۰۵ وضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً رَجُلَینِ اَحَدُهُما اَبکمُ لا یقدِرُ عَلی شَیء وهُوَ کلٌّ عَلی مَولـهُ اَینَما یوَجِّههُ لا یأتِ بِخَیر هَل یستَوی هُوَ ومَن یأمُرُ بِالعَدلِ وهُوَ عَلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۷۶ اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ حَنیفـًا ولَم یک مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۰ واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * اِذ قالَ لاَِبیهِ یـاَبَتِ لِمَ تَعبُدُ ما لا یسمَعُ ولا یبصِرُ ولا یغنی عَنک شیــا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ - ۴۳ قُل سیروا فِی الاَرضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عـقِبَةُ الَّذینَ مِن قَبلُ کانَ اَکثَرُهُم مُشرِکین * فَاَقِم وجهَک لِلدّینِ القَیمِ مِن قَبلِ اَن یأتِی یومٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ یومَئِذ یصَّدَّعون. روم (۳۰) ۴۲ و ۴۳
۴. اجتناب از فحشا ۸۳. پرهیز از کردارهای شنیع، راهی راست به سوی خدا: ...ولا تَقرَبُوا الفَوحِشَ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳
۵. اجتناب از فرزندکشی ۸۴. اجتناب از فرزندکشی، ویژگی سالکان صراط مستقیم: قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم ... ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳ ۸۵. پرهیز از فرزندکشی به علّت فقر، راهی راست به سوی خدا: ...ولا تَقتُلوا اَولـدَکم مِن اِملـق... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳
۶ . اجتناب از قتل بی گناهان ۸۶. اجتناب از کشتن بی گناهان، صراط مستقیم به سوی خدا: ...ولا تَقتُلواالنَّفسَ الَّتی حَرَّمَ اللّهُ اِلاّ بِالحَقِّ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳
۷. اجتناب از کم فروشی ۸۷. اجتناب از کم فروشی، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: ...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ ۸۸. پرهیز از کم فروشی و رعایت عدالت در داد و ستد، صراط مستقیم الهی: ...واَوفوا الکیلَ والمیزانَ بِالقِسطِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳
۸ . اجتناب از مال یتیم ۸۹. اجتناب سالکان صراط مستقیم، از خوردن مال یتیم: قُل تَعالَوا اَتلُ ما حَرَّمَ رَبُّکم عَلَیکم... * ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۰ صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ - ۱۵۳ ۹۰. پرهیز از تجاوز به دارایی یتیمان، صراط مستقیم: ولا تَقرَبوا مالَ الیتیمِ... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... .[۲۶]انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳
۹. احسان به مادر ۹۱. احسان به مادر، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: ...واَوصـنی... * وبَرًّا بِولِدَتی... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۲۷]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶
۱۰. احسان به والدین ۹۲. نیکی به پدر و مادر و احترام به آنان، راه مستقیم خدا: ...وبِالولِدَینِ اِحسـنـًا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۱ و ۱۵۳
۱۱. اخلاص ۹۳. اخلاص و فریب نخوردن از شیطان، صراط مستقیم الهی: قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَینَنَّ لَهُم فِی الاَرضِ ولاَُغوِینَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَک مِنهُمُ المُخلَصین * قالَ هـذا صِرطٌ عَلَی مُستَقیم.حجر (۱۵) ۳۹ - ۴۱
۱۲. استفاده از قرآن ۹۴. بهره مندی و استفاده از تعالیم قرآن، حقیقت صراط مستقیم: اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸
۱۳. اسلام ۹۵. اسلام، صراط مستقیم الهی: قُل کلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصوا فَسَتَعلَمونَ مَن اَصحـبُ الصِّرطِ السَّوِی ومَنِ اهتَدی.[۲۸]طه (۲۰) ۱۳۵ ...وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.[۲۹] حج (۲۲) ۲۴ اَفَمَن یمشی مُکبـًّا عَلی وجهِهِ اَهدی اَمَّن یمشی سَویـًّا عَلی صِرط مُستَقیم. ملک (۶۷) ۲۲ ۹۶. دین اسلام، صراط مستقیم الهی و بدون هیچ انحراف و کجی: قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا... . انعام (۶) ۱۶۱ ۹۷. اسلام و روحیه تسلیم در برابر پروردگار، صراط مستقیم الهی: فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .[۳۰]انعام (۶) ۱۲۵ و ۱۲۶
۱۴. اطاعت از خدا ۹۸. اطاعت از خداوند، مساوی با قرار گرفتن در صراط مستقیم: واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۳۱]یس (۳۶) ۶۱ واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۱ صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۱
۱۵. ایمان به آخرت ۹۹. ایمان به آخرت، صراط مستقیم خدا: واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴
۱۶. برپایی نماز ۱۰۰. برپاداشتن نماز، از اوصاف سالکان صراط مستقیم: ...واَوصـنی بِالصَّلوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۶
۱۷. پرداخت زکات ۱۰۱. سالکان صراط مستقیم، متعهد به پرداخت زکات: وجَعَلَنی مُبارَکـًا اَینَ ما کنتُ واَوصـنی... والزَّکوةِ... * ...هـذا صِرطٌ مُستَقیم.مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۶
۱۸. توحید عبادی ۱۰۲. توحید و پرستش خدای یگانه، صراط مستقیم الهی: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ اِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. آل عمران (۳) ۵۱ واِنَّ اللّهَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. مریم (۱۹) ۳۶ واَنِ اعبُدونی هـذا صِرطٌ مُستَقیم. یس (۳۶) ۶۱ اِنَّ اللّهَ هُوَ رَبّی ورَبُّکم فَاعبُدوهُ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۴
۱۹. دین ابراهیم(علیه السلام) ۱۰۳. دین ابراهیم(علیه السلام) صراط مستقیم خدا و بدون هیچ انحرافی: قُل صَدَقَ اللّهُ فَاتَّبِعوا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفــًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. آل عمران (۳) ۹۵ ومَن اَحسَنُ دینـًا مِمَّن اَسلَمَ وجهَهُ لِلّهِ وهُوَ مُحسِنٌ واتَّبَعَ مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا واتَّخَذَ اللّهُ اِبرهیمَ خَلیلا. نساء (۴) ۱۲۵ قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ ثُمَّ اَوحَینا اِلَیک اَنِ اتَّبِع مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. نحل (۱۶) ۱۲۳
۲۰. راه خدا ۱۰۴. تنها راه خدا، صراط مستقیم و بدون هیچ انحراف: واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ ...اِنَّ رَبّی عَلی صِرط مُستَقِیم. هود (۱۱) ۵۶ ...واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم * صِرطِ اللّهِ... . شوری (۴۲) ۵۲ و ۵۳
۲۱. راه نعمت داده شدگان ۱۰۵. صراط مستقیم، از آن نعمت داده شدگان: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷
۲۲. سعادتمندی ۱۰۶. رهپویان صراط مستقیم، افرادی سعادتمند: ...واَوصـنی... * ...ولَم یجعَلنی جَبّارًا شَقیـّا *... هـذا صِرطٌ مُستَقیم.[۳۲]مریم (۱۹) ۳۱ و ۳۲ و ۳۶ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۲
۲۳. عدالت در گفتار ۱۰۷. سالکان صراط مستقیم، پایبند به عدالت در گفتار، حتّی به خویشان خود: ...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ ۱۰۸. عدالت پیشگی در سخن و گفتار، راهی راست به سوی خدا: ...واِذا قُلتُم فاعدِلوا ولَو کانَ ذَاقُربی... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳
۲۴. وفای به عهد خدا ۱۰۹. وفای به عهد، از ویژگیهای سالکان صراط مستقیم: ...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳ ۱۱۰. پایبندی به پیمانهای الهی، صراط مستقیم الهی: ...وبِعَهدِ اللّهِ اَوفوا... * واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا... . انعام (۶) ۱۵۲ و ۱۵۳
۲۵. هدایت ۱۱۱. هدایت حق پویان با شرح صدر، صراط مستقیم الهی: فَمَن یرِدِ اللّهُ اَن یهدِیهُ یشرَح صَدرَهُ لِلاِسلـمِ... * وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا... .انعام (۶) ۱۲۵ و ۱۲۶ نیز=> همین مدخل، سالکان صراط مستقیم
هدایت به صراط مستقیم ۱۱۲. هدایت به صراط مستقیم، نیازمند الگوهایی ره یافته به آن: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷ ...واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم *...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام (۶) ۸۷ و ۹۰ ۱۱۳. هدایت مؤمنان به صراط مستقیم، مرهون هدایت و راهنمایی خداوند: فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴ ...واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم.حجّ (۲۲) ۵۴ وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح (۴۸) ۲۰ ۱۱۴. هدایت به صراط مستقیم، جلوه ای از ربوبیت خدا: قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم... .انعام (۶) ۱۶۱ ۱۱۵. نقش مهم الگوها و نمونه های عینی راه یافتگان، در نیل به صراط مستقیم و سلوک در آن: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷ ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ...فَبِهُدهُمُ اقتَدِهْ... . انعام (۶) ۸۷ و ۹۰ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۳ ۱۱۶. بهره مندی پیامبر(صلی الله علیه وآله) در مراحل مختلف زندگی، از هدایت الهی ورود به صراط مستقیم: لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ ۱۱۷. ناتوانی انسان از راهیابی به صراط مستقیم، بدون یاری شدن از جانب خدا: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ ۱۱۸. هدایت به صراط مستقیم، پاداشی برتر از رحمت و فضل الهی (بهشت): فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما.[۳۳]نساء (۴) ۱۷۵ ۱۱۹. دست یافتن به صراط مستقیم، نشان دهنده بهره مندی از هدایت ویژه خدا: ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ کانَ النّاسُ اُمَّةً وحِدَةً فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ واَنزَلَ مَعَهُمُ الکتـبَ بِالحَقِّ لِیحکمَ بَینَ النّاسِ فیمَا اختَلَفوا فیهِ ومَااختَلَفَ فیهِ اِلاَّ الَّذینَ اوتوهُ مِن بَعدِ ما جاءَتهُمُ البَینـتُ بَغیـًا بَینَهُم فَهَدَی اللّهُ الَّذینَ ءامَنوا لِمَا اختَلَفوا فیهِ مِنَ الحَقِّ بِاِذنِهِ واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳ ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ ... ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ... * ...ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰ ۱۲۰. هدایت انسانها به صراط مستقیم، هدف از قبله شدن کعبه: سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۱۴۲ ۱۲۱. هدایت یافتگی انبیا به صراط مستقیم، از ملاکهای گزینش انبیا: ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * اُولـئِک الَّذینَ ءاتَینـهُمُ الکتـبَ والحُکمَ والنُّبُوَّةَ فَاِن یکفُر بِها هـؤُلاءِ فَقَد وکلنا بِها قَومـًا لَیسوا بِها بِکـفِرین.انعام (۶) ۸۷ و ۸۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۴ ۱۲۲. درخواست نزاع کنندگان و شاکیان از داود(علیه السلام)، برای حلّ اختلاف شان، براساس راه درست و میانه: اِذ دَخَلوا عَلی داوودَ فَفَزِعَ مِنهُم قالوا لا تَخَف خَصمانِ بَغی بَعضُنا عَلی بَعض فَاحکم بَینَنا بِالحَقِّ ولا تُشطِط واهدِنا اِلی سَواءِ الصِّرط.ص (۳۸) ۲۲ ۱۲۳. هدایت شرکت کنندگان در بیعت رضوان به صراط مستقیم، از سوی خدا: لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰
استمداد برای هدایت به صراط مستقیم=> همین مدخل، هدایت به صراط مستقیم، درخواست هدایت به صراط مستقیم
اهمیت هدایت به صراط مستقیم ۱۲۴. ارجمندتر بودن صراط مستقیم، نسبت به سبل السّلام: یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ ۱۲۵. هدایت به صراط مستقیم، هدایتی ویژه: یهدی بِهِ اللّهُ...سُبُلَ السَّلـمِ...ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام (۶) ۸۷ و ۸۸
درخواست هدایت به صراط مستقیم ۱۲۶. درخواست هدایت به صراط مستقیم، مهم ترین خواسته بنده خداپرست و عارف به مقام الهی: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ ۱۲۷. هدایت همگان به صراط مستقیم، آرمان انسان موحّد و خداپرست: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۶ ۱۲۸. درخواست هدایت به صراط مستقیم، شایسته ترین مورد برای استعانت از خدا: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ ۱۲۹. لزوم دعا به درگاه خدا برای هدایت شدن به صراط مستقیم و مصون ماندن از گمراهی: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم ولاَ الضّالّین.حمد (۱) ۶ و ۷
عوامل هدایت به صراط مستقیم
۱. ابراهیم(علیه السلام) ۱۳۰. ابراهیم(علیه السلام)، از هدایت کنندگان به صراط مستقیم: واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ اِنَّهُ کانَ صِدّیقـًا نَبیـًّا * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا.مریم (۱۹) ۴۱ و ۴۳ ۱۳۱. ابراهیم(علیه السلام) دارای علم ویژه الهی، برای هدایت افراد به صراط مستقیم: واذکر فِی الکتـبِ اِبرهیمَ... * یـاَبَتِ اِنّی قَد جاءَنی مِنَ العِلمِ ما لَم یأتِک فَاتَّبِعنی اَهدِک صِرطـًا سَویـًّا. مریم (۱۹) ۴۱ و ۴۳ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۵
۲. اراده ۱۳۲. نقش اراده انسان، در هدایت شدن به صراط مستقیم: اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸
۳. اطاعت خدا ۱۳۳. اطاعت خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم واَشَدَّ تَثبیتـا * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۶ و ۶۸ واِنَّهُ لَعِلمٌ لِلسّاعَةِ فَلا تَمتَرُنَّ بِها واتَّبِعونِ هـذا صِرطٌ مُستَقیم. زخرف (۴۳) ۶۱
۴. اعتصام به خدا ۱۳۴. اعتصام به خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: وکیفَ تَکفُرونَ واَنتُم تُتلی عَلَیکم ءایـتُ اللّهِ وفیکم رَسولُهُ ومَن یعتَصِم بِاللّهِ فَقَد هُدِی اِلی صِرط مُستَقیم. آل عمران (۳) ۱۰۱ فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵
۵. امداد خدا ۱۳۵. امداد خدا، از عوامل هدایت به صراط مستقیم: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶
۶. انبیا ۱۳۶. راهنمایی انسانها به صراط مستقیم، هدف از بعثت انبیا: ...فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۲۱۳
۷. انجام تکالیف سخت ۱۳۷. آمادگی مؤمنان برای اجرای تکالیف سخت، مانند کشتن همدیگر در صورت امر خدا به آن و ترک وطن برای خدا، از موجبات راهیابی به صراط مستقیم: ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ اقتُلوا اَنفُسَکم اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ما فَعَلوهُ اِلاّ قَلیلٌ مِنهُم ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. [۳۴]نساء (۴) ۶۶ و ۶۸
۸ . ایمان ۱۳۸. ایمان به خدا، سبب راهیابی به صراط مستقیم: فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ ... ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ اِنَّ اللّهَ یدخِلُ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ جَنّـت تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ یحَلَّونَ فیها مِن اَساوِرَ مِن ذَهَب ولُؤلُؤًا ولِباسُهُم فیها حَریر * وهُدوا اِلَی الطَّیبِ مِنَ القَولِ وهُدوا اِلی صِرطِ الحَمید.حجّ (۲۲) ۲۳ و ۲۴ ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۵۴ وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۶ لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا.فتح (۴۸) ۲۰ ۱۳۹. ایمان به آخرت، سبب راهیابی و هدایت به صراط مستقیم: واِنَّ الَّذینَ لا یؤمِنونَ بِالأخِرَةِ عَنِ الصِّرطِ لَنـکبون. مؤمنون (۲۳) ۷۴
۹. تسلیم ۱۴۰. نقش روحیه تسلیم در برابر خدا در هدایت شدن به صراط مستقیم: فَلا ورَبِّک لا یؤمِنونَ حَتّی ... ویسَلِّموا تَسلیمـا *...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۵ و ۶۶ و ۶۸ اِنَّ اِبرهیمَ کانَ اُمَّةً قانِتـًا لِلّهِ... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱
۱۰ . تغییر قبله ۱۴۱. تغییر قبله از بیت المقدّس به کعبه، زمینه ساز هدایت افراد به صراط مستقیم: سَیقولُ السُّفَهاءُ مِنَ النّاسِ ما ولّـهُم عَن قِبلَتِهِمُ الَّتی کانوا عَلَیها قُل لِلَّهِ المَشرِقُ والمَغرِبُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. بقره (۲) ۱۴۲
۱۱. توجّه به آیات خدا ۱۴۲. توجّه به آیات و سنّتهای خدا، زمینه دستیابی و هدایت به صراط مستقیم: وهـذا صِرطُ رَبِّک مُستَقیمـًا قَد فَصَّلنَا الأیـتِ لِقَوم یذَّکرون. انعام (۶) ۱۲۶
۱۲. توحید در عبادت ۱۴۳. عبادت همراه با اخلاص، از عوامل رهنمون شدن به صراط مستقیم: اِیاک نَعبُدُ واِیاک نَستَعین * اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۵ و ۶ ۱۴۴. عبودیت به درگاه خدا، زمینه و شرط رهیابی به صراط مستقیم: ...وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .انعام (۶) ۸۷ و ۸۸
۱۳. حق گرایی ۱۴۵. حق گرایی، از عوامل رهنمون شدن به صراط مستقیم: اِنَّ اِبرهیمَ ... حَنیفـًا... * ...وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۰ و ۱۲۱
۱۴. شکرگزاری ۱۴۶. شکرگزاری در برابر نعمتهای خداوند، از عوامل هدایت شدن به صراط مستقیم: شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱
۱۵. قرآن ۱۴۷. قرآن، هدایت کننده انسانها به صراط مستقیم: یـاَهلَ الکتـبِ قَد جاءَکم رَسولُنا یبَینُ لَکم کثیرًا مِمّا کنتُم تُخفونَ مِنَ الکتـبِ ویعفوا عَن کثیر قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۵ و ۱۶ الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ اِنَّ هـذا القُرءانَ یهدی لِلَّتی هِی اَقوَمُ... .اسراء (۱۷) ۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۷ لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ قالوا یـقَومَنا اِنّا سَمِعنا کتـبـًا اُنزِلَ مِن بَعدِ موسی مُصَدِّقـًا لِما بَینَ یدَیهِ یهدی اِلَی الحَقِّ واِلی طَریق مُستَقیم. احقاف (۴۶) ۳۰ اِن هُوَ اِلاّ ذِکرٌ لِلعــلَمین * لِمَن شاءَ مِنکم اَن یستَقیم. تکویر (۸۱) ۲۷ و ۲۸ ۱۴۸. قرآن هدایت کننده اهل کتاب به صراط مستقیم: یـاَهلَ الکتـبِ ... قَد جاءَکم مِنَ اللّهِ نورٌ وکتـبٌ مُبین * یهدی بِهِ اللّهُ ... ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۵ و ۱۶ ۱۴۹. قرآن، هدایتگر به صراط مستقیم، از دیدگاه عالمان به خدا و آیات او: ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. [۳۵] سبأ (۳۴) ۶
۱۶. محمّد(صلی الله علیه وآله) ۱۵۰. پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)، هدایتگر انسانها به صراط مستقیم الهی: واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ ذلِکم وصـّـکم بِهِ لَعَلَّکم تَتَّقون. انعام (۶) ۱۵۳ الر کتـبٌ اَنزَلنـهُ اِلَیک لِتُخرِجَ النّاسَ مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النّورِ بِاِذنِ رَبِّهِم اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. ابراهیم (۱۴) ۱ لِکلِّ اُمَّة جَعَلنا مَنسَکـًا هُم ناسِکوهُ فَلا ینـزِعُنَّک فِی الاَمرِ وادعُ اِلی رَبِّک اِنَّک لَعَلی هُدًی مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۶۷ واِنَّک لَتَدعُوهُم اِلی صِرط مُستَقیم.مؤمنون (۲۳) ۷۳ وکذلِک اَوحَینا اِلَیک روحـًا مِن اَمرِنا ما کنتَ تَدری مَا الکتـبُ ولاَ الایمـنُ ولـکن جَعَلنـهُ نورًا نَهدی بِهِ مَن نَشاءُ مِن عِبادِنا واِنَّک لَتَهدی اِلی صِرط مُستَقیم. شوری (۴۲) ۵۲
۱۷. موعظه پذیری ۱۵۱. عمل به مواعظ الهی، از اسباب هدایت به صراط مستقیم: ...ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ لَکانَ خَیرًا لَهُم... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما.نساء (۴) ۶۶ و ۶۸
۱۸. هجرت ۱۵۲. ترک وطن برای جهاد در راه خدا، عوامل رهیابی و هدایت به صراط مستقیم: ولَو اَنّا کتَبنا عَلَیهِم اَنِ ... اَوِ اخرُجوا مِن دِیـرِکم ... ولَو اَنَّهُم فَعَلوا ما یوعَظونَ بِهِ... * ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۶ و ۶۸
منشأ هدایت به صراط مستقیم ۱۵۳. هدایت به صراط مستقیم، وابسته به مشیت خدا: ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۲۱۳ ...ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم.انعام (۶) ۳۹ واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۸ ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.نور (۲۴) ۴۶ ۱۵۴. خداوند، منشأ هدایت به صراط مستقیم: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم. حمد (۱) ۶ ...قُل لِلَّهِ ... یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۱۴۲ ...واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم.بقره (۲) ۲۱۳ ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۶۸ فَاَمَّاالَّذینَ ءامَنوا بِاللّهِ واعتَصَموا بِهِ فَسَیدخِلُهُم فی رَحمَة مِنهُ وفَضل ویهدیهِم اِلَیهِ صِرطـًا مُستَقیما. نساء (۴) ۱۷۵ یهدی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضونَهُ سُبُلَ السَّلـمِ ویخرِجُهُم مِنَ الظُّـلُمـتِ اِلَی النُّورِ بِاِذنِهِ ویهدیهِم اِلی صِرط مُستَقیم. مائده (۵) ۱۶ والَّذینَ کذَّبوا بِـایـتِنا صُمٌّ وبُکمٌ فِی الظُّـلُمـتِ مَن یشَاِ اللّهُ یضلِلهُ ومَن یشَأ یجعَلهُ عَلی صِرط مُستَقیم. انعام (۶) ۳۹ ومِن ءابائِهِم وذُرِّیـتِهِم واِخونِهِم واجتَبَینـهُم وهَدَینـهُم اِلی صِرط مُستَقیم * ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ ولَو اَشرَکوا لَحَبِطَ عَنهُم ما کانوا یعمَلون. انعام (۶) ۸۷ و ۸۸ قُل اِنَّنی هَدنی رَبّی اِلی صِرط مُستَقیم دینـًا قِیمـًا مِلَّةَ اِبرهیمَ حَنِیفـًا وما کانَ مِنَ المُشرِکین. انعام (۶) ۱۶۱ واللّهُ یدعوا اِلی دارِ السَّلـمِ ویهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. یونس (۱۰) ۲۵ شاکرًا لاَِنعُمِهِ اجتَبـهُ وهَدهُ اِلی صِرط مُستَقیم. نحل (۱۶) ۱۲۱ ولِیعلَمَ الَّذینَ اوتوا العِلمَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّک فَیؤمِنوا بِهِ فَتُخبِتَ لَهُ قُلوبُهُم واِنَّ اللّهَ لَهادِ الَّذینَ ءامَنوا اِلی صِرط مُستَقیم. حجّ (۲۲) ۵۴ لَقَد اَنزَلنا ءایـت مُبَینـت واللّهُ یهدی مَن یشاءُ اِلی صِرط مُستَقیم. نور (۲۴) ۴۶ ویرَی الَّذینَ اُوتوا العِلمَ الَّذِی اُنزِلَ اِلَیک مِن رَبِّک هُوَ الحَقَّ ویهدی اِلی صِرطِ العَزیزِ الحَمید. سبأ (۳۴) ۶ لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ لَقَد رَضِی اللّهُ عَنِ المُؤمِنینَ اِذ یبایعونَک تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما فی قُلوبِهِم فَاَنزَلَ السَّکینَةَ عَلَیهِم واَثـبَهُم فَتحـًا قَریبـا * وعَدَکمُ اللّهُ مَغانِمَ کثیرَةً تَأخُذونَها فَعَجَّلَ لَکم هـذِهِ وکفَّ اَیدِی النّاسِ عَنکم ولِتَکونَ ءایةً لِلمُؤمِنینَ ویهدِیکم صِرطـًا مُستَقیمـا. فتح (۴۸) ۱۸ و ۲۰
موانع هدایت به صراط مستقیم
پیروی از راههای انحرافی ۱۵۵. پیروی از راههای انحرافی و گمراه کننده، مانع هدایت به صراط مستقیم و سلوک آن: واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکم عَن سَبیلِهِ... . انعام (۶) ۱۵۳ نیز=> همین مدخل، گمراهی از صراط مستقیم
نعمت هدایت به صراط مستقیم ۱۵۶. هدایت به صراط مستقیم، از نعمتهای بزرگ خدا: اِهدِنَا الصِّرطَ المُستَقیم * صِرطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم... . حمد (۱) ۶ و ۷ ولَهَدَینـهُم صِرطـًا مُستَقیما * ومَن یطِعِ اللّهَ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۴۱۹ والرَّسولَ فَاُولـئِک مَعَ الَّذینَ اَنعَمَ اللّهُ عَلَیهِم مِنَ النَّبِیینَ والصِّدّیقِینَ والشُّهَداءِ والصّــلِحینَ وحَسُنَ اُولـئِک رَفیقا. نساء (۴) ۶۸ و ۶۹ ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۷ و ۱۱۸ ۱۵۷. هدایت به صراط مستقیم، از نعمتهای بزرگ خداوند و شایسته منّت گذاری: لِیغفِرَ لَک اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِک وما تَاَخَّرَ ویتِمَّ نِعمَتَهُ عَلَیک ویهدِیک صِرطـًا مُستَقیما.فتح (۴۸) ۲ ولَقَد مَنَنّا عَلی موسی وهـرون * وءاتَینـهُمَا الکتـبَ المُستَبین * وهَدَینـهُمَا الصِّرطَ المُستَقیم. صافّات (۳۷) ۱۱۴ و ۱۱۷ و ۱۱۸
حق و باطل
- هیچ پیامبری مبعوث نشد، مگر آنکه از حق و باطل، بهشت و جهنم، عقل و جهل و خیر و شر سخن گفت و بشر را به برخی امور فراخواند و از برخی امور نهی نمود؛ همه انبیاء انسانها را به خداپرستی، صداقت، عدالت، عفت، احسان، حسن خلق، گذشت، تقوا و... دعوت کردند و از کفر، شرک، بت پرستی، گوساله پرستی، فرعون پرستی، ظلم، نفاق، تجاوز و... نهی کردند[۱].
- هیچ پیامبری از سوی خداوند به سوی خلق فرستاده نشد، مگر آنکه عمل به فرامین الهی را موجب رستگاری و سعادت دانست و سرپیچی از اوامر خداوند و عدم تواضع در برابر حق را سبب هلاکت و بدبختی شمرد. کتب آسمانی بی‌هیچ استثنایی از بهشت و نعمتهای پایان ناپذیر آن و نیز از جهنم و عذاب‌های ابدی‌اش سخن رانده‌اند. قرآن کریم نیز حاکی از وعده‌ها، وعیدها، بشارت‌ها و انذارها است. جای جای این کتاب بی‌مثال، سخن از بهشت، نعمتهای بهشتی و خلود اهل آن[۲] و نیز سخن از جهنم و عذاب‌های دردناک و همیشگی بودن آن برای اهلش می‌باشد[۳]
- تعابیر و مفاهیمی همچون: ﴿﴿ النَّجْدَيْنِ ﴾﴾[۴]، ﴿﴿ سِجِّينٌ ﴾﴾[۵]، ﴿﴿ أَحْسَنِ أَسْفَلَ ﴾﴾[۶]، ﴿﴿ الأَبْرَارَ الْفُجَّارَ ﴾﴾[۷]، ﴿﴿نَعِيمٍ الْجَحِيمِ ﴾﴾[۸] ﴿﴿ فَلْيُؤْمِن فَلْيَكْفُرْ ﴾﴾[۹] و... که در قرآن کریم آمده است، از این حقیقت پرده برمی دارد که دو راه کلی در عالم وجود دارد که یکی حق است و نور و دیگری باطل است و ظلمت؛ یکی چراغ راه سعادت ابدی انسان است و دیگری شب تار و تحیر و بیچارگی[۱۰].
- سخنان اهل بیت(ع) که همان تفصیل و تفسیر قرآن کریم است، به تواتر لفظی و معنوی شاهد این دوگانگی در طریق و ضدیت حق و باطل است. در حدیثی، پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید:"همانا خدا است و شیطان، حق است و باطل، هدایت است و گمراهی، راه راست است و نومیدی، دنیا است و آخرت، حسنات است و سیئات، پس هرچه حسنات است از خدا و هرچه سیئات است از شیطان است"[۱۱]. فطرت آدمی نیز شاهد و گواه آن است که درعالم راستی و ناراستی وجود دارد؛ حق و باطل وجود دارد؛ آدمی فطرتا می‌داند که همه افکار و عقاید، حق نیستند. همه رفتارها و کردارها عدل نیستند، همه گفتارها و پندارها صدق نیستند. همچنان که وجدان آدمی گواهی می‌دهد که همه اینها باطل نیستند. لذا یکی از موضوعاتی که در طول تاریخ بشریت، همواره اذهان بشر را به خود مشغول ساخته است، این است که راه راست و صراط مستقیم کدام است؟ کدام راه است که می‌تواند انسان را به سعادت ابدی برساند و از عذاب الهی در امان نگه دارد؟[۱۲].
- گرایش فطری بشر به دین و مذهب و پیدایش مذاهب، فرقه‌ها و نحله‌های گوناگون نیز شاهد آن است که بشر پیرو حق جویی و فطری‌اش، یا به دین حق رسیده و بدان پایبند شده و یا در اثر شهوات و شبهات، گمراه شده و به مذهبی باطل گراییده است[۱۳].
- تضادها و جنگ‌های بسیاری که در هر برهه از تاریخ بشریت، چه درعرصه فرهنگی و چه درعرصه سیاسی به وقوع پیوسته، نشانگر این است که همواره بشر اجمالا می‌دانسته و می‌داند که همه افکار و اندیشه‌ها و همه روش و رویه‌ها حق نیستند بلکه حق و باطل و خوب و بد و زشت و زیبا در همه ابعاد زندگی بشر وجود داشته و دارد. به همین خاطر ازسویی پیامبران که حجت‌های معصوم خداوند و راهنمایان بی‌غل و غش بشر بوده اند، دائما همراه بشر بوده و بشریت را به حق و صدق و خوبی‌ها فراخوانده‌اند، ولی متاسفانه همواره بندگان شکرگزار، قدردان و متواضع کم بوده‌اند: ﴿﴿قَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ ﴾﴾[۱۴] و درمقابل شیاطین، فراعنه و سلاطین شهوت ران، رفاه طلب و سلطه خواه، در طول تاریخ از این ویژگی فطری بشر یعنی حق جویی آدمی، سوءاستفاده کرده و خود و مکتب شیطانی شان را حق جلوه داده و عده‌ای را بدنبال خود کشیده‌اند. اکثریت انسانها نیز که اهل تعقل نبوده‌اند و افکار شیطانی آنها را حق پنداشته‌اند و به آنها گرویده‌اند:﴿﴿ أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ ﴾﴾[۱۵]، ﴿﴿ أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ ﴾﴾[۱۶]، ﴿﴿ أَكْثَرُهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ ﴾﴾[۱۷] و ﴿﴿ أَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ﴾﴾[۱۸][۱۹].
- ↑ سیف‌اللهی، حسین، صراط مستقیم از منظر قرآن کریم
- ↑ ﴿﴿ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾﴾؛ و کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند بهشتی‌اند؛ آنان در آن جاودانند؛ سوره بقره، آیه: ۸۲.
- ↑ ﴿﴿ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾﴾ و آنان که کافر شدند و نشانه‌های ما را دروغ شمردند دمساز آتش‌اند؛ آنان در آن جاودانند؛ سوره بقره، آیه: ۳۹.
- ↑ دو راه (خیر و شرّ)؛ سوره بلد، آیه: ۱۰.
- ↑ سجّین؛ سوره مطففین، آیه: ۷.
- ↑ نیکوترین فروترین؛ سوره تین، آیه: ۴- ۵.
- ↑ ناز و نعمت گنهکاران؛ سوره الانفطار، آیه: ۱۳- ۱۴.
- ↑ نعمتی پایدارند عذاب دوزخ؛ سوره طور، آیه: ۱۷- ۱۸.
- ↑ شکر کفر؛ سوره کهف، آیه: ۲۹.
- ↑ سیف‌اللهی، حسین، صراط مستقیم از منظر قرآن کریم
- ↑ " يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا هُوَ اللَّهُ وَ الشَّيْطَانُ وَ الْحَقُّ وَ الْبَاطِلُ وَ الْهُدَى وَ الضَّلَالَةُ وَ الرُّشْدُ وَ الْغَيُّ وَ الْعَاجِلَةُ وَ الْآجِلَةُ وَ الْعَاقِبَةُ وَ الْحَسَنَاتُ وَ السَّيِّئَاتُ فَمَا كَانَ مِنْ حَسَنَاتٍ فَلِلَّهِ وَ مَا كَانَ مِنْ سَيِّئَاتٍ فَلِلشَّيْطَانِ لَعَنَهُ اللَّه"؛ کلینی، الکافی، ج۲، ص۶۱، ح۲.
- ↑ سیف‌اللهی، حسین، صراط مستقیم از منظر قرآن کریم
- ↑ سیف‌اللهی، حسین، صراط مستقیم از منظر قرآن کریم
- ↑ و اندکی از بندگان من سپاسگزارند؛ سوره سبأ، آیه: ۱۳.
- ↑ بیشتر آنان خرد نمی‌ورزند ؛ سوره مائده، آیه: ۱۰۳.
- ↑ بیشتر آنان نمی‌دانند؛ سوره انعام، آیه: ۳۷.
- ↑ بیشتر ایشان ایمان ندارند؛ سوره بقره، آیه: ۱۰۰.
- ↑ بسیاری از آنان نافرمانند؛ سوره آل عمران، آیه:۱۱۰.
- ↑ سیف‌اللهی، حسین، صراط مستقیم از منظر قرآن کریم