نامه‌های نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'jpg|22px]] 22px دین‌پرور، سید حسین، [[دانشنامه نهج البلاغه')
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
| عنوان مدخل  = [[نهج البلاغه]]
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط = [[نهج البلاغه در تاریخ اسلامی]] - [[نهج البلاغه در کلام اسلامی]]
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = نهج البلاغه (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* نهج البلاغه شامل ۷۹ [[نامه]] است. این [[نامه‌ها]] با توجه به زمان کتابتشان و هم‌زمانی با دوران [[خلافت امام]] {{ع}}، بیشتر ناظر به مسائل [[حکومتی]] و [[مدیریتی]] هستند یا خطاب به [[معاندان]] و [[دشمنان]] خوشته شده‌اند. در این میان، چند [[نامه]] بیشتر مورد توجه قرار گرفته است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
نهج البلاغه شامل ۷۹ [[نامه]] است. این [[نامه‌ها]] با توجه به زمان کتابتشان و هم‌زمانی با دوران خلافت امام {{ع}}، بیشتر ناظر به مسائل [[حکومتی]] و [[مدیریتی]] هستند یا خطاب به معاندان و [[دشمنان]] نوشته شده‌اند. در این میان، چند [[نامه]] بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
# [[نامۀ ۳ نهج البلاغه]]: به [[شریح قاضی]]، آن‌گاه که خانه‌ای اشرافی و گران‌قیمت برای خود تهیه کرد<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
# [[نامۀ ۳ نهج البلاغه]]: به [[شریح قاضی]]، آن‌گاه که خانه‌ای اشرافی و گران‌قیمت برای خود تهیه کرد.
# [[نامۀ ۳۱ نهج البلاغه]]: [[امام]] {{ع}} از طریق فرزندشان، [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[فرزندان]] معنوی خویش را مخاطب قرار داده و نسبت به مسائل [[تربیتی]] و آموزشی و شیوه‌های آن سخن گفته‌اند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
# [[نامۀ ۳۱ نهج البلاغه]]: [[امام]] {{ع}} از طریق فرزندشان، [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[فرزندان]] معنوی خویش را مخاطب قرار داده و نسبت به مسائل [[تربیتی]] و آموزشی و شیوه‌های آن سخن گفته‌اند.
# [[نامۀ ۴۵ نهج البلاغه]]: خطاب به [[عثمان بن حنیف]] از ارادتمندان [[امام]] و [[کارگزار]] [[امام]] در [[بصره]]، آن‌گاه که به [[امام]] خبر رسید در مهمانی اشراف، که [[فقرا]] و افراد عادی در آن راهی نداشتند، شرکت کرده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
# [[نامۀ ۴۵ نهج البلاغه]]: خطاب به [[عثمان بن حنیف]] از ارادتمندان [[امام]] و [[کارگزار]] [[امام]] در [[بصره]]، آن‌گاه که به [[امام]] خبر رسید در مهمانی اشراف، که [[فقرا]] و افراد عادی در آن راهی نداشتند، شرکت کرده است.
# [[نامۀ ۴۷ نهج البلاغه]]: [[وصیت]] [[امیرمؤمنان]] {{ع}} در بستر [[شهادت]]. این [[نامه]] از مهم‌ترین [[نامه‌های امام]] و حاوی مطالب مهم است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
# [[نامۀ ۴۷ نهج البلاغه]]: [[وصیت]] [[امیرمؤمنان]] {{ع}} در بستر [[شهادت]]. این [[نامه]] از مهم‌ترین نامه‌های امام و حاوی مطالب مهم است.
# [[نامۀ ۵۳ نهج البلاغه]]: خطاب به [[مالک اشتر]] در [[آیین]] [[حکومت‌داری]] و [[مدیریت]] [[اسلامی]] و نخستین [[سند]] [[حکومت‌داری]] و یکی از فصول درخشان نهج البلاغه است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 847.</ref>
# [[نامۀ ۵۳ نهج البلاغه]]: خطاب به [[مالک اشتر]] در [[آیین]] [[حکومت‌داری]] و [[مدیریت]] [[اسلامی]] و نخستین سند [[حکومت‌داری]] و یکی از فصول درخشان نهج البلاغه است.
* [[نامه‌های نهج البلاغه]] در موضوع‌های زیر قابل تقسیم‌اند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 847.</ref>:
 
[[نامه‌های نهج البلاغه]] در موضوع‌های زیر قابل تقسیم‌اند:
# '''[[نامه]] به [[کارگزاران]] و فرمان‌های [[حکومتی]]:''' ۱۸ – ۱۹ – ۲۷ – ۳۴ – ۴۶ – ۵۲ – ۵۹ – ۶۷ – ۷۰ – ۷۶ – ۷۸.
# '''[[نامه]] به [[کارگزاران]] و فرمان‌های [[حکومتی]]:''' ۱۸ – ۱۹ – ۲۷ – ۳۴ – ۴۶ – ۵۲ – ۵۹ – ۶۷ – ۷۰ – ۷۶ – ۷۸.
# '''[[نامه]] به مأموران دولتی و [[کارگزاران اقتصادی]]:''' ۲۵ – ۲۶ – ۵۱ – ۶۰.
# '''[[نامه]] به مأموران دولتی و کارگزاران اقتصادی:''' ۲۵ – ۲۶ – ۵۱ – ۶۰.
# '''[[نامه]] به [[سپاهیان]]:''' ۴ – ۱۱ – ۱۲ – ۱۳ – ۱۴ – ۱۵ – ۱۶ – ۵۰ – ۶۰ – ۷۹.
# '''[[نامه]] به سپاهیان:''' ۴ – ۱۱ – ۱۲ – ۱۳ – ۱۴ – ۱۵ – ۱۶ – ۵۰ – ۶۰ – ۷۹.
# '''[[نامه]] به [[دشمنان]] یا پاسخ به نامه‌های آن‌ها:''' ۶ – ۷ – ۹ – ۱۰ – ۱۷ – ۲۸ – ۳۰ – ۳۲ – ۳۷ – ۳۹ – ۴۸ – ۴۹ – ۵۵ – ۶۴ – ۶۵ – ۷۳.
# '''[[نامه]] به [[دشمنان]] یا پاسخ به نامه‌های آن‌ها:''' ۶ – ۷ – ۹ – ۱۰ – ۱۷ – ۲۸ – ۳۰ – ۳۲ – ۳۷ – ۳۹ – ۴۸ – ۴۹ – ۵۵ – ۶۴ – ۶۵ – ۷۳.
# '''[[نامه]] به [[مردم]]:''' ۱ – ۲ – ۲۹ – ۳۸ – ۵۷ – ۵۸ – ۶۲.
# '''[[نامه]] به [[مردم]]:''' ۱ – ۲ – ۲۹ – ۳۸ – ۵۷ – ۵۸ – ۶۲.
# '''[[نامه]] به [[کارگزاران]] و استیضاح یا [[انذار]] آن‌ها:''' ۳ – ۵ – ۲۰ – ۲۱ – ۳۳ – ۴۰ – ۴۱ – ۴۳ – ۴۵ – ۶۱ – ۶۳ – ۷۱ – ۷۵.
# '''[[نامه]] به [[کارگزاران]] و استیضاح یا [[انذار]] آن‌ها:''' ۳ – ۵ – ۲۰ – ۲۱ – ۳۳ – ۴۰ – ۴۱ – ۴۳ – ۴۵ – ۶۱ – ۶۳ – ۷۱ – ۷۵.
# '''سفارش‌ها، [[نصایح]] و نامه‌های متفرقه:''' ۸ – ۲۲ – ۲۳ – ۲۴ – ۳۱ – ۳۴ – ۳۵ – ۳۶ – ۴۲ – ۴۷ – ۵۶ – ۶۶ – ۶۶ – ۶۸ – ۶۹ – ۷۲ – ۷۷.
# '''سفارش‌ها، [[نصایح]] و نامه‌های متفرقه:''' ۸ – ۲۲ – ۲۳ – ۲۴ – ۳۱ – ۳۴ – ۳۵ – ۳۶ – ۴۲ – ۴۷ – ۵۶ – ۶۶ – ۶۶ – ۶۸ – ۶۹ – ۷۲ – ۷۷.
# '''[[پیمان]] و [[معاهده]]:''' ۷۴.
# '''[[پیمان]] و [[معاهده]]:''' ۷۴<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۸۴۶ ـ ۸۴۷.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۱: خط ۳۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:امام علی]]
[[رده:نهج البلاغه]]
[[رده:مدخل نهج البلاغه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۲

مقدمه

نهج البلاغه شامل ۷۹ نامه است. این نامه‌ها با توجه به زمان کتابتشان و هم‌زمانی با دوران خلافت امام (ع)، بیشتر ناظر به مسائل حکومتی و مدیریتی هستند یا خطاب به معاندان و دشمنان نوشته شده‌اند. در این میان، چند نامه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

  1. نامۀ ۳ نهج البلاغه: به شریح قاضی، آن‌گاه که خانه‌ای اشرافی و گران‌قیمت برای خود تهیه کرد.
  2. نامۀ ۳۱ نهج البلاغه: امام (ع) از طریق فرزندشان، امام حسن مجتبی (ع) فرزندان معنوی خویش را مخاطب قرار داده و نسبت به مسائل تربیتی و آموزشی و شیوه‌های آن سخن گفته‌اند.
  3. نامۀ ۴۵ نهج البلاغه: خطاب به عثمان بن حنیف از ارادتمندان امام و کارگزار امام در بصره، آن‌گاه که به امام خبر رسید در مهمانی اشراف، که فقرا و افراد عادی در آن راهی نداشتند، شرکت کرده است.
  4. نامۀ ۴۷ نهج البلاغه: وصیت امیرمؤمنان (ع) در بستر شهادت. این نامه از مهم‌ترین نامه‌های امام و حاوی مطالب مهم است.
  5. نامۀ ۵۳ نهج البلاغه: خطاب به مالک اشتر در آیین حکومت‌داری و مدیریت اسلامی و نخستین سند حکومت‌داری و یکی از فصول درخشان نهج البلاغه است.

نامه‌های نهج البلاغه در موضوع‌های زیر قابل تقسیم‌اند:

  1. نامه به کارگزاران و فرمان‌های حکومتی: ۱۸ – ۱۹ – ۲۷ – ۳۴ – ۴۶ – ۵۲ – ۵۹ – ۶۷ – ۷۰ – ۷۶ – ۷۸.
  2. نامه به مأموران دولتی و کارگزاران اقتصادی: ۲۵ – ۲۶ – ۵۱ – ۶۰.
  3. نامه به سپاهیان: ۴ – ۱۱ – ۱۲ – ۱۳ – ۱۴ – ۱۵ – ۱۶ – ۵۰ – ۶۰ – ۷۹.
  4. نامه به دشمنان یا پاسخ به نامه‌های آن‌ها: ۶ – ۷ – ۹ – ۱۰ – ۱۷ – ۲۸ – ۳۰ – ۳۲ – ۳۷ – ۳۹ – ۴۸ – ۴۹ – ۵۵ – ۶۴ – ۶۵ – ۷۳.
  5. نامه به مردم: ۱ – ۲ – ۲۹ – ۳۸ – ۵۷ – ۵۸ – ۶۲.
  6. نامه به کارگزاران و استیضاح یا انذار آن‌ها: ۳ – ۵ – ۲۰ – ۲۱ – ۳۳ – ۴۰ – ۴۱ – ۴۳ – ۴۵ – ۶۱ – ۶۳ – ۷۱ – ۷۵.
  7. سفارش‌ها، نصایح و نامه‌های متفرقه: ۸ – ۲۲ – ۲۳ – ۲۴ – ۳۱ – ۳۴ – ۳۵ – ۳۶ – ۴۲ – ۴۷ – ۵۶ – ۶۶ – ۶۶ – ۶۸ – ۶۹ – ۷۲ – ۷۷.
  8. پیمان و معاهده: ۷۴[۱].

منابع

پانویس