ابن سبیل در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = ابن سبیل
| عنوان مدخل  = [[ابن سبیل]]
| مداخل مرتبط = [[ابن سبیل در قرآن]] - [[ابن سبیل در حدیث]] - [[ابن سبیل در کلام اسلامی]] - [[ابن سبیل در فقه سیاسی]] - [[ابن سبیل در معارف و سیره رضوی]]
| پرسش مرتبط  = ابن سبیل (پرسش)
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
* [[ابن سبیل]]: [[در راه‌ مانده]]، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به [[وطن]] ندارد<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.</ref>، مسافر کثیرُ السَّفر<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[ابن سبیل]]''' است. "'''[[ابن سبیل]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
*{{متن قرآن|وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>«و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.</ref>.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابن سبیل در قرآن]] - [[ابن سبیل در حدیث]] - [[ابن سبیل در کلام اسلامی]] - [[ابن سبیل در فقه سیاسی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[ابن سبیل (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 
==مقدمه==
*[[ابن سبیل]]: [[در راه‌ مانده]]، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به [[وطن]] ندارد<ref>فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.</ref>، مسافر کثیرُ السَّفر<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.</ref>.
*{{متن قرآن|وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا}}<ref>«و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.</ref>.
*"[[ابن سبیل]]" در راه‌ مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در [[شهر]] خود متمکن و [[غنی]] است؛ به چنین فردی می‌توان [[صدقه]] و [[زکات]] پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref>.
*"[[ابن سبیل]]" در راه‌ مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در [[شهر]] خود متمکن و [[غنی]] است؛ به چنین فردی می‌توان [[صدقه]] و [[زکات]] پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref>.
* از [[وظایف دولت اسلامی]] است که نیاز چنین افرادی را از طریق [[مالیات‌های اسلامی]]؛ مانند [[زکات]] تأمین کند: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref>؛ گرچه [[مؤمنان]] نیز [[وظیفه]] صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند.
* از [[وظایف دولت اسلامی]] است که نیاز چنین افرادی را از طریق [[مالیات‌های اسلامی]]؛ مانند [[زکات]] تأمین کند: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref>؛ گرچه [[مؤمنان]] نیز [[وظیفه]] صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند.
*تفاوت میان [[صدقه]] و [[زکات]] چنین تحلیل شده است: [[زکات]] اعطای [[مالی]] به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب [[فقهی]] تبیین شده است؛ ولی [[صدقه]] محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست <ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۲.</ref>.
* تفاوت میان [[صدقه]] و [[زکات]] چنین تحلیل شده است: [[زکات]] اعطای [[مالی]] به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب [[فقهی]] تبیین شده است؛ ولی [[صدقه]] محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست <ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۲.</ref>.
 
== پرسش‌های وابسته ==
 
== جستارهای وابسته ==


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
 
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:ابن سبیل]]
[[رده:ابن سبیل]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۰

مقدمه

  • ابن سبیل: در راه‌ مانده، مسافری که سفر او قطع شده و هزینه بازگشت به وطن ندارد[۱]، مسافر کثیرُ السَّفر[۲].
  • ﴿وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا[۳].
  • "ابن سبیل" در راه‌ مانده‌ای است که در غُربت دچار تهیدستی شده و هزینه بازگشت به وطن خود را ندارد، گرچه در شهر خود متمکن و غنی است؛ به چنین فردی می‌توان صدقه و زکات پرداخت کرد تا به وطنش باز گردد[۴].
  • از وظایف دولت اسلامی است که نیاز چنین افرادی را از طریق مالیات‌های اسلامی؛ مانند زکات تأمین کند: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ[۵]؛ گرچه مؤمنان نیز وظیفه صدقه‌دادن به چنین افرادی را دارند.
  • تفاوت میان صدقه و زکات چنین تحلیل شده است: زکات اعطای مالی به درصدی معیّن از اموالی مشخص با کیفیت مخصوص است که در کتب فقهی تبیین شده است؛ ولی صدقه محدود و معیّن به کیفیت خاصی نیست [۶][۷].

منابع

پانویس

  1. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۹۱.
  2. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۱، ص۳۲۰.
  3. «و حقّ خویشاوند را به او برسان و نیز (حقّ) مستمند و در راه مانده را و هیچ‌گونه فراخ‌رفتاری مورز» سوره اسراء، آیه ۲۶.
  4. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.
  5. «زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان و مأموران (دریافت) آنها و دلجویی‌شدگان و در راه (آزادی) بردگان و از آن وامداران و (هزینه) در راه خداوند و از آن در راه‌ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است و خداوند دانایی فرزانه است» سوره توبه، آیه ۶۰.
  6. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۲.