منبر در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * )) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = منبر | |||
| عنوان مدخل = منبر | |||
| مداخل مرتبط = [[منبر در معارف و سیره حسینی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
"آنچه [[خطیب]] بر آن ایستد و [[خطبه]] خواند. [[کرسی]] مانندی پایه دار که [[واعظ]] و | "آنچه [[خطیب]] بر آن ایستد و [[خطبه]] خواند. [[کرسی]] مانندی پایه دار که [[واعظ]] و خطیب بر بالای آن نشسته خطبه خواند و [[موعظه]] کند. کرسی چند پله برای وعّاظ و مذکّران. [[اهل منبر]]: [[روضه‌خوان]] و خطیب و واعظ"<ref>لغت‌نامه، دهخدا.</ref>. [[منبر]]: آنچه بر بالای آن می‌روند، برای [[وعظ]] و خطبه. ریشه‌اش از "نبر" به معنای [[رفعت]] و بالایی است و به منبر، منبر گفته‌اند، بخاطر ارتفاعش<ref>مجمع البحرین.</ref>. منبر، انواع گوناگون دارد: چوبی، آهنی، سنگی با پله‌های متفاوت از نظر تعداد. | ||
منبر بعنوان جایی که خطبا و ائمۀ [[جمعه]] از فراز آن به [[القاء]] خطبه و ایراد سخن می‌پرداخته‌اند، از [[صدر اسلام]] وجود داشته و اغلب، در سیطرۀ [[حکومت‌ها]] و خلافت‌ها بوده و وسیلۀ [[ترویج]] یک [[فکر]] محسوب می‌شده است. | |||
منبری که | منبری که خطیب وابسته به یزید بر فراز آن رفته و از یزید تعریف می‌کرد و [[آل علی]] را [[ناسزا]] می‌گفت. [[امام سجاد]]{{ع}} [[اجازه]] گرفت تا بر منبر فراز آید. بر منبر رفت و خود را معرفی کرد و یزید و [[دودمان]] او را [[رسوا]] ساخت. آن حضرت، از منبری که خطیب وابسته به [[ستم]] بر فراز آن سخنان ناروا می‌گفت، بعنوان چوب یاد کرد و فرمود: {{متن حدیث|يَا يَزِيدُ ائْذَنْ لِي حَتَّى أَصْعَدَ هَذِهِ الْأَعْوَادَ...}}. [[رسول خدا]]{{صل}} هم زمانی [[خواب]] دیده بود که پس از او، [[بنی امیه]] از منبر او بالا می‌روند و [[مردم]] را از [[راه راست]]، بازمی‌دارند و از این خواب، بسیار پریشان شده بود<ref>بحارالانوار، ج۵۸، ص۱۶۸.</ref>. | ||
امروز نیز استفاده از منبر هنگام وعظ و [[ارشاد]] و سخنرانی‌های مذهبی، چه در ایام [[محرم]] و [[ماه رمضان]] و چه در مناسبت‌ها و ایام دیگر سال، رایج است و منبر رفتن از شیوه‌های کهن [[تبلیغات]] مذهبی به شمار می‌رود. استفادۀ از منبر در [[خطابه]]، خاصّ [[روحانیون]] است و سخنرانان غیر [[روحانی]] برای [[سخن گفتن]] از میز و تریبون استفاده می‌کنند، نه منبر. [[حرمت]] منبر بعنوان آنچه یادگار عصر رسول خدا{{صل}} است، همچنان محفوظ است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۴۶۷.</ref>. | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصطلاحات اسلامی]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | [[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث منبر است. منبر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: منبر در معارف و سیره حسینی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
"آنچه خطیب بر آن ایستد و خطبه خواند. کرسی مانندی پایه دار که واعظ و خطیب بر بالای آن نشسته خطبه خواند و موعظه کند. کرسی چند پله برای وعّاظ و مذکّران. اهل منبر: روضه‌خوان و خطیب و واعظ"[۱]. منبر: آنچه بر بالای آن می‌روند، برای وعظ و خطبه. ریشه‌اش از "نبر" به معنای رفعت و بالایی است و به منبر، منبر گفته‌اند، بخاطر ارتفاعش[۲]. منبر، انواع گوناگون دارد: چوبی، آهنی، سنگی با پله‌های متفاوت از نظر تعداد.
منبر بعنوان جایی که خطبا و ائمۀ جمعه از فراز آن به القاء خطبه و ایراد سخن می‌پرداخته‌اند، از صدر اسلام وجود داشته و اغلب، در سیطرۀ حکومت‌ها و خلافت‌ها بوده و وسیلۀ ترویج یک فکر محسوب می‌شده است.
منبری که خطیب وابسته به یزید بر فراز آن رفته و از یزید تعریف می‌کرد و آل علی را ناسزا می‌گفت. امام سجاد(ع) اجازه گرفت تا بر منبر فراز آید. بر منبر رفت و خود را معرفی کرد و یزید و دودمان او را رسوا ساخت. آن حضرت، از منبری که خطیب وابسته به ستم بر فراز آن سخنان ناروا می‌گفت، بعنوان چوب یاد کرد و فرمود: «يَا يَزِيدُ ائْذَنْ لِي حَتَّى أَصْعَدَ هَذِهِ الْأَعْوَادَ...». رسول خدا(ص) هم زمانی خواب دیده بود که پس از او، بنی امیه از منبر او بالا می‌روند و مردم را از راه راست، بازمی‌دارند و از این خواب، بسیار پریشان شده بود[۳].
امروز نیز استفاده از منبر هنگام وعظ و ارشاد و سخنرانی‌های مذهبی، چه در ایام محرم و ماه رمضان و چه در مناسبت‌ها و ایام دیگر سال، رایج است و منبر رفتن از شیوه‌های کهن تبلیغات مذهبی به شمار می‌رود. استفادۀ از منبر در خطابه، خاصّ روحانیون است و سخنرانان غیر روحانی برای سخن گفتن از میز و تریبون استفاده می‌کنند، نه منبر. حرمت منبر بعنوان آنچه یادگار عصر رسول خدا(ص) است، همچنان محفوظ است[۴].
منابع
پانویس
- ↑ لغت‌نامه، دهخدا.
- ↑ مجمع البحرین.
- ↑ بحارالانوار، ج۵۸، ص۱۶۸.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۴۶۷.