تاریخ الأمم و الملوک (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'http\:\/\/www\.ketab\.ir\/BookList\.aspx\?Type\=BookSetId\&Code\=(.*)\s' به 'https://db.ketab.ir/BookList.aspx?Type=BookSetId&Code=$1 ') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات مجموعه کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان اصلی | | عنوان = تاریخ الأمم و الملوک | ||
| تصویر | | عنوان پسین = | ||
| اندازه تصویر | | عنوان اصلی = | ||
| از مجموعه | | تصویر = 152482.jpg | ||
| زبان | | اندازه تصویر = 200px | ||
|زبان اصلی | | از مجموعه = | ||
| نویسنده | | زبان = عربی | ||
| نویسندگان | | زبان اصلی = | ||
| تحقیق یا تدوین | | نویسنده = [[محمد بن جریر بن یزید طبری]] | ||
| زیر نظر | | نویسندگان = | ||
| به کوشش | | تحقیق یا تدوین = | ||
| مترجم | | زیر نظر = | ||
| مترجمان | | به کوشش = | ||
| ویراستار | | مترجم = | ||
| ویراستاران | | مترجمان = | ||
| موضوع | | ویراستار = | ||
| مذهب | | ویراستاران = | ||
| ناشر | | موضوع = [[امامت]] و [[ولایت]]، [[تاریخ پیامبران]]، [[تاریخ معصومین]]، [[تاریخ شیعه]]، [[تاریخ اسلام]]، [[تاریخ خلفا]] | ||
*[[مؤسسة عزالدین (ناشر)|مؤسسة عزالدین]] (بیروت، لبنان ۱۴۱۳ ق) | | مذهب = اهل سنت | ||
*[[الإستقامة (ناشر)|الإستقامة]] (قاهره، مصر ۱۳۵۷ ش) | | ناشر = * [[مکتبه ارومیه (ناشر)|مکتبه ارومیه]] (قم، ایران ۱۳۶۳ ش) | ||
*[[دار المعارف (ناشر)|دار المعارف]] | * [[مؤسسة عزالدین (ناشر)|مؤسسة عزالدین]] (بیروت، لبنان ۱۴۱۳ ق) | ||
*[[دار سویدان (ناشر)|دار سویدان]] | * [[الإستقامة (ناشر)|الإستقامة]] (قاهره، مصر ۱۳۵۷ ش) | ||
*[[دار الکتب العلمیة (ناشر)|دار الکتب العلمیة]] | * [[دار المعارف (ناشر)|دار المعارف]] | ||
*[[مکتبة التجاریة الکبری (ناشر)|مکتبة التجاریة الکبری]] (قاهره، مصر ۱۳۵۷ ق) | * [[دار سویدان (ناشر)|دار سویدان]] | ||
*[[مؤسسة الأعلمی (ناشر)|مؤسسة الأعلمی]] (بیروت، لبنان ۱۴۰۳ ق) | * [[دار الکتب العلمیة (ناشر)|دار الکتب العلمیة]] | ||
*[[دار ابن حزم (ناشر)|دار ابن حزم]] | * [[مکتبة التجاریة الکبری (ناشر)|مکتبة التجاریة الکبری]] (قاهره، مصر ۱۳۵۷ ق) | ||
*[[دار ابن کثیر (ناشر)|دار ابن کثیر]] | * [[مؤسسة الأعلمی (ناشر)|مؤسسة الأعلمی]] (بیروت، لبنان ۱۴۰۳ ق) | ||
*[[دار الفکر (ناشر)|دار الفکر]] | * [[دار ابن حزم (ناشر)|دار ابن حزم]] | ||
*[[دار صادر (ناشر)|دار صادر]] (۲۰۰۸ م) | * [[دار ابن کثیر (ناشر)|دار ابن کثیر]] | ||
*[[دار التراث (ناشر)|دار التراث]] | * [[دار الفکر (ناشر)|دار الفکر]] | ||
| به همت | * [[دار صادر (ناشر)|دار صادر]] (۲۰۰۸ م) | ||
| وابسته به | * [[دار التراث (ناشر)|دار التراث]] | ||
| محل نشر | | به همت = | ||
| سال نشر | | وابسته به = | ||
| تعداد جلد | | محل نشر = | ||
| | | سال نشر = | ||
| تعداد جلد = ۱۱ | |||
| فهرست جلدها = | |||
| شابک | | شابک = | ||
| شماره ملی = م۸۱-۲۴۵۷۶ | |||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''تاریخ الأمم و الملوک'''، کتابی است یازده جلدی که به نقل وقایع سیاسی از [[آغاز خلقت]] "پیش از [[اسلام]] و پس از آن" تا سال ۳۰۲ ق می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر [[محمد بن جریر بن یزید طبری]] است و [[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]] و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط [[مؤسسة عزالدین (ناشر)|مؤسسة عزالدین]] در ۱۳ جلد به چاپ رسیده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/934262 وبگاه کتابخانه ملی]</ref> | '''تاریخ الأمم و الملوک'''، کتابی است یازده جلدی که به نقل وقایع سیاسی از [[آغاز خلقت]] "پیش از [[اسلام]] و پس از آن" تا سال ۳۰۲ ق می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر [[محمد بن جریر بن یزید طبری]] است و [[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]] و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط [[مؤسسة عزالدین (ناشر)|مؤسسة عزالدین]] در ۱۳ جلد به چاپ رسیده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/934262 وبگاه کتابخانه ملی]</ref> | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
*در معرفی این کتاب آمده است: «نام اصلی [[کتاب]] [[تاریخ الأمم و الرسل و الملوک (کتاب)|تاریخ الأمم و الرسل و الملوک]] است اما به تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مشهور شده است. این کتاب به سبب تفصیل، قدمت و روش خاص مؤلف، اثری منحصر به فرد و معتبر است. [[تاریخ]] دقیق آغاز تألیف آن معلوم نیست، ولی مسلم است که [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] پس از [[نوشتن]] [[جامع البیان (کتاب)|جامع البیان فی تفسیر القرآن]] به تألیف آن پرداخته است <ref>[[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]]، چاپ [[بیروت]]، مقدمه [[محمد ابوالفضل ابراهیم]]، ج ۱، ص ۲۲-۲۳.</ref>. وی [[تفسیر]] خود را از ۲۸۳ تا ۲۹۰ بر شاگردانش [[املا]] می‌‌کرده <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۴۲.</ref> و سپس اجازه [[روایت]] [[تاریخ]] خود را تا حوادث ۲۹۴، یعنی تا پیش از روی کار آمدن [[مقتدر]] "۲۹۵-۳۲۰"، به شاگردانش داده است <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۷۰.</ref>. به نوشته [[یاقوت حموی]] متوفی در [[قرن هفتم]]، تألیف تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] در ۳۰۳ به پایان رسیده است <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۴۴.</ref>. | * در معرفی این کتاب آمده است: «نام اصلی [[کتاب]] [[تاریخ الأمم و الرسل و الملوک (کتاب)|تاریخ الأمم و الرسل و الملوک]] است اما به تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مشهور شده است. این کتاب به سبب تفصیل، قدمت و روش خاص مؤلف، اثری منحصر به فرد و معتبر است. [[تاریخ]] دقیق آغاز تألیف آن معلوم نیست، ولی مسلم است که [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] پس از [[نوشتن]] [[جامع البیان (کتاب)|جامع البیان فی تفسیر القرآن]] به تألیف آن پرداخته است <ref>[[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]]، چاپ [[بیروت]]، مقدمه [[محمد ابوالفضل ابراهیم]]، ج ۱، ص ۲۲-۲۳.</ref>. وی [[تفسیر]] خود را از ۲۸۳ تا ۲۹۰ بر شاگردانش [[املا]] می‌‌کرده <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۴۲.</ref> و سپس اجازه [[روایت]] [[تاریخ]] خود را تا حوادث ۲۹۴، یعنی تا پیش از روی کار آمدن [[مقتدر]] "۲۹۵-۳۲۰"، به شاگردانش داده است <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۷۰.</ref>. به نوشته [[یاقوت حموی]] متوفی در [[قرن هفتم]]، تألیف تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] در ۳۰۳ به پایان رسیده است <ref>[[یاقوت حموی]]، ج ۱۸، ص ۴۴.</ref>. | ||
:تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] از دو بخش [[تاریخ]] [[جهان]] و [[تاریخ اسلام]] تشکیل می‌‌شود. قسمت اعظم این اثر، یعنی بخش [[تاریخ اسلام]] آن، به ترتیبِ سالشمار [[هجری]] و منحصر به رویدادهای [[سیاسی]] و شرح جنگ‌هاست. بخش [[تاریخ]] [[جهان]] ترتیب سالشمار ندارد و ترتیب آن موضوعی است، اگرچه در تنظیم مطالب تقدم زمانی [[حفظ]] شده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] گفته است که هدفش در این [[کتاب]] ذکر [[تاریخ]] شاهان، از [[عاصی]] و [[مطیع]] و نیز [[تاریخ پیامبران]] است و [[تاریخ]] و زمان را به شب و روز [[تعیین]] کنند <ref>چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۷۸.</ref> و درست به همین سبب، کتابش را با بحث درباره زمان و ماهیت و مقدار آن از ابتدای [[خلق آدم]] آغاز نموده و در این خصوص بعد از [[نقل]] گزارش‌های مفصل از [[راویان]] [[اخبار]]، به [[عقاید]] [[ادیان]] و امت‌های گوناگون و آرای [[زرتشتیان]] استناد کرده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مسلماً اولین کسی نبوده که وقایع نگاری را براساس سالشمار تنظیم کرده، اما می‌‌توان گفت که این روش را به کمال رسانده است.» | :تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] از دو بخش [[تاریخ]] [[جهان]] و [[تاریخ اسلام]] تشکیل می‌‌شود. قسمت اعظم این اثر، یعنی بخش [[تاریخ اسلام]] آن، به ترتیبِ سالشمار [[هجری]] و منحصر به رویدادهای [[سیاسی]] و شرح جنگ‌هاست. بخش [[تاریخ]] [[جهان]] ترتیب سالشمار ندارد و ترتیب آن موضوعی است، اگرچه در تنظیم مطالب تقدم زمانی [[حفظ]] شده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] گفته است که هدفش در این [[کتاب]] ذکر [[تاریخ]] شاهان، از [[عاصی]] و [[مطیع]] و نیز [[تاریخ پیامبران]] است و [[تاریخ]] و زمان را به شب و روز [[تعیین]] کنند <ref>چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۷۸.</ref> و درست به همین سبب، کتابش را با بحث درباره زمان و ماهیت و مقدار آن از ابتدای [[خلق آدم]] آغاز نموده و در این خصوص بعد از [[نقل]] گزارش‌های مفصل از [[راویان]] [[اخبار]]، به [[عقاید]] [[ادیان]] و امت‌های گوناگون و آرای [[زرتشتیان]] استناد کرده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مسلماً اولین کسی نبوده که وقایع نگاری را براساس سالشمار تنظیم کرده، اما می‌‌توان گفت که این روش را به کمال رسانده است.» | ||
*در ادامه معرفی آمده است: «قسمت اعظم تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مجموعه‌ای از [[روایات]] گوناگون از [[راویان]] مختلف است که به شکل معمولِ روایتِ خبر، [[نقل]] شده است، بدین صورت که ابتدا سلسله [[راویان]] و سپس خبر گزارش می‌‌شود؛ بنابراین تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] صرفاً [[نقلی]] است و مؤلف دخل و تصرفی در منابع خود نکرده و مطالب را بدون در نظر گرفتن صحت و سقم آنها ضبط نموده است <ref>برای سبب آن [[رجوع]] کنید به چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۶-۷.</ref>. شیوه [[نقل]] [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] معلوم می‌‌دارد که وی از منابع مکتوب استفاده کرده است <ref>[[رجوع]] کنید به جواد [[علی]]، مجلة المجمع العلمی العراقی، ج ۱، ص ۱۴۳-۲۳۱، ج ۲، ص ۱۳۵-۱۹۰، ج ۳، جزء ۱، ص ۱۶-۵۶، ج ۸، ص ۴۲۵-۴۳۶.</ref>. او هرگاه از منابعی استفاده کرده که اجازه [[نقل حدیث]] از آنها داشته، با بیان "حَدِّثنا"، "أَخبَرنا"، "کَتَبَ الیّ" گزارش داده است و هرگاه از منابعی سود جسته که اجازه [[نقل حدیث]] نداشته، با ذکر "قالوا"، "حَدّثوا"، "رُوِیَ" و "ذُکِرَ" گزارش آورده است. وی گاه مطلبی را از یک [[روایت]] با ذکر "امّا" بیان کرده، مانند "امّا [[واقدی]]" یا "امّا [[ابن اسحاق]]"، اینگونه مطالب به احتمال بسیار [[تفسیر]] و تعبیر خود [[طبری]] از محتوای یک [[روایت]] بوده است. گذشته از این موارد، [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] بخصوص در [[تاریخ خلفا]] و فتوح، [[شعر]] و [[خطابه]] آورده و بدین ترتیب [[نقل]] مستمر خبر را قطع کرده است. | * در ادامه معرفی آمده است: «قسمت اعظم تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] مجموعه‌ای از [[روایات]] گوناگون از [[راویان]] مختلف است که به شکل معمولِ روایتِ خبر، [[نقل]] شده است، بدین صورت که ابتدا سلسله [[راویان]] و سپس خبر گزارش می‌‌شود؛ بنابراین تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] صرفاً [[نقلی]] است و مؤلف دخل و تصرفی در منابع خود نکرده و مطالب را بدون در نظر گرفتن صحت و سقم آنها ضبط نموده است <ref>برای سبب آن [[رجوع]] کنید به چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۶-۷.</ref>. شیوه [[نقل]] [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] معلوم می‌‌دارد که وی از منابع مکتوب استفاده کرده است <ref>[[رجوع]] کنید به جواد [[علی]]، مجلة المجمع العلمی العراقی، ج ۱، ص ۱۴۳-۲۳۱، ج ۲، ص ۱۳۵-۱۹۰، ج ۳، جزء ۱، ص ۱۶-۵۶، ج ۸، ص ۴۲۵-۴۳۶.</ref>. او هرگاه از منابعی استفاده کرده که اجازه [[نقل حدیث]] از آنها داشته، با بیان "حَدِّثنا"، "أَخبَرنا"، "کَتَبَ الیّ" گزارش داده است و هرگاه از منابعی سود جسته که اجازه [[نقل حدیث]] نداشته، با ذکر "قالوا"، "حَدّثوا"، "رُوِیَ" و "ذُکِرَ" گزارش آورده است. وی گاه مطلبی را از یک [[روایت]] با ذکر "امّا" بیان کرده، مانند "امّا [[واقدی]]" یا "امّا [[ابن اسحاق]]"، اینگونه مطالب به احتمال بسیار [[تفسیر]] و تعبیر خود [[طبری]] از محتوای یک [[روایت]] بوده است. گذشته از این موارد، [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] بخصوص در [[تاریخ خلفا]] و فتوح، [[شعر]] و [[خطابه]] آورده و بدین ترتیب [[نقل]] مستمر خبر را قطع کرده است. | ||
:[[روایات]] و منابع [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] ویژگی‌هایی دارد که وقوف نداشتن بر آنها ممکن است به نتیجه گیری‌های نادرست بینجامد، از جمله آنکه [[هدف]] ناقلان این [[روایات]] تألیف اثر [[تاریخی]] نبوده است. بی‌تردید گزارش‌های ناقلان نخستین که [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] از آنها استفاده کرده، شرح کامل یک حادثه نبوده است. [[راویان]] مختلف، صحنه‌هایی از یک واقعه را که خود دیده یا درباره آن شنیده بوده‌اند و [[انگیزه]] ای نیز برای گفتن آن داشته‌اند، [[نقل]] کرده‌اند؛ بنابراین، یک [[روایت]] گاه برگرفته از منابع گوناگونی است که احتمالاً [[سهو]] و خلط و حذف و اضافه‌های دلبخواهی در آنها -که تا زمان [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] لااقل دویست سال دست به دست شده بوده‌اند- راه یافته است. این ویژگی‌ها بر تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] -که مؤلف آن به منابع خود نگرش [[تاریخی]] داشته و کتاب را به ترتیب زمانی و موضوعی تدوین کرده- تأثیر نهاده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] بر [[تاریخ]] خود ذیل نوشته است. پس از آن نیز ذیل‌هایی بر کتاب او نوشته شد که از آن جمله صلة [[تاریخ]] الطبری از عَریب بن سعد قُرطُبی "شامل ۲۹۰ تا ۳۲۰" و [[تکملة تاریخ الطبری (کتاب)|تکملة تاریخ الطبری]] از [[محمد بن عبدالملک همدانی]] "شرح حوادث ۲۹۵ تا ۵۱۲" است <ref>برای [[آگاهی]] از ذیل‌های تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] [[رجوع]] کنید به [[تاریخ نگاری]] در [[اسلام]].</ref>. تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] را بعضی مؤلفان تلخیص و اسانید آن را حذف کرده‌اند<ref>[[ابن ندیم]]، ص ۲۹۱.</ref>.»<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/3114 [[دانشنامه جهان اسلام (کتاب)|کتاب دانشنامه جهان اسلام]]، ج ۱، ص ۳۱۱۴.]</ref> | :[[روایات]] و منابع [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] ویژگی‌هایی دارد که وقوف نداشتن بر آنها ممکن است به نتیجه گیری‌های نادرست بینجامد، از جمله آنکه [[هدف]] ناقلان این [[روایات]] تألیف اثر [[تاریخی]] نبوده است. بی‌تردید گزارش‌های ناقلان نخستین که [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] از آنها استفاده کرده، شرح کامل یک حادثه نبوده است. [[راویان]] مختلف، صحنه‌هایی از یک واقعه را که خود دیده یا درباره آن شنیده بوده‌اند و [[انگیزه]] ای نیز برای گفتن آن داشته‌اند، [[نقل]] کرده‌اند؛ بنابراین، یک [[روایت]] گاه برگرفته از منابع گوناگونی است که احتمالاً [[سهو]] و خلط و حذف و اضافه‌های دلبخواهی در آنها -که تا زمان [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] لااقل دویست سال دست به دست شده بوده‌اند- راه یافته است. این ویژگی‌ها بر تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] -که مؤلف آن به منابع خود نگرش [[تاریخی]] داشته و کتاب را به ترتیب زمانی و موضوعی تدوین کرده- تأثیر نهاده است. [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] بر [[تاریخ]] خود ذیل نوشته است. پس از آن نیز ذیل‌هایی بر کتاب او نوشته شد که از آن جمله صلة [[تاریخ]] الطبری از عَریب بن سعد قُرطُبی "شامل ۲۹۰ تا ۳۲۰" و [[تکملة تاریخ الطبری (کتاب)|تکملة تاریخ الطبری]] از [[محمد بن عبدالملک همدانی]] "شرح حوادث ۲۹۵ تا ۵۱۲" است <ref>برای [[آگاهی]] از ذیل‌های تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] [[رجوع]] کنید به [[تاریخ نگاری]] در [[اسلام]].</ref>. تاریخ [[محمد بن جریر بن یزید طبری|طبری]] را بعضی مؤلفان تلخیص و اسانید آن را حذف کرده‌اند<ref>[[ابن ندیم]]، ص ۲۹۱.</ref>.»<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/3114 [[دانشنامه جهان اسلام (کتاب)|کتاب دانشنامه جهان اسلام]]، ج ۱، ص ۳۱۱۴.]</ref> | ||
*تاکنون یازده مجلد از این کتاب به چاپ رسیده است: | * تاکنون یازده مجلد از این کتاب به چاپ رسیده است: | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۱ (کتاب)|جلد اول]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۱ (کتاب)|جلد اول]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۲ (کتاب)|جلد دوم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۲ (کتاب)|جلد دوم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۳ (کتاب)|جلد سوم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۳ (کتاب)|جلد سوم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۴ (کتاب)|جلد چهارم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۴ (کتاب)|جلد چهارم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۵ (کتاب)|جلد پنجم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۵ (کتاب)|جلد پنجم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۶ (کتاب)|جلد ششم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۶ (کتاب)|جلد ششم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۷ (کتاب)|جلد هفتم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۷ (کتاب)|جلد هفتم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۸ (کتاب)|جلد هشتم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۸ (کتاب)|جلد هشتم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۹ (کتاب)|جلد نهم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۹ (کتاب)|جلد نهم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۱۰ (کتاب)|جلد دهم]]؛ | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۱۰ (کتاب)|جلد دهم]]؛ | ||
*[[تاریخ الأمم و الملوک ج۱۱ (کتاب)|جلد یازدهم]]. | * [[تاریخ الأمم و الملوک ج۱۱ (کتاب)|جلد یازدهم]]. | ||
{{پایان آثار وابسته}} | |||
==مباحث جلدهای کتاب== | == مباحث جلدهای کتاب == | ||
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست. | در این مورد اطلاعاتی در دست نیست. | ||
== دربارهٔ پدیدآورنده == | == دربارهٔ پدیدآورنده == | ||
{{ | {{پدیدآورنده ساده | ||
| پدیدآورنده کتاب = محمد بن جریر بن یزید طبری}} | |||
==طرح جلد کتاب== | == طرح جلد کتاب == | ||
''<sub> | ''<sub> | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۶: | ||
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left" | {|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left" | ||
|- | |- | ||
|[[پرونده:152481.jpg|75px|link= | |[[پرونده:152481.jpg|75px|link=]]||[[پرونده:152501.jpg|75px|link=دار إحیاء التراث العربی]] | ||
|- | |- | ||
|<sub>[[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]]</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>[[دار الفکر (ناشر)|انتشارات دار الفکر]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[دار الکتب العلمیة (ناشر)|انتشارات دار الکتب العلمیة]]</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>[[دار ابن حزم (ناشر)|انتشارات دار ابن حزم]]</sub>||<sub>[[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]]</sub>||<sub>نامعلوم</sub>||<sub>[[دار إحیاء التراث العربی (ناشر)|انتشارات دار إحیاء التراث العربی]] | |<sub>[[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]]</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>[[دار الفکر (ناشر)|انتشارات دار الفکر]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[دار الکتب العلمیة (ناشر)|انتشارات دار الکتب العلمیة]]</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>[[دار ابن حزم (ناشر)|انتشارات دار ابن حزم]]</sub>||<sub>[[دار التراث (ناشر)|انتشارات دار التراث]]</sub>||<sub>نامعلوم</sub>||<sub>[[دار إحیاء التراث العربی (ناشر)|انتشارات دار إحیاء التراث العربی]] | ||
|- | |- | ||
|[[پرونده:152492.jpg|75px|link= | |[[پرونده:152492.jpg|75px|link=]]||[[پرونده:152499.jpg|75px|link=المکتبة العصریة]]||[[پرونده:152500.jpg|75px|link=مؤسسة عز الدین]]||[[پرونده:152504.jpg|75px|link=دار صادر]] | ||
|- | |- | ||
|<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[بیت الأفکار الدولیة (ناشر)|انتشارات بیت الأفکار الدولیة]]</sub>||<sub>[[دار الفکر (ناشر)|انتشارات دار الفکر]]</sub>||<sub>[[دار صادر (ناشر)|انتشارات دار صادر]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[المکتبة العصریة (ناشر)|انتشارات المکتبة العصریة]]</sub>||<sub>[[مؤسسة عز الدین (ناشر)|انتشارات مؤسسة عز الدین]]</sub>||<sub>[[دار صادر (ناشر)|انتشارات دار صادر]]</sub> | |<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[بیت الأفکار الدولیة (ناشر)|انتشارات بیت الأفکار الدولیة]]</sub>||<sub>[[دار الفکر (ناشر)|انتشارات دار الفکر]]</sub>||<sub>[[دار صادر (ناشر)|انتشارات دار صادر]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[دار المعارف (ناشر)|انتشارات دار المعارف]]</sub>||<sub>انتشارات نامعلوم</sub>||<sub>[[المکتبة العصریة (ناشر)|انتشارات المکتبة العصریة]]</sub>||<sub>[[مؤسسة عز الدین (ناشر)|انتشارات مؤسسة عز الدین]]</sub>||<sub>[[دار صادر (ناشر)|انتشارات دار صادر]]</sub> | ||
|} | |} | ||
==آثار وابسته== | == آثار وابسته == | ||
* ترجمه فارسی: [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] | * ترجمه فارسی: [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] | ||
* گزیده: [[تاریخ بلعمی (کتاب)|تاریخ بلعمی]] | * گزیده: [[تاریخ بلعمی (کتاب)|تاریخ بلعمی]] | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۰: | ||
* [https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=9678&lang=fa دریافت متن PDF و دیجیتال کتاب از وبگاه بازار کتاب قائمیه] | * [https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=9678&lang=fa دریافت متن PDF و دیجیتال کتاب از وبگاه بازار کتاب قائمیه] | ||
* [http://www.masaha.org/group_books/900-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83 متن دیجیتال کتاب از وبگاه مساحة الحرة] | * [http://www.masaha.org/group_books/900-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83 متن دیجیتال کتاب از وبگاه مساحة الحرة] | ||
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/40143/ متن دیجیتال کتاب در کتابخانه دیجیتال | * [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/40143/ متن دیجیتال کتاب در کتابخانه دیجیتال مؤسسه تحقيقات و نشر معارف اهل البيت] | ||
[[رده:کتاب]] | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:کتاب‌های محمد بن جریر بن یزید طبری]] | [[رده:کتاب‌های محمد بن جریر بن یزید طبری]] | ||
[[رده:آثار محمد بن جریر بن یزید طبری]] | [[رده:آثار محمد بن جریر بن یزید طبری]] | ||
[[رده:آثار تاریخ پیامبران]] | [[رده:آثار تاریخ پیامبران]] | ||
[[رده:آثار تاریخ اسلام]] | [[رده:آثار تاریخ اسلام]] | ||
[[رده:آثار تاریخ معصومین]] | [[رده:آثار تاریخ معصومین]] | ||
[[رده:آثار تاریخ شیعه]] | [[رده:آثار تاریخ شیعه]] | ||
[[رده:آثار تاریخ خلفا]] | [[رده:آثار تاریخ خلفا]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | [[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]] | [[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]] | [[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]] | [[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۵۶
تاریخ الأمم و الملوک، کتابی است یازده جلدی که به نقل وقایع سیاسی از آغاز خلقت "پیش از اسلام و پس از آن" تا سال ۳۰۲ ق می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر محمد بن جریر بن یزید طبری است و انتشارات دار التراث و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط مؤسسة عزالدین در ۱۳ جلد به چاپ رسیده است.[۱]
دربارهٔ کتاب
- در معرفی این کتاب آمده است: «نام اصلی کتاب تاریخ الأمم و الرسل و الملوک است اما به تاریخ طبری مشهور شده است. این کتاب به سبب تفصیل، قدمت و روش خاص مؤلف، اثری منحصر به فرد و معتبر است. تاریخ دقیق آغاز تألیف آن معلوم نیست، ولی مسلم است که طبری پس از نوشتن جامع البیان فی تفسیر القرآن به تألیف آن پرداخته است [۲]. وی تفسیر خود را از ۲۸۳ تا ۲۹۰ بر شاگردانش املا می‌‌کرده [۳] و سپس اجازه روایت تاریخ خود را تا حوادث ۲۹۴، یعنی تا پیش از روی کار آمدن مقتدر "۲۹۵-۳۲۰"، به شاگردانش داده است [۴]. به نوشته یاقوت حموی متوفی در قرن هفتم، تألیف تاریخ طبری در ۳۰۳ به پایان رسیده است [۵].
- تاریخ طبری از دو بخش تاریخ جهان و تاریخ اسلام تشکیل می‌‌شود. قسمت اعظم این اثر، یعنی بخش تاریخ اسلام آن، به ترتیبِ سالشمار هجری و منحصر به رویدادهای سیاسی و شرح جنگ‌هاست. بخش تاریخ جهان ترتیب سالشمار ندارد و ترتیب آن موضوعی است، اگرچه در تنظیم مطالب تقدم زمانی حفظ شده است. طبری گفته است که هدفش در این کتاب ذکر تاریخ شاهان، از عاصی و مطیع و نیز تاریخ پیامبران است و تاریخ و زمان را به شب و روز تعیین کنند [۶] و درست به همین سبب، کتابش را با بحث درباره زمان و ماهیت و مقدار آن از ابتدای خلق آدم آغاز نموده و در این خصوص بعد از نقل گزارش‌های مفصل از راویان اخبار، به عقاید ادیان و امت‌های گوناگون و آرای زرتشتیان استناد کرده است. طبری مسلماً اولین کسی نبوده که وقایع نگاری را براساس سالشمار تنظیم کرده، اما می‌‌توان گفت که این روش را به کمال رسانده است.»
- در ادامه معرفی آمده است: «قسمت اعظم تاریخ طبری مجموعه‌ای از روایات گوناگون از راویان مختلف است که به شکل معمولِ روایتِ خبر، نقل شده است، بدین صورت که ابتدا سلسله راویان و سپس خبر گزارش می‌‌شود؛ بنابراین تاریخ طبری صرفاً نقلی است و مؤلف دخل و تصرفی در منابع خود نکرده و مطالب را بدون در نظر گرفتن صحت و سقم آنها ضبط نموده است [۷]. شیوه نقل طبری معلوم می‌‌دارد که وی از منابع مکتوب استفاده کرده است [۸]. او هرگاه از منابعی استفاده کرده که اجازه نقل حدیث از آنها داشته، با بیان "حَدِّثنا"، "أَخبَرنا"، "کَتَبَ الیّ" گزارش داده است و هرگاه از منابعی سود جسته که اجازه نقل حدیث نداشته، با ذکر "قالوا"، "حَدّثوا"، "رُوِیَ" و "ذُکِرَ" گزارش آورده است. وی گاه مطلبی را از یک روایت با ذکر "امّا" بیان کرده، مانند "امّا واقدی" یا "امّا ابن اسحاق"، اینگونه مطالب به احتمال بسیار تفسیر و تعبیر خود طبری از محتوای یک روایت بوده است. گذشته از این موارد، طبری بخصوص در تاریخ خلفا و فتوح، شعر و خطابه آورده و بدین ترتیب نقل مستمر خبر را قطع کرده است.
- روایات و منابع طبری ویژگی‌هایی دارد که وقوف نداشتن بر آنها ممکن است به نتیجه گیری‌های نادرست بینجامد، از جمله آنکه هدف ناقلان این روایات تألیف اثر تاریخی نبوده است. بی‌تردید گزارش‌های ناقلان نخستین که طبری از آنها استفاده کرده، شرح کامل یک حادثه نبوده است. راویان مختلف، صحنه‌هایی از یک واقعه را که خود دیده یا درباره آن شنیده بوده‌اند و انگیزه ای نیز برای گفتن آن داشته‌اند، نقل کرده‌اند؛ بنابراین، یک روایت گاه برگرفته از منابع گوناگونی است که احتمالاً سهو و خلط و حذف و اضافه‌های دلبخواهی در آنها -که تا زمان طبری لااقل دویست سال دست به دست شده بوده‌اند- راه یافته است. این ویژگی‌ها بر تاریخ طبری -که مؤلف آن به منابع خود نگرش تاریخی داشته و کتاب را به ترتیب زمانی و موضوعی تدوین کرده- تأثیر نهاده است. طبری بر تاریخ خود ذیل نوشته است. پس از آن نیز ذیل‌هایی بر کتاب او نوشته شد که از آن جمله صلة تاریخ الطبری از عَریب بن سعد قُرطُبی "شامل ۲۹۰ تا ۳۲۰" و تکملة تاریخ الطبری از محمد بن عبدالملک همدانی "شرح حوادث ۲۹۵ تا ۵۱۲" است [۹]. تاریخ طبری را بعضی مؤلفان تلخیص و اسانید آن را حذف کرده‌اند[۱۰].»[۱۱]
- تاکنون یازده مجلد از این کتاب به چاپ رسیده است:
- جلد اول؛
- جلد دوم؛
- جلد سوم؛
- جلد چهارم؛
- جلد پنجم؛
- جلد ششم؛
- جلد هفتم؛
- جلد هشتم؛
- جلد نهم؛
- جلد دهم؛
- جلد یازدهم.
مباحث جلدهای کتاب
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
دربارهٔ پدیدآورنده
طرح جلد کتاب
 |
| ||||||||
| انتشارات دار التراث | انتشارات دار المعارف | انتشارات دار الفکر | انتشارات نامعلوم | انتشارات دار الکتب العلمیة | انتشارات دار المعارف | انتشارات دار ابن حزم | انتشارات دار التراث | نامعلوم | انتشارات دار إحیاء التراث العربی |
 |
 |
 |
| ||||||
| انتشارات نامعلوم | انتشارات بیت الأفکار الدولیة | انتشارات دار الفکر | انتشارات دار صادر | انتشارات نامعلوم | انتشارات دار المعارف | انتشارات نامعلوم | انتشارات المکتبة العصریة | انتشارات مؤسسة عز الدین | انتشارات دار صادر |
آثار وابسته
- ترجمه فارسی: تاریخ طبری
- گزیده: تاریخ بلعمی
- صحیح تاریخ الطبری
پانویس
- ↑ وبگاه کتابخانه ملی
- ↑ طبری، چاپ بیروت، مقدمه محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، ص ۲۲-۲۳.
- ↑ یاقوت حموی، ج ۱۸، ص ۴۲.
- ↑ یاقوت حموی، ج ۱۸، ص ۷۰.
- ↑ یاقوت حموی، ج ۱۸، ص ۴۴.
- ↑ چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۷۸.
- ↑ برای سبب آن رجوع کنید به چاپ لیدن، سلسله اول، ص ۶-۷.
- ↑ رجوع کنید به جواد علی، مجلة المجمع العلمی العراقی، ج ۱، ص ۱۴۳-۲۳۱، ج ۲، ص ۱۳۵-۱۹۰، ج ۳، جزء ۱، ص ۱۶-۵۶، ج ۸، ص ۴۲۵-۴۳۶.
- ↑ برای آگاهی از ذیل‌های تاریخ طبری رجوع کنید به تاریخ نگاری در اسلام.
- ↑ ابن ندیم، ص ۲۹۱.
- ↑ کتاب دانشنامه جهان اسلام، ج ۱، ص ۳۱۱۴.
- ↑ وبگاه راسخون