اصطفاء در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۴

مقدمه

اصطفاء یعنی اختیار و انتخاب چیز خالص^[۱] و برگزیدن^[۲]. اصل آن "صفو" به معنای خلوص چیزی از هر آمیختگی^[۳]، و ضد کدر و کدورت^[۴] است. ﴿إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ﴾^[۵].

خداوند تعالی در یک انتخاب اصلح، افراد و خاندان و سلسله‌هایی را برای امور خاص همچون نبوّت و رسالت و فرمانروایی برگزیده و رحمت و فضل خود را بر آنان ارزانی داشته است: ﴿اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ﴾^[۶]؛ امّا در مورد گزینش دین ﴿إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ﴾^[۷] خداوند امر انتخاب دین و شریعت را در یدِ قدرت خود دارد و انسان‌ها در تشریع دین تأثیری ندارند؛ گرچه در پذیرش آن اختیار دارند.

در مورد انتخاب افراد و سلسله‌ها برای امر نبوت و رسالت: ﴿إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ﴾^[۸]. در قرآن کریم موردی از انتخاب مستقیم پادشاه و فرمانروا برای قومی از سوی خداوند آمده است: ﴿إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا... إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ﴾^[۹].

در قرآن کریم ﴿اصْطَفَى﴾ انتخابی است که تنها به خداوند نسبت داده شده و فعل الهی است؛ زیرا در آن خلوص ذاتیِ منتخَب، معتبر است و تنها علم الهی بر ذات همه مخلوقات احاطه دارد؛ لذا انسان از این امر ناتوان است؛ گرچه وظیفه انسانی در انتخاب چیزی به تبعیت از فعل الهی، انتخاب خالص و ناب آن است (در حدّ علم و آگاهی خود) و انتخاب مفضول عقلاً مرجوح است^[۱۰].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۲۵۸.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۰.
↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۹۲.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۱۶۲.
↑ «خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است» سوره بقره، آیه ۲۴۷.
↑ «خداوند از فرشتگان و از مردم فرستادگانی برمی‌گزیند» سوره حج، آیه ۷۵.
↑ «خداوند برای شما این دین را برگزیده است» سوره بقره، آیه ۱۳۲.
↑ «خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.
↑ «خداوند طالوت را به پادشاهی شما گمارده است... خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است و خداوند پادشاهی خود را به هر که خواهد می‌دهد» سوره بقره، آیه ۲۴۷.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۱۰۱.

[1] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۲۵۸.

[2] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۰.

[3] ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۹۲.

[4] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۱۶۲.

[5] «خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است» سوره بقره، آیه ۲۴۷.

[6] «خداوند از فرشتگان و از مردم فرستادگانی برمی‌گزیند» سوره حج، آیه ۷۵.

[7] «خداوند برای شما این دین را برگزیده است» سوره بقره، آیه ۱۳۲.

[8] «خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.

[9] «خداوند طالوت را به پادشاهی شما گمارده است... خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است و خداوند پادشاهی خود را به هر که خواهد می‌دهد» سوره بقره، آیه ۲۴۷.

[10] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۱۰۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = اصطفاء
-| عنوان مدخل  = [[اصطفاء]]
+| عنوان مدخل  = اصطفاء
 | مداخل مرتبط = [[اصطفاء در قرآن]] - [[اصطفاء در فقه سیاسی]] - [[مقام اصطفاء]]
 | پرسش مرتبط  =
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-[[اصطفاء]]: [[اختیار]] و [[انتخاب]] چیز [[خالص]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۲۵۸.</ref>، [[برگزیدن]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۰.</ref>. اصل آن "صفو" به معنای [[خلوص]] چیزی از هر آمیختگی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۹۲.</ref>، ضد کدر و کدورت<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۱۶۲.</ref>.
+[[اصطفاء]] یعنی [[اختیار]] و [[انتخاب]] چیز [[خالص]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۲۵۸.</ref> و [[برگزیدن]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۰.</ref>. اصل آن "صفو" به معنای [[خلوص]] چیزی از هر آمیختگی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۹۲.</ref>، و ضد کدر و کدورت<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۱۶۲.</ref> است.  {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ}}<ref>«خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است» سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref>.
-{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ}}<ref>«خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است» سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref>.
+[[خداوند تعالی]] در یک [[انتخاب]] [[اصلح]]، افراد و [[خاندان]] و سلسله‌هایی را برای امور خاص همچون [[نبوّت]] و [[رسالت]] و [[فرمانروایی]] برگزیده و [[رحمت]] و [[فضل]] خود را بر آنان ارزانی داشته است: {{متن قرآن|اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ}}<ref>«خداوند از فرشتگان و از مردم فرستادگانی برمی‌گزیند» سوره حج، آیه ۷۵.</ref>؛ امّا در مورد [[گزینش]] [[دین]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ}}<ref>«خداوند برای شما این دین را برگزیده است» سوره بقره، آیه ۱۳۲.</ref> [[خداوند]] [[امر]] [[انتخاب]] [[دین]] و [[شریعت]] را در یدِ [[قدرت]] خود دارد و [[انسان‌ها]] در تشریع دین تأثیری ندارند؛ گرچه در پذیرش آن [[اختیار]] دارند.
-[[خداوند تعالی]] در یک [[انتخاب]] [[اصلح]]، افراد و [[خاندان]] و سلسله‌هایی را برای امور خاص همچون [[نبوّت]] و [[رسالت]] و [[فرمانروایی]] [[برگزیده]] و [[رحمت]] و [[فضل]] خود را بر آنان ارزانی داشته است: {{متن قرآن|اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا وَمِنَ النَّاسِ}}<ref>«خداوند از فرشتگان و از مردم فرستادگانی برمی‌گزیند» سوره حج، آیه ۷۵.</ref>؛ امّا در مورد [[گزینش]] [[دین]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ}}<ref>«خداوند برای شما این دین را برگزیده است» سوره بقره، آیه ۱۳۲.</ref> [[خداوند]] [[امر]] [[انتخاب]] [[دین]] و [[شریعت]] را در یدِ [[قدرت]] خود دارد و [[انسان‌ها]] در [[تشریع دین]] تأثیری ندارند؛ گرچه در [[پذیرش]] آن [[اختیار]] دارند.
+در مورد [[انتخاب]] افراد و سلسله‌ها برای امر [[نبوت]] و [[رسالت]]: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref>. در [[قرآن کریم]] موردی از [[انتخاب]] مستقیم [[پادشاه]] و [[فرمانروا]] برای قومی از سوی [[خداوند]] آمده است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا... إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند طالوت را به پادشاهی شما گمارده است... خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است و خداوند پادشاهی خود را به هر که خواهد می‌دهد» سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref>.
-در مورد [[انتخاب]] افراد و سلسله‌ها برای امر [[نبوت]] و [[رسالت]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref>.
+در [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|اصْطَفَى}} انتخابی است که تنها به [[خداوند]] نسبت داده شده و فعل [[الهی]] است؛ زیرا در آن [[خلوص]] ذاتیِ منتخَب، معتبر است و تنها [[علم الهی]] بر ذات همه مخلوقات احاطه دارد؛ لذا [[انسان]] از این امر [[ناتوان]] است؛ گرچه [[وظیفه]] [[انسانی]] در [[انتخاب]] چیزی به [[تبعیت]] از فعل [[الهی]]، [[انتخاب]] [[خالص]] و ناب آن است (در حدّ [[علم]] و [[آگاهی]] خود) و [[انتخاب]] [[مفضول]] عقلاً مرجوح است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۱۰۱.</ref>.
-در [[قرآن کریم]] موردی از [[انتخاب]] مستقیم [[پادشاه]] و [[فرمانروا]] برای قومی از سوی [[خداوند]] آمده است: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا... إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند طالوت را به پادشاهی شما گمارده است... خداوند او را بر شما برگزیده و بر گستره دانش و (نیروی) تن او افزوده است و خداوند پادشاهی خود را به هر که خواهد می‌دهد» سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref>.
-در [[قرآن کریم]] {{متن قرآن|اصْطَفَى}} انتخابی است که تنها به [[خداوند]] نسبت داده شده و فعل [[الهی]] است؛ زیرا در آن [[خلوص]] ذاتیِ منتخَب، معتبر است و تنها [[علم الهی]] بر ذات همه مخلوقات احاطه دارد؛ لذا [[انسان]] از این امر [[ناتوان]] است؛ گرچه [[وظیفه]] [[انسانی]] در [[انتخاب]] چیزی به [[تبعیت]] از فعل [[الهی]]، [[انتخاب]] [[خالص]] و [[ناب]] آن است (در حدّ [[علم]] و [[آگاهی]] خود) و [[انتخاب]] [[مفضول]] عقلاً مرجوح است <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۰۱.</ref>.
 == منابع ==
@@ خط ۲۸: / خط ۲۳: @@
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
 [[رده:اصطفاء]]