منظور از رجعت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
::::::هنگامی که مؤمنان خالص برای مشاهده الطاف [[حق]]، و درک لذّت زندگی در پناه دولت حق بازمیگردند، ستمگران و ملحدان نیز بازمیگردند، تا پیش از آخرت قسمتی از واکنش اعمال خود را ببینند و مایه سرور و تشفّی خاطر ستمدیدگان گردد. فرمان رجعت همانند فرمان ظهور، از طرف خداوند قادر متعال صادر میشود، و معی از بندگان خالص خداوند، که سالها و احیانا قرنها پیش از آنان دیده از جهان فرو بستهاند، بازمیگردند و تجلّی قدرت خداوند را در دولت کریمه [[امام مهدی]] {{ع}} میبینند. آیات بی شماری از قرآن کریم، توسّط پیشوایان [[معصوم]] {{عم}} به عنوان آیات رجعت مطرح شده، که از بررسی آنها وقوع رجعت در میان پیشینیان و امکان آن در آینده به روشنی اثبات میگردد. در اینجا به چند نمونه از آیاتی اشاره میکنیم، که در احادیث [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] به [[رجعت]] گروهی از مؤمنان و مشرکان خالص بعد از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تفسیر شده است: | ::::::هنگامی که مؤمنان خالص برای مشاهده الطاف [[حق]]، و درک لذّت زندگی در پناه دولت حق بازمیگردند، ستمگران و ملحدان نیز بازمیگردند، تا پیش از آخرت قسمتی از واکنش اعمال خود را ببینند و مایه سرور و تشفّی خاطر ستمدیدگان گردد. فرمان رجعت همانند فرمان ظهور، از طرف خداوند قادر متعال صادر میشود، و معی از بندگان خالص خداوند، که سالها و احیانا قرنها پیش از آنان دیده از جهان فرو بستهاند، بازمیگردند و تجلّی قدرت خداوند را در دولت کریمه [[امام مهدی]] {{ع}} میبینند. آیات بی شماری از قرآن کریم، توسّط پیشوایان [[معصوم]] {{عم}} به عنوان آیات رجعت مطرح شده، که از بررسی آنها وقوع رجعت در میان پیشینیان و امکان آن در آینده به روشنی اثبات میگردد. در اینجا به چند نمونه از آیاتی اشاره میکنیم، که در احادیث [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] به [[رجعت]] گروهی از مؤمنان و مشرکان خالص بعد از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تفسیر شده است: | ||
::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَلَئِنْ قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ}}﴾}}<ref>«اگر در راه خدا کشته شوید، و یا بمیرید، رحمت و مغفرت خدا بهتر است از آنچه گرد میآورید» سوره آل عمران، آیه ۱۵۷</ref> [[امام باقر]] {{ع}} در پیرامون این آیه از جابر پرسید: ای جابر! آیا میدانی که معنای سبیل اللّه چیست؟ جابر گفت: نه به خدا سوگند، جز اینکه از شما بشنوم. فرمود: سبیل اللّه راه علی و اولاد علی است. هرکس با [[ولایت]] وی کشته شود، در راه خدا کشته شده است. و هر کس با ولایت او بمیرد، در راه خدا مرده است. هیچ مؤمنی از این امت نیست جز اینکه برای او قتل و مرگی هست، هرکدام از آنها کشته شود یکبار دیگر برمیگردد تا بمیرد، و هرکدام از آنها بمیرد، برمیگردد تا کشته شود<ref> تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۲۰۲</ref> و [[امام رضا]] {{ع}} نیز در این رابطه فرموده است: هر مؤمنی در بستر بمیرد در رجعت کشته میشود، و هر مؤمنی کشته شود، در رجعت در بستر خود میمیرد<ref> بحار الانوار، علّامه مجلسی، ج ۵۳، ص ۶۶</ref> | ::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَلَئِنْ قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ}}﴾}}<ref>«اگر در راه خدا کشته شوید، و یا بمیرید، رحمت و مغفرت خدا بهتر است از آنچه گرد میآورید» سوره آل عمران، آیه ۱۵۷</ref> [[امام باقر]] {{ع}} در پیرامون این آیه از جابر پرسید: ای جابر! آیا میدانی که معنای سبیل اللّه چیست؟ جابر گفت: نه به خدا سوگند، جز اینکه از شما بشنوم. فرمود: سبیل اللّه راه علی و اولاد علی است. هرکس با [[ولایت]] وی کشته شود، در راه خدا کشته شده است. و هر کس با ولایت او بمیرد، در راه خدا مرده است. هیچ مؤمنی از این امت نیست جز اینکه برای او قتل و مرگی هست، هرکدام از آنها کشته شود یکبار دیگر برمیگردد تا بمیرد، و هرکدام از آنها بمیرد، برمیگردد تا کشته شود<ref> تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۲۰۲</ref> و [[امام رضا]] {{ع}} نیز در این رابطه فرموده است: هر مؤمنی در بستر بمیرد در رجعت کشته میشود، و هر مؤمنی کشته شود، در رجعت در بستر خود میمیرد<ref> بحار الانوار، علّامه مجلسی، ج ۵۳، ص ۶۶</ref> | ||
::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}﴾}}<ref>«خداوند از مؤمنان جانها و مالهایشان را خریداری کرد و در برابر، بهشت را از آن آنها ساخت، آنها در راه خدا کارزار کنند و بکشند و کشته شوند. وعده حقّ خدا در تورات و انجیل و قرآن است. چه کسی از خداوند، به وعده خود وفادارتر است؟ بشارت باد بر شما با این معاملهای که با خدا کردید، و این رستگاری بزرگ است.» سوره توبه، آیه ۱۱۱</ref> | ::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}﴾}}<ref>«خداوند از مؤمنان جانها و مالهایشان را خریداری کرد و در برابر، بهشت را از آن آنها ساخت، آنها در راه خدا کارزار کنند و بکشند و کشته شوند. وعده حقّ خدا در تورات و انجیل و قرآن است. چه کسی از خداوند، به وعده خود وفادارتر است؟ بشارت باد بر شما با این معاملهای که با خدا کردید، و این رستگاری بزرگ است.» سوره توبه، آیه ۱۱۱</ref> [[زرارة بن اعین]] گوید: دوست داشتم از [[امام باقر]] {{ع}} در مورد رجعت سؤال کنم، ولی نمیخواستم به طور مستقیم بپرسم، از اینرو پرسش خود را چنین مطرح کردم: جانم به فدایت، به من خبر ده از کسی که کشته میشود، آیا او مرده است؟ فرمود: نه، مرگ مرگ است و قتل قتل. گفتم: بالاخره کسی که کشته میشود میمیرد. حضرت فرمود: ای زراره! گفتار خدا [[حق]] است که میان مرگ و قتل فرق میگذارد و میفرماید: اگر بمیرید و کشته شود<ref> سوره آل عمران، آیه ۱۴۴</ref> و در جای دیگری میفرماید: اگر بمیرد و اگر کشته شوید، به سوی خداوند باز میگردید.<ref> سوره آل عمران، آیه ۱۵۸.</ref> و میفرماید: خداوند از مؤمنان جان و مالشان را در برابر بهشت خریداری کرده است<ref> سوره توبه، آیه ۱۱۱</ref>. عرض کردم: خدای تبارک و تعالی میفرماید: هرکس طعم مرگ را خواهد چشید<ref> سوره انبیاء، آیه ۳۵</ref>. آیا کسی که کشته میشود طعم مرگ را نمیچشد؟ فرمود: کسی که با شمشیر کشته میشود، همانند کسی نیست که در بستر بمیرد. کسی که کشته میشود به ناگزیر باید برگردد تا طعم مرگ را بچشد.<ref> تفسیر عیاشی، ج ۲، ص112</ref> آیات بسیار دیگری وجود دارد که برای آگاهی بیشتر، به کتابهای مربوط به رجعت مراجعه شود. اینک با آیاتی از قرآن کریم آشنا میشویم که وقوع رجعت را در میان امّتهای پیشین اثبات میکند. هنگامی که وقوع رجعت در میان امّتهای پیشین ثابت شود، اثبات امکان و لزوم وقوع آن در امّت اسلامی نیز ثابت میشود، زیرا بهترین دلیل بر امکان چیزی وقوع آن است. | ||
::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}}﴾}}<ref>«آنگاه شما را پس از مرگتان برانگیختم تا شاید سپاسگزار باشید» سوره بقره، آیه ۵۶</ref> این آیه در مورد هفتاد نفر از برگزیدگان قوم [[حضرت موسی]] {{ع}} است که حضرت موسی آن را از میان قوم خود برگزید و با خود به طور سینا برد تا بر جریان مکالمهاش با خدا و گرفتن الواح از جانب خدا شاهد باشند، و در نتیجه بنی اسرائیل صدور الواح را از جانب خدا تکذیب نکنند. چون به طور رسیدند و مکالمه حضرت موسی را با خدا مشاهده کردند گفتند: ای موسی، ما به تو ایمان نمیآوریم مگر اینکه خداوند را آشکارا به ما بنمایانی. هرچه حضرت موسی آنها را از این خواسته جاهلانه منع نمود، آنها بر خواهش خود اصرار ورزیدند تا سرانجام صاعقه آمد و همه آنها را نابود کرد. حضرت موسی عرضه داشت: بار پروردگارا! اگر این هفتاد نفر زنده نشوند، من چگونه به سوی قوم خود بروم؟ آنها مرا به قتل اینها متّهم خواهند کرد. خداوند بر او منّت نهاد و آنها را زنده کرد و همراه حضرت موسی به سوی خانه و کاشانه خود بازگشتند. در مورد سرگذشت این هفتاد نفر هیچ اختلافی نیست، و صریح قرآن است که آنها بر اثر صاعقه جان سپردند، و به درخواست [[حضرت موسی]] از نو زنده شدند، که معنای رجعت چیزی جز زنده شدن پس از مرگ نیست. چنانکه [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} نیز در روایتی به استناد آیات، در مورد مسئله رجعت استدلال نمودهاند<ref> تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج ۴، ص ۷۷</ref> | ::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}}﴾}}<ref>«آنگاه شما را پس از مرگتان برانگیختم تا شاید سپاسگزار باشید» سوره بقره، آیه ۵۶</ref> این آیه در مورد هفتاد نفر از برگزیدگان قوم [[حضرت موسی]] {{ع}} است که حضرت موسی آن را از میان قوم خود برگزید و با خود به طور سینا برد تا بر جریان مکالمهاش با خدا و گرفتن الواح از جانب خدا شاهد باشند، و در نتیجه بنی اسرائیل صدور الواح را از جانب خدا تکذیب نکنند. چون به طور رسیدند و مکالمه حضرت موسی را با خدا مشاهده کردند گفتند: ای موسی، ما به تو ایمان نمیآوریم مگر اینکه خداوند را آشکارا به ما بنمایانی. هرچه حضرت موسی آنها را از این خواسته جاهلانه منع نمود، آنها بر خواهش خود اصرار ورزیدند تا سرانجام صاعقه آمد و همه آنها را نابود کرد. حضرت موسی عرضه داشت: بار پروردگارا! اگر این هفتاد نفر زنده نشوند، من چگونه به سوی قوم خود بروم؟ آنها مرا به قتل اینها متّهم خواهند کرد. خداوند بر او منّت نهاد و آنها را زنده کرد و همراه حضرت موسی به سوی خانه و کاشانه خود بازگشتند. در مورد سرگذشت این هفتاد نفر هیچ اختلافی نیست، و صریح قرآن است که آنها بر اثر صاعقه جان سپردند، و به درخواست [[حضرت موسی]] از نو زنده شدند، که معنای رجعت چیزی جز زنده شدن پس از مرگ نیست. چنانکه [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} نیز در روایتی به استناد آیات، در مورد مسئله رجعت استدلال نمودهاند<ref> تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج ۴، ص ۷۷</ref> | ||
::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ*فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا كَذَلِكَ يُحْيِي اللَّهُ الْمَوْتَى وَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ}}﴾}}<ref>«به یاد آورید هنگامی را که فردی را به قتل رساندید. سپس درباره قاتل او به نزاع پرداختید، و خداوند آنچه را که مخفی میکردید آشکار میسازد. پس گفتیم که قسمتی از گاو را به مقتول بزنید (تا زنده شود و قاتل خود را معرفی کند) خداوند اینگونه مردگان را زنده میکند و آیات خود را به شما نشان میدهد، شاید عقل خود را به کار برید» سوره بقره، آیات ۷۲ و ۷۳</ref> | ::::#{{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ*فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا كَذَلِكَ يُحْيِي اللَّهُ الْمَوْتَى وَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ}}﴾}}<ref>«به یاد آورید هنگامی را که فردی را به قتل رساندید. سپس درباره قاتل او به نزاع پرداختید، و خداوند آنچه را که مخفی میکردید آشکار میسازد. پس گفتیم که قسمتی از گاو را به مقتول بزنید (تا زنده شود و قاتل خود را معرفی کند) خداوند اینگونه مردگان را زنده میکند و آیات خود را به شما نشان میدهد، شاید عقل خود را به کار برید» سوره بقره، آیات ۷۲ و ۷۳</ref> این آیات پیرامون حادثه قتلی است که در [[بنی اسرائیل]] روی داد و به امر خدا گاوی ذبح گردید و قسمتی از بدن گاو به مقتول زده شد و مقتول زنده شد و قاتل خود را معرّفی کرد. داستان از این قرار است: در میان بنی اسرائیل پیرمردی بود که ثروتی سرشار و نعمتی بیشمار و پسری یگانه داشت که پس از مرگ پدر همه آن ثروت به او منتقل میشد امّا عموزادگانش که تهیدست بودند بر او حسد کردند و او را به قتل رسانیدند و جسدش را در محلّه قومی دیگر انداختند و تهمت قتل را به آنها بستند و به خونخواهی برخاستند، اختلاف شدیدی پدید آمد و کار پیکار به محضر [[حضرت موسی]] {{ع}} کشیده شده تا در میان آنها داوری کند. حضرت موسی {{ع}} به وحی خدا فرمود تا ماده گاوی ذبح کنند و زبان آن گاو را بر تن مقتول بزنند تا زنده گردد و قاتل خود را معرّفی کند. هر گاو مادهای را که ذبح میکردند کفایت میکرد، ولی با پرسشهای بیجا کار خود را دشوار ساختند و در هربار نشانههایی گفته شد که آن نشانه فقط با یک گاو تطبیق نمود که از آن کودکی یتیم بود. ناگزیر آن را به قیمت بسیار گزافی خریدند و سر بریدند و قسمتی از بدن گاو را به بدن مقتول زدند. او با قدرت الهی زنده شد و گفت: ای پیامبر خدا! مرا پسر عمویم به قتل رسانیده است، نه آنهایی که به قتل متّهم شدهاند، و حضرت موسی امر فرمود: پسر عمویش را قصاص کردند<ref> تفسیر المیزان، علّامه طباطبایی، ج ۱، ص ۲۰۴</ref> از [[امام عسکری|امام حسن عسکری]] {{ع}} روایت شده که شخص مقتول ۶۰ سال داشت، هنگامی که به اذن خدا زنده شد، خدای متعال ۷۰ سال دیگر به او عمر داد و ۱۳۰ سال عمر نمود. و تا پایان عمر از نشاط و تندرستی و سلامتی حواسّ برخوردار بود<ref> تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج ۱، ص ۱۲۹</ref> و نیز داستان معروف [[اصحاب کهف]] که در قرآن آمده دلالت بر همین امر دارد. در دعاها و زیارات مأثوره نیز [[رجعت]] بیان شده است که از جمله آنها این فراز از [[زیارت جامعه کبیره]] است: {{عربی|اندازه=155%|معترف بکم مؤمن بایابکم، مصدّق برجعتکم منتظر لأمرکم مرتقب لدولتکم}}<ref> بلد الامین، کفعمی، ص ۳۰۱</ref> به شما ایمان دارم، بازگشت شما را باور دارم، رجعت شما را تصدیق میکنم، امر شما را انتظار میکشم، دولت شما را چشم به راهم<ref> اقتباس از کتاب رجعت تألیف محمد خادمی شیرازی</ref> بیش از صد کتاب پیرامون رجعت (کتاب مستقل یا بخشی از یک کتاب) از علما و دانشمندان [[شیعه]] نوشته شده است که اهمیت مسأله رجعت در نظر شیعه را نشان میدهد»<ref>[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۲۵۷ تا ۲۶۲.</ref>. | ||
==پرسشهای وابسته== | ==پرسشهای وابسته== |
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۵۱
منظور از رجعت چیست؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل اصلی | مهدویت |
منظور از رجعت چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رجالی تهرانی، در کتاب «یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در اینباره گفته است:
- «رجعت در لغت به معنی بازگشت است، و در اصطلاح به معنی بازگشت گروهی از مؤمنان خالص و عدّهای از منافقان فاجر پیش از قیامت به این جهان است. اعتقاد به رجعت یکی از عقاید مسلّم و تردیدناپذیر شیعه است، که براساس آیات قرآن و احادیث معصومین (ع) استوار میباشد. باری، خداوند منّان برطبق حکمت بالغهاش، مقرّر فرموده که به هنگام پیاده شدن احکام الهی و استقرار یافتن حکومت واحد جهانی، چشمانتظاران آن روزگار مسعود باز گردند و از برکات بیپایان دولت کریمه خاندان وحی برخوردار شوند.
- هنگامی که مؤمنان خالص برای مشاهده الطاف حق، و درک لذّت زندگی در پناه دولت حق بازمیگردند، ستمگران و ملحدان نیز بازمیگردند، تا پیش از آخرت قسمتی از واکنش اعمال خود را ببینند و مایه سرور و تشفّی خاطر ستمدیدگان گردد. فرمان رجعت همانند فرمان ظهور، از طرف خداوند قادر متعال صادر میشود، و معی از بندگان خالص خداوند، که سالها و احیانا قرنها پیش از آنان دیده از جهان فرو بستهاند، بازمیگردند و تجلّی قدرت خداوند را در دولت کریمه امام مهدی (ع) میبینند. آیات بی شماری از قرآن کریم، توسّط پیشوایان معصوم (ع) به عنوان آیات رجعت مطرح شده، که از بررسی آنها وقوع رجعت در میان پیشینیان و امکان آن در آینده به روشنی اثبات میگردد. در اینجا به چند نمونه از آیاتی اشاره میکنیم، که در احادیث اهل بیت عصمت و طهارت به رجعت گروهی از مؤمنان و مشرکان خالص بعد از ظهور حضرت مهدی(ع) تفسیر شده است:
- ﴿﴿وَلَئِنْ قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ﴾﴾[۱] امام باقر (ع) در پیرامون این آیه از جابر پرسید: ای جابر! آیا میدانی که معنای سبیل اللّه چیست؟ جابر گفت: نه به خدا سوگند، جز اینکه از شما بشنوم. فرمود: سبیل اللّه راه علی و اولاد علی است. هرکس با ولایت وی کشته شود، در راه خدا کشته شده است. و هر کس با ولایت او بمیرد، در راه خدا مرده است. هیچ مؤمنی از این امت نیست جز اینکه برای او قتل و مرگی هست، هرکدام از آنها کشته شود یکبار دیگر برمیگردد تا بمیرد، و هرکدام از آنها بمیرد، برمیگردد تا کشته شود[۲] و امام رضا (ع) نیز در این رابطه فرموده است: هر مؤمنی در بستر بمیرد در رجعت کشته میشود، و هر مؤمنی کشته شود، در رجعت در بستر خود میمیرد[۳]
- ﴿﴿إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ﴾﴾[۴] زرارة بن اعین گوید: دوست داشتم از امام باقر (ع) در مورد رجعت سؤال کنم، ولی نمیخواستم به طور مستقیم بپرسم، از اینرو پرسش خود را چنین مطرح کردم: جانم به فدایت، به من خبر ده از کسی که کشته میشود، آیا او مرده است؟ فرمود: نه، مرگ مرگ است و قتل قتل. گفتم: بالاخره کسی که کشته میشود میمیرد. حضرت فرمود: ای زراره! گفتار خدا حق است که میان مرگ و قتل فرق میگذارد و میفرماید: اگر بمیرید و کشته شود[۵] و در جای دیگری میفرماید: اگر بمیرد و اگر کشته شوید، به سوی خداوند باز میگردید.[۶] و میفرماید: خداوند از مؤمنان جان و مالشان را در برابر بهشت خریداری کرده است[۷]. عرض کردم: خدای تبارک و تعالی میفرماید: هرکس طعم مرگ را خواهد چشید[۸]. آیا کسی که کشته میشود طعم مرگ را نمیچشد؟ فرمود: کسی که با شمشیر کشته میشود، همانند کسی نیست که در بستر بمیرد. کسی که کشته میشود به ناگزیر باید برگردد تا طعم مرگ را بچشد.[۹] آیات بسیار دیگری وجود دارد که برای آگاهی بیشتر، به کتابهای مربوط به رجعت مراجعه شود. اینک با آیاتی از قرآن کریم آشنا میشویم که وقوع رجعت را در میان امّتهای پیشین اثبات میکند. هنگامی که وقوع رجعت در میان امّتهای پیشین ثابت شود، اثبات امکان و لزوم وقوع آن در امّت اسلامی نیز ثابت میشود، زیرا بهترین دلیل بر امکان چیزی وقوع آن است.
- ﴿﴿ثُمَّ بَعَثْنَاكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ﴾﴾[۱۰] این آیه در مورد هفتاد نفر از برگزیدگان قوم حضرت موسی (ع) است که حضرت موسی آن را از میان قوم خود برگزید و با خود به طور سینا برد تا بر جریان مکالمهاش با خدا و گرفتن الواح از جانب خدا شاهد باشند، و در نتیجه بنی اسرائیل صدور الواح را از جانب خدا تکذیب نکنند. چون به طور رسیدند و مکالمه حضرت موسی را با خدا مشاهده کردند گفتند: ای موسی، ما به تو ایمان نمیآوریم مگر اینکه خداوند را آشکارا به ما بنمایانی. هرچه حضرت موسی آنها را از این خواسته جاهلانه منع نمود، آنها بر خواهش خود اصرار ورزیدند تا سرانجام صاعقه آمد و همه آنها را نابود کرد. حضرت موسی عرضه داشت: بار پروردگارا! اگر این هفتاد نفر زنده نشوند، من چگونه به سوی قوم خود بروم؟ آنها مرا به قتل اینها متّهم خواهند کرد. خداوند بر او منّت نهاد و آنها را زنده کرد و همراه حضرت موسی به سوی خانه و کاشانه خود بازگشتند. در مورد سرگذشت این هفتاد نفر هیچ اختلافی نیست، و صریح قرآن است که آنها بر اثر صاعقه جان سپردند، و به درخواست حضرت موسی از نو زنده شدند، که معنای رجعت چیزی جز زنده شدن پس از مرگ نیست. چنانکه امیر المؤمنین (ع) نیز در روایتی به استناد آیات، در مورد مسئله رجعت استدلال نمودهاند[۱۱]
- ﴿﴿وَإِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادَّارَأْتُمْ فِيهَا وَاللَّهُ مُخْرِجٌ مَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ*فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا كَذَلِكَ يُحْيِي اللَّهُ الْمَوْتَى وَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ﴾﴾[۱۲] این آیات پیرامون حادثه قتلی است که در بنی اسرائیل روی داد و به امر خدا گاوی ذبح گردید و قسمتی از بدن گاو به مقتول زده شد و مقتول زنده شد و قاتل خود را معرّفی کرد. داستان از این قرار است: در میان بنی اسرائیل پیرمردی بود که ثروتی سرشار و نعمتی بیشمار و پسری یگانه داشت که پس از مرگ پدر همه آن ثروت به او منتقل میشد امّا عموزادگانش که تهیدست بودند بر او حسد کردند و او را به قتل رسانیدند و جسدش را در محلّه قومی دیگر انداختند و تهمت قتل را به آنها بستند و به خونخواهی برخاستند، اختلاف شدیدی پدید آمد و کار پیکار به محضر حضرت موسی (ع) کشیده شده تا در میان آنها داوری کند. حضرت موسی (ع) به وحی خدا فرمود تا ماده گاوی ذبح کنند و زبان آن گاو را بر تن مقتول بزنند تا زنده گردد و قاتل خود را معرّفی کند. هر گاو مادهای را که ذبح میکردند کفایت میکرد، ولی با پرسشهای بیجا کار خود را دشوار ساختند و در هربار نشانههایی گفته شد که آن نشانه فقط با یک گاو تطبیق نمود که از آن کودکی یتیم بود. ناگزیر آن را به قیمت بسیار گزافی خریدند و سر بریدند و قسمتی از بدن گاو را به بدن مقتول زدند. او با قدرت الهی زنده شد و گفت: ای پیامبر خدا! مرا پسر عمویم به قتل رسانیده است، نه آنهایی که به قتل متّهم شدهاند، و حضرت موسی امر فرمود: پسر عمویش را قصاص کردند[۱۳] از امام حسن عسکری (ع) روایت شده که شخص مقتول ۶۰ سال داشت، هنگامی که به اذن خدا زنده شد، خدای متعال ۷۰ سال دیگر به او عمر داد و ۱۳۰ سال عمر نمود. و تا پایان عمر از نشاط و تندرستی و سلامتی حواسّ برخوردار بود[۱۴] و نیز داستان معروف اصحاب کهف که در قرآن آمده دلالت بر همین امر دارد. در دعاها و زیارات مأثوره نیز رجعت بیان شده است که از جمله آنها این فراز از زیارت جامعه کبیره است: معترف بکم مؤمن بایابکم، مصدّق برجعتکم منتظر لأمرکم مرتقب لدولتکم[۱۵] به شما ایمان دارم، بازگشت شما را باور دارم، رجعت شما را تصدیق میکنم، امر شما را انتظار میکشم، دولت شما را چشم به راهم[۱۶] بیش از صد کتاب پیرامون رجعت (کتاب مستقل یا بخشی از یک کتاب) از علما و دانشمندان شیعه نوشته شده است که اهمیت مسأله رجعت در نظر شیعه را نشان میدهد»[۱۷].
پرسشهای وابسته
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ «اگر در راه خدا کشته شوید، و یا بمیرید، رحمت و مغفرت خدا بهتر است از آنچه گرد میآورید» سوره آل عمران، آیه ۱۵۷
- ↑ تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۲۰۲
- ↑ بحار الانوار، علّامه مجلسی، ج ۵۳، ص ۶۶
- ↑ «خداوند از مؤمنان جانها و مالهایشان را خریداری کرد و در برابر، بهشت را از آن آنها ساخت، آنها در راه خدا کارزار کنند و بکشند و کشته شوند. وعده حقّ خدا در تورات و انجیل و قرآن است. چه کسی از خداوند، به وعده خود وفادارتر است؟ بشارت باد بر شما با این معاملهای که با خدا کردید، و این رستگاری بزرگ است.» سوره توبه، آیه ۱۱۱
- ↑ سوره آل عمران، آیه ۱۴۴
- ↑ سوره آل عمران، آیه ۱۵۸.
- ↑ سوره توبه، آیه ۱۱۱
- ↑ سوره انبیاء، آیه ۳۵
- ↑ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص112
- ↑ «آنگاه شما را پس از مرگتان برانگیختم تا شاید سپاسگزار باشید» سوره بقره، آیه ۵۶
- ↑ تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج ۴، ص ۷۷
- ↑ «به یاد آورید هنگامی را که فردی را به قتل رساندید. سپس درباره قاتل او به نزاع پرداختید، و خداوند آنچه را که مخفی میکردید آشکار میسازد. پس گفتیم که قسمتی از گاو را به مقتول بزنید (تا زنده شود و قاتل خود را معرفی کند) خداوند اینگونه مردگان را زنده میکند و آیات خود را به شما نشان میدهد، شاید عقل خود را به کار برید» سوره بقره، آیات ۷۲ و ۷۳
- ↑ تفسیر المیزان، علّامه طباطبایی، ج ۱، ص ۲۰۴
- ↑ تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج ۱، ص ۱۲۹
- ↑ بلد الامین، کفعمی، ص ۳۰۱
- ↑ اقتباس از کتاب رجعت تألیف محمد خادمی شیرازی
- ↑ یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۲۵۷ تا ۲۶۲.