طاغوت: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ')| ' به ')|') |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*[[علامه مجلسی]] میگوید: طاغوت به معنای [[شیطان]] و [[بتها]] و هر معبود غیر [[خدا]] و هر اطاعتشدۀ باطلی جز [[اولیای الهی]] است و [[امامان]] از [[دشمنان]] خودشان در بسیاری از [[روایات]] و [[زیارات]] با "[[جبت]]" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند<ref>بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳</ref> چراکه [[پذیرش رهبری]] و [[ولایت]] آنان، [[مسلمان]] را به نامسلمانی و [[امّت]] را به [[انحراف]] میکشد. هرولایتی بجز [[ولایت]] [[خدا]] و جانشینانش، [[ولایت]] [[شیطان]] و طاغوت است. [[پذیرش ولایت]] [[شیطان]] موجب آن است که [[شیطان]] بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود [[آدمی]] نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و [[منافع]] [[جامعه]] را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در [[طبیعت]] واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر [[باد]] رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در [[جامعه]] و [[جهان]] تحت [[ولایت طاغوت]]، [[انسانها]] از [[نور]] [[معرفت]] و [[انسانیت]] و از فروغ زندگیآفرین [[آیین خدا]] [[محروم]] مانده در ظلمات [[جهل]] و [[هوس]] و [[شهوت]] و [[غرور]] و [[طغیان]]، محبوس و [[اسیر]] میگردند<ref> طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۱.</ref>. | *[[علامه مجلسی]] میگوید: طاغوت به معنای [[شیطان]] و [[بتها]] و هر معبود غیر [[خدا]] و هر اطاعتشدۀ باطلی جز [[اولیای الهی]] است و [[امامان]] از [[دشمنان]] خودشان در بسیاری از [[روایات]] و [[زیارات]] با "[[جبت]]" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند<ref>بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳</ref> چراکه [[پذیرش رهبری]] و [[ولایت]] آنان، [[مسلمان]] را به نامسلمانی و [[امّت]] را به [[انحراف]] میکشد. هرولایتی بجز [[ولایت]] [[خدا]] و جانشینانش، [[ولایت]] [[شیطان]] و طاغوت است. [[پذیرش ولایت]] [[شیطان]] موجب آن است که [[شیطان]] بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود [[آدمی]] نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و [[منافع]] [[جامعه]] را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در [[طبیعت]] واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر [[باد]] رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در [[جامعه]] و [[جهان]] تحت [[ولایت طاغوت]]، [[انسانها]] از [[نور]] [[معرفت]] و [[انسانیت]] و از فروغ زندگیآفرین [[آیین خدا]] [[محروم]] مانده در ظلمات [[جهل]] و [[هوس]] و [[شهوت]] و [[غرور]] و [[طغیان]]، محبوس و [[اسیر]] میگردند<ref> طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۷۱.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[طغیان]] | |||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
==منابع== | ==منابع== |
نسخهٔ ۳۱ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۱۸
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طاغوت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
طاغوت، از ریشه طغیان است. به هر طغیانگر، قدرت خودکامه و زورمند سرکش، طاغوت گفته میشود. قدرتهای شیطانی و حکومتهای جبار و حاکمانِ زورگو مثل فرعون و نمرود هم طاغوتاند. طاغوتدر اصطلاح قرآنی به هر معبودی جز خدا طاغوت گفته میشود. مردم باید به خدا ایمان بیاورند و به طاغوت کفر ورزند و از آن اجتناب کنند: ﴿فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لَا انْفِصَامَ لَهَا وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾[۱]. مؤمنان در راه خدا جهاد میکنند و کافران در راه طاغوت میجنگند. به برخی بتها هم که از سوی مشرکان مورد پرستش بود، طاغوت گفته شده است[۲].
مقدمه
- طاغوت از ریشۀ طغیان است، به معنای تجاوزکار، بت، باطل، سرکش و متمرّد، هرمعبودی جز خدا، هرپیشوای ضلالت و گمراهی، شیطان، کافر.[۳]در قرآن هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است ﴿يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ﴾[۴]. در تعابیر دینی واژههای طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ امامت و والیان دستنشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارشهای پیامبر خدا، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاینرو هم مستحقّ لعن خدا و رسولاند، هم اطاعتشان حرام و مبارزه با آنان لازم است، هم هواداری و همبستگی با آنان، شرکت در جرم و جنایاتشان به شمار میرود.
- امام حسین(ع) به سران سپاه کوفه که به جنگ او آمده بودند خطاب فرمود: "شما از طاغوتهای این امتاید"[۵] در زیارت امام حسین(ع)، بر جبتها، طاغوتها و فرعونهای امت اسلام نفرین شده است و این نشان میدهد که سرکردگان حزب اموی و ضدّ اهل بیت که دست به قتل امیر المؤمنین(ع) و امام حسین(ع) زدند نیز طاغوت و فرعونند و مستحق لعن و نفرین: «اللَّهُمَّ الْعَنْ جَوَابِيتَ هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ الْعَنْ طَوَاغِيتَهَا وَ الْعَنْ فَرَاعِنَتَهَا وَ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَيْن»[۶] گاهی از دو بت و دو طاغوت قریش یاد شده است که مقصود از آنان بر شیعه پنهان نیست.[۷].
- علامه مجلسی میگوید: طاغوت به معنای شیطان و بتها و هر معبود غیر خدا و هر اطاعتشدۀ باطلی جز اولیای الهی است و امامان از دشمنان خودشان در بسیاری از روایات و زیارات با "جبت" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند[۸] چراکه پذیرش رهبری و ولایت آنان، مسلمان را به نامسلمانی و امّت را به انحراف میکشد. هرولایتی بجز ولایت خدا و جانشینانش، ولایت شیطان و طاغوت است. پذیرش ولایت شیطان موجب آن است که شیطان بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود آدمی نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و منافع جامعه را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در طبیعت واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر باد رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در جامعه و جهان تحت ولایت طاغوت، انسانها از نور معرفت و انسانیت و از فروغ زندگیآفرین آیین خدا محروم مانده در ظلمات جهل و هوس و شهوت و غرور و طغیان، محبوس و اسیر میگردند[۹][۱۰].
جستارهای وابسته
پرسشهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «پس، آنکه به طاغوت کفر ورزد و به خداوند ایمان آورد، بیگمان به دستاویز استوارتر چنگ زده است که هرگز گسستن ندارد و خداوند شنوای داناست» سوره بقره، آیه ۲۵۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگنامه دینی، ص۱۳۷.
- ↑ مفردات راغب و مجمع البحرین.
- ↑ سوره نساء، آیه ۵۱
- ↑ «أَنْتُمْ مِنْ طَوَاغِيتِ الْأُمَّةِ ...»؛ بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳
- ↑ طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۷۱.