هجرت در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۴

مقدمه

در بسیاری از نهضت‌ها "هجرت"، نقش عمده داشته است. در نهضت عاشورا نیز سیدالشهدا (ع) از مدینۀ جدّش به مکه و از آنجا به کربلا هجرت کرد. همچنان که رسول خدا از مکه به مدینه هجرت نمود و آن هجرت، مبدأ تحوّل در وضع مسلمانان و سرآغاز تاریخ گشت، هجرت امام حسین (ع) نیز در زنده کردن دین پیامبر تأثیر بسزا داشت و محرم آغاز سال هجری قمری حساب شد و هر دو هجرت بخاطر دین و بقای رسالت بود. همچنان که حضرت موسی هجرت کرد و از مصر با حالت خوف بیرون رفت ﴿فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ﴾^[۱]. چون گروه فرعونی در فکر کشتن موسی بودند، سیدالشهدا (ع) نیز مخفیانه و خائفانه از جوار قبر رسول خدا (ص) کوچید و راه مکه را در پیش گرفت، در حالی که همان آیه را می‌خواند^[۲]. هجرت از مکه نیز برای فرار از مرگ تحمیلی بود که یزید می‌خواست بر او تحمیل کند و رو به شهادتی رفت که خونش ثمربخش باشد، آنگونه که هجرت رسول خدا (ص) نیز، خنثی‌کنندۀ توطئه کسانی بود که در “لیلة المبیت” به قصد کشتن او به خانه‌اش ریختند، اما آن حضرت راه غار ثور و سپس مدینه را پیش گرفته بود.

هجرت، لازمۀ هر نهضت عاشورایی و انقلاب مکتبی است، هم دل کندن از زندگی و حیات مادی و دست شستن از جان در راه هدف، هم کوچیدن از خاک، خانه، اقوام و همۀ دلبستگی‌ها و تعلّقات است. هجرت، هم مهاجر را پخته و آبدیده می‌کند، هم افق افکار را گسترده می‌سازد، هم مناطق هجرت را از تحوّل و دگرگونی برخوردار می‌کند. هجرت امام خمینی نیز از نجف به فرانسه، انقلاب اسلامی را در سطح جهان مطرح ساخت و پیام نهضت را به همه جا رساند. امام امت تصمیم داشت اگر هیچ کشوری اجازۀ ورود ندهد، سوار بر کشتی شده و دریاها را درنوردد و پیام مظلومیت ملت ایران را به گوش جهانیان برساند. سفر‌های تبلیغی مبلغان دینی در طول سال، به‌ویژه در ایام محرم و رمضان نیز نوعی هجرت است^[۳].

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا

پانویس

↑ «آنگاه (موسی) از آن (شهر) هراسان در حالی که (هر سو را) پاس می‌داشت، بیرون رفت» سوره قصص، آیه ۲۱.
↑ مقتل الحسین، مقرّم، ص۱۵۷.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۵۰۰.

[1] «آنگاه (موسی) از آن (شهر) هراسان در حالی که (هر سو را) پاس می‌داشت، بیرون رفت» سوره قصص، آیه ۲۱.

[2] مقتل الحسین، مقرّم، ص۱۵۷.

[3] محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۵۰۰.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = هجرت
-| عنوان مدخل  = [[هجرت]]
+| عنوان مدخل  = هجرت
 | مداخل مرتبط = [[هجرت در قرآن]] - [[هجرت در معارف و سیره حسینی]] - [[هجرت در معارف و سیره نبوی]] - [[هجرت در فقه سیاسی]] - [[هجرت در معارف دعا و زیارات]] - [[هجرت در معارف و سیره سجادی]] - [[هجرت در سیره معصوم]] - [[هجرت در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[هجرت در تاریخ اسلامی]]
 | پرسش مرتبط  =
@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 [[هجرت]]، لازمۀ هر [[نهضت]] [[عاشورایی]] و [[انقلاب]] مکتبی است، هم [[دل]] کندن از [[زندگی]] و [[حیات مادی]] و [[دست]] شستن از [[جان]] در [[راه]] [[هدف]]، هم کوچیدن از [[خاک]]، [[خانه]]، [[اقوام]] و همۀ دلبستگی‌ها و تعلّقات است. [[هجرت]]، هم [[مهاجر]] را پخته و آبدیده می‌کند، هم افق [[افکار]] را گسترده می‌سازد، هم مناطق [[هجرت]] را از تحوّل و دگرگونی برخوردار می‌کند. [[هجرت]] [[امام خمینی]] نیز از [[نجف]] به فرانسه، [[انقلاب اسلامی]] را در سطح [[جهان]] مطرح ساخت و [[پیام]] [[نهضت]] را به همه جا رساند. [[امام امت]] [[تصمیم]] داشت اگر هیچ کشوری اجازۀ ورود ندهد، سوار بر کشتی شده و دریاها را درنوردد و [[پیام]] [[مظلومیت]] [[ملت]] [[ایران]] را به گوش جهانیان برساند. سفر‌های [[تبلیغی]] [[مبلغان]] [[دینی]] در طول سال، به‌ویژه در ایام [[محرم]] و [[رمضان]] نیز نوعی [[هجرت]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۵۰۰.</ref>.
-== [[هجرت]] ==
-[[قرآن کریم]] از [[مهاجران]] به [[عظمت]] یاد می‌کنند. در [[تاریخ اسلام]] نیز [[مهاجران به حبشه]] و یثرب موقعیت و [[احترام]] داشتند و هجرت یک [[ارزش]] مکتبی به حساب می‌آمد و روی همین حساب مبدأ [[تاریخ]] قرار گرفت.
-در [[نهضت عاشورا]] نیز [[امام حسین]] {{ع}} برای مقابله با [[حکومت جور]]، برای [[امر به معروف و نهی از منکر]] و در راه [[احیای دین]] دست به [[هجرت]] زد و [[مدینه]] را به قصد [[مکه]] و مکه را به سمت [[عراق]] پشت سر نهاد، [[حضرت]] هنگام خروج از مدینه [[آیه]] {{متن قرآن|فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ}}<ref>«آنگاه (موسی) از آن (شهر) هراسان در حالی که (هر سو را) پاس می‌داشت، بیرون رفت، گفت: پروردگارا! مرا از گروه ستمکاران رهایی بخش» سوره قصص، آیه ۲۱.</ref> را [[تلاوت]] کرد که به هجرت [[حضرت موسی]] {{ع}} از [[ظلم و ستم]] [[فرعون]] مربوط می‌شود<ref>الارشاد، ج۲، ص۳۵.</ref>.<ref>[[سید مجتبی غیوری|غیوری، سید مجتبی]]، [[امام حسین و تربیت دینی (مقاله)|مقاله «امام حسین و تربیت دینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۷ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۷]] ص ۹۰.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
 # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
-# [[پرونده:1100818.jpg|22px]] [[سید مجتبی غیوری|غیوری، سید مجتبی]]، '''[[امام حسین و تربیت دینی (مقاله)|مقاله «امام حسین و تربیت دینی»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۷ (کتاب)|'''فرهنگ عاشورایی ج۷]]'''
 {{پایان منابع}}