شعب: تفاوت میان نسخه‌ها
(←منابع) |
(←منابع) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
مفهوم [[آیه]] سیزده [[سوره حجرات]] را عده‌ای از [[مفسران]]، [[نفی]] [[تفاخر]] به قومیت و [[فامیل]] می‌دانند. معنای [[آیه]] این است که ما شما را از یک [[پدر]] و [[مادر]] به وجود آوردیم و در [[قبایل]] و شعوب مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را باز‌شناسید؛ نه اینکه به [[قبیله]] و [[خاندان]] خود [[تفاخر]] کنید. تقسیم [[قبایل]] و شعوب برای تکمیل اجتماعات [[انسانی]] از طریق [[ارتباطات]] متقابل [[اقتصادی]]، [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و تأمین نیازهای مختلف یکدیگر با استعدادها و تخصص‌ها و امکانات [[جوامع]] دیگر است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۳۲۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۶۶-۳۶۷.</ref> | مفهوم [[آیه]] سیزده [[سوره حجرات]] را عده‌ای از [[مفسران]]، [[نفی]] [[تفاخر]] به قومیت و [[فامیل]] می‌دانند. معنای [[آیه]] این است که ما شما را از یک [[پدر]] و [[مادر]] به وجود آوردیم و در [[قبایل]] و شعوب مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را باز‌شناسید؛ نه اینکه به [[قبیله]] و [[خاندان]] خود [[تفاخر]] کنید. تقسیم [[قبایل]] و شعوب برای تکمیل اجتماعات [[انسانی]] از طریق [[ارتباطات]] متقابل [[اقتصادی]]، [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و تأمین نیازهای مختلف یکدیگر با استعدادها و تخصص‌ها و امکانات [[جوامع]] دیگر است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۳۲۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۶۶-۳۶۷.</ref> | ||
==[[الشعب]] (احد)== | |||
این شعب که در احد واقع است، در جریان [[واقعه احد]] از آن نام برده شده و آمده است که [[رسول خدا]]{{صل}} و یارانش در مسیرشان به سوی احد، در این شعب فرود آمدند و در کناره دره تا دامنه [[کوه]] جای گرفتند.<ref>{{عربی|و مضى رسول الله، صلى الله عليه وسلم، حتى نزل الشعب من أحد، في عدوة الوادي إلى الجبل، فجعل ظهره و عسكره إلى أحد}}. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۵۰۷.</ref> این شعب هنوز هم موضعی مشهور و شناخته شده است.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۱۶۹.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۱۷
شعب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شعب در قرآن - شعب در حدیث - شعب در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
تفرّق و پراکندگی و اجتماع[۱]؛ بنابراین از اضداد است. عده‌ای اصل آن را به معنای "مجتمع متشکل از تقسیمات اجتماع دیگر" گرفته‌اند، تا هر دو معنای اجتماع و تفریق در آن گرد آید[۲].
﴿وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا﴾[۳].
کلمه شعب در اصطلاح به معنای تیره مانند عرب، عجم، ترک[۴] و نژاد مانند سفید، سیاه، زرد[۵] و جماعت بزرگتر از قبیله آمده است. ترتیب گروه‌های انسانی در زبان عربی چنین است (هر یک در درون مجموعه بزرگتر جای دارد): شعب، قبیله، عماره، بطن (حیّ)، فَخِذ، فصیله (خاندان)[۶].
مفهوم آیه سیزده سوره حجرات را عده‌ای از مفسران، نفی تفاخر به قومیت و فامیل می‌دانند. معنای آیه این است که ما شما را از یک پدر و مادر به وجود آوردیم و در قبایل و شعوب مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را باز‌شناسید؛ نه اینکه به قبیله و خاندان خود تفاخر کنید. تقسیم قبایل و شعوب برای تکمیل اجتماعات انسانی از طریق ارتباطات متقابل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و تأمین نیازهای مختلف یکدیگر با استعدادها و تخصص‌ها و امکانات جوامع دیگر است[۷].[۸]
الشعب (احد)
این شعب که در احد واقع است، در جریان واقعه احد از آن نام برده شده و آمده است که رسول خدا(ص) و یارانش در مسیرشان به سوی احد، در این شعب فرود آمدند و در کناره دره تا دامنه کوه جای گرفتند.[۹] این شعب هنوز هم موضعی مشهور و شناخته شده است.[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۲۶۳.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۶۸.
- ↑ «شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز شناسید» سوره حجرات، آیه ۱۳.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۲۶۳.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۶۸.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱، ص۵۰۰.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۳۲۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۶۶-۳۶۷.
- ↑ و مضى رسول الله، صلى الله عليه وسلم، حتى نزل الشعب من أحد، في عدوة الوادي إلى الجبل، فجعل ظهره و عسكره إلى أحد. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۵۰۷.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۱۶۹.