کربلا در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ویرایش Msadeq (بحث) به آخرین تغییری که Wasity انجام داده بود واگردانده شد)
برچسب‌ها: واگردانی برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
خط ۴: خط ۴:


کربلا در جنوب [[غربی]] [[رود فرات]] و در میان منطقه‌ای مشهور به «سواد» قرار دارد. در شمال غربی آن [[شهر انبار]]، در شرق آن شهر باستانی [[بابل]]، در غرب آن صحرای غربی و در جنوب غربی آن، [[شهر]] باستانی [[حیره]] واقع شده است.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۷.</ref> وجود رود فرات این شهر را در زمره شهرهای حاصل‌خیز [[بین‌النهرین]] قرار داده است. نخلستان‌های پیرامون آن، با [[فرات]] آبیاری می‌شوند.<ref>ابن‌بطوطه، رحله ابن بطوطه، ۲/۵۷.</ref> مسافت کربلا تا [[بغداد]]، مرکز کشور عراق، هشتاد کیلومتر است<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ۹۶.</ref> و [[جمعیت]] شهر کربلا بر اساس آمار سال ۲۰۰۳م در حدود ۵۷۲۰۰۰ تن بوده است.<ref>سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران، کربلا، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>
کربلا در جنوب [[غربی]] [[رود فرات]] و در میان منطقه‌ای مشهور به «سواد» قرار دارد. در شمال غربی آن [[شهر انبار]]، در شرق آن شهر باستانی [[بابل]]، در غرب آن صحرای غربی و در جنوب غربی آن، [[شهر]] باستانی [[حیره]] واقع شده است.<ref>آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۷.</ref> وجود رود فرات این شهر را در زمره شهرهای حاصل‌خیز [[بین‌النهرین]] قرار داده است. نخلستان‌های پیرامون آن، با [[فرات]] آبیاری می‌شوند.<ref>ابن‌بطوطه، رحله ابن بطوطه، ۲/۵۷.</ref> مسافت کربلا تا [[بغداد]]، مرکز کشور عراق، هشتاد کیلومتر است<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ۹۶.</ref> و [[جمعیت]] شهر کربلا بر اساس آمار سال ۲۰۰۳م در حدود ۵۷۲۰۰۰ تن بوده است.<ref>سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران، کربلا، پایگاه اطلاع‌رسانی.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>
==ورود [[امام خمینی]] به کربلا==
امام خمینی در پی [[تبعید]] از [[ترکیه]] به [[عراق]]، سه‌شنبه سیزدهم مهر ۱۳۴۴ با هواپیما وارد فرودگاه بغداد شد.<ref>روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۱۵۹.</ref> فرزند ایشان [[سید مصطفی خمینی]] با دوستان امام خمینی در [[نجف]] ازجمله [[نصرالله خلخالی]] برای [[دیدار]] و [[هماهنگی]] تماس گرفت. خلخالی خود را به [[کاظمین]] رساند و برای فراهم‌ کردن [[سفر]] امام خمینی به کربلا و نجف دست به کار شد.<ref>ملکوتی، خاطرات آیت‌الله مسلم ملکوتی، ۱۸۲ ـ ۱۸۳.</ref> امام خمینی پس از اقامتی چند روزه در [[کاظمین]] و [[زیارت]] [[امام کاظم]]{{ع}} و [[امام جواد]]{{ع}}، پس از بازگشت از زیارت [[عسکریین]]{{ع}} در [[سامرا]] در [[عصر جمعه]] ۱۶/۷/۱۳۴۴ به همراه سید مصطفی و شماری از [[روحانیان]] عازم [[کربلا]] شد.<ref>روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۴.</ref> ساکنان [[ایرانی]] در کربلا فراوان بودند؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت بیشتر ساکنان کربلا ریشه ایرانی دارند و [[آبادانی]] این [[شهر]] به [[کوشش]] آنان انجام شده است.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۵ ـ ۵۶.</ref> [[سید محمد شیرازی]] از علمای کربلا نیز که از گذشته با [[افکار]] [[امام خمینی]] آشنایی داشت،<ref>ذاکری، طلوع خورشید، ۳۱۰.</ref> از ایشان برای [[سفر به کربلا]] [[دعوت]] کرده بود.<ref>قوچانی، مصاحبه، ۱/۱۲۹.</ref> وی [[جمعیت]] زیادی را برای استقبال از امام خمینی به منطقه مسیب واقع در سی کیلومتری کربلا (و [[مدفن]] [[طفلان مسلم]]) فرستاد.<ref>خاتم یزدی، مصاحبه، ۱/۹۲.</ref> چند نفر از [[شاگردان]] امام خمینی نیز برای آماده‌ کردن زمینه استقبال، به کربلا رفتند و افراد صاحب‌ نفوذ کربلا نیز در تهیه وسایل و امکانات برای استقبال [[همکاری]] کردند.<ref>عمید زنجانی، مصاحبه، مجله حوزه، ۱۰۱.</ref> فعالیت نصرالله خلخالی در [[مراسم]] استقبال و [[هدایت]] [[کارها]] چشمگیر بود.<ref>ملکوتی، خاطرات آیت‌الله مسلم ملکوتی، ۱۸۸.</ref>
استقبال مناسب از امام خمینی در کربلا که شهری زیارتی و شیعه‌نشین بود، می‌توانست زمینه‌ساز استقبالِ باشکوه از ایشان در [[نجف]] و مقدمه‌ای برای شکسته‌شدن فضای منفی و [[توطئه]] [[سازمان]] اطلاعات و [[امنیت]] [[کشور ایران]] (ساواک) در [[حوزه نجف]] علیه ایشان باشد.<ref>عمید زنجانی، مصاحبه، مجله حوزه، ۱۰۱.</ref> [[رژیم پهلوی]] برای بازداشتن [[مردم]] کربلا از پیشواز امام خمینی، عواملی را در میان مردم و روحانیان کربلا [[نفوذ]] داده بود. این افراد از انتشار [[اخبار]] در خصوص [[سفر]] ایشان به کربلا جلوگیری می‌کردند؛ به گونه‌ای که اهالی کربلا متوجه ورود ایشان نشوند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۶.</ref> افزون بر آن مردم را از عوامل [[امنیتی]] و ایجاد مشکل در گذرنامه و ورود به [[ایران]] می‌ترساندند؛<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۶.</ref> ولی این [[تبلیغات]] نتوانست مانع استقبال باشکوه مردم شود.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۶؛ کهن‌نسب، آنجاکه بوی یار می‌دهد، ۱/۳۷۴.</ref> در منطقه مسیب حدود پانصد نفر از طلاب و علمای [[کربلا]] و [[مردم]] به پیشواز [[امام خمینی]] آمدند. ایشان از ماشین پیاده و به میان مردم رفت و بر ماشینی که مردم کربلا با گل پوشانده بودند سوار شد و حدود چهل دستگاه سواری و اتوبوس ایشان را تا کربلا [[همراهی]] کردند.<ref>روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۴.</ref> بر روی پارچه‌های استقبال‌کنندگان [[عرب]]، عبارت «زنده باد امام خمینی نابود باد [[رژیم شاه]]» نوشته شده بود و [[ایرانیان]] مقیم کربلا بر پارچه‌نوشته‌ها ورود ایشان را تبریک گفته بودند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۶.</ref> در گزارش [[مأمور]] [[رژیم]] [[ایران]] آمده است ازجمله افرادی که در کربلا از وی استقبال و او را تا [[حرم]] همراهی کردند، [[سید مرتضی طباطبایی]]، [[محمدعلی سیبویه]]، [[محمد شاهرودی]]، [[سید نورالدین میلانی]]، [[محمد رضا اصفهانی]]، [[سید محمد علی خیرالدین]] و [[یوسف بیارجمندی]] بودند.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۴۸۶ و ۴۹۵.</ref>
امام خمینی [[ساعت]] پنج بعد از ظهر وارد کربلا شد و برای [[زیارت]] یکسره به حرم [[سیدالشهدا]]{{ع}} رفت. هم‌زمان با ورود امام خمینی به حرم، متولیان حرم با ندای: «‌ای [[مجاهد]]، ای [[قائد]] به [[شهر]] جدّت خوش آمدی» به وی خیرمقدم گفتند.<ref>روحانی نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۴.</ref> بر پارچه‌نوشته‌ای در [[قبله]] [[صحن]] نوشته شده بود {{عربی|"ترفرف رایة الاسلام بید آیة‌الله الخمینی"}} [[پرچم]] [[اسلام]] به دست [[آیت‌الله]] خمینی برافراشته شد».<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۵۰۸.</ref> استقبال‌کنندگان، ایشان را «[[امام]]» خطاب کردند و بر بدنه برخی از ماشین‌های استقبال‌کنندگان آیاتی چون {{متن قرآن|فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ}}<ref>«خداوند جهادگران به جان و مال را بر جهادگریزان به پایگاهی (والا) برتری بخشیده » سوره نساء، آیه ۹۵.</ref>، و جمله {{متن حدیث| إِنِّي لاَ أَرَى اَلْمَوْتَ إِلاَّ سَعَادَةً }} نقش بسته بود.<ref>روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۹.</ref> به مناسبت ورود امام خمینی در آستانه صحن [[امام حسین]]{{ع}} و [[حضرت ابوالفضل]]{{ع}} چند رأس گوسفند [[قربانی]] شد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۴۹۵.</ref> [[سید محمد شیرازی]] پیش‌نماز صحن سیدالشهدا{{ع}} از امام خمینی درخواست کرد به جای وی در [[صحن]] [[امام حسین]]{{ع}} [[نماز]] بگذارد و ایشان پذیرفت.<ref>روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۴.</ref> پس از پایان نماز اول، شیرازی پس از خیرمقدم از ایشان خواست یک هفته در [[کربلا]] بماند و [[نماز جماعت]] اقامه کند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۷؛ عمید زنجانی، مصاحبه، مجله حوزه، ۱۰۱ ـ ۱۰۲.</ref> [[امام خمینی]] سه [[روز]] به جای شیرازی نماز [[مغرب]] و عشا را اقامه کرد<ref>متقی، مصاحبه، ۲/۱۳۳؛ رجائی‌نژاد و حاضری، هفت اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام خمینی از ولادت تارحلت، ۲۹۰.</ref> و پس از آن در [[حسینیه]] و [[مدرسه]] [[آیت‌الله بروجردی]]، واقع در خیابان [[خیمه‌گاه]]، نزدیک میدان [[امام علی]]{{ع}} در پانصد متری جنوب [[حرم]]، که [[مدیریت]] آن بر عهده نصرالله خلخالی بود، اقامه [[جماعت]] می‌کرد.<ref>مهدوی کنی، یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۳۸/۲۱۰.</ref> نماز جماعت امام خمینی در حرم بسیار باشکوه بود<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۴۷.</ref> و هر روز بر تعداد [[نمازگزاران]] افزوده می‌شد.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۷ ـ ۵۸.</ref>
در مدتی که امام خمینی در کربلا اقامت داشت، [[خانه]] [[عباس حاج‌رئیس اشکنانی]] از [[ایرانیان]] مقیم [[کویت]] در [[اختیار]] ایشان بود.<ref>رجائی‌نژاد و حاضری، هفت اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام خمینی از ولادت تارحلت، ۲۹۱؛ طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۴۷.</ref> این [[خانه]] در خیابان علی‌ اکبر{{ع}} در حد فاصل حرم [[سیدالشهدا]]{{ع}} و حرم [[حضرت عباس]]{{ع}} واقع شده بود.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۱/۱۲۰ ـ ۱۲۱.</ref> صاحب‌خانه [[اصرار]] داشت که این خانه و ماشین بنزی را به امام خمینی [[هدیه]] کند؛ ولی ایشان نپذیرفت.<ref>رجائی‌نژاد و حاضری، هفت اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام خمینی از ولادت تارحلت، ۲۹۱ ـ ۲۹۲.</ref> در وقت تردد امام خمینی میان خانه و حرم همراهان مدام [[صلوات]] می‌فرستادند و [[شعار]] می‌دادند. ایشان سفارش می‌کرد بر ضد هیچ دولتی شعار ندهند و تصویر وی را نیز منتشر نکنند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات، مجله یاد، ۵۸؛ ذاکری، طلوع خورشید، ۳۱۰.</ref> این نکته در گزارش‌های سرکنسولی [[ایران]] در کربلا نیز بازتاب یافته است.<ref>روحانی نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۷.</ref>
در نخستین شب اقامت [[امام خمینی]] در [[کربلا]]، حدود پانصد نفر از طلاب [[پذیرایی]] شدند و [[جشن]] باشکوهی به مدت سه [[روز]] در کربلا برگزار شد و سروده [[زیبایی]] در [[ستایش]] ایشان و [[نهضت اسلامی]] خواندند.<ref>روحانی نهضت امام خمینی، ۲/۱۶۴ و ۱۶۷.</ref> [[سیدمحمد شیرازی]] نیز ایشان را مهمان کرد.<ref>خاتم یزدی، مصاحبه، ۱/۹۲.</ref> [[مردم]] و [[علما]] در این مدت به [[دیدار امام]] خمینی می‌رفتند و ایشان نیز از علمای دیدارکننده بازدید می‌کرد.<ref>موسوی، مصاحبه، ۲/۱۷۳.</ref> ایشان در کربلا از [[مدرسه]] بادکوبه از مدرسه‌های مشهور کربلا، واقع درکوچه «الداماد» دیدن کرد. [[سید مجتبی شیرازی]] از طلاب مدرسه، شعری با مطلع {{عربی|"الخمیني العظيم رائد الشعب الكريم"}} در ستایش امام خمینی خواند ([[حائری]]). تصویری از امام خمینی در حال [[زیارت کربلا]] در نخستین [[سفر]] به این [[شهر]] ([[دانا]]) و نیز تصویری از امام خمینی و سید محمد شیرازی و سید مصطفی که در انتشارات «النشر الاسلامی» کربلا گرفته شده در دست است.<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۴۸.</ref> امام خمینی یک هفته در کربلا ماند و [[روز جمعه]] ۲۳/۷/۱۳۴۴ در میان بدرقه طلاب و علمای کربلا ازجمله [[سید محمد شیرازی]]، [[سید مرتضی قزوینی]] و [[سید حسین ناصرالدین]] این شهر را به سوی [[نجف]] ترک کرد.<ref>مؤسسه تنظیم، سیر مبارزات امام خمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۵/۵۰۸.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>
==سفرهای زیارتی به کربلا==
امام خمینی به [[زیارت]] [[سیدالشهدا]]{{ع}} از دور و نزدیک بسیار اهمیت می‌داد. به گفته سیدهاشم رسولی محلاتی، امام خمینی از آغاز [[ماه محرم]] تا چهل روز [[زیارت عاشورا]] می‌خواند،<ref>مظهری، رفتارشناسی امام خمینی، ۹۹.</ref> با شنیدن نام امام حسین{{ع}} بی‌اختیار [[اشک]] می‌ریخت،<ref>نگارش و نصرآبادی، حدیث پایداری، ۷۵.</ref> به زیارت کربلا و درس‌ گرفتن از [[واقعه عاشورا]] توجه ویژه داشت و راه [[احیای اسلام]] را زنده نگه‌داشتن یاد کربلا و نام سیدالشهدا{{ع}} می‌دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۷/۵۳ ـ ۵۴ و ۴۹۹.</ref>
امام خمینی در مدت اقامت در [[نجف]] [[مقید]] بود برای زیارت‌های مخصوص هفت‌گانه [[امام حسین]]{{ع}} به [[کربلا]] برود،<ref>معرفت، مصاحبه، ۱۴۸.</ref> ازجمله اول [[رجب]]، نیمه رجب، [[نیمه شعبان]]، [[عید فطر]]، [[عرفه]]، [[عید قربان]]<ref>قرهی، مصاحبه، ۶/۱۴۵.</ref> و [[اربعین]].<ref>امامی میبدی، مصاحبه، ۱/۷۷.</ref> ایشان هر سال در [[ماه محرم]] هفتم تا سیزدهم<ref>خاتم یزدی، مصاحبه، ۱/۱۱۹.</ref> و [[ایام فاطمیه]] نیز به کربلا مشرف می‌شد<ref>کهن نسب، آنجاکه بوی یار می‌دهد، ۱/۳۷۴.</ref> و [[ماه رجب]] را ماه زیارتی کربلا می‌دانست<ref>شاه‌آبادی، مصاحبه، ۴/۲۳۹.</ref> و در عید فطر در کربلا به همه عیدی می‌داد.<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۳۹۸ ـ ۳۹۹.</ref> فاصله کربلا تا نجف از راه رسمی هشتاد کیلومتر بود و ایشان گاه از راننده می‌خواست از مسیر کنار شط [[فرات]] ـ که اندکی دورتر از راه اصلی است ـ به کربلا برود.<ref>امامی میبدی، مصاحبه، ۱/۷۹.</ref>
[[عبدالعلی قرهی اصفهانی]] و [[محی‌الدین فرقانی]] یکی از فضلای هزاره افغانستان، به‌تناوب همراه [[امام خمینی]] به کربلا می‌رفتند و [[خانواده]] ایشان و دیگر بستگان پس از آن به ایشان می‌پیوستند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۱/۱۲۰.</ref> امام خمینی سعی می‌کرد در هر [[سفر]] زیارتی یک [[شب جمعه]] را در کربلا بماند.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۱/۱۲۰.</ref> معمولاً دو [[روز]] پیش و دو روز پس از روز‌های ویژه زیارتی در کربلا می‌ماند.<ref>رضوانی، مصاحبه، ۲۰.</ref> در این [[فرصت]] مغرب‌ها در [[حسینیه]] [[آیت‌الله بروجردی]] و ظهرها در [[خانه]] [[نماز]] به جای می‌آورد.<ref>رحیمیان، در سایه آفتاب، ۵۰ ـ ۵۱.</ref> نیروهای [[امنیتی]] [[رژیم پهلوی]] از آغاز ورود امام خمینی به کربلا، برای [[نفوذ]] و گزارش [[اخبار]] درونی [[بیت]] ایشان [[کوشش]] می‌کردند.<ref>طباطبایی، اقلیم خاطرات، ۲۴۷.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>
==[[زیارت]] [[حرم]]==
امام خمینی در روزهای اقامت در کربلا هر روز در دو نوبت، [[ساعت]] نُه صبح و پس از نماز [[مغرب]] و عشا به حرم [[سیدالشهدا]]{{ع}} و [[حضرت عباس]]{{ع}} مشرف می‌شد<ref>کروبی، مصاحبه، ۵/۱۶۵؛ عزیزی، ۴۲۰ داستان از نماز و عبادت امام خمینی، ۲۲۰؛ قرهی، مصاحبه، ۶/۱۴۵.</ref> و مقید بود به طور متعارف [[زیارت]] کند. نخست نزدیک [[ضریح]] می‌ایستاد، زیارتی کوتاه می‌خواند و پس از [[نماز]] زیارت، [[زیارت عاشورا]] و دعای پس از آن را قرائت می‌کرد<ref>عمید زنجانی، خاطرات، ۹۶.</ref> و در هر بار تشرف به حرم، [[زیارت جامعه کبیره]] می‌خواند. قرار داشتن [[قبر]] حضرت علی‌اکبر{{ع}} در پائین پای قبر [[سیدالشهدا]]{{ع}} موجب می‌شد ایشان از [[پایین پا]] [[زیارت]] نکند<ref>عزیزی، ۴۲۰ داستان از نماز و عبادت امام خمینی، ۲۲۰.</ref> و نماز زیارت و دعایش به درازا می‌کشید.<ref>معرفت، مصاحبه، ۱۴۸.</ref> [[امام خمینی]] در مدت اقامت خود در [[کربلا]] در پشت بام [[حسینیه]] [[آیت‌الله بروجردی]] [[اقامه نماز]] [[جماعت]] می‌کرد و در [[خانه]] [[سید عباس مهری]] ساکن می‌شد که خود در [[کویت]] ساکن بود.<ref>رجائی‌نژاد و حاضری، هفت اقلیم گذری بر اماکن منتسب به امام خمینی از ولادت تارحلت، ۲۹۲.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>
==دیدارها و فعالیت‌های مهم درکربلا==
امام خمینی در همه حال در [[اندیشه]] عمل به [[تکلیف]] و [[مبارزه]] برای [[عزت اسلام]] و [[مسلمانان]] بود و [[زیارت کربلا]] مانع از دنبال‌کردن این [[هدف]] نمی‌شد. افرادی که درباره مسائل [[عراق]] و [[جهان اسلام]] می‌خواستند با ایشان سخن بگویند، ترجیح می‌دادند به علت شرایط ویژه [[نجف]] و آسان‌ بودن [[دیدار]] در کربلا، در این [[شهر]] به دیدن ایشان بروند. نخستین دیدار [[مرتضی مطهری]] با امام خمینی پس از [[تبعید]] ایشان از [[ایران]]، در کربلا صورت گرفت.<ref>محتشمی‌پور، خاطرات سیاسی، ۱/۱۲۱.</ref> در سال ۱۳۴۷ [[احمد کافی]] از واعظان [[مشهد]] در بازگشت از [[سفر]] [[مکه]] در کربلا با امام خمینی دیدار کرد.<ref>کافی، کافی واعظ شهیر، ۱۱۵.</ref> ایشان در بیستم فروردین ۱۳۴۷ در کربلا با [[دانشجویان]] [[دانشگاه]] [[بصره]] دیدار و در سخنان کوتاهی [[مسئولیت]] [[نسل]] [[آینده]] را بیان کرد و به نقشه [[دشمن]] در [[تفرقه]] بین مسلمانان هشدار داد و یادآور شد عوامل [[استعمار]] آنان را نزد [[روحانیان]]، بی‌دین و روحانیان را نزد آنان [[مرتجع]] و عقب‌مانده می‌نمایانند و باید با وجود خواست [[دشمن]] [[روابط]] [[معنوی]] و [[فکری]] همدیگر را عمیق‌تر کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۲/۱۷۷؛ روحانی، نهضت امام خمینی، ۲/۵۸۰.</ref>
[[امام خمینی]] در شهریور ۱۳۵۳ مصادف با [[نیمه شعبان]] ۱۳۹۴ق، برای [[زیارت]] در [[کربلا]] اقامت داشت که جنازه [[سید محمود شاهرودی]] از [[مراجع تقلید]] [[نجف]] را برای [[طواف]] به [[حرم]] [[سیدالشهدا]]{{ع}} آوردند و امام خمینی در [[تشییع جنازه]] وی شرکت کرد.<ref>رضوانی، مصاحبه، ۱۹.</ref> اهمیت اعلام تأسیس [[حزب]] [[رستاخیز]] از سوی [[محمدرضا پهلوی]] [[یاران]] امام خمینی را بر آن داشت که ایشان را در [[سفر]] زیارتی کربلا در جریان قرار دهند و نوار [[سخنرانی]] پهلوی دراین‌باره را به ایشان برسانند و امام خمینی در سیزدهم اسفند ۱۳۵۳/ [[بیستم صفر]] ۱۳۹۵ در پاسخ [[نامه]] [[سید حمید روحانی]] مبنی بر درخواست صدور اعلامیه علیه حزب رستاخیز، در کربلا تأکید کرد باید مطالب را به‌درستی دریابد و درباره آن [[تصمیم]] بگیرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۳/۷۰.</ref> ایشان پس از [[آگاهی]] از همه جوانب مسئله، در بازگشت به نجف در پیامی عضویت در آن حزب را [[تحریم]] کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۳/۷۱.</ref>
یکی از [[شب‌های جمعه]] که امام خمینی برای زیارت به کربلا رفته بود، [[رژیم بعث]] [[عراق]] برای ارتباط‌ گرفتن با ایشان و کسب [[مشروعیت]]، [[استاندار]] و [[رئیس]] [[امنیت]] و رئیس [[شهربانی]] استان کربلا را به [[دیدار]] ایشان فرستاد. استاندار درباره تسهیلات [[دولت]] برای [[عزاداران]]، فرستادن گروهی [[پزشکی]] برای [[عیادت]] ایشان و تعمیر [[ضریح]] و [[قبر مطهر]] [[حضرت ابوالفضل]]{{ع}} [[سخن]] گفت و [[منتظر]] بود امام خمینی [[تأیید]] کند که ایشان در برابر گزارش استاندار کربلا چیزی نگفت و نقشه بعثی‌ها بی‌نتیجه ماند.<ref>عمید زنجانی، مصاحبه، مجله حوزه، ۱۱۰ ـ ۱۱۱.</ref> ایشان در مرداد ۱۳۵۶ در کربلا به تلگراف [[تسلیت]] [[اتحادیه]] [[انجمن‌های اسلامی]] [[دانشجویان]] [[امریکا]] و اروپا و کانادا درباره درگذشت [[علی شریعتی]] پاسخ داد و آنان را به توجه بیشتر به [[اسلام]] و [[وحدت کلمه]] فرا خواند.<ref>فردوسی‌پور، مصاحبه، ۲/۳۴۵.</ref> [[مداحان]] در وقت [[تشرف]] ایشان به کربلا در [[محرم]] پس از [[نماز]]، مرثیه می‌خواندند. [[سید محمد کوثری]] از واعظان [[قم]] در یکی از این سال‌ها در [[کربلا]] حضور یافت و در شب [[یازدهم محرم]] نزد [[امام خمینی]] مرثیه خواند و صدای [[گریه]] ایشان به‌وضوح شنیده می‌شد.<ref>بجنوردی، مصاحبه، ۲/۶.</ref>.<ref>[[سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس]]، [[کربلا (مقاله)| مقاله «کربلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۸ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]] ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۷

معرفی

«کربلا» از شهرهای زیارتی کشور عراق و مرکز استان کربلاست. این شهر محل شهادت و دفن امام حسین(ع) و از مناطق قدیمی عراقِ پیش از اسلام است.[۱] به این سرزمین نینوا،[۲] طف،[۳] غاضریه[۴] و حائر حسینی[۵] نیز گفته‌اند.

کربلا در جنوب غربی رود فرات و در میان منطقه‌ای مشهور به «سواد» قرار دارد. در شمال غربی آن شهر انبار، در شرق آن شهر باستانی بابل، در غرب آن صحرای غربی و در جنوب غربی آن، شهر باستانی حیره واقع شده است.[۶] وجود رود فرات این شهر را در زمره شهرهای حاصل‌خیز بین‌النهرین قرار داده است. نخلستان‌های پیرامون آن، با فرات آبیاری می‌شوند.[۷] مسافت کربلا تا بغداد، مرکز کشور عراق، هشتاد کیلومتر است[۸] و جمعیت شهر کربلا بر اساس آمار سال ۲۰۰۳م در حدود ۵۷۲۰۰۰ تن بوده است.[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. ابن‌اعثم، الفتوح، ۴/۳۲۲ ـ ۳۲۸؛ مجلسی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار(ع)، ۴۴/۳۱۵؛ خلیلی، موسوعة العتبات المقدسة، ۸/۱۴ ـ ۱۷.
  2. دینوری، اخبارالطوال، ۲۵۱؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، تاریخ الطبری، ۵/۴۰۸.
  3. یاقوت حموی، معجم البلدان، ۴/۳۵ ـ ۳۶.
  4. ابن‌قولویه، کامل الزیارات، ۲۵۴ و ۲۶۹.
  5. یاقوت حموی، معجم البلدان، ۲/۲۰۸؛ مجلسی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار(ع)، ۹۸/۱۱۲؛ قائدان، عتبات عالیات عراق، ۱۰۰ ـ ۱۰۱.
  6. آل طعمه، تاریخ مرقد الحسین و العباس، ۱۷.
  7. ابن‌بطوطه، رحله ابن بطوطه، ۲/۵۷.
  8. قائدان، عتبات عالیات عراق، ۹۶.
  9. سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران، کربلا، پایگاه اطلاع‌رسانی.
  10. رضوی، سید عباس، مقاله «کربلا»، دانشنامه امام خمینی ج۸، ص۴۲۶–۴۳۲.