جاسوسی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۴

مقدمه

«جاسوسی»، عبارت است از گردآوری و گزارش مخفیانه اخبار و اطلاعات سری کسی یا مؤسسه‎ای و یا کشوری، به طرف مقابل یا افراد و یا کشور ذی نفع، از احکام آن در باب جهاد سخن گفته‌اند. جاسوسی مسلمانی علیه مسلمان، حرام و موجب ثبوت تعزیر است؛ هر چند امام(ع) می‌تواند او را عفو کند^[۱]. جایز نیست فرمانده لشکر، کسی را که علیه مسلمانان جاسوسی می‌کند، یا جاسوسی را پناه می‌دهد همراه خود به جنگ ببرد و اگر چنین فردی در جنگ شرکت کند، از غنایم سهمی نمی‌برد^[۲]. جاسوسی کردن علیه کفار، به نفع مسلمانان جایز است و بنا بر تصریح برخی، جاسوس از غنایم نیز سهم می‌برد^[۳]. امان دادن به جاسوس دشمن باطل است^[۴]. پناه دادن کافر ذمی جاسوس مشرکان را، در صورتی که خودداری از آن در عقد ذمه شرط شده باشد، موجب بطلان عقد می‌شود و در صورت عدم استراط، قرارداد باطل نمی‌شود، لیکن ذمی تعزیر می‌گردد^[۵]. برخی، پناه دادن جاسوس را مطلقاً موجب بطلان عقد دانسته‌اند؛ هر چند ترک آن در عقد شرط نشده باشد^[۶].^[۷]

منابع

عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی ج۱

پانویس

↑ المبسوط، ج۲، ص۱۵؛ جواهرالفقه، ص۵۱؛ قواعدالاحکام، ج۱، ص۵۰۵.
↑ جامع المقاصد، ج۳، ص۳۸۸-۳۸۹؛ تحریرالاحکام، ج۲، ص۱۳۹.
↑ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۰۱.
↑ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۰۰.
↑ قواعد الاحکام، ج۱، ص۴۸۱-۴۸۲؛ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۶۸.
↑ الدروس الشرعیه، ج۲، ص۳۴؛ الروضة البهیه، ج۲، ص۳۸۸-۳۸۹؛ فرهنگ فقه، ج۳، ص۳۶.
↑ عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص ۵۷۲.

[1] المبسوط، ج۲، ص۱۵؛ جواهرالفقه، ص۵۱؛ قواعدالاحکام، ج۱، ص۵۰۵.

[2] جامع المقاصد، ج۳، ص۳۸۸-۳۸۹؛ تحریرالاحکام، ج۲، ص۱۳۹.

[3] جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۰۱.

[4] جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۰۰.

[5] قواعد الاحکام، ج۱، ص۴۸۱-۴۸۲؛ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۶۸.

[6] الدروس الشرعیه، ج۲، ص۳۴؛ الروضة البهیه، ج۲، ص۳۸۸-۳۸۹؛ فرهنگ فقه، ج۳، ص۳۶.

[7] عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص ۵۷۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 | موضوع مرتبط = جاسوسی
 | عنوان مدخل  = جاسوسی
-| مداخل مرتبط = [[جاسوسی در قرآن]] - [[جاسوسی در فقه سیاسی]]
+| مداخل مرتبط = [[جاسوسی در قرآن]] - [[جاسوسی در فقه اسلامی]] - [[جاسوسی در فقه سیاسی]] - [[جاسوسی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
 | پرسش مرتبط  =
 }}
@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
+[[رده:اصطلاحات سیاسی]]