تحکیم روابط اجتماعی

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

تحکیم روابط اجتماعی در قرآن - تحکیم روابط اجتماعی در حدیث - تحکیم روابط اجتماعی در فقه سیاسی

تحکیم روابط اجتماعی بر محور ایمان

دوستی، محبت و تعامل اجتماعی باید بر اساس اعتقاد شکل گیرد، به گونه‌ای که اگر میان دوستی و اعتقاد تضاد به وجود آید، بایسته است فرد حفظ اعتقاد را بر دوستی ترجیح دهد؛ یعنی دوستی و دشمنی برای خدا باشد. خداوند در آیه‌ای از قرآن در این باره می‌فرماید: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ﴾. دوستان هر کس مبیّن شخصیت وی هستند، چنان که سلیمان نبی(ع) می‌فرماید: تا هم‌نشینان کسی را نشناخته‌اید، درباره او قضاوت نکنید؛ زیرا فرد با دوستان و هم‌نشینان خود شناخته می‌شود و نسبتی میان او و دوستانش وجود دارد.

یکی از هدف‌های پیامبر گرامی اسلام، برقراری پیوند برادری بر اساس ایمان و تقوا بود. خداوند متعال بر وحدت و برادری بر اساس ایمان، این‌گونه تأکید می‌کند: ﴿وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ﴾.

بر این اساس، پیامبر اکرم(ص) چندین بار میان مسلمانان پیمان برادری برقرار کرد. آن حضرت همواره مسلمانان را به رعایت حق برادری سفارش می‌کرد و حفظ وحدت و انسجام اسلامی را از مهم‌ترین وظایف مسلمانان می‌دانست. هرچند امت رسول خدا(ص) در آغاز از نظر تعداد اندک بود، ولی از نظر تشکل و هم‌سویی و اتحاد در اوج کمال قرار داشت و با همین اتحاد و انسجام، بر سخت‌ترین مشکلات پیروز شد...

منابع

1. صمیمی، سید رشید، اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی