علم لدنی امام در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ائمه هدا' به 'ائمه هدی')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{سیره معصوم}}
{{امامت}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[علم لدنی]]''' است. "'''[[علم لدنی امام]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[علم لدنی امام در قرآن]] - [[علم لدنی امام در حدیث]] - [[علم لدنی امام در کلام اسلامی]]</div>
| موضوع مرتبط = شروط امامت
 
| عنوان مدخل = علم لدنی امام
| مداخل مرتبط = [[علم لدنی امام در قرآن]] - [[علم لدنی امام در کلام اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = امامت (پرسش)
}}
==مقدمه==
==مقدمه==
از نظر [[علامه جوادی آملی]]، [[علوم]] وهبی دانش‌هایی هستند که ابتدائاً به [[افاضه الهی]] و بی‌رنج حاصل می‌شوند و حوزه آن‎ها [[فهم]] مراد از خود [[متکلّم]] است، نه [[کلام]] او<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۷.</ref>. وی [[معتقد]] است [[علم لدنی]] [[علمی]] است که بین [[متعلم]] ([[انسان]]) و [[معلم]] ([[خدا]]) هیچ واسطه‌ای وجود نداشته باشد<ref>عبدالله جوادی آملی، سیره پیامبران در قرآن، ج۶، ص۱۵۶.</ref> و به عبارت دیگر، [[افاضه]] مستقیم [[علم]] از سوی خدا بر [[بنده]] می‌باشد<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۶.</ref>. با این بیان، این علم دانشی در برابر علوم دیگر و قسمی از دانش‌های [[عقلی]] یا [[نقلی]] نیست که مبادی و مسائل و موضوع و محمول داشته باشد. متعلّم، [[حقایق]] و معارفی بدون لفظ و مفهوم و صورت [[ذهنی]] و بی‌واسطه کتاب و معلّم از لدن و نزد [[خدای سبحان]] از راه [[شهود]] می‌آموزد<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۶، ص۳۵۶.</ref>. از نظر ایشان این علم ویژگی‌هایی چون [[شهودی]] و حضوری بودن<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۶، ص۳۵۶؛ همو، قرآن در قرآن، ص۳۸.</ref>، عدم عروض [[فراموشی]]<ref>عبدالله جوادی آملی، قرآن در قرآن، ص۳۸.</ref>، بی‌رنج و تعب حاصل شدن و فهم مراد متکلّم از خود او، نه از کلامش<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۶.</ref> دارد. چنین فهمی بهره کسی است که [[قرآن]] بر قلبش نازل شده باشد.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۱۸۰.</ref>
از نظر [[علامه جوادی آملی]]، [[علوم]] وهبی دانش‌هایی هستند که ابتدائاً به [[افاضه الهی]] و بی‌رنج حاصل می‌شوند و حوزه آن‎ها [[فهم]] مراد از خود [[متکلّم]] است، نه [[کلام]] او<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۷.</ref>. وی [[معتقد]] است [[علم لدنی]] [[علمی]] است که بین [[متعلم]] ([[انسان]]) و [[معلم]] ([[خدا]]) هیچ واسطه‌ای وجود نداشته باشد<ref>عبدالله جوادی آملی، سیره پیامبران در قرآن، ج۶، ص۱۵۶.</ref> و به عبارت دیگر، [[افاضه]] مستقیم [[علم]] از سوی خدا بر [[بنده]] می‌باشد<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۶.</ref>. با این بیان، این علم دانشی در برابر علوم دیگر و قسمی از دانش‌های [[عقلی]] یا [[نقلی]] نیست که مبادی و مسائل و موضوع و محمول داشته باشد. متعلّم، [[حقایق]] و معارفی بدون لفظ و مفهوم و صورت [[ذهنی]] و بی‌واسطه کتاب و معلّم از لدن و نزد [[خدای سبحان]] از راه [[شهود]] می‌آموزد<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۶، ص۳۵۶.</ref>. از نظر ایشان این علم ویژگی‌هایی چون [[شهودی]] و حضوری بودن<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۶، ص۳۵۶؛ همو، قرآن در قرآن، ص۳۸.</ref>، عدم عروض [[فراموشی]]<ref>عبدالله جوادی آملی، قرآن در قرآن، ص۳۸.</ref>، بی‌رنج و تعب حاصل شدن و فهم مراد متکلّم از خود او، نه از کلامش<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۲، ص۶۳۶.</ref> دارد. چنین فهمی بهره کسی است که [[قرآن]] بر قلبش نازل شده باشد.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۱۸۰.</ref>
خط ۳۳: خط ۳۶:
===[[علم امام به لوح محفوظ]]===
===[[علم امام به لوح محفوظ]]===
آخرین دلیلی که [[آیت الله جوادی آملی]] در [[اثبات]] برخورداری [[ائمه هدی]] از [[علم لدنی]] بدان استناد می‌کند، [[تأویل آیات قرآن]] توسط آنان است. به [[اعتقاد]] علامه، تنها کسانی [[توانایی]] تأویل آیات قرآن را دارند که به [[کتاب مکنون]] (لوح محفوظ) دست‌رسی داشته باشند و این کتاب تنها در دسترس [[عالمان]] به علم لدنی است و چون طبق تعریف قرآن کریم از «[[مطهرون]]» در [[آیه ۳۳ سوره احزاب]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>، فقط اهل‎بیت [[عصمت]] و [[طهارت]] می‌باشند، پس آن ذوات [[مقدس]] تنها کسانی‌اند که به این [[مقام]] شامخ ([[علم به لوح محفوظ]]) دست یافته و علم لدنی دارند<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۳، ص۲۱۰.</ref>. درنتیجه «علم لدنی» که مأخوذ از خرمن [[دانش الهی]] است و در [[قلمرو علم]] وهبی جا دارد، نوعی [[علم غیبی]] است که فقط به [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] [[افاضه]] شده است.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۱۸۵.</ref>
آخرین دلیلی که [[آیت الله جوادی آملی]] در [[اثبات]] برخورداری [[ائمه هدی]] از [[علم لدنی]] بدان استناد می‌کند، [[تأویل آیات قرآن]] توسط آنان است. به [[اعتقاد]] علامه، تنها کسانی [[توانایی]] تأویل آیات قرآن را دارند که به [[کتاب مکنون]] (لوح محفوظ) دست‌رسی داشته باشند و این کتاب تنها در دسترس [[عالمان]] به علم لدنی است و چون طبق تعریف قرآن کریم از «[[مطهرون]]» در [[آیه ۳۳ سوره احزاب]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}} «جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>، فقط اهل‎بیت [[عصمت]] و [[طهارت]] می‌باشند، پس آن ذوات [[مقدس]] تنها کسانی‌اند که به این [[مقام]] شامخ ([[علم به لوح محفوظ]]) دست یافته و علم لدنی دارند<ref>عبدالله جوادی آملی، تسنیم، ج۱۳، ص۲۱۰.</ref>. درنتیجه «علم لدنی» که مأخوذ از خرمن [[دانش الهی]] است و در [[قلمرو علم]] وهبی جا دارد، نوعی [[علم غیبی]] است که فقط به [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] [[افاضه]] شده است.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۱۸۵.</ref>
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==
خط ۵۱: خط ۵۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:علم لدنی امام]]
[[رده:علم لدنی]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:امامت]]
[[رده:شروط امامت]]
۱۱۲٬۹۹۷

ویرایش