قبیله در معارف دعا و زیارات
این مدخل زیرشاخهٔ بحث قبیله است. قبیله از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: قبیله در قرآن - قبیله در فقه سیاسی - قبیله در معارف دعا و زیارات - قبیله در معارف و سیره سجادی - قبیله در معارف و سیره نبوی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
قبیله، به معنی جماعت و گروه گرد هم آمده‌ای است که بعضی به بعضی دیگر روی می‌آوردند و پذیرای هم هستند. قرآن می‌فرماید: ﴿وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا﴾[۱]. درباره تفاوت شعوب (جمع شعب) به معنای گروه عظیمی از مردم، با قبائل (جمع قبیله) گفته‌اند که دایره شعوب گسترده‌تر از دایره قبائل است. همان‌طور که امروزه شَعب بر یک "ملت" اطلاق می‌شود. امام سجاد (ع) در صحیفه یادآور می‌شود که پیامبر اسلام (ص) برای رضای خدا با خاندان و قبیله خود به نبرد برخاست: و برای خشنودی او با خاندان خویش پیکار کرد[۲]. آن حضرت درباره پیروان پیامبر (ص) نیز می‌فرماید: «و آن کسان را که چون چنگ در ریسمان والای او زدند خاندان و عشیرت از ایشان بگسست»[۳].
با نگاهی به تاریخ پیامبر اسلام (ص) و پیروان راستینش درمی‌یابیم که پیوند با حق و حقیقت و حمایت از دین سعادت آفرین الهی مقدم بر بر پیوندهای قبیلگی و خویشاوندی است که معمولاً بر مدار منافع و حب و بغض‌های خویشاوندی می‌چرخد. هم‌چنین امام از دسته‌های مختلف فرشتگان با تعبیر "قبائل الملائکة" یاد کرده است[۴].[۵].[۶]
منابع
پانویس
- ↑ «و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز‌شناسید» سوره حجرات، آیه ۱۳.
- ↑ نیایش بیستم.
- ↑ نیایش چهارم.
- ↑ نیایش سوم.
- ↑ تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴، چاپ اول؛ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین (ع)، سیدعلی‌خان حسینی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.
- ↑ شیرزاد، امیر، مقاله «قبیله»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۵۸.