بحث:امنیت

حفظ امنیت جامعه در معارف و سیره حسینی

نخست: تبیین مفهوم امنیت در آموزه‌های اسلامی

1-1- تعریف لغوی و اصطلاحی امنیت

1-2- اهمیت و جایگاه امنیت در آموزه‌های اسلامی

1-3- انواع امنیت در جامعه اسلامی (امنیت فردی، اجتماعی، فکری، فرهنگی و ...)

1-4- شاخص‌ها و معیارهای سنجش امنیت در جامعه اسلامی

1-5- عوامل تأثیرگذار بر امنیت در جامعه اسلامی

1-6- راهکارهای تأمین امنیت در جامعه اسلامی با تأکید بر آموزه‌های دینی

1-7- بررسی تطبیقی دیدگاه اسلام و سایر مکاتب درباره امنیت

دوم: بررسی جایگاه امنیت در جامعه اسلامی از منظر قرآن و سنت

2-1- بررسی وضعیت سیاسی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)

2-2- شرایط سیاسی در دوران خلافت امویان با تمرکز بر عصر معاویه و یزید

2-3- بررسی اوضاع اجتماعی جامعه اسلامی در عصر امام حسین(ع)

2-4- تحلیل شرایط فرهنگی و مذهبی جامعه در زمان امام حسین(ع)

2-5- نقش حاکمان بنی امیه در ایجاد ناامنی و تزلزل در جامعه اسلامی

2-6- بررسی جریان‌ها و گروه‌های سیاسی و اجتماعی موثر بر امنیت در این دوره

طرح دوم

نخست: بررسی وضعیت امنیت در زمان حکومت بنی‌امیه

1. شرایط سیاسی اجتماعی جامعه اسلامی:
   1. آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و فردی مردم در زمان بنی‌امیه: در زمان حکومت معاویه و پس از او یزید، آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و فردی مردم به شدت محدود شده بود. از لحاظ سیاسی، هرگونه اعتراض و مخالفت با حکومت بنی امیه، به شدت سرکوب می‌شد. مخالفان و منتقدان سیاسی اغلب زندانی یا تبعید می‌شدند. آزادی بیان و اظهارنظر وجود نداشت و تمامی مکاتبات و نامه‌نگاری‌ها تحت کنترل شدید نیروهای امنیتی حکومت بود. حاکم اسلامی بر اساس حکم الهی شرعی انتخاب نمی‌شد و خلفای بنی امیه با زور به قدرت می‌رسیدند. همچنین: والیان و کارگزاران نظام بر اساس معیارهای درستی گمارده نمی‌شدند. از لحاظ اجتماعی نیز، آزادی‌های اجتماعی و فرهنگی مردم به شدت محدود شده بود. اجتماعات و گردهمایی‌های غیرهمسو با حاکمیت بنی‌امیه به شدت مورد حساسیت سلطه‌گران بود. مخالفان سیاسی و اقلیت‌های مذهبی و قومی تحت ستم و آزار بودند. همچنین آزادی‌های فردی نیز پایمال می‌شد. حریم خصوصی افراد محترم شمرده نمی‌شد. شهروندان امنیت جانی و مالی لازم را نداشتند. شکنجه و زندان بدون محاکمه، امری عادی بود. بنابراین می‌توان گفت که در دوران بنی امیه، آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و فردی مردم به شدت نقض می‌شد و جامعه در یک فضای خفقان، اختناق و بی‌عدالتی به سر می‌برد. حکومت مستبد بنی امیه مانع از بروز آزادی‌های مشروع مردم می‌شد.
   2. امنیت جانی و مالی مردم تحت حاکمیت بنی‌امیه: در دوران حکومت معاویه و یزید، امنیت جانی و مالی مردم به شدت تهدید می‌شد و مردم از امنیت لازم برخوردار نبودند. از لحاظ جانی، مخالفان و منتقدان حکومت همواره در معرض خطر جانی قرار داشتند. شکنجه، زندان و اعدام‌های خودسرانه امری عادی به شمار می‌رفت. حتی شهروندان عادی نیز از امنیت جانی برخوردار نبودند و گاه به بهانه‌های واهی زندانی یا مجازات می‌شدند. از لحاظ مالی نیز وضعیت نابسامان بود. مأموران حکومتی به صورت خودسرانه اموال و دارایی مردم را غارت می‌کردند. مالیات‌های سنگین بر مردم تحمیل می‌شد و ثروت‌های عمومی توسط حکام بنی امیه غارت می‌گردید. دزدی و راهزنی نیز رواج داشت. علاوه بر اینها، نبود نهادها و سازوکارهای حقوقی و قضایی مناسب برای حفاظت از جان و مال مردم، وضعیت را بدتر می‌کرد. در مجموع، می‌توان گفت که در دوران بنی امیه، مردم فاقد ابتدایی‌ترین حقوق شهروندی بودند و نه جان و نه مال آنان در امان نبود. این وضعیت نشان‌دهنده فقدان امنیت اجتماعی در آن زمان است.
   3. سرکوب مخالفان و معترضان به حکومت بنی‌امیه
   4. شیوع خشونت و درگیری‌های سیاسی و اجتماعی در آن دوران
   5. میزان امنیت مرزها و تهدیدات خارجی علیه حکومت اسلامی
   6. گسترش ظلم و فساد در دستگاه حاکمیت بنی‌امیه
   7. تضعیف نهادهای قضایی و انتظامی در زمان بنی‌امیه
2. علل و عوامل ناامنی در دوران حکومت بنی‌امیه:
   1. سرکوب شدید مخالفان سیاسی بنی‌امیه و نقض حقوق و آزادی‌های شهروندی
   2. اعمال خشونت و شکنجه علیه معترضان به ویژه گروه‌های مذهبی
   3. تضعیف نهادهای انتظامی و امنیتی و گسترش بی‌قانونی
   4. عدم پاسخگویی دستگاه قضایی به ظلم و جنایت‌های حکومت
   5. تحریک اختلافات قومی و مذهبی در میان گروه‌های مختلف مردم
   6. تسلط عناصر فاسد و غارتگر بر منابع و ثروت‌های عمومی
   7. غفلت از تأمین امنیت مرزها و مناطق حاشیه‌ای حکومت
   8. گسترش احساس ناامنی و بی‌عدالتی در میان اقشار مختلف مردم

دوم: اهداف و انگیزه‌های امنیتی امام حسین(ع) در قیام علیه بنی‌امیه

1. اهداف امنیتی امام حسین(ع) از قیام علیه بنی‌امیه:
   1. پایان دادن به سرکوب و خفقان سیاسی توسط بنی‌امیه
   2. مبارزه با ناامنی و بی‌ثباتی ناشی از حکومت ظالمانه بنی‌امیه
   3. برقراری امنیت و آزادی‌های سیاسی و اجتماعی مردم
   4. جهت حفاظت از جان و مال و ناموس مردم در برابر حکومت غاصب
   5. رفع تهدیدات امنیتی گسترده علیه مخالفان سیاسی
   6. جهت فراهم کردن فضای امن برای احیای مکتب اهل‌بیت(ع)
   7. حفظ امنیت فکری و اعتقادی مسلمانان در برابر انحرافات
2. انگیزه‌های امنیتی امام حسین(ع) برای بازگرداندن امنیت به جامعه:
   1. خاتمه دادن به نقض گسترده حقوق و آزادی‌های مردم
   2. پایان دادن به سرکوب خشن مخالفان سیاسی توسط حکومت
   3. جلوگیری از تهدیدات جانی و مالی علیه شهروندان بی‌گناه
   4. رفع ترس و وحشت ناشی از حکومت ستمگر بنی‌امیه
   5. فراهم کردن امنیت لازم برای عبادت و پرستش آزادانه مردم
   6. تضمین حفظ جان و ناموس مردم در مقابل حاکمیت جور

سوم: روش‌ها و راهکارهای امام حسین(ع) برای بازگرداندن امنیت

1. روش‌های مقابله امام حسین(ع) با عوامل ناامنی:
   1. تلاش امام حسین(ع) برای افشاگری و آگاه‌سازی مردم نسبت به جنایات و ظلم حکومت یزید
   2. تحریم و قطع همکاری امام حسین(ع) با دستگاه حکومت ظالم بنی‌امیه
   3. تدارک و بسیج نیروهای مؤمن و آزادی‌خواه برای قیام علیه حکومت یزید
   4. موضع‌گیری قاطع امام حسین(ع) علیه حاکمیت جور و دعوت مردم به مبارزه با ظلم
   5. الگوسازی و الهام‌بخشی امام(ع) به مردم برای مقاومت و ایستادگی در برابر ستم
   6. تبیین صحیح معارف و آموزه‌های دینی به منظور مبارزه با انحرافات و بدعت‌ها
   7. ترویج فرهنگ شهادت‌طلبی و ایثار در راه دفاع از حق و عدالت
   8. جلب همراهی و پشتیبانی افراد و گروه‌های مؤثر جامعه علیه حکومت ستمگر
2. تلاش برای بسیج و مشارکت مردم:
   1. دعوت مردم به پیوستن و همراهی با قیام امام حسین(ع) علیه ظلم
   2. بیان آسیب‌ها و تبعات سکوت در برابر ظلم و ترغیب مردم به مقاومت
   3. تبیین اهداف واقعی قیام امام حسین(ع) برای مردم و جلب حمایت آنها
   4. ترسیم چشم‌انداز مطلوب آینده و حکومت عدل پس از سرنگونی ظالمان
   5. القای احساس مسئولیت در مردم برای دفاع از اسلام و ارزش‌های آن
   6. تشویق و ترغیب یاران و خاندان به همراهی و فداکاری در رکاب امام(ع)
   7. پاسخگویی به شبهات مطرح شده در مورد قیام و رفع تردیدها
   8. الهام‌بخشی و الگوسازی برای جلب مشارکت عمومی در قیام علیه ظلم
3. نقش شهادت امام حسین(ع):
   1. نقش شهادت امام حسین(ع) در برانگیختن مردم برای مبارزه با حکومت ظالمانه یزید
   2. تأثیر شهادت امام(ع) در تضعیف مشروعیت و اقتدار سیاسی حکومت یزید
   3. کارکرد شهادت امام حسین(ع) در افزایش آگاهی مردم نسبت به جنایات حکومت
   4. تسریع سقوط حکومت یزید در پی شهادت امام حسین(ع) و ایجاد فضای ناامنی
   5. الگوسازی امام حسین(ع) از طریق شهادتش برای مقاومت در برابر حکومت‌های ظالم
   6. تداوم راه و هدف امام حسین(ع) از طریق شهادت وی در مبارزه با ظلم و ستم

چهارم: نتایج و پیامدهای امنیتی قیام امام حسین(ع)

1. آثار و پیامدهای قیام بر امنیت جامعه اسلامی:
   1. کاهش سرکوب و خفقان سیاسی پس از سقوط حکومت یزید
   2. افزایش امنیت جانی و مالی مردم در پی تضعیف حکومت یزید
   3. کاهش تهدیدات و خطرات امنیتی علیه مخالفان سیاسی و مذهبی
   4. بازگشت نسبی آرامش و امنیت به جامعه پس از شهادت امام حسین(ع)
   5. تقویت باور مردم به لزوم مقاومت در برابر حکومت‌های ستمگر
   6. الگوسازی امام حسین(ع) در مبارزه با حکومت‌های غاصب و طاغوتی
   7. تداوم راه و هدف امام(ع) در تأمین عدالت و امنیت برای مردم
2. دستاوردهای قیام در بازگرداندن ثبات و آرامش:
   1. کاهش خشونت‌های سیاسی و اجتماعی پس از سقوط حکومت یزید
   2. کاهش تنش‌ها و درگیری‌های مذهبی و قومی در جامعه
   3. بازسازی نسبی نهادهای عدلی و انتظامی جامعه توسط حکومتهای بعدی
   4. افزایش امنیت روانی و رفع ترس و وحشت در میان عموم مردم
   5. تقویت امید به آینده و احساس امنیت در جامعه پس از شهادت امام(ع)
   6. تداوم الگوی مقاومت امام حسین(ع) علیه حکومت‌های ستمگر در طول تاریخ
   7. الهام‌بخشی قیام امام(ع) به جنبش‌های عدالت‌خواهانه و آزادی‌بخش
   8. ترویج فرهنگ ایستادگی در برابر ظلم و استبداد در جامعه

معناشناسی

امنیت، یک موهبت بزرگ الهی و نیاز مهم فطری انسان است. احساس امنیت روانی، از برجسته‌ترین ویژگی‌های شخصیتی افراد خلاق و سالم است. احساس امنیت روانی، آن زمان می‌تواند به صورت مطلوب در میان مردم یک جامعه وجود داشته باشد، که افراد بدون دغدغه خاطر و به دور از اندیشه پیدا کردن فردی صاحب نفوذ، در کوتاه‌ترین زمان ممکن و در تمام اوقات شبانه‌روز، به امکانات مادی و معنوی دست‌رسی داشته باشند.