بررسی‌های اسلامی ج۲ (کتاب)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
بررسی‌های اسلامی ج۲، جلد دوم از مجموعهٔ دو جلدی بررسی‌های اسلامی است که شامل بررسی‌های گوناگونی در زمینه‌های مختلف مباحث اسلامی می‌باشد. این مجموعه اثر سید محمد حسین طباطبایی است که به کوشش سید هادی خسروشاهی گردآوری و توسط انتشارات مؤسسه بوستان کتاب انتشار یافته است.[۱]
| بررسی‌های اسلامی ج۲ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | [[بررسی‌های اسلامی (کتاب)|بررسی‌های اسلامی]][[رده:مجموعه کتاب بررسی‌های اسلامی]] |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید محمد حسین طباطبایی |
| به کوشش | سید هادی خسروشاهی |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مؤسسه بوستان کتاب|انتشارات انتشارات مؤسسه بوستان کتاب]][[رده:انتشارات انتشارات مؤسسه بوستان کتاب]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۰۹۰۰۲۲۲ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نوشتار حاضر شامل برخی از مقالهها، پرسشها و پاسخهای فلسفی، اجتماعی و دینی علامه سید محمد حسین طباطبایی است که به مناسبتهای گوناگون نوشته شده و به کوشش سید هادی خسروشاهی گردآوری و تنظیم گردیده است. نویسنده در بخش نخست این کتاب نگاهی اجمالی بر حوادث زندگی، شخصیت و اندیشههای ملاصدرا و نیز آثار و اساتید و شاگردان او دارد و سپس با پژوهش در آثار صدرالمتألهین، گزیدهای از نظریهها و افکار وی در معرفتشناسی، هستیشناسی، اصالت وجود، امکان و ماهیت را مورد بحث و بررسی قرار داده است».[۲]
فهرست کتاب
۶. مسائل فلسفی
- تاریخ حیات و روش فلسفی ملاصدرا:
- اجمال تاریخ زندگی؛
- دوره‌های مختلف زندگی صدرالمتألهین؛
- مواد فکری صدرالمتألهین؛
- روش فلسفی صدرالمتألهین؛
- آثار و تألیفات صدرالمتألهین.
- انتقاد بر انتقاد یادنامهٔ ملاصدرا؛
- دربارهٔ بحث استاد علامه:
- نامهٔ وارده.
- بحثی دربارهٔ ملاصدرا؛
- امکان عام:
- توضیحی درباره مفهوم امکان عام و امکان خاص.
- بحثی درباره امکان:
- امکان به معنای سلب ضرورت طرفین، ایجاب عدولی است نه سلب تحصیلی.
- موجبهٔ سالبةالمحمول چیست؟
- قضیه‌ای به نام موجبهٔ سالبةالمحمول؛
- قضیه و علم تصدیقی؛
- اصالت وجود و هدف حیات؛
- مسئله «استحقاق» چیست؟
- تناسخ وعود ارواح؛
- اثر ایمان به رستاخیز چیست؟
- وجود و ماهیت؛
- تذییلات و محاکمات:
- تصدیر؛
- تذییل اول بر مکتوب اول مرحوم شیخ رحمه الله؛
- تذییل اول، بر مکتوب اول مرحوم سیّد قدّس سرّه؛
- تذییل دوم بر مکتوب دوم مرحوم شیخ قدّس سرّه؛
- تذییل دوم، بر مکتوب دوم حضرت سیّد(أعلی الله درجته)؛
- تذییل سوم بر مکتوب سوم شیخ قدّس سرّه؛
- تذییل سوم بر مکتوب سوم حضرت سیّد قدّس سرّه.
- علیت واجب نسبت به ممکنات؛
- ازلیّت و قدم ذاتی ماده؛
- وحدت وجود:
- آیا علی(ع) اول و آخر است؟
- ترجمه فلسفه یونانی؛
- اثبات مجردات؛
- دلیل عقلی بر ختم نبوت و مسئله عصمت.
۷. مسئله آفرینش و رستاخیز
- غرض از آفرینش چیست؟
- بررسی و تجزیه و تحلیل سؤال؛
- اطراد و عمومیت غرض و آرمان؛
- آرمان و غرض جهانی؛
- غرض خدا از آفرینش جهان.
- خداوند چه نیازی به آزمایش بشر دارد؟
- چرا جهان در شش روز خلق شد؟
- چرا ظلم وجود دارد؟
- شخصیت انسان و روز رستاخیز؛
- جهان چگونه آفریده شد؟
- نبوت و امامت.
- معرفةالنفس:
- پاسخ‌ها به طور اجمال:
- تقیّه:
- تقیه در مذهب شیعه؛
- مدرک شیعه در قول به تقیه؛
- خلاصه.
- سؤالات؛
- پاسخ‌ها.
۸. مسائل اجتماعی اسلام
- قانون و ایمان به خدا؛
- اسلام و پیمان‌ها؛
- مشروبات الکلی از نظر اسلام؛
- ربا و مفاسد اجتماعی آن:
- یک بحث جالب اقتصادی و اجتماعی؛
- ربا چیست؟
- نتایج ربا.
- آیا مالکیت امر فطری است؟
- ملاک تلاش‌ها و کشمکش‌ها؛
- آیا مالکیت فطری است؟
۹. مسائل گوناگون
- مسئله اتحاد اسلامی؛
- منشأ اختلاف قوابل؛
- چرا دست دزد را باید برید؟
- پیامی به کنفرانس بزرگداشت شهید شُشتری؛
- دستی از غیب... برون آید و کاری بکند؛
- نظری کوتاه به داستان مسیح و انجیل؛
- دولت پوشالی و دست‌نشانده‌ای به نام «اسرائیل»؛
- گفت و گویی با استاد درباره شهید مطهری؛
- چهل پرسش و پاسخ:
- سؤالات؛
- پاسخ‌ها.
- معنای اسلام:
- معنای اسلام؛
- شیخیه و کریمخانیه؛
- عرفان و تصوف؛
- اشکالاتی در تفسیر المیزان.
- نمایه:
- اشخاص؛
- مکان‌ها؛
- کتاب‌ها.[۳]
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
سید هادی خسروشاهی(گردآورنده)
-
سید محمد حسین طباطبایی(پدیدآورنده)
- آیت‌الله سید محمد حسین طباطبایی مشهور به علامه طباطبایی (متولد ۱۲۸۲ ش، تبریز و متوفای ١٣۶٠ ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید علی قاضی، مرتضی طالقانی، سید حسین بادکوبه‌ای، سید ابوالقاسم خوانساری، محمد حسین غروی اصفهانی، حسین نائینی و سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای به اتمام رساند. اهتمام جدی به تبیین و تدریس تفسیر قرآن کریم و مباحث فلسفی و حکمی و نیز تربیت شاگردان برجسته از جمله فعالیت‌های وی است.[۴] او احیاکنندهٔ دروس تفسیر قرآن و فلسفه و حکمت در حوزه‌های علمیه بوده و آثار تأثیرگذاری در موضوعات مختلف علوم عقلی و نقلی تألیف کرده است. «رسالة النبوة و الإمامة»، «رسالة الولایة»، «سنن النبی»، «علی و فلسفهٔ الهی»، «شیعه در اسلام»، «وح‍ی ی‍ا ش‍ع‍ور م‍رم‍وز»، «رسالة فی علم النبی و الإمام بالغیب»، «بحثی کوتاه درباره علم امام»، «مجموعه رسائل»، «تفسیر المیزان»، «کتاب توحید»، «قرآن در اسلام»، «اصول فلسفه و روش رئالیسم»، «بدایة الحکمة» و «نهایة الحکمة»، برخی از این آثار است.[۴]
- حجت الاسلام و المسلمین سید هادی خسروشاهی (متولد ۱۳۱۷ ش، تبریز)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: بروجردی، امام خمینی، سید محمد کاظم شریعتمداری و سید محمد حسین طباطبایی پیگیری کرد. نماینده امام خمینی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سفیر ایران در واتیکان، تأسیس «مرکز فرهنگی اسلامی اروپا» در رم و تأسیس دوماهنامه انگلیسی زبان اینکوایری (Inquiry) و افریکن ایونتس (Aferican Events) و هفته‌نامه عربی «العالم» در لندن از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «امام علی و قومیت عربی»، «چرا امام حسین قیام کرد؟»، «امام علی و سقراط» و « نهضت حسینی و اهل سنت» برخی از این آثار است. [۵]