جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
جز (جایگزینی متن - '== پانویس == {{پانویس}} {{امام مهدی}}' به '== پانویس == {{پانویس}}') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
[[پرونده:13681457.jpeg|300px|بندانگشتی|پیروی از نواب عام]] | [[پرونده:13681457.jpeg|300px|بندانگشتی|پیروی از نواب عام]] | ||
==[[پیروی از نواب عام]]== | ==[[پیروی از نواب عام]]== | ||
یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]]، [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] به آن سفارش شده است؛ امام زمان{{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به راویان اخبار ما ـ دانشمندان علوم دینی ـ مراجعه کنید که ایشان حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref></ref>. در زمان [[حضور امام]]، [[مردم]] [[تکالیف شرعی]] و پاسخ مسائل خود را مستقیم از [[امام]] دریافت می‌کردند؛ ولی [[ارتباط]] [[امام زمان]] با [[مردم]] در [[زمان غیبت صغری]] از طریق [[نایبان خاص]] و در [[دوره غیبت]] کبری، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]]{{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]]{{ع}} را در استمرار حرکت [[حیات]] بخش [[امامت]] و [[پاسداری]] از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد؛ چنان‌که [[زراره]] وقتی از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال می‌کند [[مردم]] در [[زمان غیبت]] و [[انتظار]] چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل می‌کنند تا اینکه [[حقیقت]] برای آنها روشن شود».<ref>{{متن حدیث|" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم"}}؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.</ref> امروزه این امر با [[تبعیت]] از [[دستورها]] و فرمان‌ها و [[اطاعت]] از مجتهدین جامع شرایط است. | یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]]، [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] به آن سفارش شده است؛ امام زمان{{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به راویان اخبار ما ـ دانشمندان علوم دینی ـ مراجعه کنید که ایشان حجت من بر شما و من حجت خدا بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref></ref>. در زمان [[حضور امام]]، [[مردم]] [[تکالیف شرعی]] و پاسخ مسائل خود را مستقیم از [[امام]] دریافت می‌کردند؛ ولی [[ارتباط]] [[امام زمان]] با [[مردم]] در [[زمان غیبت صغری]] از طریق [[نایبان خاص]] و در [[دوره غیبت]] کبری، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]]{{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]]{{ع}} را در استمرار حرکت [[حیات]] بخش [[امامت]] و [[پاسداری]] از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد؛ چنان‌که [[زراره]] وقتی از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال می‌کند [[مردم]] در [[زمان غیبت]] و [[انتظار]] چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل می‌کنند تا اینکه [[حقیقت]] برای آنها روشن شود».<ref>{{متن حدیث|" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم"}}؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.</ref> امروزه این امر با [[تبعیت]] از [[دستورها]] و فرمان‌ها و [[اطاعت]] از مجتهدین جامع شرایط است. | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۴: | ||
#'''[[دلیل نقلی]]''': [[روایات]] متعددی به [[پیروی از نواب عام]] در [[زمان غیبت]] اشاره دارد؛ مانند: | #'''[[دلیل نقلی]]''': [[روایات]] متعددی به [[پیروی از نواب عام]] در [[زمان غیبت]] اشاره دارد؛ مانند: | ||
##[[اسحاق بن یعقوب]] دربارۀ [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبری]] از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال کرده و [[حضرت]] در پاسخ فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>. | ## [[اسحاق بن یعقوب]] دربارۀ [[تکلیف]] [[شیعیان]] در [[غیبت کبری]] از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال کرده و [[حضرت]] در پاسخ فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref>. | ||
## مرحوم [[شیخ کلینی]]، [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] روایتی را که به "[[مقبوله عمر بن حنظله]]" معروف است، از [[امام صادق]]{{ع}} به مضمون ذیل [[نقل]] کردهاند: "هرکدام از شما که [[حدیث]] ما را [[روایت]] کند و در [[حلال و حرام]] ما صاحب نظر باشد و [[احکام]] ما را بداند، او را به [[حکومت]] برگزینند که من او را بر شما [[حاکم]] قرار دادم"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَماً فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً "}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۶۷، ح ۱۰؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، التهذیب، ج ۶، ص ۲۱۸، ح ۶.</ref> | ## مرحوم [[شیخ کلینی]]، [[شیخ صدوق]] و [[شیخ طوسی]] روایتی را که به "[[مقبوله عمر بن حنظله]]" معروف است، از [[امام صادق]]{{ع}} به مضمون ذیل [[نقل]] کردهاند: "هرکدام از شما که [[حدیث]] ما را [[روایت]] کند و در [[حلال و حرام]] ما صاحب نظر باشد و [[احکام]] ما را بداند، او را به [[حکومت]] برگزینند که من او را بر شما [[حاکم]] قرار دادم"<ref>{{متن حدیث|" مَنْ كَانَ مِنْكُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوَى حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلَالِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ أَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَماً فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً "}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۶۷، ح ۱۰؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، التهذیب، ج ۶، ص ۲۱۸، ح ۶.</ref> | ||
#'''[[اجماع]] و [[سیره]] قطعیه بر [[نیابت عامه]]''': افزون‌بر [[نصوص]] [[پیغمبر]] و [[امامان]]{{ع}}، إجماع و [[سیره]] متصله قطعیه، نیز [[نیابت عامه]] را برای علمای عامل و فقهای ره یافته، حامیان [[دین]]، و [[راویان احادیث]] [[ائمه طاهرین]]{{ع}} ثابت می‌کنند<ref>ر.ک: سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص۴۷۷.</ref>. | #'''[[اجماع]] و [[سیره]] قطعیه بر [[نیابت عامه]]''': افزون‌بر [[نصوص]] [[پیغمبر]] و [[امامان]]{{ع}}، إجماع و [[سیره]] متصله قطعیه، نیز [[نیابت عامه]] را برای علمای عامل و فقهای ره یافته، حامیان [[دین]]، و [[راویان احادیث]] [[ائمه طاهرین]]{{ع}} ثابت می‌کنند<ref>ر.ک: سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان، ص۴۷۷.</ref>. | ||
==نتیجه== | ==نتیجه== | ||
در [[دوران غیبت کبری]]، به‌دلیل عدم دسترسی به [[امام]]، [[مردم]] از [[فقیه جامع الشرائط]] یا [[نائب عام]] [[امام مهدی]] [[پیروی]] می‌کنند. علت این امر فرمایش [[حضرت مهدی]] در [[توقیع شریف]] ایشان به [[شیخ مفید]] است که در آن [[علما]] را [[حجت]] خود بر [[مردم]] معرفی کرده است؛ به عبارت دیگر، [[نیابت عامه]] مقامی است که به وسیلۀ [[ائمه]]{{ع}} به ویژه [[امام مهدی]]{{ع}} به [[فقیه]] واجد شرایط [[تفویض]] شده است؛ ازاین‌رو، [[تبعیت]] و [[پیروی]] از [[فرامین]] [[نائب]] [[امام زمان]] [[واجب]] و ضروری است؛ [[امام حسن عسکری]]{{ع}} دربارۀ [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگیهای آنها و [[مسؤولیت]] [[جامعه]] در برابر آنها، فرموده است: "هرکس از [[فقهاء]]، نفس خود را از [[معاصی]] و [[محرمات]] نگهداری کند و [[دین]] خود را حفظ نماید و [[مخالف]] هوای خود و [[مطیع]] مولای خود باشد، پس [[عوام]] باید از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{متن حدیث|"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱؛ مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، ج ۲، ص ۸۸.</ref> برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر.ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[ شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷؛ [[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۴۵۶، ۴۵۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹؛ [[ محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص ۱۱۹-۱۲۰؛ [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌‌های انتظار توان‌مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌‌های انتظار توان‌مند در قرآن کریم و سنت]]؛ [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۲۲۱ و ۲۱۷.</ref>. | در [[دوران غیبت کبری]]، به‌دلیل عدم دسترسی به [[امام]]، [[مردم]] از [[فقیه جامع الشرائط]] یا [[نائب عام]] [[امام مهدی]] [[پیروی]] می‌کنند. علت این امر فرمایش [[حضرت مهدی]] در [[توقیع شریف]] ایشان به [[شیخ مفید]] است که در آن [[علما]] را [[حجت]] خود بر [[مردم]] معرفی کرده است؛ به عبارت دیگر، [[نیابت عامه]] مقامی است که به وسیلۀ [[ائمه]]{{ع}} به ویژه [[امام مهدی]]{{ع}} به [[فقیه]] واجد شرایط [[تفویض]] شده است؛ ازاین‌رو، [[تبعیت]] و [[پیروی]] از [[فرامین]] [[نائب]] [[امام زمان]] [[واجب]] و ضروری است؛ [[امام حسن عسکری]]{{ع}} دربارۀ [[فقیهان]] [[راستین]]، ویژگیهای آنها و [[مسؤولیت]] [[جامعه]] در برابر آنها، فرموده است: "هرکس از [[فقهاء]]، نفس خود را از [[معاصی]] و [[محرمات]] نگهداری کند و [[دین]] خود را حفظ نماید و [[مخالف]] هوای خود و [[مطیع]] مولای خود باشد، پس [[عوام]] باید از او [[تقلید]] کنند"<ref>{{متن حدیث|"فَأَمَّا مَنْ كَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِينِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِيعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِّ أَنْ يُقَلِّدُوهُ "}}؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص ۱۳۱؛ مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، ج ۲، ص ۸۸.</ref> برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر.ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۴۷۷؛ [[پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی]]، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۴۵۶، ۴۵۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۹؛ [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص ۱۱۹-۱۲۰؛ [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌‌های انتظار توان‌مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌‌های انتظار توان‌مند در قرآن کریم و سنت]]؛ [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۲۲۱ و ۲۱۷.</ref>. | ||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۴: | ||
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']] | # [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']] | ||
# [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]] [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']] | # [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]] [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']] | ||
# [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن ]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']] | # [[پرونده:13681160.jpg|22px]] [[عباس گوهری|گوهری، عباس]] و [[محسن دیمه کار گراب|دیمه کار گراب، محسن]]، [[رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه (مقاله)|'''رسالت منتظران در زمینه‌سازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۱: | ||
[[رده:پیروی از نواب عام در دوران غیبت]] | [[رده:پیروی از نواب عام در دوران غیبت]] | ||