وظیفه امام: تفاوت میان نسخه‌ها

'''وظیفه [[امام]]''' به مجموعه تکالیف [[الهی]] خواسته شده از [[امام]] اشاره دارد.

در [[قرآن کریم]] همواره به دوگانه [[ولی]] و [[نصیر]] اشاره مکرر شده است؛ مثلا [[آیه کریمه]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ}}<ref>«و اگر تو پس از دانشی که بدان دست یافته‌ای از خواسته‌های آنان پیروی کنی از سوی خداوند هیچ فرمانروا و یاوری نخواهی داشت» سوره بقره، آیه ۱۲۰.</ref>. در [[آیه]] دیگری نیز می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيرًا}}<ref>«و چرا شما در راه خداوند نبرد نمی‌کنید و (نیز) در راه (رهایی) مستضعفان از مردان و زنان و کودکانی که می‌گویند: پروردگارا! ما را از این شهر که مردمش ستمگرند رهایی بخش و از سوی خود برای ما فرمانروایی بگذار و از سوی خود برای ما یاوری بگمار» سوره نساء، آیه ۷۵.</ref>. از سوی دیگر، [[ولایت]] به معنای [[فرمانروایی]] در جهت [[جلب منافع و دفع مفاسد]] است و این مفهوم، رکن مهمی از [[حقیقت امامت]] را روشن می‌‌سازد. رکن دیگر [[حقیقت امامت]] که در [[قرآن کریم]] به آن اشاره مکرر شده است مفهوم [[هدایت]] است: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref> بر اساس مجموع این دسته از [[آیات]] استفاده می‌‌شود که اساس [[وظایف]] مترتب بر [[امامت]] و [[ولایت]] بر دو رکن استوارند؛ [[هدایت]] و [[نصرت]]:

# '''[[رفع اختلافات]]'''

=== [[هدایت خاص]] ===

[[هدایت خاص]] یا [[هدایت ایصال الی المطلوب]] یا [[هدایت راهبری]]) شامل موارد ذیل است:

# '''[[تربیت امت صالحان]]'''

نصرت امام برای امت خود شامل موارد ذیل است:

## [[جلوگیری از وقوع تحریف]] ([[جلوگیری از انحراف در دین]])

## [[پاسخگویی شبهات]]

# '''[[دفاع از مؤمنان]]'''

در نظام‌های غیر [[الهی]] غالباً [[رهبران]] تافته‌های جدا بافته از [[مردم]] محسوب می‌شوند، [[شیوه]] [[زندگی]] آنها با [[مردم]] متفاوت است و آنها خود را ممتاز از [[مردم]] و بر‌تر از آنها میپندارند و اگر هم اتفاقاً [[ساده‌زیستی]] و مردم‌گرایی را پیشه کنند، این امر در واقع نوعی ژست [[سیاسی]] و امر تصنّعی خواهد بود؛ امّا در [[نظام]] [[الهی]]، مردم‌گرایی و [[ساده‌زیستی]] یک [[وظیفه]] و یک [[تکلیف]] است و برای [[امامان]] و [[پیشوایان]] [[مردم]] لازم است در سطح عامّه [[زندگی]] کنند.

[[پیامبر|پیامبر گرامی اسلام]]، وظایفی بر عهده داشته است.

'''احتمال نخست''' آن است که [[خداوند]] [[امر]] [[مسلمانان]] را با [[علم]] به ناتوانی‌شان به خودشان واگذار کرده باشد که چنین نقض غرضی از سوی [[حکیم]]، ممتنع است.

واقعیت‌های [[تاریخی]] حاکی از تداوم نیازهای موجود در [[جامعه اسلامی]] زمان [[پیامبر خاتم]] است.

# [[امام]] با تشکیل قوای انتظامی و [[تعیین]] [[فرماندهان]] [[شایسته]]، [[امنیت]] داخل و [[مرزهای کشور اسلامی]] را [[حفظ]] ‌می‌کند.

# [[رهبر]] [[جامعه اسلامی]] باید تدبیری بیاندیشد که [[حقوق]] [[مستمندان]] پرداخت گردد.

[[دانشمندان]] [[اهل سنت]]، [[وظایف]] [[امام]] را به [[مدیریت جامعه]] [[دینی]] منحصر کرده‌اند:

# [[پاسداری]] از [[مرزهای جامعه اسلامی]]؛

و همچنین تأمین [[ارزاق]] عمومی، گسترش [[بهداشت]] و درمان، توسعه آموزش‌های همگانی، [[نظارت]] بر [[داد و ستد]] و به طور کلی، ارتباط‌های عمومی [[جامعه]]. لذا بر این اساس [[امام]] در بسیاری از [[شؤون]] و مسائل دیگر از جمله [[آموزش]] و کسب [[معارف]] و [[احکام اسلامی]]، فاقد نقش می‌گردد. در نتیجه رابطه [[امت]] با [[امام]] در میان [[اهل سنت]] چنین نیست که [[امت]] برای [[تهذیب نفس]] و کسب [[فضائل اخلاقی]]، [[امام]] را به عنوان [[اسوه]] و نمونه [[عینی]] [[تخلق]] قرار دهند که عاری از هرگونه [[خطا]] و [[گناه]] است<ref>جمعی از نویسندگان، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص۶۶.</ref>.

== جستارهای وابسته ==