فرهنگ در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از نظر [[حضرت]] [[امام]] [[فرهنگ اسلامی]]، مستقل از نژاد، زبان، [[طبقه اجتماعی]] و این قبیل امور شکل می‌گیرد<ref>صحیفه امام، ج۹، ص۳۵۶.</ref>؛ مرزهای جغرافیایی در آن نقش ندارد<ref>صحیفه امام، ج۱۳، ص۱۶۴.</ref> و معیار و شاخص اساسی آن [[تقوای الهی]]، به معنای جامع و عمیق آن می‌باشد<ref>صحیفه امام، ج۶، ص۳۱۳.</ref>. حضرت امام با استناد به [[آیه]] ۱۳ [[سوره حجرات]]، تفاوت‌های قبیله‌ای و سرزمینی را که خود به خود منشاء تفاوت در زبان و [[آداب و رسوم]] و... است، مبانی [[ارزش]] [[فرهنگی]] نمی‌شمارد، آنگاه که تقوای الهی در [[رفتارها]] و کردارهای [[اجتماعی]] تجلی یافته باشد.

آسیب‌ها و آفات فرهنگی، شامل اموری است که موجب تبدیل [[فرهنگ]] به فرهنگ [[شرک‌آلود]] و [[شیطانی]] می‌گردد و عامل [[انحطاط جامعه]] و فاصله گرفتن فرهنگ آن از [[فرهنگ اسلامی]] و [[الهی]] می‌شود. این امور را در یک دسته‌بندی کلان می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: نخست اموری که منشاء درونی داشته و از [[کاستی‌ها]] و خلأهای [[جامعه]] ناشی می‌شود و دیگر اموری که منشاء بیرونی دارد و از [[انحرافات]] سایر [[جوامع]] و یا توطئه‌های [[دشمنان]] [[انقلاب]] نشأت می‌گیرد.

# '''[[شهوت‌طلبی]]''': شاید بتوان مهم‌ترین آسیب و آفت فرهنگی را [[خودخواهی]]، شهوت‌طلبی و [[غلبه]] [[گرایش‌ها]] و [[غریزه]] [[حیوانی]] [[انسان]] بر مقوله فرهنگ و حامل‌های فرهنگی دانست. [[فساد]] فرهنگی که منشاء بسیاری از آفات فرهنگی است و زمینه [[تخریب]] و انحراف فرهنگ را فراهم می‌سازد و حتی تأثیرگذاری آسیب‌ها و آفات بیرونی را هم زمینه‌سازی می‌کند، خود ناشی از شهوت‌طلبی است. [[امام راحل]] علت [[مخالفت]] با ابزارهای فرهنگی و [[هنری]] دوران ستم‌شاهی را وجود همین آسیب در آن ابزارها می‌داند و با [[صراحت]] بیان می‌کندکه «ما با فساد مخالفیم»<ref>صحیفه امام، ج۶، ص۸.</ref>. بنابراین [[مراقبت]] دائمی برای عدم [[آلودگی]] فرهنگ به [[شهوات]]، ضروری است.

# '''[[تعصب قومی]]''': [[تعصبات قومی]] و قبیله‌ای و خودبرتربینی‌های جمعی که تا حد ملیت‌گراییِ منفی نیز گسترش می‌یابد<ref>ملیت‌گرایی منفی یا ناسیونالیسم به عنوان یک مکتب و ایدئولوژی، احساس جمعی یک جامعه نسبت به ملیت خود براساس تحقیر سایر ملت‌ها و نفی و انکار نقاط ضعف اجتماعی و تاریخی خویش و نگرش ارزش انحصاری به ملیت خود می‌باشد. این ناسیونالیسم از نژادپرستی آغاز می‌شود و به فاشیسم ختم می‌گردد. در برابر آن ملیت‌گرایی مثبت قرار دارد که احساس جمعی و انسجام و وحدت یک ملت براساس سرمایه‌های معنوی و مادی مشترک خود و مسئولیت متقابل آحاد ملت را برای رشد و پیشرفت جامعه رقم می‌زند و بدون تحقیر سایر ملت‌ها یا نفی و انکار نقاط ضعف جامعه خود زمینه تقویت ارزش‌ها و هویت ملی را فراهم می‌کند.</ref>، از بزرگ‌ترین آفات [[فرهنگی]] است. وجود این [[تعصبات]] موجب [[انحطاط]] و مانع [[رشد]] فرهنگی می‌شود و [[جامعه]] را دچار رکود می‌کند. علاوه بر اینکه منشاء رقابت‌ها و نزاع‌های [[جاهلی]] و شرک‌آمیز شده و به عامل [[تفرقه]] و شکاف‌های [[اجتماعی]] تبدیل می‌گردد. از دیدگاه [[امام]] [[تعصبات قومی]] و ملی در برابر نگرش [[توحیدی]] قرار دارد و باید آن را به عنوان یک آسیب فرهنگی تلقی نمود و برای [[اصلاح]] آن چاره‌اندیشی کرد.

اما مهم‌ترین آسیب‌ها و آفاتی که منشاء بیرونی داشته و از سوی قدرت‌های [[استعمارگر]] بر [[ملت‌ها]] [[تحمیل]] می‌شود و موجب رکود و سقوط فرهنگی می‌گردد، عبارت‌اند از: